Alþýðublaðið - 27.07.1988, Blaðsíða 2

2
Miövikudagur 27. júlí 1988
MÞBUBIM9
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Umsjónarmaður
helgarblaðs:
Blaðamenn:
Dreif i ngarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Blað hf.
Hákon Hákonarson
Ingólfur Margeirsson
Kristján Þorvaldsson
Þorlákur Helgason
Haukur Holm, Ingibjörg Árnadóttir og Ómar
Friðriksson.
Þórdís Þórisdóttir
Filmur og prent, Ármúla 38.
Blaðaprent hf., Siðumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 700 kr. á mánuði. í lausasölu 50 kr. eintakið virka daga, 60
kr. um helgar.
RADHERRAR
ALÞÝÐUFLOKKSINS
VINSÆLIR
Stöö 2 birti í gær skoöanakönnun senn SKÁÍS hefur gert
fyrir sjónvarpsstööina um fylgi stjórnmálaflokkanna,
stööu ríkisstjórnarinnar og vinsælustu stjórnmálamenn-
ina. í stórum dráttum er þessi skoðanakönnun staöfest-
ing á niöurstöóum fyrri skoöanakannana og hlýtur því að
teljast haldgóö vísbending um almenningsálitiö varðandi
stjórnmálastööuna í dag. Sjálfstæðisflokkurinn viröist
hafa bætt hlut sinn lítillega og fær tæp 33% þeirra sem
afstööu taka. Kvennalistinn heldurenn sterkri stöóu með
rúm 23% þó þaö sé minna fylgi en sambærilegar fyrri
skoðanakannanir hafa gefiö til kynna. Framsóknarflokk-
urinn fær rúmlega 20% fylgi, Alþýðubandalagið nær sér
ekki á strik með 9% og Borgaraflokkurinn virðist hafa
þurrkast endanlega út og hlýtur aðeins 0.9% fylgi. Fylgi
Alþýóuflokksins er iíkt og í fyrri skoðanakönnunum eða
um 11 % sem verður aö teljast gott fylgi miðið viö þá nei-
kvæöu fjölmiðlaumræðu sem ráöherrar Alþýöuflokksins
hafa mátt Sæta undanfarna mánuói.
*
Vmislegt í skoöanakönnun SKÁÍSerafarathyglisvert.Til
aö mynda sýnir aldursgreining skoöanakönnunarinnar
stórmerkilega hluti. Hver hefði til dæmis trúað því aö
meginuþpistaða Alþýðubandalagsins væri fólk 50 ára og
eldra? Eða 16% þeirra sem tóku afstööu meðan aöeins
2.6% á aldrinum 30-49 ára styöja flokkinn! í aldurshópn-
um 18-29 ára styöja 9% Alþýðubandalagið. Hefur 68-kyn-
slóöin yfirgefiö Alþýöubandalagiö? Það er einnig um-
hugsunarefni fyrir Framsóknarflokkinn, að helmingur
þeirra sem segjast styöja flokkinn eru 50 ára og eldri. Það
ereinnig mjög athyglisvert aö Alþýöuflokkurinn fær mest-
an stuðning úr hóþi 30-49 ára, þá úr hópi 18-29 áraen hverf-
andi lítinn stuöning fráfólki 50áraeðaeldra. Þessarniður-
stöður eru vísbending um það, að ungt fólk og miðaldra
hefur hrifist af stefnu flokksins og Alþýóuflokkurinn ætti
því að eiga framtíö fyrir sér. En á sama tíma er það
áhyggjuefni fyrir flokkinn að hreyfing sem stendur á jafn
gömlum merg og jafnaðarmenn skuli ekki hljóta meiri
stuðning eldra fólks.
Hvað varðar vinsældir einstakra stjórnmálamanna, er
Steingrímur Hermannsson enn sem fyrr langvinsælasti
stjórnmálamaður þjóðarinnar. Það er ennfremur athyglis-
vert aðSteingrímurersamkvæmt könnuninni langvinsæl-
astur í hópi fylgismanna Kvennalistans ef frá er talinn
hans eigin flokkur. Reyndar er Steingrímur svo vinsæll af
fylgismönnum Kvennalistans að næsti maður, Guðrún
Agnarsdóttir, fær aðeins helming atkvæða á við Stein-
grím. Því má með réttu segja að Steingrímur sé leiðtogi
Kvennalistans. Ef haft er í huga að Kvennalistinn er sam-
nefnari stjórnarandstöðunnar í landinu er ekki fráleitt að
ályktaaðSteingrími hafi tekist vel upp í hlutverki sínu sem
stjórnarsinni og leiðtogi stjórnarandstöðunnar um leið.
