Tíminn - 24.02.1968, Page 8

LAUGARDAGUR 24. febrúar 1968
8
TÍMINN
Herranótt Menntaskólans 1968:
Betlaraóperan
— eftir John Gay. Leikstjóri Erlingur Gíslason. Tónlist Atli Heimir Sveinss
Á herranótt Menntaskólans í
Reykjavík að þessu sinni er
sýndur gamalJ og- klassískur
gamansöngleikur, er frumsýnd-
ur var í París fyrir nær báltfri
þriðju öld, Betiaraóperan eft-
ir J-ohn Gay. Hér er um mikið
og eftirtektarvert átak ungra
skólanemenda að ræð'a, og' ár-
angiurinm er sv-o góður, að rétt-
mœtt er að bera fram hamin.giju
óskir. Betlaraóperan er trúr
fuiltrúi söngleifcja, og raunar
brautryðjaindi, er vinsælir urðu
á átjlándu öld og ýmsir lifað
fram á þennan dag, í Betlara-
óperunni var sú dirfska upp
tekim á miklum fyrirmannatíma
að setja vandræðabörn samfé-
lagsins af iægri stigum á sviðið,
og þótti að vonum iangt gemgið,
svo að æðri stéttir reyndu að
handijárna höfundinn. Betlara-
óperan öðlaðist þó langliifi og
hef.ur verið sýrnd oft og víða og
raunar fylgzt með tímanum, þar
sem hún hefur þá máttúru að
geta tiileinkað sér söng og orð
samtímans í verulegum mæli,tE
og efni hennar sótt í ódrepan-
lega spillingu manneðlis og
mainniiófs.
Bertholid Brecht sarndi upp
úr þessum söngleiik Túskildings
óperuna og þótti gó.ður; efnivið-
ur. Sverrir Hólmarsson hefur
þýtt óbundinn texta þessa gam-
amleiks, en Böðvar Guðmunds-
son skáld þýtt eða endurort
söngtextaina. Er hvort _tveggja
mjög hagilega gert. Óbundni
textinn liðlegur og leikhæfur,
en söngtextarnir bæði kjarnyrt-
ir, fyndnir vel og með meiri
reisn en títt er um bundið
gamainimiáil í leik. Fyndni Böðv-
ars er sterk og dijúp. Hamn hef-
ur orðið að yrkja eftir nýjum
sem gömlum lögum og hlýtur
því al'ltaf að fara úr fyrri hátt-
um. Tóhlistina hefur Atli Heim-
Grettir Bj'önnsson og Ólafur
Gau'kur.
Loks ber það að þa'kka í
heimanibúnaði sýningarinnar, að
leikskrá er mijög vönduð undir
ritstjiórn þeirra Jens P. Þóris-
sonar og Kristins Einarssonar.
Þar er meðal ainnars ágaet grein
um leibhús í upphafi 18. a'idar
eftir Od'd Björnsson, grein um
samband Betlaraóperunnar og
Túskiidingsóperunnar eftir
Erling Halldórsson. Skemmti-
legt og markvisst samtal þeirra
Mavericks og S'kraparots eftir
Svein Einarsson, og Atli Heim-
ir ritar um tóniiisiina í Betlara-
óperunni og viðtal við Erling
G'ísiaso.n leikstjóra. Sitthvað
fieira er í þessari vönduðu leik
skrá, sem leggur sitt ti'l þess
að leikh'Usgestir nrjóti þessa
leikflutnings betur en ella. Þá
fylgja langflestir söngtextar
Böðvars Guðmundssonar í sér-
stöku hefti og er það efcki lítiilil
fengux.
Þá er að sinúa sér að leifc-
endunuim. Aða'lsöguihetjan er
stigamaður og ævintýrahetja,
Macheath kafteinn, lausagosi,
flagari og ævintýraihetja kven-
þjóðarinnar. Guðmundur Ein-
arsson í 6. bekk lei'kur hamn.
Guðmundur er vörpulegur ungl
ingur og myndariegur, furðu-
lega frjálsiegur í hreyfingum
og laus við spennu nýliðans.
