Tíminn - 06.02.1968, Blaðsíða 8

8
ÞINGFRÉTTIR
TIMINN
ÞINGFRÉTTIR
ÞRIÐJUDAGUR 6. febrúar 1968
159 milljón króna tolBalækkun
Boðaður 100 milljón króna niðurskurður á útgjöldum ríkisins og að auki 50 millj.
króna ný tekjuöflun til ríkissjóðs. Tollalækkunin 110 milljón krónum minni en
ríkisstjórnin hafði ráðgert. - Meðferð ríkisstjórnarinnar á efnahagsmálun-
um orðinn mikill harmleikur, sagði Ólafur Jóhannesson á Alþingi í gær.
TK-ÍReyikj'aiVík, mánudag.
Ríkisstjórnin lagði fram á Al-
þingi í dag og tók til 1. umræðu
í efri deild fruimvarp um tolla-
lækikanir. Nema tollalækkaniraar
liliO milljónuim króna lægri upp-
hæ'ð en áætlað hafði verið og
munu nema 160 milljón króna
tekjurýnnun hjá ríkissjóði. Svara
þessar tollalækkanir til eins og
hlálf stigs iækkunar á vísitölu fram
færslukostnaðar. Fj'ármálaráð-
herra sagði, að afla yrði tekna
í rikiissjóð til að standa straum
af þess'ari toLlalækkun. 16% hækk-
un áfengis og tóbakis myrndi gefa
ríkissjóði 50 milljón króna aukn-
ar tekjur, útgjöld úr ríkissjóði
yrðu sfcorin niður uim 100 milljón
ir króna og þá mumdi enn vanta
50 milljónir króna, sem. ríkissjóð-
ur yrði að afla mieð einhverjum
hætti til að standa straum af
aufcnum útgjöldum vegna aðstoð-
ar við bátaútveg og frystiiðnað
og tekjutaps vegna tollalækkun-
arinnar.
Magnús Jónsson, fjármiálaráð-
herra, sagði, að áætlað hefði ver-
ið, er fjárlög hefðu verið af-
greidd að læfcka tolla sem svar-
aði 27 milijónum króna. Síðan
hefði ástandið gjörbreyzt og hefði
ríkisstjórnin nú loifað bátaútvegi
og frystiiðnaði aðstoð upp á 320
mlLljónir. Vantaði þvá 40—50 mill
jónir króna til að ná endum sam-
an hjá ríkissjóði, þótt enginn
toilalækkuin kæmi til. Ríkisstjórn
in vildi samt sem áður lækka totla
núna og væri gert ráð fyrir í
þessu frumivarpi að þeir lækkuðu
um 160 milljónir eða um 110
milljónir króna lægri upphæð en
áætlað hafði verið. Með þessu
frumvarpi væri efcki ætlunin að
auka tolLvemd iðnaðarins, heldur
væri meginstefnan sú að lækka
tolla á neyzluvörum og væri tveiir
þriðju hlutar þeirrar lækkunar
á klæðinaði og klæðisvörum. Hrá-
efni til iðnaðar væru þó lækkuð
um sömu prósentu og fuHunmia
vara í þeiim tilfeHum. Þó vaeri
um undantekningu frá þessari
reglu að ræða í frumvarpinu,
hvað snerti jiárniðnaðinn en hrá-
efmi til hans væru talsvert lækk-
uð í toliLi.
Ólafur Jóliannesson kvadtíi sér
bljóðs að lokinni framsögu fjár-
málaráðherra. Minnti hann á, að
Lengd hefði verið beðið eftir þessu
frumivarpi. Ekki hefði gefizt tími
til að athuga frumvarpið. þegar
það væri tekið til umræðu strax
og það væri lagit fram og málið
flókið og viðamikið og því vœri
ekki unnt að ræða nú einstöik
efniisatriði frumivarpsins.
