Lesbók Morgunblaðsins - 14.12.1996, Page 12

KNUTS SKUJENIEKS
NÍU NÆTUR ÓÐINS
Hrafn A. Harðarson þýddi
/ níu nætur, í níu nætur
hangi ég svarblár.
Yfir höfði mér brakar Heimstréð,
eilífur Askur Yggdrasils.
í níu nætur lemur vindurinn tréð,
og hvít leiftur hýða það og slá,
og gamall hjörtur bítur greinar þess
og órmar naga ræturnar.
í níu nætur, í níu nætur
beygi ég og kvel sjálfan mig
Hrafninn Huginn á hægri hönd
Hrafninn Muninn á vinstri.
Og stormurinn hvín í myrku trénu.
Annar hrafninn geymir hugsunina í sarpnum
hinn hefur gætur á minninu.
í níu nætur, í níu nætur
með skelfilegum gnístandi tönnum.
Sjálfur hef ég hert spjót mitt, sært það með eigin orðum,
sjálfur hef ég stungið mig því,
í níu nætur, í níu nætur.
Sjálfur hef ég snúið reipið og hnýtt snöruna -
og himinninn og jörðin ólga sem tjara
í níu nætur.
í níu nætur mun ég að þrútna og spá.
Og spjótið mun losna og reipið slitna.
Væta tungu mína með visku.
Lesa rúnir, særa,
spá, græða, brenna skaðlegt kukl
og gala magnaða galdra.
Hvort býr í Miðgarði maður
sem getur neytt sjálfan sig á spjótið og í snöruna?
Og þú, sem rennur hland og mykja í æðum,
getur þú sært þig sem Óðinn sjálfan sig,
í níu nætur, í níu nætur?
Getur þú þjáðst svo vegna viskunnar,
rotnað svo fyrir Ijóðið og endurfæðst?
Þannig barðist guðinn í níu nætur,
uns reipið varð þunnt sem strá,
og myrkrinu og óvissunni létti.
Og Yggdrasill rétti úr stofninum.
Höfundurinn, f. 1936 í Riga, er skóld í Lettlandi.
BEN OKRI
AFRÍSK ELEGÍA
Við erum kraftaverkin sem guð gerði
til að bragða á bitrum ávöxtum Tímans.
Við erum dýrmæt.
Og dag einn munu þjáningar okkar
breytast í undur jarðar.
Til eru hlutir sem brenna mig núna
og verða gullnir þegar ég er sæll.
Sérðu leyndardóm sársauka okkar?
Að við skulum þola fátækt
og geta samt sungið og dreymt sæta drauma
og að við bölvum aldrei loftinu þegar það er hlýtt
né ávextinum þegar hann bragðast vel
né birtunni sem blítt sindrar á vatni?
Við blessum hluti jafnvel í kvöl okkar.
Við blessum þá í þögn.
Þessvegna er tónlist okkar svo ljúf.
Hún fær loftið til að muna.
Dularkraftar eru að verki
sem aðeins Tíminn fær kallað fram.
Ég hef líka heyrt hina dauðu syngja.
Og þeir segja mér allir
að þetta líf sé gott
þeir segja mér að lifa því varlega
með eldi, og ætíð með von.
Hér er undur
og það er undrun
í öliu sem hið ósýnilega hrærir.
Hafið er fullt af söng.
Himinninn er ekki óvinur.
Örlögin eru vinur okkar.
Höfundurinn er skóld fró Nígeríu, f. 1959, en býr í London.
TRYGGVI V. LÍNDAL
SREBRENIZA
Meyfagurt nafn
skoðar andhverfu sína
er hálfrotin jarðeplin
lyftast undan vetri;
búkar í stuttermabolum,
samanreimaðir strigaskór...
Samlægur sannleikur:
Vegurinn milli fómara
og fórnarlamba.
HRAÐBRAUT SILUNGA
Utan heitrar hraðbrautar
rennilegra silunga
skundar rykfrakkaskúrkur,
framhjá héluðum grágæsum
sem bíta frosnar rætur
einsog steinrunnar risaeðlur
innan vemdarmarka borgar;
treystandi á samhjálpina.
Silungarnir stansa
við gönguljósavaðið,
sjá skuggalegu þústina
sem gaumgæfir
bliknandi mannsandlitin þeirra
er hverfa inn í sig sjálf;
myndandi skammvinn tengsl.
Höfundur er skóld og þjóðfélagsfræðingur.
RÓSIN
EFTIR BJÖRGU FINNSDÓTTUR
ÞETTA VAR þriðja vikan sem hann var
settur í að þrífa klósettin. Allir sjúkling-
arnir voru skikkaðir í einhver morg-
unverk, einn var settur í skúringar, annar í
að bóna, þurrka af og þvi um líkt, en venjan
var að hafa verkaskipti hveija viku.
