Alþýðublaðið - 27.07.1988, Blaðsíða 4

4
Mióvikudagur 27. júlí 1988
UMRÆÐA
Eiður Guðnason
alþingisamaður
skrifar
HVAÐ ER FRAMUNDAN?
„Þá sjaldan að formaður Framsóknarflokks-
ins hefur litið upp frá laxveiðinni hefur hann
verið óspar á yfirlýsingar sem lítt hafa verið til
þess fallnar að efla tiltrú almennings á sam-
heldni stjórnarinnar eða samstöðu innan
stjórnarinnar, “ segir Eiður Guðnason m.a. í
umrœðugrein sinni um ríkisstjórnina,
stjórnarandstöðu stjórnarliða og horfurnar
framundan á ríkisstjórnarheimilinu.
Það var Ijóst i upphafi að
líf núverandi rikisstjórnar yrði
enginn dans á rósum. Kemur
þar margt til.
í fyrsta lagi var staða efna-
hagsmála og ríkisfjármála
langtum lakari en látið var i
veðri vaka í kosningabarátt-
unni fyrri hluta ársins 1987.
Siðasta ríkisstjórn lét undir
lokin reka á reiöanum, með-
an ráðherrar sungu i síbylju
lofsöng um stjórnarafrekin.
Það var ekki fyrr en sest var
niður við stjórnarmyndun að
loknum kosningum að viður-
kennt var að ástandið væri
hreint ekki gott og útlitið
dökkt framundan.
I öðru lagi lá beint vió að
loknum kosningum að mynda
þyrfti þriggja flokka stjórn og
af sjálfu leiðir að stjórnar-
samstarf þriggja flokka er
margfalt örðugra en tveggja.
Það hefur og komið á daginn.
MIKLU KOMIÐ I VERK
Engu að síður er það stað-
reynd að á skömmum starfs-
tíma hefur ríkisstjórnin kom-
ið ótrúlega miklu í verk, en
það er eins og þaö vilji á
stundum gleymast og falla i
skugga fjölmiðlakarps og fá-
nýtra yfirlýsinga einstakra
ráðherra.
Eg nefni nokkurdæmi:
1. Tekjuöflunarkerfi ríkisins
hefur verið endurreist, —
og treyst til þess að
standa undir því velferðar-
ríki sem við viljum að ís-
land sé, og til að tryggja
betur að hver og einn
greiði-sanngjarnan hlut til
sameiginlegra þarfa. Þar »
þarf þó enn betur að taka '
til höndum við að stemma
stigu við skattsvikum.
Tollar hafa verið eifald-
aðir, samræmdir og lækk-
aðir.
Samþykkt hafa verið lög
um virðisaukaskatt. í þeim
efnum eru þó enn nokkur
ágreiningsmál óleyst, en
milliþinganefnd starfar að
málinu í sumar.
2. Samþykkt hafa verið lög
um kaupleiguíbúðir. Það er
mikið réttlætismál. Ekki
síst fyrir landsbyggðina og
þetta var eitt helsta bar-
áttumál Alþýðuflokksins í
síöustu kosningum. Það
náði fram að ganga á þing-
inu í vetur og er sögulegur
áfangi í húsnæðismálum.
Úrtölumenn vildu málið
feigt, en mikill áhugi sveit-
arstjórna um land allt sýn-
ir að hér er farið inn á
rétta braut.
3. Á sviði dómsmála og rétt-
arfars hafa verið gerðar
margvislegar lagabætur
og meira er þar í vændum
þar sem aðskilnaður
dómsvalds og umboðs-
valds í héraði, sem er
umbótamál og mesta
breyting sem gerð hefur
verið í dómskerfinu um
langa hríð. Milliþinganefnd
starfar að því máli í sumar
og verður |Dað væntanlega
lagt fram á Alþingi strax í
þingbyrjun. Hér ber líka að
nefna til sögunnar breyt-
ingu á umferðarlögum,
fast númerakerfi og ný-
skipan bifreiðaeftirlits.
Hvort tveggja eru þetta
mikil úmbótamál, sem
snerta allan almenning í
landinu. Og síðast en ekki
sist, þótt mörg lög hafi
verið samþykkt á siöasta
þingi þá fækkar nú lögun-
um í lagasafni okkar, þvi
samþykkt var frumvarp
dómsmálaráðherra um að
nema úr gildi 166 lög sem
voru úrelt orðin og óþörf.
Það var þörf lagahreinsun.
4. Þá er rétt að nefna löggjöf
um framhaldsskóla og lög
um Kennaraháskóla ís-
lands. Hvoru tveggja mál,
sem dregist hafði úr höml-
um að koma fram.
Ég efast stórlega um að
nokkur ríkisstjórn hafi verið
jafn starfssöm á sínu fyrsta
ári og sú sem nú situr. Samt
gengu þingstörfin heldur
stiðlega framan af og svo
sem menn muna gerðist það
að Alþingi starfaði fast fram
til jóla, og milli jóla og nýárs
og hóf störf strax fyrstu dag-
ana í janúar.
