Alþýðublaðið - 10.12.1987, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 10. desember 1987
7
UTLOND
Umsjón:
Ingibjörg
Árnadóttir
NÝJA STRÍDID LIBANON
Sprengjuárásir eru ekki lengur mesta ógnin, sem vofir yfir fólkinu í Libanon. Norsk kona,
Kari Karame segir að fleiri flytji nú frá Libanon vegna verðbólgu, en þeir sem fluttu
vegna stríðsins. Gildi peninga fellur, og vegna þessa er lífið barátta fyrir daglegu brauði.
Eiginmaður Kari er Elie Karame, fyrrverandi leiðtogi Falangista-flokksins.
Kari Karame hefur síðustu fimm-
tán árin verið búsett i Beirut. Á
myndinni með henni eru eigin-
maður hennar og synir.
Kari Karame hefur upplifað
ýmislegt, síðan hún settist
að í Beirút, ásamt eiginmanni
sínum fyrir fimmtán árum
siðan. Þá voru hörmungar
stríðsins ekki farnar að setja
sinn svip á borgina, þrátt fyr-
ir að menn óttuðust að til
stríðs gæti komið.
Þremur árum seinna braust
borgarastyrjöldin út og
öryggisleysi einkenndi hiö
daglega líf.
Neyöin í Líbanon
— Auðvitað er hægt að
venjast svo til öllu, maður
heldur dauðahaldi í vonina
um að þetta fari að lagast,
segir Kari Karame og heldur
áfram: — Það ber að hafa í
huga að margir Líbanir eru
reiðubúnir til að láta lífið fyrir
málstaðinn, en menn eiga
bágt meö að horfa upp á það,
að börnin líði fyrir þessar
hörmungar. Áður gekk allt út
á það að forða sér undan
sprengjunum en hvernig forð-
ar maður sér undan verðbólg-
unni?
Afleiöingar hörmunganna í
Líbanon eru að koma í Ijós.
Óstöðvandi lækkun líbanska
pundsins, er á góðri leið með
að eyðileggja það litla sem
eftir var, eftir tiu ára blóði
drifið borgarastríð.
Árið 1985 var bandarfskur
dollari seldur fyrir tvö líbönsk
pund. Þegarvið komum til
Beirút í apríl síðastliðnum,
kostaði dollarinn 120 l.pund
og í lok september kostaði
dollarinn 278 l.pund. Nú, hálf-
um öörum mánuði seinna
kostar dollarinn 500 l.pund.
Fyrir launþega í Líbanon er
þetta mjög alvarlegt mál.
Mánaðarlaunin hrökkva ekki
til fyrir brýnustu nauðsynjum
og fyrir borgarbúa í Líbanon,
sem yfirleitt hafa fylgst ákaf-
lega vel með tískustraumum,
þýðir þetta enga endurnýjun í
fataskápunum.
Þessi efnahagskreppa
kemur niður á öllum. Nú
sérðu fólk standa á vegar-
brúnum og reyna að „húkka“
sér far, til þess að spara
strætisvagnapeninga. Þetta
hef ég aldrei séð fyrr, í þau
fimmtán ár sem ég hef búið
hér, segir Kari Karame.
Eins og alltaf kemur þessi
verðbólga verst niður á þeim,
sem lökust hafa kjörin, i
landi þar sem bilið milli ríkra
og fátækra hefur alltaf verið
mikið. Lyfjakostnaður er t.d.
yfirgengilega hár, og fyrir fólk
með sykursýki, sem þarf að
fá insúlín daglega, getur
þetta þýtt algjört hrun efna-
hags heimilanna.
Þó fátæktin, sem kemur í
kjölfar verðbólgunnar sjáist
kannski ekki í fljótu bragði
verður þjóðfélagið að þjóðfé-
lagi sem drabbast niður.
— Ef isskápurinn bilar er
ekkert hægt að gera í þvi. Ef
sjónvarpið bilar, sama sagan.
Fatnaður og skór er nýtt til
hins itrasta, staglað og bætt
þegar áður fyrr þótti sjálfsagt
að fara út í búð og kaupa
nýtt, — segir Karame fjöl-
skyldan.