En nú var hann skikkaður í mesta skítverk-
ið af öllu, þriðju vikuna í röð. Hann var sann-
færður um að það viðgengist stéttaskipting á
áfengishælinu, því nýi sjúklingurinn, hún
Steinunn, hún var bara sett í að þurrka af,
en hún var líka hóteleigandi, ekkja eftir
Ingólf á Hótel Túndru og Hótel Túndra
var flottasta hótel á landinu,
eina hótelið sem gat státað
af því að vera fimm stjörnu
hótel. Ingólfur og Viggó
höfðu verið samtímis í
Þjónaskólanum. Viggó
hafði dreymt um að reka
fínasta hótel á landinu, eftir
að hann lauk þjóninum, en
um sama leyti var hótelið á
Lauffirði, þaðan sem Viggó
var, til sölu og enn í dag rak
hann Hótel Lauffjörð.
„Má bjóða þér konfekt?" Hann
hrökk upp frá þessum endurminningum sínum.
Steinunn var komin með stóran konfektkassa
upp að klósettskálinni sem hann var að þrífa.
„Já, þakka þér fyrir, kannski að ég þiggi einn
mola.“
Steinunn hélt enn þá konfektkassanum upp
að klósettskálinni og sagði: „Af því að þú ert
nú þjónn, Viggó, þá langar mig að biðja þig
að bjóða hinum sjúklingunum konfektmola úr
þessari öskju.“
Þegar hann hafði lokið morgunverkinu sínu,
bauð hann úr konfektkassanum. „Nei, en þú
sætur,“ sagði Ellen, einn sjúklinganna. „Nei,
þetta er ekki frá mér,“ sagði hann. „Hveijum
þá?“ sagði hún. „Nú, en frá millanum," sagði
hann, „hún bað mig að bjóða ykkur af þessu,
af því að ég er þjónn, heldurðu að hún sé
hrifín af mér, Ellen?“
Hann gat borið allt undir Ellen, því hún
og Viggó voru trúnaðarvinir. „Já, þetta gæti
verið tákn um að hún sé hrifín af þér, að hún
sé ekki einungis að biðja þig að gera þetta
af því að þú sért þjónn.“
„Heldur þú kannski að ég eigi von um að
giftast henni og reka Hótel Túndru?" Viggó
mundi eftir Steinunni, þegar hún og Ingólfur
voru að byija að draga sig saman. Það voru
að verða þijátíu ár síðan. Þá voru þeir báðir
í Þjónaskólanum og nú var Ingólfur dáinn og
Steinunn ekkja. Nei, hún mundi aldrei líta á
hann, fyrst þessir djöflar þurftu að niðurlægja
hann með því að hafa hann í þessu
„skítajobbi", viku eftir viku. Og
þegar átti að setja hann
fjórðu vikuna í röð í það
sama, kvartaði hann.
Starfsstúlkan sagði bara:
„Þetta starf er ekki á neinn
hátt öðru starfi hér
ómerkilegra, og ekki orð
um þetta meir!“
Þrátt fyrir þennan ósigur
kom Steinunn til hans einn morg-
uninn, þegar hann var að störfum
og laut niður að klósettskálinni og
bauð honum enskan bijóstsykur og bað
hann jafnframt að bjóða hinum. „Þarna sérðu,“
sagði Ellen „hún er hrifin af þér, hún er alltaf
að sýna það.“ „Hvernig get ég verið viss um
það?“ sagði Viggó. „0, hún á eftir að fullvissa
þig um það, sannaðu til, Viggó minn.“
Nú var að byija hans sjötta vika á drykkju-
mannahælinu, en sú þriðja hjá Steinunni og
enn var hann í klósettvinnunni. í dag var
mánudagur og í dag skyldi hann útskrifast.
„Þegar þú ert búinn að borða morgunmatinn
og þrífa klósettin, ert þú útskrifaður lagsmað-
ur,“ sagði Örn læknir við Viggó. Velmettur
af morgunmatnum fór Viggó að venju á kló-
settin til starfa, og viti menn, oní fyrstu kló-
settskálinni blasti við honum afskorið blóm
„rós“. Yndisleg rauð rós.
Höfundur hefur gefió út bók, „I sólskinsskapi,
1987". Hefur unnið við barnakennslu.
ABENDING
í kafla úr bók Ágústs Böðvarssonar um
sögu Landmælinga íslands, sem birtist í
Lesbók 7. des. sl., gæti misskilist að frásögn-
in af mælingum á Öræfajökli er ekki eftir
Ágúst, heldur er hún úr skýrslu Johans
Peter Koeh. Einnig leiðréttist, að Ágúst
Böðvarsson er eldri en hermt var; hann er
yfír nírætt.
T2 LESBÓK MORGUNBLAÐStNS ~ MENNING/klSTIR 14. DESEMBER 1996