Alþýðublaðið - 29.08.1987, Blaðsíða 5

Laugardagur 29. ágúst 1987
5
,j^l ,a ,* .1 ,a
í®?S6 .^my^r^ (Si jMMMMw! i®*®
ssral?
Í. j-ÉaE- SríaLFfjLr:
'’i%i*&$f*0yw*$a WW&m
.
mm
iMMW»Í
iti IH í> iimr
3SB»8»3i8gs8»jll8*
W§»pM»*85*l!
Sf^*S5*%y[
w|-—nÉr—"t'^V
wwMBiw

. ■
taxtar og undanþáguheimildir
standa eftir þar til sett hafa verið ný
tolltaxtalög.
Engu að síður standa nú fyrir
dyrum verulegar breytingar á allri
tollframkvæmd s.s. yfirstjórn tolla-
mála og tollafgreiðsluháttum.
Fyrst er að nefna heimild fjár-
málaráðherra til að fela tollstjóran-
um í Reykjavík að gegna jafnframt
starfi ríkistollstjóra. Þessi heimild
hefur þegar verið nýtt.
í annan stað felst í lögunum sú
breyting að úrskurðarvald í ágrein-
ingsmálum, sem upp koma er tekið
úr höndum ráðherra og ráðuneytis,
en þess í stað falið sérstakri ríkis-
tollanefnd. Þetta miðar að því að
tryggja þeim, sem hagsmuna eiga
að gæta, bæði innflytjendum og
ríkisvaldi, áfrýjunarrétt þegar úr-
lausn tollyfirvalds þykir orka tví-
mælis. Eðlilegt er að þetta úrskurð-
arvald sé í höndum aðila sem starf-
ar sem sjálfstæðast við hlið stjórn-
sýsluaðila á vettvangi tollamála.
Agreiningsmál af þessu tagi hafa
aukist stórlega á undanförnum ár-
um, m.a. vegna aukinnar innflutn-
ingsverslunar, fjölbreyttara vöru-
úrvals og tækninýjunga, flókinna
fríverslunarsamninga og mikils
ósamræmis í skattlagningu inn-
fluttra vara skv. tollskrá.
Ríkistollanefnd skal skipuð til
tveggja ára í senn. í henni eiga að
sitja 3 menn, þar af formaður sem
fullnægja skal skilyrðum til þess að
vera skipaður héraðsdómari. Aðrir
nefndarmenn skulu hafa staðgóða
þekkingu á tollamálum. Nefndinni
ber að taka til starfa 1. sept. n.k. og
þar með færist úrskurðarvaldið frá
ráðuneyti til hennar. Þeir menn eru
vandfundnir sem hafa „staðgóða
þekkingu á toIlamálum“ án þess að
hafa hagsmuna að gæta. Fjármála-
ráðuneytið hefur því ákveðið að
leita ábendinga frá hagsmunaaðil-
um áður en nefndin verður skipuð
með formlegum hætti.
Skv. 109. gr. tollalaga getur fjár-
málaráðherra heimilað tollstjórum
að veita innflytjendum greiðslu-
frest á aðflutningsgjöldum að upp-
fylltum nánari skilyrðum skv.
reglugerð. Greiðslufrestur getur
verið að meðaltali 2 mánuðir.
Þessi heimild hefur enn ekki ver-
ið nýtt. Áhrif greiðslufrests á að-
flutningsgjöldum á tekjur ríkis-
sjóðs þarf að kanna enn betur.
Framkvæmdin er undir því komin
að tölvuvæðing tollþjónustunnar
verði að fullu komin til öruggrar
framkvæmdar. Fjármálaráðuneyt-
ið mun fela tollstjóraembættinu að
semja fyrstu drög að reglugerð um
tilhögun og framkvæmd greiðslu-
frests.
Þetta tengist öðru máli svokall-
aðri bankastimplun innflutnings-
skjala. A seinasta þingi var breytt
lögum um skipan gjaldeyris- og við-
skiptamála. Sú regla að ekki megi
tollafgreiða vöru nema staðfesting
gjaldeyrisbanka liggi fyrir um að
greiðsla hafa verið innt af hendi eða
tryggð með öðrum hætti, var felld
úr gildi. Þessi breyting á að taka
gildi 1. sept. n.k.
Þetta eftirlit tollyfirvalda með
því að krafa væri greidd eða
greiðsla tryggð áður en tollyfirvöld
heimiluðu afhendingu vöru mun
hdfa átt að skapa íslandi viðskipta-
traust og greiða fyrir vöruflutning-
um til landsins. Slík gæsla ríkis-
valdsins á hagsmunum erlendra
seljenda á sér ekki forsendur leng-
ur, en veldur innflytjendum og toll-
yfirvöldum óhagræði. Öll helstu
viðskiptalönd Islands hafa fyrir
löngu horfið frá þessu eftirliti af
hálfu tollyfirvalda.
Til þess að greiðslufrestur á að-
flutningsgjöldum verði tekinn upp
þarf að fella niður ákvæði um
bankastimplun. Seðlabankinn hef-
ur lengi talið öll tormerki á að af-
létta þessum höftum. Málið er í
höndum viðskiptaráðuneytisins. Af
hálfu fjármálaráðuneytisins hefur
því verið haldið fram við viðskipta-
ráðherra að lögin um afnám banka-
stimplunar eigi að koma til fram-
kvæmda. Vegna tímabundinnar
gjaldtöku á erlendar lántökur þýðir
þetta þó fyrst um sinn að tollaf-
greiðsla fari ekki fram nema til-
kynnt hafi verið um viðskipti í við-
skiptabanka. Tölvuvæðing toll-
stjóraembættisins mun síðan Ieiða
til þess að gjaldeyriseftirlitið á að
geta fengið upplýsingar um inn-
flutning og tollafgreiðslu samdæg-
urs.
Tölvuvæðing tollstjóraembætt-
isins í Reykjavík mun þegar þar að
kemur hafa verulega hagræðingu í
för með sér, auk þess sem hún mun
stytta afgreiðslutíma í tolli t.d.
munu innflytjendur geta skilað inn
aðflutningsskýrslum „í tölvutæku
formi“.
Telexafrit verða viðurkennd full-
gild tollskjöl nema svokölluð upp-
runaskírteini til staðfestingar á frí-
verslunarmeðferð (EFTA-EB). í
þeim tilvikum er af samræmingar-
ástæðum nauðsynlegt að framvísa
frumgögnum. Þetta verður nánar
skilgreint í reglugerð, eftir 1. sept.
Ný samræmd tollskrá
Samhliða breytingum á tollaf-
greiðsluháttum mun um næstu ára-
mót taka gildi ný samræmd toll-
skrá, eins og nánar verður rakið hér
á eftir. Þetta er í samræmi við þá al-
þjóðasamninga sem íslendingar
hafa gert innan Tollasamvinnuráðs-
ins. En þótt tollskrá sé breytt og ný
flokkun á vöru tekin upp mun enn
um sinn ekki verða breyting á gjald-
töku. Samhliða því að tekin verði
upp tollskrá með nýjum töxtum
þarf að gera breytingar á vöru-
gjaldi, sem tengist mjög tollinn-
heimtu, og hefur veruleg áhrif á
tekjuöflun ríkisins. Þessi endur-
skoðun er einn liður í þeirri heildar-
endurskoðun á tekjuöflunarkerfi
ríkisins, sem hafinn er með undir-
búningi staðgreiðslukerfis skatta og
fækkun undanþága í söluskatti sem
undanfara virðisaukaskatts.
Framh. af bls. 7
Upplýsingasími 685111