Lesbók Morgunblaðsins - 12.01.1985, Blaðsíða 4

Hljómsveit er við-
kvæmt hljóðfæri
Eg hafði heyrt aðra stjórnendur hrósa Sin-
fóníuhljómsveit íslands, og heyrði upptöku
frá alveg prýðilegum tónleikum hennar (í
Vínarborg 1981), svo ég bjóst við góðri
hljómsveit," sagði Karolos Trikolidis, sem
stjórnaði Sinfóníuhljómsveitinni á þriðju
áskriftartónleikum hennar, nýlega.
„En svo margar hljómsveitir eru mjög
góðar. Því vakti það sérstaklega athygli
mína hversu listraent þetta tónlistarfólk
er, og næmt. Það er nefnilega alls ekki nóg
að hafa tæknina í lagi. Mun meira þarf til.
Ég var mjög ánægður með alla sam-
vinnu og þá möguleika, sem hljómsveitin
býður upp á.
Með komu minni til íslands rættist iíka
gamall draumur. Ég hef heyrt svo margt
stórkostlegt um land og þjóð. Því miður
varð viðdvðiin þó allt of stutt. Einungis
vannst tími til fjögurra æfinga með
hljómsveitinni fyrir tónleikana, og ég sá
ekkert af landinu ...“
Heimspeki í Þurru
Brandaraformi
„íslendingum kynntist ég fyrst í Vínar-
borg, á námsárunum, og kunni vei við þá.
— Kímni þeirra er mér sérstaklega
minnisstæð. Þeir höfðu einstakt lag á því
að segja hræðilegustu hluti, án þess að
stökkva bros af vörum, og alltaf leyndust í
þessu sannleikskorn. Þetta var eiginlega
heimspeki í þurru brandaraformi.
Og þegar ég var að æfa með hljómsveit-
inni, heyrði ég svo þennan yndislega
trompet. Eitthvað fannst mér ég kannast
við manninn, en áttaði mig samt ekki fyrr
en í hléinu. Þar var þá kominn einn minna
gömlu skólafélaga, Lárus Sveinsson. Þarna
urðu miklir fagnaðarfundir, og síðan líka
eftir tónleikana, þegar kom í ljós að fleiri
úr gamla hópnum leyndust hér.
Annars skal ég segja þér, að hefði Lárus
verið austurrískur, þá léki hann nú með
Fílharmóníuhljómsveit Vínarborgar, frá-
Franzisca Gunnarsdóttir
ræðir við grísk-austur-
ríska hljómsveitarstjórann
Karolos Trikolides sem
var hér á ferð og stjórnaði
Sinfóníuhljómsveit ís-
lands á tónleikum í nóv-
ember og vakti þá mikla
athygli.
bærri hljómsveit. — Þið eruð annars mjög
heppin að hann skuli ekki vera austurrísk-
ur...“
„Mér þykir þó slæmt að fara héðan án
þess að hafa séð neitt af landinu. Úr því
verður samt bætt. Nú hefur nefnilega ver-
ið ákveðið að ég komi hingað aftur í lok
maí á næsta ári og síðan í janúar ’86. Þá
fæ ég enn tækifæri til þess að vinna með
Sinfóníuhljómsveitinni ykkar, og til þess
að kynnast stórbrotinni náttúru þessa
lands.
Tónlist, í heild sinni, er mér lofsöngur til
lífsins, náttúrunnar, sköpunarverksins
alls...“
Hann fæddist í Bad Aussee, austurrísku
þorpi í nánd við Salzburg. „íbúarnir nema
einungis um það bil fimm þúsundum. —
Þar eru nú samt tólf lúðrasveitir, sinfóníu-
hljómsveit áhugamanna og nokkrir kórar.
Síðan er vafalaust eitthvað ótaiið í þessum
efnum,“ bætti hann við brosandi.
„Við fórum í kirkju á hverjum sunnu-
degi og þar heyrði ég fyrst flutt margt
stórkostlegt verk hinna miklu tónskálda."
lagt á brattann
„í tónlistarskóla fór ég svo sjö ára gam-
all, en alvarlega stund á tónlist iagði ég
fyrst fjórtán ára að aldri. Þá fór ég í tón-
listar-framhaldsskóla í Vínarborg og tón-
listarháskóla.
Fyrst lagði ég stund á fiðluleik og
tónsmíði. Að sex ára fiðlunámi loknu,
komst ég síðan að þeirri niðurstöðu, að
hljómsveitarstjórn myndi frekar full-
nægja sköpunargleði minni.., og ég gæti
gert gagn að auki.
Ég ákvað að ljúka tónsmíðanáminu og
tók svo að nema hljómsveitarstjórn hjá
Hans Swarowsky; einum atkvæðamesta
kennaranum á því sviði. — Meðal nemenda
hans má telja Zubin Mehta, Claudio Abb-
ado, og marga fleiri. Síðan hef ég numið
hjá Bruno Maderna, hinu ítalska tónskáldi
og stjórnanda, og Militiades Caridis.
Ég lærði einnig mikið af að vinna með
stjórnendum á borð við Seiji Ozawa og
Leonard Bernstein, að ógleymdum einka-
tímum hjá Sir Adrian Boult, og á nám-
skeiðum Herberts von Karajan í Berlín."
Á námsárunum í Vínarborg tók Trikoli-
dis þátt í margri alþjóðlegri samkeppni í
hljómsveitarstjórn. Þá þegar tókst honum
að vinna slíka og mjög virta keppni, í Bes-
ancon, Frakklandi. Fleiri eftirsótt verð-
laun fylgdu síðar í kjölfarið.
Að námi loknu hóf Trikolidis vinnu við
ýmis þýsk óperuhús. Að auki hefur hann
einnig, frá og með árinu 1972, verið aðal-
stjórnandi hinnar opinberu sinfóníu-
hljómsveitar í Saloniki.
„Og þá fyrst kom ég til Grikklands," hló
hann. „Samt er ég af grísku faðerni. — í
móðurætt er ég austurrískur. — Ég var
svo heppinn að frétta af þessu starfi, sótti
um það og lánaðist að hljóta það. Ég hélt
þó samt áfram umfangsmiklu starfi fyrir
þýsku óperuhúsin, enda er ég alltaf á far-
aldsfæti."
Aðeins þrítugur að aldri vann Trikolidis
eina mikilvægustu samkeppni atvinnu-
hljómsveitarstjóra, haldna í Búdapest, á
vegum ungverska ríkisútvarpsins og sjón-
varps.
„ElNS OG ÞÚ SÁIR...“
„Þau úrslit höfðu í för með sér að mér
var boðið hreint um allt. — Makalaust hve
svona lagað skiptir miklu máli... Nú
bauðst mér að stjórna virtustu hljómsveit-
um veraldar, svo sem Sinfóníuhljómsveit
BBC, Fílharmóníuhljómsveitinni í Varsjá,
Fílharmóníuhljómsveitinni í Tékkó-
slóvakíu, Sinfóniuhljómsveitinni í Boston,
og fjölmörgum hljómsveitum í Frakklandi,
Ítalíu, Austurríki, Þýskalandi, Austur-
Evrópu — og svo framvegis.
Starf mitt í Grikklandi hefur annars
verið mjög fjölþætt. Auk þess að stjórna
sinfóníuhljómsveitinni í Saloniki, hef ég
meðal annars oft stjórnað óperunni í
Aþenu, og sinnt einu mesta áhugamáli
mínu; tónmennt, ekki síst tónmennt barna.
— „Eins og þú sáir...“
Tónlistarnámið ber að hvetja strax á

4