Hann nær að sjá'lfsögðu engan
veginn dýpt hlutverksins, em
hann leikur það af böluiverðum
myndugleiik, svo að ekki verð-
ur búizt við betri skilun af
ungliaigi. Peachum svikahrapp
leikur Hilmar Hamsson og ger-
fc fjörlegar tilraunir ti'l þess
að gefa hilutverkinu líf, en
hnitmiðun van.tar. Grdmur Þór
Vaidimarsson leikur fangelsis-
vörð og skilar þvi hlutverki
átfailalátið. Stefán Thors gerir
meira úr hlutverki Filch, enda
nýtur hann góðrar raddar, an
auðséð er, að hann leggur sig
fram til að móta persónu af
notokru innsæi og nær oft furðu
leiga góðum tökum, þó að eyð-
ur verði í.
fiófaflokk Maöheaths leikur
■hópur ungra f'jörkáifa, B'örkur
Karisson, Garðar Sverrisson,
Trausti Valsson, Bragi Hall-
dórsson, Guðbjörn Björnsson,
Örm Þoriáksson, Guðmundur
Örn Gunnarsson. Þar vantar oft
samræmi í heildarmyndina, hóf
semi og dýpt i túlkuin, en örlar
á ýkjum, sem náigast stundum
ærsl, en þó fyliltu 'þeir vel sitt
rúm í leifcnum. Dawíð Oddsson
og Hrafin Gunnarsson leika
betlara og ieifcara.
Kvenh'lutverkin hljóta að
vekja - verulega athygli og má
mikið vera, ef þar eru efcki
leikkonuefni á ferð.
Mest veiltur þar á Polly
Peachum. Hana ieikur Aðal-
björg Jakoibsdóttir með eftir-
tektarverðum m'yindarskap og
stundum tiiþrifum og einlægri
viðleitni til persónutúlkunar,
sem stundum tókst með ágæt-
um, og söngur hennar var
stundum af tiifinningahita, sem
virtist býsna eðiilegur. Keppi-
naut hennar um ástir Macheath
Lúsí Lookit, leifcur Sigríður
Egilsdióttir og sýnir töluverðan
sikaphita og þó léttieik, en þó
verða átökin milli éljanna varia
nógu svipmikii. Sjöfn Magnús-
dóttir leikur frú Peacghuim
með ísmeygilegri gamansemi.
Guðrún Pétursdóttiir leikur
Dtiönu Trapes.
Hópur skyndikvenina leika
þær Þórurin Björnsdöttir, Bryn-
dds Béinedikts'dóttir, Óiöf Helga
Guðmundsdóttir, Sigríður Ólafs
dóttir, Þórey Ólafsdóttir, Ingi-
ríður H. Þorkelsdóttir og Álf-
mikiil 'hópur og þær draga etoki
af sér, en að sjálfsögðu ér
yfir þeim alltof milkil. fiðrilda-
bragur.
Lögreglumenn 'leika þeir Ing-
ólfur Margeirssoin, Eirikur Örn
Arnarson og Þórarinn Eldjárn.
Sýningum herramætur að
þessu sinni hofur verið tekið
með mifclum fögnuði af leikihús
gestum, enda er«» sýningiin í
heild bráðskemmti'leg og afrek
af 'hendi ungra nemenda. —AK.
Happdrætti Kvenféhgs Hallgrímskirkju
SVIÐSMYND
heiður Ingadióttir. Þetta er fjör
ir Sveinsson tekið saman og
æft, og er það gert aif hug-
fcvæmni, góðu skopskyni og
kunnáttu og vafalaúst smefck-
vísl
Leikstjóri er Erlingur Gís'la-
son, Oig er það ærið afrek að
aafa svo margþætt og tilbreyt-
ingarík't leikverk með rúmlega
fcálfum þriðja tug unglinga,
sem aldrei hafa á svið komið.
Trúlega hefur Erlingur leyst
þarna af hendi afrek og ekkert
minna. Ilonum tekst að móta
heilsteypta sýningu með furðu-
lega fáum bláþráðum, hraða,
reisn og oft glæsilegri túlkun.
Ég get ek'ki betur séð en þetta
megi segja með fuí'lum rétti.
Búnimga hefur Una Collins
teiknað og bregzt ekki smekk-
vísin, en þeir eru saumaðir und
ir stjórn Rósu Þorsteinsdóttur
og hafa áreiðanlega verið mik-
ið verk. Sérstaklega vekur at-
hygii nófsamlegt og smekklegt
litaval, fjöibreytt og auðugt að
samræmi en hvergi æpandi. Á
saumabonan vafalaust mikinn
þátt í því, og murn þó mjög
hafa verið notazt við gömul
föt og önnur vanefni. Leifctjöld
hefur IngóKur Margeirsson gert
og þau eru fábreytt og einföld
en veita þó fullfeomna og næga
umferð Víða sést veru'leg hug-
fcvæmni í gerð þeirra. Alimarg-
ir h'ljóðfæraleikarar aðstoða,
aliir úr sikólanum nema þeir
Gamali málsháttur bljóðar svo:
„Segðu mér hverja þú umgengst
og ég Ska'l segja þér hiver þú ert“.
í þessum orðum er mi'kili sann-
leifcur fólginn. Það skiptir öllu
máli hvert hugurinn stefnir, hvert
viðfangsefnið er, sem unnið er
að og í hvern hóp er skipað sér
í lífiinu. Á því veltur oft gæfa eða
gæfuleysi. Þetta gildir um hvern
einstakilinig, um þig og um mig.