Við afgreiðslu fjiárlaga hefði rík
isstjórniin lofað 250 milljón króna
•toilllailækkun. Þessi loforð voru
rækiLega kynnt hér innanlands og
einnig erlendis eins og Lesa mætti
t.'cL í Nordisk Kontakt, en þar
biirtist ekkert nema það væri rík-
isstjórnimni þóiknanlegt og þar
var sagt að það miyndi verða
fiyrsita verk Alþingis er það kæmi
saiman á þessu ári að lögfesta
toHalæikkunina. Drátturinn á af-
greiðslu laga um tollaLæfckanir
hefði valdið margvíslegum erfið-
leiikum og vandræðum og nú er
fruimvarpið loks komið. Þetta
ifrumvarp hlýtur að vaLda miklum
vonbrigðum, þar sem toHalœkkun
in samkvæmt því á að vera 116
miHjónár krónum mimini en ráð-
gert var eins og fijármálaráðherra
hefur nú uipplýst. Jafnframt seg-
ir ráðherrann, að ríkissjóður
eigi ekki fyrir þessum toUalækk
unum og gera þurfi sérstakar ráð-
stafanir til að mæta þeim. Upp-
lýsti hann að rí'kisstjórnin sé bú-
in að ráöstafa í milli 300 og
400 millj'ónuim króna og.taka þar
með það fé, sem húin hafði ætlað
í tolilailækkanir og búið var raun
ar að ráðstafa með margföldum
'loforðum og hátíðlegum. Siðferð-
islaga séð var þessi ráðstöfun
fjár til tollalækkana skuldibind-
andi fyrir ríkisstjórnina eins og
það hefði verið ákveðið beiniiín-
is í fjiártlögium þar sem fjiárlög
voru afgreidd á grunidivelili þess-
arar yfiriýsingar ríkisstjórnarinn
ar um tollalækkanir. Nú hlýtur
því sú spurming að vakna, hvar
eigi að táka þetta fé til að mæta
toMalækkunum.
Fjármálaráðherra hefur upplýst
að hann ætli að læfcka útgjöld
ríkissjóðs um 100 miHjónir króna.
Það skiptir höfuðmáli í því sam-
bandi á hvaða sviðum sá sparn-
aður verður. Ef sú verður raunin
að draga eigi úr þeim mjög svo
tafcmörfcuðu framiög'Um til venk-
legra framkvæmda, sem ákveðin
voru við afigreiðslu fjárlaga, hlýt-
ur málið að skoðast í því ljósi.
Þess vegna er nauðsynlégt að fá
sem gleggstar upplýsingar um
það mál áður en þetta mál verð-
ur afigreitt.
Þá tilkynnir ráðherrann, að
hann hafi hækkað áfengi og tóbak
um 10% og ríkissjóð'ur muni
þannig ná 50 milljónum króna.
Enginin verður sjálfsagt á móti
þeirri hæfckun, en þetta virðist
þó ganga þvert á það sjónarmið
í þessu frumvarpi, að nauðsynlegt
sé að lækka vissar vörur til að
VIÐGERÐ AREFNI
FYRIR SNJÓKEÐJUR
Þverbönd — Krókar — Strekkjarar, —
einnig keðjutangir.
S M Y R I L L, Laugavegi 170. Simi 12260.
draga úr smygl'i á þeim. Hefur
þessi hækkun efcki í för með sér
aukna hættu á smygli á áfengi
og tóbaki?
Svo vantar enn 50 milljónir
króna í viðbót segir ráðherranm.
fHvar á að afia þeirra tekna?
Sviona er mú ástandið orðið etft-
ir eitt mesta góðæristímabil í sögu
þjóðariinnar og stóníellda gengis-
lækkun í kjölfarið. Það er hryggi-
legt að svona skuli vera komið.
Auðvitað neitar því enginn, að
við höfum orðið fyrir áfelii vegna
læikkun'ar á útflutningsverðlagi.
En það er Langt síðan það var
Ijóst og það er larngt síðan öUum
skynibornum mönnum á þessi
mái varð ljóst að voði var fyrir
dyrum, ef ekki væru gerðar við-
eigandi ráðstafanir í tæka tið.
En ríkisstjórnin hafðist ekki að
heldur lét reka á reiðanum. Reyndi
að fela vaindann og magnaði hann
þar.með um leið. Það gerði bún
af því að kosningar voru í nánd.
