Tíminn - 19.03.1967, Blaðsíða 5

SUNNUDAGUR 19. marz 1967
TÍMINN
17
........................................................................................................................'
HÚS OG HEIMILI
Stakk ótrúan eiginmann
til bana með hattnríóni

fí
’' 'i-............... ...........................

Pípulaga
oddhettu
hattpriónn
og keðju.
meö bæði
HATTPRJÓNAÐIR HAFA ÞJÓNAÐ MÖRGUM HLUTVERKUM UM DAGANA
Klukkublómið á þessum prjóni
hangir laust frá honum í
keðju, hvort tveggja, blómið og
keðjan, er úr silfri.
í eldgamla daga, þegar fólk
gekk með stóra hatta, og einn-
ig á þeim tímum, þegar íólk
var með sitt eigið hár, en not-
aði ekki hárkollur var hatt-
prjónn mikill nauðsynjahlutur.
Virðulegur hattur helzt með
dýrindis steinum og gulli var
nokkurs konar kóróna, sem
bar vott um stöðu viðkomandi
í þjóðfélaginu. Og þar sem svo
illa gat viljað til, að hattur-
inn fyki af, þegar verst stóð
á, og með lionum færi virðu-
leiki eigandans, var venja að
festa liomim kirfilega nið-
ur með hattprjóni. I*að var
gert á þann hátt, að fyrst var
prjóninum stungið í gegn um
liattinn öðru megin, síðan í
gegn um hið þykka og mikla
hár og svo út um hattkúluna
hinum megin. Einn eða tveir
hattprjónar gátu þannig hald-
ið hattinum föstum jafnvel í
hinu versta veðri.
ENDURREISNARTÍMABILIÐ
Þegar hinar miklu hárkollur
komust í tízku á 17. og 18.
öld, missti hattprjónninn nokk-
uð af upprunalegri þýðingu
sinni, því þá gat eins vel kom-
lið fyirir, að hárkoMan sjálf
log þá hatturinn líka, ef hon-
lum var fest vel niður fykju
bæði af í einu. Samt var hatt-
prjónninn notaður áfram þó
aðallega innan dyra, og í þeim
tilgangi að sýna enn einn fall-
egan skrautmun, til viðbótar
öllu öðru, sem dömur þeirra*
tíma skreyttu sig með. En hin-
ir stóru kvenhattar og mikla,
hár, sem tíðkaðist á síðari
hluta seinustu aldar og fyrst
á tuttugustu öldinni urðu til
þess að hattprjónninn kom
aftur fram í dagsljósið, eftir
að hafa legið í gleyimslu um
stund. Og nú urðu a'fbrigðin
fleiri og fallegri en nokkru
sinni fyrr, og þið skulið ekki
ímynda ykkur, að það hafi ver-
ið neitt drasl, sem dömurnar
skreyttu sig með, þegar þær
gengu um í öklasíðum kjólum
og báru sig eins og hefðar-
meyjar. Hattprjónar voru úr
gulli og silfri, og að minnsta
kosti úti í hinum stóra heimi
voru þeir eins konar tákn um
stétt og stöðu í þjóðfélaginu.
Þeir gátu vakið öfund og virð-
ingu hjá kvenfólkinu.
Hattprjónarnir sjáifir voru
úr stáli, en eftir nofcfourn tíma
breyttist hlutverk þeirra, og
endaði með því, að þeim var
ekki lengur ætlað að halda
höttunum heldur urðu þeir að
þýðingarlausu skrauti eða
glingri, sem aðeins var stung-
ið í gegn um brot á hattin-
um og þjónaði engum tilgangi
lengur.
Án efa hefur líka önnur á-
stæða legið til að dró úr notk-
un hattprjónanna, og það var,
hversu hættulegir þeir voru.
Það gat verið stónhættulegt að
standa við hliðina á dömu með
stóran hattprjón, því sneri
hún sér snögglega við, gátu
menn átt á hættu, að hann
stingist í þá.
Endalokin urðu líka þau
t.d. í Danmörku að í lögreglu-
samþykfctinni stóð, að bann-
að' væri að: ganga með hatt-
prjóna, óvarða. Það þýddi, að
þaðan í frá varð að verja odd-
inn á prjónunum með hettu.
ÞEIR EINFÖLDUSTU.
Einfaldasti hattprjónninn er
aðeins nál með perlu, raf-
bein-, eða trékúlu á endanum.
Síðar komu til sögunnar pílur,
og þeim fylgdu oddar, eða hett
ur, sem stungið var upp á nál-
arendann, eins og sést á einni
myndinni hér á síðunni. B-lóm-
knappar alls konar voru mjög
vinsælir, þá smíðaðir úr silfri
eða gulli, og gátu þeir verið
mjög fallegir,
Framhald á bls. 23.
GAMAL-
DAGS
SÆNSK
KAKA
250 gr. s.njör.
250 gr. soðnar stappaðar
kartöflur.
250 gr. hveiti
2 tsk. sykur
ein dós af sultu
2 tsk. grófur sykur, eða mulinn
molasykur.
Bræðið smjörið og látið það
kólna. Hrœrið kartöflurnar vel
í sundur, látið smjörið út i,
og blandið svo hveitinu smátt
og smátt út í. Skiptið deiginu
í þrjá jafnstóra kringlótta
botna. Leggið þá á smurða og
hveiti stráða plötu. Bakið við
175 st. hita í ca. 20 mínútur.
Stráið sykrinum og setjið helm
inginn af sultunni á neðsta
botninn. Leggið síðan þann
næsta ofan á og smyrjið afgang
inum af sultunni á hann, og
svo kemur síðari botninn og
ofan á hann er hinum grófa
mulda sykri stráð til skrauts.
Kakan er saðsöm, og því er
bezt að skera litlar sneiðar af
henni. Notið nóg af sultu, þá
er hún mun betri, og svo er
um að gera aðrnota mjolmisl-
ar kartöfiur, þvi annars verður
deigið seigt.

