Tíminn - 14.12.1967, Blaðsíða 5

t
FIMMTUDAGUR 14. desember 1961.
TÍMINN
FACURT £R í EYJUM -
ÆVISAGA EINARS RÍKA
FB-Reykjavfk, mánudag.
Fagurt er í Eyjum nefnist I.
bindi af ævisögu Einars ríka í
Véstmannaeyjum, og hefur I>ór-
bergur ÞérSarson skráð bókina.
Á bókarkápu segir um þessa
ævisöigu: „Tveir nafnfrægir menn
hafa lagt saman í bók, sem á tví-
mælaiaust eftir að verða íslending
um óþrotleg uppspretta skemmtun
ar og fróðleiks um sjálfa sig. Ein
ar Sigurðsson „ihinn rfki“, er ekki
gamall maður á niútímavisu, en
hann er samt 'orðin íslenzk þjóð
sagnapersóna, einn þeirra ævin-
týralegu, stórbrotnu og frjáls
ihu-ga athafnamanna, sem hafa
„hrundið vorum hag á leið“ til
nútímaþj óðfélags, sjiálfstæðis og
velmegunar á þessari öld, eitt af
skáldum þeirra ótrúlegu framfara
sem orðið hafa á landi voru. Því
að Einar Sigurðsson er skáldlega
vaxinn: Það sýnir óvenjuleg til-
finning lnans fyrir náttúrunni og
skáldieg skynjun eins og kemur
fram 1 afburða lýisingum af bjarg-
sigi eða Heyflutningi frá Land
eyjarsandi til Eyja, svo að nefnd
Þórbergur
Sagan af Steini Bollasyni er
gamalt, hugljúft ævintýri; sam-
ofið barnslegri trú og þjóðtrúnni
á tröll og forynjur. Steinn Bolla-
son var alveg einstakur bragða
refur, var hwergi hrœddur og
kunni ráð undir rifi hverju.
Guð gaf honum hundrað börn
og hann elskaði þau öll og
þau elskuðu hann. Hann varð að
sækja björg í bú í trölla hendur,
en Guð gaf honum vizku, svo að
hann gat sigrazt á fordæðuskapn-
um ,því að hann treysti Guði, eins
og allir eiga að gera.
Þetta er ein af hinum gömlu,
góðu ömmusögum, sem börnin
hlustuðu á í rökkrinu þegar þurfti
að spara ljósin. Hún er sígild og
spennandi og myndirnar hans
Tryggva Magnússonar af Steini,
Guði og Pétri po-stula eru lista
verk.
SÖGUR UR
SVEIT
OG BORG
EJ-iteykjavík, þriðjudag.
Féiagsprentsmiðjan hefur gefið
út „Sögur úr sveit og borg“ eftir
Etanley Mel-ax. Er þetta 243 blað
s-íðna bók og inniheldur 13 smá-
sögur. Segir útgefandi, að sögur
þessar „sem eru hvort tveggja í
senn ve? skrifaðar og skemmtileg-
ar, oregða u-pp myndum af ýmis-
konar fólki — ekki sízt frá bros-
legii hliðinni“.
Smásögumar í þessari bók nefn
ast: — „Eftir þrjátíu ár“, „Gömlu
hjónin“, „Nágrannar" „Félagar á
ferð“, „Læðan“, „Ha-llgrímur kem-
ur aö kveðja“, „Það er ekki gott
að maður sé einn“, „Blaðamaður
talar við gamla konu“, „Nætur-
stunci“ „Grafarinn i Lýsufirði“,
„Ung hjón“, „Mistök frúarinnar"
og „Ferðasaga".
séu dæmi. Og raunar allri skynj
un hans á eðli og einkennum þess
lífs, sem lifað var í æsku hans:
hinni hörðu lifsbaráttu samfara
friðsæld og sa'kleysi tímanna. Yfir
þessari æskulýsingu Einars og
(Þórbergs bvílir einmitt sú mikla
rósemd, sem er undanfari stór
átaka, eins og hlé á undan
stormi."
Bókin er 280 bls. og í henni
Einar ríki
eru allmargar myndir.
inn er Helgafell.
Útgefand
Tvær íslenzkar skáldsögur
Villieldur og Tvímánuður
FB-Reykjavík, mánudag.
