Lesbók Morgunblaðsins - 06.01.1990, Blaðsíða 14

Er heimssýn okkar frumstæð?
Hafíð þið gert ykkur grein fyrir að ifiannkynið er um það bil
að stíga inn í nýja öld, þar sem þekking á himingeimnum
kemur til með að kollvarpa heimssýn okkar. Forfeður okkar
sáu jörðina sem flatan disk. Forn- Egyptar sáu hringlaga
slönguveru í sólinni, sem faldi sig undir yfirborði Nílar að
næturlagi. Vissulega frumstæð heimssýn! En hvað skyldu kom-
andi kynslóðir segja um okkar heimssýn? Skyldi þeim ekki
fínnast hún frumstæð? Áhugi á stjörnufræðirannsóknum er
alltaf að aukast og félag áhugamanna um geimferðir gefur
út tímarit, „Planetary Report“, sem greinir frá nýjustu niður-
stöðum.
Merkúr, Mars, Venus, Júpít-
er, Satúrnus og Úranus hafa
verið heimsóttar síðustu 30 ár
og geimfar er á leið til Neptún-
usar. Eftir rannsókn á Neptún-
usi er frumstigi geimrannsókna
lokið. Nýr þáttur hafinn. Fyrsta
kynslóð geimfara — tölvustýrð
vélmenni — hafa farið til þess-
ara stjarna! Og fyrir 20 árum
fóru fyrstu mennimir til tungls-
ins — og íslenskt hálendi var
best fallið til æfinga fyrir tungl-
för! Og nú er Geimferðafélagið
að undirbúa að senda mannað
geimfar til Mars.
Geimferðafélagið er stærsta
áhugamannafélag í heiminum
— telur yfir 125.000 meðlimi í
100 löndum, sem fá sendar nýj-
ustu upplýsingar um niðurstöð-
ur vísindamanna frá hverri
geimferð. Tímarit félagsmanna
birtir ótrúlegustu myndir frá
fjarlægum stjörnum og sýnir
fram á hvernig þær hjálpa okk-
ur til að öðlast fyllri heimssýn.
Rannsókn sólkerfisins eða
geimferðir em ekki aðeins í
höndum stórveldanna. Sem íbú-
ar stjömunnar jarðar emm við
öll að rannsaka sólkerfið.
Stjörnufræðirannsóknir skapa
stórkostlegt tækifæri fyrir
gagnkvæman skilning og sam-
vinnu fyrir alla jarðarbúa. Nýja
öldin á ömgglega eftir að kynna
ferðalög til annarra stjama sem
nýjung í ferðaþjónustu!
Nánari upplýsingar: The
Planetary Society, Membership
Department, 65 North Catalina
Avenue, Pasadena, CA 91106,
U.S.A.
Rífa Danir 10 þús-
und sumarbústaði?
Dönsku sumarbústaðahverf-
in minna mörg á fátækrahverfi
með gömlum, ljótum og léleg-
um húsum, sem standast engan
veginn nútímakröfúr. Ferða-
menn sækjast mikið eftir
dönskum orlofshúsum. Land-
rými er takmarkað í Danmörku
og nú standa Danir frammi fyr-
ir því hvort þeir eigi að rífa um
10.000 sumarbústaði, sem hafa
kannski verið í eigu sömu íjöl-
skyldu mann fram af manni, til
að rýma fyrir nýrri og fínni
orlofshúsum fyrir ferðamenn.
Við þekkjum líka sumarhúsa-
hverfin frá 3. og '4. áratugnum.
Þá kom fram löngun til að eign-
ast orlofshús úti í friðsælu, fögru
umhverfi. Og margir byggðu af
mismunandi efnum og ólíkum
smekk. Eftirlit með skipulagi og
byggingarstíl var lítið sem ekk-.
ert, enda er árangur oft eftir því.