Ég veit ekfci hvert hugur þinn
stefnir, sem lest þessar línur, ég
veit e'kki hver viðfangsefni þín
eru eða í hvern hóp þú heifur
skipað þér í lffinu, en mér segir
svo hugui um að vandamáliin
kunni að vera mörg, sem þú hefur
við að glima. Þú kannt að segja:
„Ég á víst nóg með sjálfan mig!“
Þá vil ég svara: Það er aldrei nóg
að hugsa um sjálfan sig, ’jafnvel
þótt heimilið og ástvinirnir séu
teknir með. Hver maður þarf að
eiga hugsjón, sem hann vilí leggja
eitthvað i sölurnar fyrir. Ég skal
benda þér á hugsjónina, sem vert
ei að Mfa fyrir, það er sú hug-
sjón að útbreiða guðsríki meðal
mannanina. Að þessari hugsjón
vinnur kirkija Krists. Gg hvernig
það tekst veltur m. a. á þér. En
til þess að góðs árangurs megi
vaenta, verður kirkjian að hafa
sæimileg starfsskilyrði. Sums stað
ar hefur hún það, annars staðar
ekiki.
Á Skólavörðu'hæð stendur háM-
byggð kirfcja. Bygging þessarar
kirkju hefur valdið nokkrum dei'l-
um, s'vo sem kunnugt er. Hér ska'l
ekki lagður dómur á þær deilur.
En ég trúi naumast öðru en að
flestir hugsandi og ábyrgir ís-
lendingar vilji vinna að því, að
hið mikla guðshús verði fu'llbúið,
en standi ek'ki um áraraðir hálf-
byggt. Háifbyggð kirkja verður
engU'in tiil góðs. Fullbúin, fögur
kirkja verður öllum, sem hana
sækja í sönnum anda til ómetan-
legrar blessunar. Böfuð'borgiin,
þjóðin ölfc þarf sem fyrst að sjá
höfuðkirkju sína fullbúna og fá
að njóta bennar.
Kvenfélag Hallgrímskirkju efn-
ir um þessar mundir til happ-
drættis til styrktar þessu máli.
Kvenfélagið hefur frá fyrstu tíð
staðið dyggan vörð um framgang
þess mikilsverða máls: að reisa
hið veglega guðshús óg búa það
sem bezt. í því máli eiga konurin-
ar miklar þakfcir s'kilið.
Viltu vera með? Viltu hjálpa til
við að reisa Hal'lgrímskirkju? Ég
vona að svar þitt sé jákvætt, ég
vona að þú skiptr þér i þann
flofck, sem vill vinna fyrir málefni
Guðs, fyrir kirkju Krists. Það
mun þér gæfu veit'a.
XXIO^ / 'i
Taktu vel á móti bör.nun.um eða
konunum, sem bjóða þér happ-
drættismiða. Mundu eftir ekkj-
umni snauðu, sem lagði eyrinn sinn
eina í guðskistuna, þú ert varla
snauðari en hún.
Viltu vera með? Ég segi eins
og 'krossferðarpáifinn, Urban 2.:
„Guð viM það“.
Ragnar Fjalar Lárusson.
h—. „■ .U ■
Brúnastaða-
hjónum
Hr. alþingismaður Ágúst Þor
valdsson og frú Ingveldur Ást-
geirsdóttir, Brúnastöðum, Ár-
nessýslu. Við hjónin, Sigrún
Kristjánsdóttir og Eiríkur Ein
arsson, ásamt sameiginlegum
vinum okkar, hjónunum Her-
mínu Gísladóttur og Einari Sig
■nundssyni og Lárusi Sigfúss-
syni bílstjóra, þökkum ykkur
öjónunum fyrir ógleymanlegar
móttökur, viðmót og veitingar
■í septembermánuði 1967.
Höfðingslund og forna frægð
fundum við á Brúnastöðum,
hér var áð. með huga glöðum
við hugljúf kynni og vista
gnægð.
Brúnastaðir standa
itoltir á að líta
aðeins skammt þar ofar
áin niðar Hvíta.
þakkað
Stendur vel á verði
víður fjalla hringur,
þar sem frjáls og fögur
fuglahjörðin syngur.
Heim að höfuðbóli
haldið var í skyndi
veitingar og viðmót
vekja traust og yndi.
Hér sést margt sem minnir
mjög á liðinn tíma,
heims í hörðu stríði
háð var erfið glíma.
Vonir lengi lifa
leynist þrá í hjarta
að eiga endurfund
við yl og geisla bjarta.
Allt þó enda taki
engu ska) samt gleyma,
mótttökurnar meta,
minningarnar geyma.
Eiríkur Einarsson,
Réttarholti.