Stofufuglar i búrum
Er ykkúr farið að lengja
eftir fuglasöng og vori? Sé svo
getið þið fengið ykkur fugla
í búri til þess að lífga upp á
skammdegið, sem reyndar er
á hröðu undanhaldi fyrir vor-
inu þessa dagana.
Sérfræðingar í fuglarækt
hafa tekið saman eftirfarandi
reglur og ráð yfir þá, sem i
fyrsta sinn fá sér fugl(a) í
þúri.
Búrið verður að vera eins
stórt og hægt er. Fugiinn verð-
FLJÓTGERÐUR NÁLAPÚÐI
Þessi skemmtilegi nálapúði er búinn til úr hattprjóni með tré-
kúiu, smáefnisbút, borða og blómi. Sagið kúluna í sundur, þannig
að tæpur helmingur verði eftir. Stingið svo oddinum í þann
hlutann, sem sagaður var af, og málið með fallega litrl málningu.
Klæðið kúluna með efnisbútnum bindið borðann utan um og tyllið
blóminu á til skrauts, og nálapúðinn er tilbúinn. Það er sem sagt
ennþá hægt að hafa gagn af-hattprjóninum!
ur að haía tækifæri ti’ þess að
hreyfa sig, til þess að hann
haldi héilsu og styru. í botnin-
um á búsinu þarf að vera bákki
sem hægt er að tuk'i út og,
hréinsa "á hverjum degi, og
sama máli gegnir um matar-
og vatnssfcálarnar.
Auk pess sem fastir pinnar
eiga að vera í búrinu, verða
að vera i því hringir eða trap-
ezur, sem svéiflast ti,. Hrein-
gerningin er mjög þýðingar-
mifcið atriði, og sérfræðinsarn
ir ráðleggja, að búfið sé þveg-
ið vandlega að minnsta kosti
einu sinni í viku, og þá úr
sápuvatni. Ekki má þó þvo
pinnana úr vatni, heldur á að
sfcáfa þá, því rakir pinnar ggta
skaðað fætur fuglanna.
ALDREI f SÓL.
Bezt er fyrir fuglana að
búrið sé látið standa i herbergi
þar sem' er um 20 stiga hiti,
þ.e.a.s. svipaður hiti og hentar
fólki bezt. Súgur og S'kyndileg
.hitabreyting og sól, sem sk*i)
beint á fuglinn er ekki æski-
leg. Um nætur á að breiða yf-
ir búrið eitthvert létt stykki
Tilbúin fuglafæða fæst fyri,
flesta venjulega fuaia; en auk
þess þurfa íuglarnir að fá eitt-
hvert gr.ænmeti, salatblöð og
því um lífct. Skeljasalli er einn
ig nauðsynlegur fýrir meltingu
fuglanna. en réttast væri -;i
fá mjög nákvæma leiðbainingu
hjá fuglakaupmanninum um
þetta atriði.
Fuglarnir eru mis hreinleg-
Framhald á bls. 23.