Lesbók Morgunblaðsins - 26.05.1979, Blaðsíða 2

Rektor
Kaupmanna-
hafnarháskóla
brýzt ásamt
fylgdarliði austur
að Geysi —
Myndasaga.
Skinhöj reynir þann
gráa viö Fákahesthús-
in: Æ, líklega er
illskárra aö reyna aö
komast petta á bíl
Reynt aö koma
blikkbeljunni aftur-
ábak uppúr hvarfi í
Grímsnesinu.
Guölaugur Þorvalds-
son og Erik Sönder-
holm ýta, en Skinhöj (í
brúnum jakka) leggur
til atlögu.
Formúlan er frá Kína:
Bara nógu marga í
verkiö, pá hefst paö.
Ólafur Ketlisson kem-
ur parna aö og hlýtur
aö hafa líkaö vel aö sjá
pessa hvítflibbamenn
vinna, — minnugur
pess pegar hann rak
Jónas frá Hriflu páver-
andi ráöherra, til pess
aö bera gærupoka yfir
samskonar hvarf á
svipuöum slóöum.
Æ, pessir íslenzku
vegir, — óg er farinn
heim.
1907 - HEI - 1979 fUR
EITTI BRE í I I 1VAÐ :YST ) 1
Oft er brosaö aö þeirri sýnilegu vanþróun,
sem birtist á myndum frá aldamótunum síöustu
og árunum þar á éftir. Eftir konungskomuna til
íslands 1907, var útgefin vönduð bók á dönsku
íslandsferðin, þrýdd fjölda Ijósmynda, sem gefa
ekki hætishót eftir svarthvítum myndum, og á
vorum dögum væru prentaöar á samskonar
pappír. Feröin austur aö Geysi og Gullfossi haföi
veriö vel undirbúin og öruggir góöhestar valdir
undir hátignirnar, sem höföu allskonar fína titla
Konferensráö, etatsráö, konsejlpresident,
kammerherra, og svo voru þar að sjálfsögöu
ráöherrar.
Á myndunum sjáum við þessa fínu herra á
hestbaki og er yfirleitt hvorttveggja, að hestarnir
eru framlágir og knaparnir sitja þá meö litlum
glæsibrag. Kamarinn handa kóngi og öörum
hátignum varö aö flytja á hestvagni. A leiðinni
um Þingvelli, Laugarvatn, Gullfoss, um Hreppa
og Skeið, aö Þjórsárbrú og suöur var ekki eitt
einasta hótel. Ekkr heldur eitt einasta veitinga-
hús. Ekki vegur aö ööru leyti en því, aö árið áöur
og um voriö haföi veriö rudd braut fyrir
hestvagna og síöar var kölluö Konungsvegurinn.
Konungur gat því kosiö um aö hristast og
skakast á hestvagni, eöa sitja á hesti, — og aö
sjálfsögöu kaus hann hestinn. Kotungsbragur og
auömýkt gagnvart yfirvaldinu einkennir fólkiö,
sem sést á þessum myndum og safnaöist saman
til þess að líta dýröina. Þó er greinilegt, aö miklu
meiri reisn er þar yfir konum; karlarnir standa
aftur á móti eins og illa geröir hlutir meö hendur
í vösum og heimóttarlegir.
Síöan eru liöin 72 ár, — og hvað hefur breyzt?
Á leiðinni sem konungsfylgdin fór 1907 er hægt
að fá inni yfir blásumariö á Þingvöllum,
Laugarvatni, viö Geysi og á Flúðum. Á Selfossi
eru tvö hótel í símaskránni og þaö þriöja í
Hverageröi. Verulega fallegt og frambærilegt
veitingahús er ekki til á þessari fjölförnustu
feröamannaleiö landsins, en Eden í Hveragerði
kemst þó næst því aö vera í áttina. Friðrik
konungur 8. mundi á því herrans ári 1979 fara
þessa leið í bíl og ekki þyrfti aö hafa aftanívagn
meö kamri. Munurinn á farartækjunum er aö
sjálfsögöu gífurlegur, — en munurinn á vegun-
um er hinsvegar sorglega lítill. Meö öörum
orðum: Vegur í nútíma skilningi hefur enn ekk'
veriö lagöur á þessari leiö, nema úr Fteykjavík
austur aö Þjórsá. En þaö er annar sýnilegur
munur: ísiendingar standa ekki lengur heimótt-
arlegir og hoknir í hnjáliöunum einhversstaöar
álengdar, þegar gesti ber aö garöi, — hvort sem
þeir eru meira eöa minna tignir. Þeir líta á
erlenda menn sem jafningja; koma fram viö þá
sem frjálsbornir menn og kannski er þetta
veigamesta breytingin frá 1907.
Vanþróunin er þó enn viö lýði á sumum
sviðum og tekur á sig hálf grátbroslegar myndir.
Framar öllu ööru á þaö viö um vegina og kemur
berlega í Ijós af nokkrum myndum frá í vor, sem
eru merkilegar aö því leyti, aö þar er enn um aö
ræöa móttöku og ferðalag austur aö Geysi og
Gullfossi meö danska heiðurs-
gesti.