Lýst var yfir við þjóðina, að allt
væri í stakasta lagi, þótt nokkuð
blési á móti varðandi útflutnin^'s-,
verðlag, Dýrtíðaraukningunni; 'vár'
haldið niðri með greiðslú'm úi-
ríkissjióði ög vandanum þámhi^
velt ytfir á framtíðina. Sagt var
fiullum fetum, að þjóðarbúskapur-
iinn stæði á traustum viðreisnar-
grunni og gj'aldeyrissjóðurinn og
verðstöðvunin tryiggði áframhaid-
amdi bætur Mfsfcj'ara.
Við þeirri óhei'Haþróun, sem nú
er orðin hefði m'átt spyrna ef
gripið hetfði verið til viðeigandi
ráðs'taifana í tíma og þjóðinni
sagður allur sanmleLkur málsins,
en hann var sá, að aHir atvinnu-
vegir landsmanna voru að þrotum
fcomnir. Nú er ekki umnt að Leyna
sannleiikanum lengur og hann
Masir við öllum.
Þegar ALþingi kom saman í
hiau'st var ljóst, að grundivöHur
atvinnuiífsins var gersamlega
brostinn. Ríbisstjiór.nin lagði fram
till’ögur í efnahagsmáium aðaliega
til að afla tekna í ríkissjóð og
sagði, að málefni afcviinnuveganna
ættu að bíða frarn yfir áramót,
'því að alls væri óvist að þeir
þyrffcu á nokkrum stuðningi, að
halda.
Svo fel'ldu Bretar gengið og þá
var tekinn frestur til að athuga
máleifni atvinmuveganna og geng-
ið síðan feHt miðað við þarfir at-
vinnuiveganna, að því er sagt var.
Var það og látið fylgja með, að
iþessi gengislæbkun væri botur
undirbúin en fyrri gengislækkan-
ir á íslandi, því að fiyrir hendi
heifðu verið betri gögn en nokkru
sinni fyrr um aila þætti málsins
og nákvæmir útreikningar.
Það þartf ekki að rekja það,
hrvernig þeir útreikningar haia
staðizt. Um það segir þetta frum-
varp og ræða fjármálaráðherrans
sína sögu. Það er komið á dag-
inn, að þessi dæmi höifðu ekki
verið rétt reiknuð og er það orð-
in mikil rauinasaga. Það var taiið
eftir útreiikningana og gengislækk
unina, að sjávarútvegurinn þynfti
ekki að Öllu ieyti á gengishagnaði
sínum að halda. Nú er ríkisstjórn-
in búin að lofa að verja 3—400
milijónum króma til styrktar þess-
um atvinnuvegi. Það er algért
einsdæmi hér og kannski í heim
inum, að gerð sé jaifn mikil geng-
isLækkun til að bjarga atvin.nu-
vegunum og hún við það miðuð
og aðeins einum miánuði síðar
þurfi að greiða þeim sömu at-
vinn.uveg.um á fjórða hundrað
miHjónir til að þeir geti flotið.
Þetta er mikilU harmleikur.
Oig nú er boðaður niðurskurður
og nýjar tekj.uötfílunarráðstatfanir.
Það er sérstætt fyriirbriigði að
swona skuH vera hagur ríkissjóðs
etftir stórtfeMa gengisLælklkun.
Útlitið í efnahagsmálum þjóð-
arimnar er alvarlegt. Atvinpuleysi
er að magnast í lanidinu en það
er eitt versta böl, sem ytfir þjóð-
.félagið getur gemgið. Framundan
eru geigivæmLegir enfiðleikar, sum-
ir kamnski lítt ytfirstíganlegir.
Þefcta mál er aðeins partur af
efnahagisvandanum, sem nú er
við að gilíim.a. Upplýsingar verða
þvií að fást um það, hvaða út-
gjöLd rtfkisstjiómin hyggst skera
niður, hvort þar verður um sparn
að í ríkisbákninu að ræða eða
hvort minnka á enn framllögin tH
ver.Me.gra framkvæmda. Eininig
þartf að fá viitneskjiu um það, etft-
ir bvaða leiðum ríkisstjórnin
'hygigst atfla þeirra 50 milljóna
króna, sem hún telur að varnti
enn til viðíbótar í ríkissj'óðinn etft
ir samþykikt þessa frumvarps.