Kari Karame og fjölskylda
hennar tilheyra forréttinda-
fólki, og þá ekki eingöngu
vegna góðra tekna, heldur
einnig vegna þess, að Kari
og synir hennar hafa tvö
vegabréf, þau geta farið og
komið þegar þau vilja. Það
eru einmitt örlög barnanna
sem flestir Líbanir hafa
áhyggjur af. Skólabækur
barna verða foreldrar að
greiða sjálfir og þær geta
kostað mörg mánaðarlaun og
gefur það því auga leið að
menntunarmöguleikar fólks-
ins eru litlir eins og ástandið
er í dag, segir Kari Karame.
Gulliö faliö
Ríkisstjóm Líbanon getur
ekki notað gullbirgðir lands-
ins til að styrkja gjaldmiðil
landsins og koma í veg fyrir
efnahagslegt hrun.
— Með því að selja gull
gætum við ef til vill komið
verðgildi líbanska pundsins
upp ( 40 til 50 pund fyrir doll-
arann, segir Elie Karame.
Hann var leiðtogi Falang-
istaflokksins þangað til fyrir
ári síðan. Flokkur Falangista
er stærsti kristni flokkurinn í
Libanon.
Allir flokkar tala um verð-
bólguna, en geta samt ekki
komið sér saman um aögerð-
ir. Samhent ríkisstjórn er
lykillinn að gulli Líbanon, í
bókstaflegri merkingu.
Gullið er á vísum stað, það
er ekki vandamálið. Þegar
koma átti á jafnvægi hinna
ýmsu fylkinga í landinu, var
ákveðið að enginn einn aðili
ætti að hafa aðgang að gull-
geymslum landsins, þannig
að það er geymt í smá-
skömmtum hjá hinum ýmsu
meðlimum rikisstjórnarinnar.
Þegar mönnum svo tekst
ekki að koma sér saman um
málin, heldur gullið áfram að
vera þar sem þar er, meðan
verðbólgan þýtur upp á við.
Svartur efnahagur
Stríðið og skipting lands-
ins hafa valdið hruni efna-
hagsins, en svart efnahagsllf
blómstrar: — Trúlega er um
60 prósent af efnahag lands-
ins svartur, segir Elie
Karame, en fyrrverandi fjár-
málaráðherra Elias Sabas
segir prósentutöluna vera
hærri. Ýmsir hópar innan
svartamarkaðsins hafa sínar
eigin hafnir, þar sem smyglið
á auðvelda leið bæði inn í
iandið og frá Líbanon til
annarra landa. Þarna er ekki
aðeins um að ræða neyslu-
vörur frá Vesturlöndum, held-
ur eiturlyf af ýmsum tegund-
um. Striðið og öryggisleysið
hefur eyðilagt eðlileg við-
skipti og það er ekki sagt
orðum aukið, að hass og
heroin séu þær útflutnings-
vörur sem mestu máli skiptir.
Stríðið gefur
atvinnumöguleika
— Það er satt að striðið er
orðið að iðnaði. Fleiri og
fleiri eru kallaðir í herinn, þar
fá menn betri laun en hjá al-
mennum atvinnurekendum,
segir Elie Karame.
Þjóð, sem hefur veriö her-
vædd i fimmtán ár fær at-
vinnu sína í raun út á striðið,
þar er atvinnan, peningarnir,
vopnin og verndin. Það eru
þeiryfirmenn innan hersins,
sem standa sig vel, sem eru
hinir nýríku i Líbanon.
— Ef öfgahópar eiga ekki
að ná Líbanon á sitt vald, þá
bráðliggur á hnitmiðuðum
aðgerðum, segir Karame.
Nú þegar búa fleiri Libanir
utan landamæra föðurlands-
ins en innan þeirra. Fólk
reynir umvörpum að fá vega-
bréfsáritanir til að geta forð-
að sér úr landi, og ef svo
heldur áfram sem hingað til,
getum við kvatt það Líbanon,
sem við þekkjum, segir
Beirut — konan frá Noregi,
Kari Karame.
(Arbeiderbladet)