í Danmörku leigja margar fjöl-
skyldur þessa sumarbústaði sína
yfir aðalferðamannatímann. Og
kvartanir óánægðra ferðamanna
hafa ekki látið standa á sér. Oft
er langt bil á milli glansmynda í
auglýsingabæklingum og raun-
veruleikans. Auðvitað eiga ferða-
skrifstofur að neita að vera með
milligöngu um leiguna. En eftir-
HVALA-SAFARIFERÐIR
vinsælar hjá ferðamönnum í sumar
Yfír 1.300 manns tóku þátt í safariferðum á hvalaslóðir frá Ande-
nes í Norður-Noregi I sumar. „Nú verður unnið að því að kynna
þessa nýjung í ferðaþjónustu og margt bendir til að „hvalasafari"
verði mjög vinsælt hjá ferðamönnum", segir framkvæmdastjórinn
Atle Hagtun.
Það er nýstofnað félag „Hval-
safari AS“, sem stendur fyrir ferð-
unum. Félagið var með tilrauna-
ferðir í fyrra á hvalveiðiskútunni
„Kromhout", en stóð fyrir skipu-
lögðum ferðum í sumar. Verðið á
ferðunum er of hátt til að ferða-
skrifstofur sendi hópa, en þær eru
vinsælar hjá einstaklingum. Japan-
ir kvikmynduðu „hvalasafari“ í
sumar, fyrir myndaflokkinn „Ani-
malland" og hinn heimsþekkti
hvalaljósmyndari Flip Nicklin tók
myndir fyrir tímaritið National
Geographic. Flip sagði í viðtali við
dagblaðið Andöyposten, að hvergi
í heiminum gæti maður komist í
návígi við stærri hvali, svo stutt
frá iandi.
Verða þessir sumarbústaðir rifíiir til að skapa
fallega, þjóðlega ímynd af húsum með stráþök-
um fyrir ferðamenn?
spurn er mikil og peningagræðgi
líka. Og nú deila Danir um hvort
þeir eigi að jafna 10.000 sumar-
bústaði við jörðu!
Ferðir á
útsölu-
verðií
Bretlandi
í Bretlandi er mikill sam-
dráttur í sölu pakkaferða eins
og hér — um 15-30% á vetrar-
ferðum og steftiir í 50% færri
pantanir á sumarleyfísferðum!
Slæmar fréttir fyrir ferða-
skrifstofúr, en góðar fréttir
fyrir þá sem hyggja á ferða-
lög. Ein stærsta breska ferða-
skrifstofan „AA Travel“ hefúr
tilkynnt að hún sé hætt að
selja pakkaferðir! Aðrar bre-
skar ferðaskrifstofúr, eins og
Thomson Holidays (sú stærsta)
bjóða afslátt á ferðum upp í
10.000 kr. eða fríar ferða-
tryggingar. Mörg gylliboð eru
í gangi á Oxford- og Regent-
stræti í London. En gætið ykk-
ar, ef þið látið heillast! Borgið
aðeins inn á ferðir hjá ferða-
skrifstofúm, sem eru aðilar í
félagi breskra ferðaskrifstofa
(ABTA)! Að öðrum kosti getið
þið átt á hættu að tapa pening-
unum ef ferðin yrði felld niður
eða ferðaskrifstofan skyldi
verða gjaldþrota!
Það snjóar
í Noregi
og lofar góðu
fyrir skíðafólkið
„Þeir sem hyggja á skíðaferð
til Noregs mega fara að hlakka
tfl,“ segja norskir ferðafúlltrú-
ar. Haustið heftir verið kaldara
en undanfarin ár og fyrsti
snjórinn er þegar fallinn á
mörg skíðasvæði. Fjöll í Vestur-
Noregi eru orðin hvít og minni
fjallvegir hafa lokast vegna
snjókomu. Ofært hefur verið á
sumarskíðasvæðið í Jötunheim-
um. Fréttir frá syðri svæðun-
um, Hovden og Vrádal, greina
frá fleiri sentimetra snjókomu
siðustu daga.
En fleiri og fleiri norsk skíða-
svæði eru að koma sér upp snjó-
vélum til að leggja náttúrunni lið!
Ef nógu kalt er í veðri, er auð-
velt að sprauta snjó á brautirnar.
