Lesbók Morgunblaðsins - 24.01.1987, Qupperneq 9

'ngu í San Fransisco.
k: George Washington og Mona Lisa saman í baði, eftir Robert Ameson. Myndin var í
i í Washington.
er virkur, 83 ára og má segja að sé „grand
old man“ í bandarískri myndlist núna. Mikil
áherzla er að sjálfsögðu í Jackson Pollock
(f. 1912) og slettuverkið hans; einnig Franz
Kline, (f. 1910) Frank Stella, Helen Frank-
enthaler (f. 1928) og síðast en ekki sízt:
Georgiu O’Keefe, sem lézt á síðasta árí, 981
ára, og starfandi til síðasta dags.
A eftir þessum hópi koma abstrakt ex-
pressjónistarnir eins og að líkum lætur,
síðan poppararnir og frægðarfólk af ýmiss-
konar sauðahúsum, svo sem Jacob Law-
rence, liðlega áttræður svertingi, sem enn
er virkur og býr í Seattle, Paul Jenkins,
abstraktmálari, sem byggir því að láta litinn
renna vatnsþunnan yfir flötinn, Wayne Thie-
baud, vesturstrandarmálari, sem gerir sér
mat úr háhýsum og bílabrautum, Susan
Rothenberg, einskonar expressjónisti frá
New York, sú gamla Louise Nevelson með
spýtnamyndirnar sínar, sem Bragi Ásgeirs-
son sagði frá í Lesbók nýlega, og Jim Dine
með frakkana sína.
Erlendum samtíma listamönnum svo sem
David Hockney og Francis Bacon og spán-
veijanum Antoni Tapies er skotið inní á
stöku stað. Yfírleitt er ekki hægt að sjá,
að Fransmenn hafi átt listamenn eftir Pic-
asso og samtímamenn hans, enda afar
áríðandi í listpólitíkinni að hafa ekki Frans-
menn áberandi. Það er líka greinanlegt, að
vel þekktum Evrópumálurum er ekki tekið
með lúðrablæstri og fagnaðarlátum, ef þeir
sýna vestra. Yfirleitt er gagnrýni í tímaritum
fremur á jákvæðum nótum, en í Art in
America skipti alveg um tón nýlega, þegar
þurfti að ijalla um sýningar þjóðvetjanna
Alberts Oehlens og Jörg Immendorfs, sem
er með þeim þekktustu af þýzku ný-
expressjónistunum. Þeir þóttu báðir einstak-
lega slæmir listamenn.
í sambandi við nýja málverkið má þó í
sumum söfnum nútímalistar sjá Þjóðverjana
Anselm Kiefer og Baselitz, en yfirleitt hlýt-
ur áhorfandinn að fá þá hugmynd, að
heimslistin sé búin til í Ameríku. Að vísu
er einn Breti, sem allsstaðar er í heiðurs-
sæti, hvar sem alþjóðlegur skúlptúr er
sýndur: Henry Moore, sem andaðist á
síðasta ári. Og ekki nóg með það; Moore
er um allar trissur, ekki síst í forsölum
nýrra skýjakljúfa eða utan við þá. Banda-
ríkjamenn hafa tekið ástfóstri við Moore.
The Art Institut í Chicago er veigamikið
safn og sama er um nútímasafnið þar,
Museum of Contemporary Art. I Atlanta
hefur stjörnuarkitektinn Richard Meier ver-
Þessir herramenn, báðir vel
þekktir, horfa með hvössu
augnaráði á áhorfandann í
Metropolitan-safninu í New
York: Sjálfsmynd eftir
Rembrandt og Napoleon eftir
David.
Frá sýningunni “Vínarborg 1900“ í MOMA: Vonin
II, 1907, eftir Gustav Klimt.
irfi, háhýsi og bílabrautir,
’ Wayne Thiebaud, sem er
urstrandarmálari.
Listasafnið High Museum of Art í Atlanta. Arkitekt: Richard Meier. Stórglæsilegt hús, en sjálft listasaf-
nið ekki að sama skapi gott.
ið ráðinn til að teikna nýtt hús utanum The
High Museum, sem hýsir nútímalist og hef
ég varla séð nútíma byggingarlist rísa
hærra. Því miður er þó sjálft safnið lélegt
og primadonnuhlutverk arkitektsins með
ólíkindum. í glæstum forsal safnsins má
ekkert hafa á veggjum, - Meier bannar það
- Safnstjómin vildi koma þar fýrir geysi-
stóm hreyfílistavrki eftir Alexander Calder,
en varð að láta í minni pokann, því Meier
lagði við því blátt bann; það hefði getað
skyggt á arkitektúrinn. Hvergi er hægt að
tylla sér niður; hvergi em bekkir eða stólar
— því Meier bannar það.
ÓGLEYMANLEGUR SARGENT
En það er fyrst og fremst í New York,
að feitt er á stykkinu að þessu leyti. Eftir-
minnilegast var að koma í Whitney Museum
og sjá glæsilega yfirlitssýningu á lífsverki
Johns Singer Sargents. Hann dó 1925,
amerískur að uppruna, en ól mestan part
ævina í Englandi, þar sem hann var einskon-
ar hirðmálari brezka aðalsins. Hann hafði
eiginlega flæmst þangað frá París eftir
mikinn hávaða í kringum portret af fagurri
bankastjórafrú. Sögu Sargents hef ég áður
rakið all nákvæmlega í Lesbók og endurtek
ekki meira um hann hér. En eftir allt það,
sem ber fyrir augu manns í hinum og þess-
um galleríum New Yorkborgar, var ánægju-
leg tilbreyting að standa augliti til auglitis
við yfírburða fæmi Sargents, sem þröngsýn-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 24. JANÚAR 1987 9