Blaðinu hafa borizt tvær skáld
sögur, gefnar út af ísafoldarprent
smiðju. Það er Villieldur eftir
Ragnheiði Jónsdóttur og Tvímán
uður eftir Katrínu Ólafsdóttur.
Villieldur var síðasta skáldsag
an, sem Ragnheiður Jónsdóttir lét
frá sér fara, áður en starfsorkuna
þraut. Sagan er að ýmsu nokkuð
ólík eldri sögum Ragnheiðar, en
víst mun hinn fjölmenni lesenda
hópur hennar taka henni tveim
höndum, því að ekki bregzt höf-
undi bogalistin fremur en áður,
að segja vel sögu, segir útgef-
andinn á bókarkópunni. Kápu-
teikningu gerði Sigrún Guðjóns
dóttir, en bókin er rúmar 150 bls.
Eftir Katrínu Ólafsdóttur liefur
áður komið út bóki-n Liðnir dagar,
en þar segir hún frá dvöl sinni
í Austurrí'ki á ófriðarárunum. Sú
bók vakti mikla athygli og seldist
upp á skömmum tíma. Tvímánuð
ur er fyrsta skáldsaga höfundar.
Bókin er 199 bls. að stærð.
HUfiSAD
HEIM
Hugsað heim, .n-efnist við
talsbók og minningabók eft
ir Þorstein Matthíasson, sem
komin er út hjá Bókaútgáf
unni Rein. í bókinni eru
um 30 viðtöl við fólk, sem
höfundurinn hefur hitt á
förnum vegi eða heimsótt.
Stuttar svipmyndir úr lífs
sögu þess á liðnum árum,
en flest á það langa og
starfsama ævi að baki, og
man tvenna tíma. í formáls
orðum segir höfundur, að
flest hafi þessi viðtöl birzt
í dagblaðinu Vísi, og bera á
vissan hátt svipmót þess, að
vera skrif-uð sem slík. En
uppistaða þeirra er þó við
það miðuð,. að ' hver, sem
gefur efninu gaum, verði
nokkru fróðari um það lif,
sem bærzt hefur að baki
nútíðarinnar, og eigi auð-
veldara m-eð að rekja þráð
inn til þeirrar rótar, sem
hann er runnin frá. í bók
inni, sem er 228 bls. eru
allmar-gar myndir, en Matt-
hías, Halldór og Jón Þor-
steinssynir hafa einnig
myndskreytt bókina og kápu
teikningu gerði Jón Þor-
steins-son.
BÆKUR MENNINGA RSJÓÐS
0G ÞJÓÐ V/NAFÉLA GSINS
SJ—Reykjavík, laugardag.
Út eru komnar hjá Bókaútgáfu
Mennin.garsjóðs og Þjóðvinafélags
ins ýmsar nýjar bækur. Samkvæmt
þvi sem Gils Guðmundsson for
stjóri bókaútgáfunnar tjáði blaða
Dráttlist og dvergsmíöi
AUsérstæð bók, sem nýkomin
er út, nefnist Hugur og hönd og
er eftir Sigurlinna Péturss-on,
byggingameistara. Þetta eru ljós
myndir af marg-víslegum útskurði
og teikningum, er h-ann hefur
gert, en þó um ieið Ijóða-bók. Sig
urlinni se-gir um þetta í formála:
„Flest það, sem hér sést myndir
af, er gert í frístundum mínum.
Það er smábrot af sköpunargleði
minni á liðnum árum, þeir blut
Sigurlinni Pétursson með fiðlur tvær, er hann hcfur smíðað.
ir, sem mér eru nærtækastir, því
að margt er komið út og suður í
ókunnar hendur."
Það, sem sérkennilegast má
telja við bókina, er að þar er
allt stafrófið skrautteiknað, og
er sú stafagerð hin ákjósanlegasta
fyrirm-ynd skrau-tsaums eða skraut
ritunar. Er einn sbafur á vinstri
siðu í hverri opnu aftur fyrir
miðja bó’k, en ljóð eða vísur á
móti. f síðari hluta bókarinnar eru
svo allmargar myndir af högg-
myndum, veggskreytingum, út-
skurði á ská-pum og fl. mu-num, er
Sigurlinni hefur gert, t. d. stól
um og hillum. Leynir sér ekki
snil-ldarlegt hand-bragð í þessari
listvinnu. Þá eru og myndir af
fiðlum, sem höfundur hefur smíð
að.
