Alþýðublaðið - 22.12.1989, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 22. des. 1989
fLi>íi)iiiiifinii
Ármúli 36 Sími 681866
Útgefandi: Blaö hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Dreifingarstjóri; Siguröur Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Blaöaprent hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 75 kr. eintakið.
I ATT AÐ
SAMEINAÐRI EVRÓPU
Akvöröun EB og EFTA um aö mynda sameiginlegan efnahags-
markaö aöildarríkjanna markar upphaf að víötæku samstarfi í álf-
unni. Umskiptin í Austur-Evrópu hafa opnað leiðina austur og því
ekki aö tilefnislausu aö stjórnmálamenn eru farnir aö spá miklum
breytingum á allra næstunni. Meöal þeirra er Villy Brandt, sem
tjáöi sig um framtíð Evrópu í viðtali viö fréttamann ríkissjónvarps
í fyrrakvöld og taldi ekki fráleitt aö sameinuö Evrópa liti dagsins
Ijós á næstu áratugum. Leiöin virðist þó býsna löng og grýtt, en
pólitískar og efnahagslegar breytingar í Austur-Evrópu stefna í
rétta átt.
Breytingarnar í löndum handan gamla járntjaldsins munu óhjá-
kvæmilega hægja nokkuð á innri jsróun EB, og þar meö hafa for-
sendur sameiginlegs efnahagssvæöis EB og EFTA breyst. Þetta
kom fram á fundi ráðamannanna í Brussel í fyrradag, og þó aö
formlegar samningaviöræöur hefjist þegar í byrjun næsta árs, er
varaö viö því aö leggja áherslu á aö samningum Ijúki fyrir tiltekinn
dag. Muni samningar EB og EFTA enda meö því aö sameiginlegt
tollabandalag verði myndað, munu allir tollar milli landanna falla
niöur og þar meö ættu íslendingar frjálsan aögang aö lang-
stærsta útflutningsmarkaönum. Utanríkisráðherra hefur talið
nauðsynlegt aö skoöa vandlega kosti tollabandalags, en eins og
nú er háttaö standa óhögguö ákvæöi EB um gagnkvæmni í viö-
skiptum. Fengjum viö meö tvíhliða viðræðum tollfrjálsan aögang
aö EB-svæðinu krefst EB þess aö fiskiskip bandalagsins fái að-
gang aö fiskimiðum okkar. Á þaö föllumst viö ekki, og því er þaö
lífsspursmál fyrir okkur aö viö getum á grunni endanlegra samn-
inga EB og EFTA um sameiginlegt efnahagssvæöi náö viðunandi
kjörum.
Ymsir óttast aö meö því aö sameinast í einu efnahagssvæöi
muni ákvæöi er lúta aö samstarfi um félagsleg réttindi, neyt-
endamál, vinnuskilyrði o.fl. ekki veröa okkur í hag. Evrópumark-
aðurinn muni lúta lögmálum óhefts markaöar, þar sem minnsti
samnefnari gildi. Þannig sé hætta á aö fjármagnið sem ráða muni
ferðinni heimti óheftan aögang aö mannfólki sem peningum, og
aö ekki veröi hægt aö taka meir tillit til réttinda en sem nemur því
sem skemmst nær. Félagsleg réttindi vinnandi fólks verði því
stórlega skert miöaö viö þaö sem nú er í þeim ríkjum sem lengst
hafa náö á félagslegu sviði. í yfirlýsingu ráöherra EFTA og EB í
Brussel í fyrradag segir m.a. að í væntanlegum samningum veröi
aö tryggja gagnkvæma hagsmuni og viröa beri grundvallarhags-
muni einstakra þjóöa. Ekki er ástæöa til aö ætla aö meö yfirþjóð-
legri skipan veröi hægt að krefjast þess aö hvert aöildarlanda
veröi skikkað til aö slá af réttindum heima fyrir, ef þau reynast
meiri en meöaltal ríkjanna segir til um. Viö fjöllum hins vegar
ákaflega lítiö um væntanleg umbrot í álfunni og gerum okkur
engan veginn grein fyrir því hvers virði aukið samstarf verður, og
hvernig eðlilegast er aö bregöast viö breyttum tíma. Evrópa er
aö opnast. Viö megum ekki lokast í eigin skel.
BANDARÍKIN ERU EKKI
ALHEIMSLÖGREGLA
Bandaríkjaher hefur gert innrás í Panama í Miö-Ameríku. Aö
sögn Bush Bandaríkjaforseta er tilgangur innrásarinnar aö
steypa Manuel Noriega einræöisherra af stóli til aö tryggja lýö-
ræöi í landi og til að koma í veg fyrir áform um vopnaðar árásir.
gegn Bandaríkjamönnum í landinu, og til að tryggja Pan-
ama-skurðinn. Ferill Noriega einræðisherra er ekki glæsilegur.
Hann er sakaður um kosningasvindl, eiturlyfjasölu og haröstjórn.
Engu aö síður er þaö fordæmanleg afstaða Bandaríkjanna aö
senda innrásarherlið í annáð, fullvalda ríki til beinnar íhlutunar í
innri málefni landsins. Sovétríkin undirforystu Gorbatsjovs hafa
snúiö baki viö Brésnjeff-kenningunni og lýst því yfir aö ríki Aust-
ur-Evrópu og önnur leppríki kommúnista í Kreml ráöi yfir eigin,
innri málefnum og Sovétríkin muni ekki hlutast til um innanríkis-
mál þjóöanna. Hin mikla lýðræöisþróun í Austur-Evrópu byggist
á þessari breyttu afstööu. Þaö er því þungbært fyrir lýðræðis-
þjóöir heimsins aö horfa á sama tíma upp á Bandaríkin ráöast til
innrásar í fullvalda ríki eins og hver önnur alheimslögregla til aö
koma málum í þaö horf sem þeim hentar best.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
Árni: Keflvíkingur og Moskvubúi
SKEMMTILEGT viðtal við Árna
Bergmann ritstjóra Þjóðviljans er að
finna í jólablaði Víkurfrétta i Kefla-
vík. Eins og margir eflaust vita er
Árni borinn og barnfæddur Keflvík-
ingur. í lok viðtalsins er Árni spurð-
ur hvort Keflavík eigi eitthvað í hon-
um ennþá.