Ennfremur er það ánægjuleg niðurstaða að allir ráð-
herrar Alþýðuflokksins fá toppeinkunn og eru meðal
þeirra sjö stjórnmálamanna sem þjóðin treystir best til að
sitja í ríkisstjórn.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
Valur Arnþórsson i Degi: Taka þarf alvarlega á skipulagsmálum Sam-
bandsins.
VALUR Arnþórsson fer
senn að pakka saman á skrif-
stofu sinni i KEA, fyrir norð-
an, og heldur þá suður á leið
og sest i bankastjórastól
Landsbankans.
Dagur á Akureyri birti um . ■
helgina þriggja síðna viðtal ■
við stjórnarformann SÍS og
kaupfélagsstjóra KEA í þessu
tilefni. Eiginlega er viðtalið
kálfur inn í Degi, sem menn
geta kippt út og geymt og
lesið í einrúmi aftur og aftur.
Valur viðrar mörg sjónar-
mið á síðum Dags, sum göm-
ul og kunnugleg, önnur ný og
forvitnileg. Til að mynda vill
Valur að hið pólitíska vald
dreifi fjármagninu mun meira
um byggðina en nú er gert.
Valur er spurður hvaða aug-
um hann líti á þróun byggða-
mála og hann svarar:
„Mér finnst sú þróun mjög
alvarleg og mér finnst ég sjá
á henni ýmsar skýringar og
jafnframt ýmis ráð sem þjóð-
félagið gæti haft til að snúa
þessari þróun við. Ég verð
því miður að segja að mér
finnst hafa skort pólitískan
vilja til þess að taka þessa
öfugþróun föstum tökum.
Það má nefna í þessu sam-
bandi að með þeirri gífurlegu
samþjöppun stjórnsýslu og
valds, sem er á höfuðborgar-
svæðinu, þá hlýtur fólki óhjá-
kvæmilega að fjölga á því
svæði en fækka að sama
skapi úti um landið eftir því
sem dregið er úr opinberri
stjórnsýslu þar.
í annan stað vil ég minna á
að þegar svona mikil miöstýr-
ing verður á höfuðborgar-
svæöinu þá hlýtur miðstjórn-
arvaldið óhjákvæmilega að
draga mikiö fjármagn til þess
svæðis.
Enn má nefna að þau
pólitísku sjónarmið hafa orð-
ið ofan á í þjóðfélaginu að
efla mjög ýmsa fjármálastarf-
semi og þjónustustarfsemi
sem aö sjálfsögðu nærist á
grundvallaratvinnuvegunum.
Um leið hafa þau sjónarmið
ríkt að halda skuii afrakstri
grundvallaratvinnuveganna í
algjöru lágmarki þannig að
fjármála- og þjónustugreinar
geti haft það sem allra best
og þar með þær atvinnu-
greinar sem einkum eru
stundaðar á höfuðborgar-
svæðinu.
Til að snúa þessari öfug-
þróun við þá þarf að sjálf-
sögðu margt að koma til en
m.a. og alveg sérstaklega
þarf að dreifa stjórnsýslunni.
Hið póltiska vald þarf af
ásettu ráði og með opnum
augum að dreifa fjármagninu
meira um þjóðfélagið en gert
er i dag. Umfram allt verður
að leiðrétta rekstrargrundvöll
grundvallaratvinnuveganna
og efla þá sem allra mest því
þeir eru einkum stundaðir á
landsbyggðinni. Með því að
efla þá eflist landsbyggðin.
Fyrir framtíðarþróun þjóðfé-
lagsins og að núverandi kyn-
slóðir skili grundvalfar-
atvinnuvegunum í góðu ásig-
komulagi til komandi kyn-
slóða þá hlýtur að vera höf-
uðviðfangsefni að efla þá.“
Og að sjálfsögóu er fráfar-
andi stjórnarformaöur Sam-
bandsins spurður um skipu-
lagsmál SÍS; hvort að kaupfé-
lögin verði áfram félög fram-
leiðslu og þjónustu jafnframt
því að vera neytendafélög
eða hvort til annarra breyt-
inga komi? Valur svarar:
„Vegna smæðar íslenskra
byggða er tvímælalaus kost-
ur að hafa kaupfélögin blönd-
uð félög eins og verið hefur.
Það á þó eftir að koma í Ijós
hvort þróunin muni verða sú
að félögin sérgreinist meira
innbyrðis. Slíkt fyrirkomulag
er vissulega til i dag og hefur
verið við lýði um langt árabil
og er ég þá að visa til fyrir-
komulagsins í Austur-Húna-
vatnssýslu þar sem starfa
hlið við hiið Kaupfélag Hún-
vetninga og Sölufélag Aust-
ur-Húnvetninga, en þessi fé-
lög eru bæði rekin undir
sömu framkvæmdastjórn.