Ljóðin og vísurnar bera vott um
góða hagmælsku og þrótt í máli.
Hverjum skrautstaf fylgir vísa.
Bók þessi er góð tilsögn i þeim
gömlu og góðu listum að draga
f-agurlega til stafs og skera mynd
ir í tré. Sú íþrótt er talin mjög
á undanhaldi, en líklegt er, að
handbragð Sigurlinna, eins og
það birtist i þessari bók, geti
hvatt menn með hagar hendur til
að leita sér listnautn-ar með því
að beita stílnum og hnífs-oddinum.
mönnum í þessu tilefni eru bæk
urnar þó með færra móti þetta
árið, þar sem fé fyrirtækisins er
bundið í ýmsum stórum verkefn
um, sem ekki lita dagsins ljós
fyrr en síðar. Má þar t. d. nefna
A-lfræðibók Menningarsjóðs, sem
væntanlega kemur út áður en
langt um líður.
Stærsta verkið er bókin Grikk
land hið forna eftir bandaríska
sagnfræðinginn og h-eimsspeking
inn Will Durant í þýðingu Jónas
ar Kristjánssonar, skjalavarðar.
Veitti Menningarsjóður Jónasi
ríflegan ferðastyrk svo hann gæti
ferðast um Grikkland og þannig
gert sér aðgengilegra þýðingár
stárfið. Er þetta fyrri hluti verks
ins, 344 blaðsíður með mörgum
ljósmyndum.
Þá er komin út 17. bókin í
bókaflokkn-um Lönd og lýðir,
Frakkland, samin af Magnúsi
Jónssyni menntaskólakennara.
Eru enn átta eða níu bækur eftir
óútkomnar í bókaflokki þessum.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs
sendir ennfremur frá sér ferða
bókina Til austuríheims eftir
Jöhann Bri-em, listmálara í vegleg
um búningi. Þar segir Jóhann frá
ferðalagi sínu um Arabalönd árið
1935, en hann mun hafa troðið ýms
ar aðrar slóðir en venj-ulegir ferða
menn. Bokína prýða vatnslitamynd
ir og teikningar höfundar.
Þá er önnur ferðabók frá sama
ári, eða Eyjarnar átján, Dagbók
úr Pæreyjaferð 1965 eftir Hannes
PéturSsön. Segir Hann-es frá sum
ardvöl sinni í Færeyjum. Scæn
Havsíeen Mikkelsen, Dani af fær
eyskurn og íslenzkum ættum hef
ur myndskreytt bókina. Nokkur
kvæði eru í bókinni eftir Hannes.
Leikritið Agamemnon eftir
Aiskýlos er nýjasta bókin í smá-
bókaf-lokki Menningarsjóðs, sem
Hannes Pétursson ritstýrir. Jón
Gíslasop, skólastjóri þýddi leik-
ritið og ritaði ítarlegan inngang.
Hið íslenzka , þjóðvinafélag
stendur fyrir útgáfu fimm þátta
um konur á Sturlungaöld, en
Framhald á bls. 15.
Perlubandið - barna- og
unglingabék Hugrúnar
Perlubandið nefnist barna- og
unglinga-bók, sem er nýkomin út
eftir Hugrúnu á vegum prentsmiðj
unn-ar Leitur Þetta er 19. bók
Hugrúnar, ogvhún mun þegar
hafa tilbúið h|andrit að hinni
tuttugustu.
í þessari bók eru stuttar sögur
og frásagnir. Söguheiti eru þessi:
Frá bernsku minni, Jólagjöfin frá
mömmu, Andri íkorni og Fiddi
froskur, Afmælisgjöfin, ígulkerið,
Fanginn í fataskápnum, Dúfurnar
í portinu, Alvöruborgin, Skrímslið
í fjörunni, Hann launaði i-llt með
góðu og Byssan í búðarglugganum.
Flest eru þetta íslenzk söguefni
ein og oftast hjá Hugrúnu. Bókin
er um hundrað blaðsíður að
stærð. Eftir Hugrúnu hafa komið
út fjórar ljóðabækur, sex bama-
og unglinabækur, tvö smásagna
söfn, þrjár skáldsögur og eitt
bindi af æviþáttum.