Þetta frumvairp fjaHar ekki
nema að mokkru Leyti um lækkuii
tolla á meyzlurvörum og nauðsynj
um aLmennings. Það er að tals-
verðu leyti um lækkun hæstu todla
úr 125% í 100%. Þessa híið máls-
ins þartf að athuga. Tveir þriðju
tollalækkunarinnar munu verða á
Catnaðarvörum. Þartf að huga vel
að stöðu íslenzks klœðaiðnaðar í
því samibandi og það gerir vænt-
anilega sú þingnefnd, er nuáLið
ifæir til meðferðar.
MINNING
Jóhann Þórðarson
B 'XGJfeO inov naoííW2óíiA.»: *.? , .Lí>;K|í
fyrrum bóndi, Jaóri
Þia.run lö. janúiar andaðist á
Landspítalan.um Jóhann Þórðar
son., fyrrverandi bóndi á Jaðri
í Þykkvabæ, eftir stuifcta legu þar.
Hann var sonur hjónanna Krist-
fciar Tyrifinigsdóttur og Þórðar
Jónssoinar, er þar bjuggiu.
Jóhann fæddist 24. desemiber
11862 í sfcóran barnahóp, o:g var
fátælkt þar mikil, svo að fljótt
varð að Láta börnin til vinnu, en
V'innumöguilei'k'ar litLir í Þyikkva-
bænum á þeim árum, þegar vötn-
in voru í blóma þar, en smemma
beygðiist hugur hans til veiða, og
ekki var hamn gamall, þegar hann
fór að veiða silung í ádrátt, sem
honum var kær iðja, og var oft
gaman að vera með honum, því
að ekki vantaði hann úfcsjón og
dugmað.
Úngur fór hann að heiman á
vetrarvertíð á skútur og margar
vertíðir reri hann suður í Garði
hjá aflasælum fonmanni, Jóni
heitnum Árna, sem var annálað-
ur á þeirri tíð í Þorlákshöfn, einn
ig var Jóihann svo við sandinn í
Þykkvaibænum, þegar hann var
heimu, og var alls staðar etftir-
sóttur.
14. október 1906 kvæntist hann
Önnu Guðmundsdóttur frá Búð í
Þykkvabæ, og var það systkina-
brúðkaup, þrjú og tivö sysfckim og
ein brúðurin fjarskyld. Athöfnin
fór fram í Hlátfskirkju, en þangað
át'tu Þykkbæingar kirkjuisókn þá,
og hefur það verið víst í fyirsta
o>g síðasta sfcin, sem það hefur
stoeð í þeirri kirkju. Þau eignuð-
ust fimm börn, eina stúlku, sem
andaðist ung, og fjóra symd,
mestu dugnaðar og myndarmeinn,
sem búa a.llir í Reyikjavík, og eru
barnabörnin milli tíu og tuttugu
og barnabarnabörnin eitthivað á
annan tug.
Eftir að hafa búið á Jaðri am
tuttugu ár við þrældóm og litla
eftirtekju, fluttist hann til
Reykjavíkur, þar sem var rýmra
um atvinnu.möguileika, þó að erf
itt væri að fá vinnu á þeim ár-
um.
Hanm var ekki iðjulaus, hann
féfck sér bát ásamt sonum sín-
um og stundaði hann hrognkelsa
veiðar og handfæri ef svo viðr-
aði, og var hann oflt kominn úr
róðri áður en aðrir kom-u á fæt-
ur, því að árrisuLl var hann og
aiUa tíð veðurglög.gur.
Um tveggja ára skeið átti
hann við vanheilisu að stríða, og
var hanm á Landakotsspítala. Dáð
ist hann mjög að umhyggjuseimi
starMóliksins, sórstaklega einnar
atf systrunum, sem væri honum
eins og bezta móðir, og kvaðst
hann ekki getað fúiHþaikka.ð það.
Svo létu synir hans og tengda-
dætur sér mjög annt um hann
mieðain hann lá þar.
Konu sina missti hann 31. júlí
1965, og voru jarðneskar leifar
bennar fluttar austur í Þykkva-
(bæjarkirkj.ugiarð að hans eigin
ósk, því að þar vHdd hann að
jarðnesfcar leifar þeirra yrðu
gretftraðar.
Sonum hans, tengdadætrum og
nánuistu ættingjum vofcta ég mina
innilegusfcu samúð.
Far þú í friði, friður Guffis þig
blessi.
Sig. Guðmundsson.