Aðalstraumur ferðamanna til
Noregs er með Fred Olsen, feijun-
um yfir Skagerak, sem hingað til
hafa flutt eina milljón farþega. í
júní 1990 verður nýkeypt, endur-
byggð feija tekin í notkun, „MS
Bayard", sem stóreykur flutnings-
getuna.
Yetrarferðir
Ferðafélagsins
ur til að geta betur glímt við
hærri fjallatindana sumar.
Veigamesta ferðaröðin hefst hins
vegar ekki fyrr en veturinn ætti
að vera liðinn, alla vega sam-
kvæmt almanakinu, því 22. apríl
verður fyrsta ferð af tólf í göngu
frá Reykjavík upp í Hvítámes-
skála á Kili. Þessar ferðir eru
farnar til að minnast 60 ára af-
mælis Hvítámesskála, elsta sælu-
húss Ferðafélagsins.
Að vetrarlagi er oft besta
göngufærið meðfram strand-
lengjunni og fjöraferðir verða
sannarlega ekki útundan. Ein-
hveijar þeirra era áætlaðar á
stórstraumsfjöra t.d. ganga und-
ir Brimnesi 11. febrúar og við
Hvammsvík í Hvalfirði 11. mars.
Fyrsta ferð ársins er einmitt
strandganga vestan Straumsvík-
ur, hjá Lónakoti og Óttarsstöð:
um, sunnudaginn 7. janúar. í
þeirri ferð verður kapellan í
hrauninu heimsótt. Lífríki fjör-
unnar er fjölbreytt þótt hávetur
sé og margt forvitnilegt ber fyr-
ir augu.
Ekki era allar vetrarferðir
gönguferðir því einnig era farnar
ökuferðir svo sem að Gullfossi,
þegar nægur klaki er kominn í
hann. Það er oft þegar komið
er fram í febrúar.
Fyrir marga er Heiðmörkin
eingöngu sumarland, en Ferðafé-
lagið vill kynna hana á öllum
árstímum í eins konar árstíðár-
ferðum og er Heiðmerkurferð
sunnudaginn 21. janúar.
Þórsmörk ættu menn einnig
að sækja heim á öðram árstímum
en að sumarlagi en þangað er
helgarferð 2.-4. febrúar. Farið
verður á föstudagskvöldi inneftir
og gist í _ Skagfjörðsskála í
Langadal. A laugardagskvöldi
verður þorrablót Ferðafélagsins.
Ferðafélagsfólk mun einnig gera
sér dagamun í vetrarfagnaði
laugardaginn 17. mars verður
gönguskíðaferð í Tindfjöll, á
fullu tungli.
Af öðram helgarferðum í vet-
ur skal sérstaklega nefnd Snæ-
fellsjökulsferð 9.-11. mars, einn-
ig á fullu tungli. Algengast hefur
• verið að ganga á Snæfellsjökul
um páska og hvítasunnu þannig
að þessi ferð er nýbreytni.
Hápunktur vetrarferðanna er
svo um páska sem eru nú um
miðjan apríl. Þá verða þriggja
eða fimm daga ferðir í Þórs-
mörk, Landmannalaugar, Snæ-
fellsnes og Snæfellsjökul og jafn-
vel víðar, auk styttri dagsferða
í nágrenninu.
Að lokum er rétt að minna
alla þá sem hyggja á þátttöku í
ferðunum að huga vel að út-
búnaði áður en lagt er af stað.
Mikilvægt er að klæðast ullar-
fatnaði innst og skjólgóðum
hlífðarfötum yst og alls ekki
gleyma regnfatnaði. Góður skó-
búnaður er einnig grandvallarat-
riði og ekki má heldur gleyma
nesti og hitabrúsa í ferðirnar. í
helgarferðir þarf að sjálfsögðu
meiri búnað og rétt er fyrir byij-
endur að leita sér góðra upplýs-
inga áður en lagt er af stað, t.d.
á skrifstofu Ferðafélags íslands,
Öldugötu 3.