Lesbók Morgunblaðsins - 07.11.1987, Blaðsíða 2
K w 0 R
L A N G H 0 L T S K 1 R K J U
Gefur út geisladisk
með flutnmgi sínum á
Jóhannesarpassíunni
Kór Langholtskirkju er um þessar mundir að senda frá sér hljómplötu þar
sem hann flytur Jóhannesarpassíu Bachs ásamt kammersveit. Er þetta
fyrsta geislaplatan eða öllu heldur fyrsti geisladiskurinn sem gefinn er út
hérlendis með klassískri tónlist þar sem öll vinnsla fer fram með stafræn-
um hætti, digital. Geisladiskamir ryðja sér nú mjög hratt til rúms og taka
dóttir, Solveig M. Björling, Michael
Goldthorpe, Kristinn Sigmundsson og Viðar
Gunnarsson og úr hópi kórfélaga þau Harpa
Harðardóttir, Halldór Torfason og Bjami
Gunnarsson. Konsertmeistari Kammersveit-
ar Langholtskirkju er Júlíana Elín Kjartans-
dóttir og ásamt henni léku einleik þau Rósa
Hrund Guðmundsdóttir, Bemard S. Wilkin-
son, Kristján Þ. Stephensen, Daði Kolbeins-
son, Ólöf Sesselja Óskarsdóttir, Carmil
Russel, Snorri Öm Snorrason og Gústaf
Jóhannesson.
Verkið er flutt á þýsku en í bæklingnum
er textinn einnig prentaður á íslensku. Hef-
ur þýðing á textum öðram en biblíutextum
verið endurskoðuð af sr. Kristjáni Val In-
gólfssyni."
EinMilljón
— En er þetta ekki viðamikið verkefni
og fjárfrekt?
„Vissulega er þetta mikið átak og er
kostnaðurinn kringum ein milljón. Við gef-
um út tvo diska, tvær plötur og ákváðum
að taka í fyrstunni þúsund eintök. Geisla-
diskar era nokkra dýrari en venjulegar
hljómplötur og verðið á okkar diski verður
kringum þrjú þúsund krónur. Við þurfum
að selja yfir 600 eintök til að standa á
sléttu. Það er kannski bjartsýni en við höf-
um trú á því að flestir unnendur fagurrar
tónlistar kaupi verkið. Þetta er líka söguleg
útgáfa."
þar við af hinum hefðbundnu hljómplötum
enda era menn sammála um að gæði þeirra
séu ólíkt meiri. Jón Stefánsson stjómandi
kórsins hefur undirbúið þessa útgáfu ásamt
stjóm kórsins og greinir hann fyrst frá til-
drögum útgáfunnar:
„Hugmyndin um að gefa út geisladisk
kviknaði strax eftir tónleika kórsins síðast-
liðið vor þar sem við fluttum Jóhannesarp-
assíuna. Þessum tónleikum var útvarpað
beint og strax að þeim loknum komu upp-
tökumennimir til okkar og sögðu að við
yrðum bara að setja þennan flutning á disk.
Okkur þótti þetta nú bjartsýni fyrst en eft-
ir nokkra athugun sáum við að þetta var
ekki alveg óraunhæft.
Það er aðeins til ein upptaka af tónleikun-
um og ég hlustaði á hana fram og aftur
og taldi að hún yrði okkur ekki til skamm-
ar! Ég er líka þeirrar skoðunar að tónlist
sem tekin er upp á tónleikum sé miklu
skemmtilegri áheymar en sú tónlist sem
unnin er beint á hljómplötu. Með lifandi
flutningi næst ákveðin stemmning sem skil-
ar sér að miklu leyti á plötu. Við eram komin
út í öfgar í þessari „niðursoðnu" tónlist þar
sem ekki heyrist blettur eða hrakka og
hlustendur fá oft falska mynd af flytjendum
og halda að þeir séu óskeikulir."