Stjórnarandstaðan var á
tvist og bast og erfiðara en
áður að semja við fulltrúa
hennar um starfshætti og
framgang mála í þinginu. í
slíkum samningaviðræðum
hefur sú venja skapast að
menn reyna að taka eðlilegt
tillit hver til annars og kom-
ast að niðurstöðu í sæmi-
legri sátt. Það gekk ekki
framan af í vetur og var það
kannski einkum og helst
vegna sérstöðu Borgara-
flokksins þar sem þing-
flokksformaður fékk litlu ráð-
ið en formaðurinn hafði allt á
hornum sér.
GENGUR Á ÝMSU
Undanfarnar vikur hefur
gengið á ýsmu í stjórnarsam-
starfinu. Forsætisráðherra og
utanríkisráðherra hafa skipst
á glósum og hnútur hafa
flogið, sem hvorugum þeirra
eru sæmandi. Þá sjaldan að
formaður Framsóknarflokks-
ins hefur litið upp frá laxveiö-
inni hefur hann verið óspar á
yfirlýsingar, sem lítt hafa ver-
ið til þess fallnar að efla trú
almennings á samheldni
stjórnarinnar, eða samstöðu
innan stjórnarinnar. Raunar
hefur Steingrímur Hermanns-
son utanríkisráðherra lengst
af stjórnarsamstarfsins talað
eins og stjórnarandstæðing-
ur.
Forsætisráðherra á að vera
oddviti og verkstjóri. Hlutverk
hans er að sætta sjónarmiö
innan stjórnarinnar en ekki
að skara eld að glæðum
sundurlyndis með allt að því
strákslegu tali. Það sæmir
ekki. Hér þarf að verða breyt-
ing á og menn eiga ekki að
láta fréttahauka í gúrkutíð
teyma sig út í fen ótíma-
baerra yfirlýsinga.
í samtölum að undanförnu
hef ég fundið mæta vel
hvernig þessi afstaða ráð-
herranna og endalaus
barlómur fulltrúa atvinnurek-
enda í öllum fjölmiðlum end-
urspeglast i skoðunum fólks.
Þegar ráðherrar og ráðamenn
sífellt tala um sundurlyndi og
að allt sé á vonarvöl, berg-
málar það í skoðunum fólks-
ins í landinu og það er ofur
eðlilegt.
Auðvitað er þaö öllum Ijóst
að innan stjórnarliðsins eru
þingmenn sem alveg frá því
að ríkisstjórnin var mynduð
hafa verið meira og minna í
stjórnarandstöðu. Einn af
þingmönnum Framsóknar,
Ólafur Þ. Þórðarson, hefur
gert hreint fyrir sinum dyrum
og segist ekki styðja ríkis-
stjórnina. Ekki verður þó
annað séð en hann uni sér
bærilega á þingflokksfund-
um Framsóknar. Hinirsumir
hverjir styðja góðu málin en
eru stikkfrí í erfiðu málunum.
Það er svo sem ekki stór-
mannleg afstaða, en við
þetta hefur stjórnin þurft að
búa.
HVAÐ ER FRAMUNDAN?
Nú er eðlilegt að menn
spyrji og það gera margir:
Hvað er framundan?
Því vil ég svara þannig:
Það er nú framundan að ráð-
herrar komi sér saman um
stefnu og aðgerðir sem verið
geta undirstaða fjárlaga,
lánsfjárlaga og annarra
meginþátta i þjóðarbúskapn-
um næstu misserin. Þetta
vitum við öll að kannski er
hægar sagt en gert. Þetta er
engu að síður það sem verð-
ur að gerast og allir hafa for-
vígismenn stjórnarflokkanna
lýst yfir vilja sinum til þess
að takast á við þessi verk-
efni.
Það kemur í Ijós á næstu
fjórum til sex vikum hvernig
hér tekst til. Brýnt er að
skapa breiða samstöðu um
þau verk sem nú þarf að
vinna og trú mín er raunar sú
að það muni takast.
Innan Framsóknar eru þeir
til sem hafa haft á orði að
hlaupast undan merkjum og
ungir framsóknarmenn hafa
beinlínis krafist þess að
Framsókn sliti stjórnarsam-
starfinu. Gerist það er tvennt
til: Nýjar kosningar og hætt
er þá við að sá böggull fylgi
því skammrifi að hér ríki
efnahagslegur glundroði i
fjóra til fimm mánuði, og er
nú ekki á bætandi. Hinn
mörguleikinn er auðvitað sá
að mynda nýja ríkisstjórn án
kosninga og Framsókn er
kannski alls ekki eins ómiss-
andi og hún heldur.
Vinningstölurnar 23. júlí 1988.
Heildarvinningsupphæð: Kr. 4.112.814,-
1. vinningur var kr. 2.059.364,- og skiptist hann á milli 4ra vinn-
ingshafa, kr. 514.841,- á mann.
2. vinningur var kr. 617.048,- og skiptist hann á milli 274 vinn-
ingshafa, kr. 2.252,- á mann.
3. vinningurvarkr. 1.436.502,-ogskiptistá6.589vinningshafa,
sem fá 218 krónur hver.
Sölustaðirnir eru opnir frá
mánudegi til laugardags
og loka ekki fyrr en 15 mínútum
fyrir útdrátt.
Milljónir á hverjum laugardegi! Upplýsingasími: 685111
This Path brings happiness, contentment and health. It is
the Path within to God, the eternal consciousness.
Further information is available in different languages,
french, arabic etc.:
UNIVERSAL LIFE, dept. F,
P.O. Box 5643, D-8700 Wuerzburg,
West-Germany.