í dag bryddar á þvi að ein-
stök, blönduö félög, sem
hafa lent í hallarekstri með
sláturhúsarekstur, hafi leitað
leiða til að taka þann rekstur
út úr og setja hann í sérstakt
félag, og að slíkum málum er
t.d. verið að vinna um þessar
mundir í Noröur-Þingeyjar-
sýslu. Það á þvi eftir að koma
í Ijós hvert þróunin leiðir okk-
ur í þessu efni, en ég hygg
að jafnvel þótt félögin yrðu
sérgreind meira innbyrðis
eftir starfsgreinum í framtið-
inni þá verði þau rekin undir
sameiginlegri yfirstjórn þann-
ig að kraftur og styrkur heild-
arinnar megi nýtast í byggð-
unum.“
Brýnasta málið að mati
Vals er þó að taka alvarlega á
skipulagsmálum Sambands-
ins:
„Eitt atriði í þessu sam-
bandi vil ég nefna því það
getur haft áhrif á þróunina.
Talsvert mikil umræða hefur
orðið um það, þótt hún hafi
ekki komið mikið upp á yfir-
borðið, hvert skipulag Sam-
bands íslenskra samvinnufé-
laga skuli vera í framtíðinni.
Það er Ijóst að SÍS fæst við
mörg og ólik verkefni og inn-
an vébanda þess starfa félög
víðs vegar um landið i mjög
ólíkum byggðum. Innan vé-
banda SIS starfa meöal ann-
ars blönduð félög framleið-
enda og neytenda i einn stað
og í annan stað hrein neyt-
endafélög. Inn í vissa rekstr-
arþætti SÍS koma hreinir
einkarekstraraöilar, eins og
t.d. í sjávarútvegi, og hafa
þeir haft sín áhrif þar, og
hafa m.a. haft víðtæk áhrif
inn í Sambandið á mál sem
þeim eru i sjálfu sér óvið-
komandi. Það er því orðin
talsverð umræða á meöal
manna um skipulag Sam-
bandsins og hvernig því verði
best fyrir komið i framtíðinni.
Það er augljóst mál að ef
SÍS yröi sérgreint meira inn-
byrðis og því skipt upp þá
gæti það haft einhver áhrif út
i kaupfélögin. Ég tel reyndar
að ekki sé samasemmerki
þarna á milli því sérgreining
innan Sambandsins þyrfti
ekki að leiða til skiptingar í
kaupfélögunum. Það er að
sjálfsögðu mál fólks í heima-
héraði hvort það vill hafa
kaupfélögin blönduð eða
skipta þeim upp, en þó kynni
að fara svo að þetta hefði
einhver áhrif. Ég tel að það
sé eitt brýnasta verkefnið
núna að taka alvarlega á
skipulagsmálum Sambands-
ins.“
Um Landsbankastjórastöö-
una segir Valur:
„Ég hugsa mjög gott til
þess að hefja störf hjá
Landsbanka íslands. Ég hef
alltaf borið mikla virðingu fyr-
ir Landsbankanum sem höf-
uðbankastofnun landsmanna
og það vill svo til að gegnum
störf mín hef ég haft mikil
viðskipti við Landsbankann.
Þegar ég starfaði hjá föður
mínum austur á Eskifirði, í
fyrirtæki sem hann stjórnaði,
þá kynntist ég Landsbankan-
um því hann hafði öll sín viö-
skipti við þann banka aila
sína starfstið. Kaupfélag
Eyfirðinga hefur haft nánast
öll sín bankaviðskipti við
Landsbanka íslands frá því
árið 1923, eöa í 65 ár. Þannig
hefur þetta verið i minni tíð í
starfi kaupfélagsstjóra og
hafa viðskipti KEA viö aöra
banka verið hreinir smámunir
i samanburði við viðskiptin
við Landsbankann. í stuttu
máli hefur Landsbankinn i
mínum huga alltaf verið
Bankinn með stórum upp-
hafsstaf. Það er Ijóst að
Landsbankinn er mjög þýð-
ingarmikill fyrir efnahagsmál,
atvinnumál og fjármálalif
landsmanna og hefur mikil
áhrif á öllum þessum svið-
um.“
Þá er bara að sjá hvort að
hinni nýi bankastjóri geti
grynnkað eitthvað á skuldum
SÍS viö Landsbankann.
Skuldunum með stórum upp-
hafsstaf.
Einn
me8
kaffinu
Töframaður einn var frægastur fyrir atriði sitt þar
sem hann sagaði konu í tvennt. Árin liðu og töframað-
urinn fór á ellilaun, og hætti að starfa sem töframaður.
Dag einn þar sem hann sat í hægindastól á elliheimi-
linu, var hann spurður að því hvað hefði oróið um ungu
konuna sem hann sagaði sundur á sínum tíma.
Töframaðurinn svaraði: „Hún býr í Hveragerði og á
Akureyri!"