HröðÞróun
— Var útgáfan þar með ákveðin?
„Þetta geijaðist með okkur í sumar og
þar sem þróunin í þessum plötuiðnaði hefur
verið hröð fannst okkur spennandi að nota
þetta tækifæri sem gafst og í haust settum
við al|t á fulla ferð. Það tekur ekki svo
mjög langan tíma að fá diskana fullbúna
Jón Stefánsson situr hér & fundi með stjórn kórsins þar sem útgáfumAlin voru
til umræðu.
eftir að búið er að ganga frá svokölluðu
master-bandi en það gerðum við Bjami
Rúnar Bjamason tónmeistari Ríkisútvarps-
ins í London fyrir fáum vikum.
Um leið fóra af stað ýmsar nefndir kórfé-
Iaga sem séð hafa um annan undirbúning.
Það þarf að prenta plötuumslag sem er öllu
minna um sig en fyrir veryulega hljómplötu
og við prentum einnig bækling sem fylgir
diskunum þar sem era almennar upplýsing-
ar um verkið, höfund og flytjendur á
íslensku, ensku og þýsku.
Sem fyrr segir stjómaði Jón Stefánsson
flutningi verksins. Auk kórsins eru flytjend-
ur einsöngvaramir ólöf Kolbrún Harðar-
Þessa mynd tók ólafur Hauksson af kór og kammersveit A tónleikunum i Langholtskirkju í vor.
— Era geislaspilarar að taka við af hefð-
bundnum plötuspiluram?
„Við höfum ekki fengið nákvæmar tölur
um fy'ölda þeirra en það er Ijóst að þeim
flölgar hratt um þessar mundir. Sumir halda
jafnvel að framundan séu jól geislaspilar-
anna! Þetta eru ekki mjög dýr tæki og víða
erlendis hafa umskiptin átt sér stað á örf-
áum vikum. Hljómplötuverslanir leggja æ
meiri áherslu á geisladiskana og útgáfufyr-
irtækin senda nú frá sér mikið af eldri
útgáfum á diskum."
Betri Huómgæði
— Er mikill munur á geisladiski og ver\ju-
legri plötu?
„Já, það er mikill munur. Hljómgæðin era
allt önnur og betri. Hljómplatan er viðkvæm
og það er alltaf hætt við að í hana komi
rispur og óhreinindi sem skemma hana og
allt slíkt heyrist að sjálfsögðu þegar platan
er spiluð. Auðvitað þarf að fara vel með
geisladisk líka en þar era ekki fyrir hendi
þessi aukahljóð, suð eða annað aem heyrist
á plötu. Á geisladisknum era engin slík
aukahljóð. Ég ímynda mér að munurinn
þama á milli sé svipaður og stökkið frá 78
snúninga hljómplötu yfír í steríóplötur.
Síðan er mun þægilegra að nota geisladi-
skinn. Ef menn vilja til dæmis spila ákveðið
lag eða verk þarf að beita lagni til að hitta
nákvæmlega á það á hljómplötu og hætt
er við að nálin hoppi en með geislaspilara
era notaðir hnappar, menn velja lagið eftir
númeri og spilarinn kemur með það um leið.
Það er líka hægt að stimpla inn lögin í
annarri röð en þau era á diskinum og búa
til sína eigin röð. Annars skulum við ekki
hætta okkur mikið út í þessi tæknimál —
þetta er hlutur sem hver og einn verður að
prófa sjálfur."
MikiðEfniTil
— Áttu von á að þið gefíð meira út á
þessu formi?
„Við eigum mikið efni og aðrir sem hér
hafa haldið tónleika eiga sitt efni sem tekið
hefur verið upp á stafrænan hátt eins og
kallað er. Allt þetta efni er hægt að gefa út
á geisladiskum en reynslan verður bara að
sýna hvers við eram megnug og hvað er
hægt að gera.“
2