Árni svarar:
„Segir ekki Jón úr Vör í Þorp-
inu „Stjúpmóðuraugað vakir
alltaf yfir þér“. Eg hef allavega
aldrei orðið neinn sérstakur
Reykvíkingur. Miklu fremur er
ég Moskvubúi og Keflvíkingur.
Það hefur mikið að segja að alast
upp á tveimur ólíkum stöðum á
mótunaraldrinum. Ég hefði orð-
ið eitthvað allt annað hefði ég
alltaf verið á sama stað.“
Þá er það bara spurning hvar Árni
kýs í næstu sveitarstjórnarkosning-
um.
HÖLDUM okkur við Keflavík. Út er
komið glæsilegt jólablað Alþýðu-
blaðs Keflavíkur með lesefni af ýms-
um toga. Þar er m.a. að finna
skemmtilegt og fróðlegt viðtal við
Sigríði Narfheiði Jóhannesdóttur
sem löngum hefur gegnt trúnaðar-
störfum fyrir Alþýðuflokkinn og ein
af fyrstu konunum í Keflavík sem
höfðu afskipti af stjórnmálum.
Á einum stað í viðtalinu rifjar Sig-
ríður upp kynni sín af stjórnmála-
mönnum. Grípum niður í þann
kafla:
alltaf virtist geta sannfært við-
mælendur sína að hann færi
með rétt mál. Gylfi Þ. Gíslason
var einnig mjög athyglisverður,
en hann var ekki fyrir Suðurnes-
in. Gylfi var sérfræðingur í að
bjóða upp á tölur sem hann átti
auðvelt með að færa rök fyrir,
hvort sem menn skildu hann nú
eða ekki. Af þeim mönnum sem
ég vann mest með hér í Keflavík
er Ragnar Guðleifsson mér efst-
ur í huga. Þá nefni ég Hannibal
Valdimarsson. Ég var á Alþýðu-
flokksþinginu þar sem hann
gekk út, það var eftirminnileg
stund. Á þessum árum voru
margir sem gengu úr Alþýðu-
flokknum og til liðs við Komm-
únistaflokkinn, þar sem þeir
töldu að hann gerði ekki nægi-
lega mikið. Flestir þessara
manna hættu síðan stuðningi
sínum við þann flokk og ég held
að þeir hafi alltaf verið alþýðu-
flokksmenn í hjarta sínu,“ sagði
Sigríður ennfremur um flokkinn
og flokksstarfið fyrr á árum.“
DAGATAL
✓
Fimmti skemmtilegasti maður Islands
Þeir i DV eru mjög frumlegir í
skoðanakönnunum. Nú eru þeir
búnir að láta gera skoðanakönnun
yfir fyndustu og skemmtilegustu
menn íslands. Og eins og lög gera
ráð fyrir, lentu atvinnumenn í
gríniðju í efstu sætunum.
Efsti atvinnugrínistinn var auð-
vitað Laddi. Enda varla hægt að
opna fyrir fjölmiðil eða skella sér
á skemmtistað án þess að Laddi sé
á staðnum. Það fór einnig á þá leið
að þjóðin valdi Ladda sem
skemmtilegasta manninn.
Sigurður Sigurjónsson leikari sem
þekktari er sem Ragnar Reykáss,
er næstskemmtilegasti íslending-
urinn. Sigurður Sigurjónsson er
einnig atvinnumaður í gríni.
Næstir komu þeir Ómar Ragn-
arsson og Hermann Gunnarsson.
Báðir eru þeir atvinnugrínistar
með meiru. Það verður sem sagt
að teljast afar eðlilegt að nöfn
þessara manna komi upp í hugann
á almenningi þegar spurt er um
grínista.
Þessir menn eru jú grínistar að
atvinnu.
Pess vegna kemur nafn fimmta
skemmtilegasta mannsins á óvart.
Maður skyldi ætla að hann væri
ekki grínisti að atvinnu.
Það er Davíð Oddsson.
Hann er borgarstjóri að atvinnu.
Davíð er að sjálfsögðu dálítið bros-
legur stundum, en að hann skuli
vera svo skemmtilegur að fólk
velji hann fimmta fyndnasta Is-
lendinginn, hlýtur að teljast óskilj-
anlegt.
Nema aö Davíð þyki svo fyndinn
í starfi að það veltist allir um af
hlátri þegar hann stjórnar borg-
inni. Sennilega hlær þó ekki
gamla fólkið sem stendur í biðröð-
inni og bíður eftir mannsæmandi
húsnæði og aðhlynningu í ellinni.
Og sennilega hlæja ekki foreldr-
arnir sem geta ekki sett börn sín í
dagvistun til að geta stundað störf
sín, vegna þess að dagvistunar-
rými er ekki fyrir alla.
Og eflaust hlær ekki fátæka
fólkið eða mæðurnar sem þurfa
að fæða börnin og finna ekki Fæð-
ingarheimilið fyrir einkalæknum í
stórbissness, gerðan út á ríkissjóð.
Þetta fólk hlær ekki.
Hverjir hlæja þá? Af hverju er
Davíð svona ofboðslega fyndinn?
Nema að það sé vegna þess að
fólk hlær að honum eins og það
hlær að Ragnari Reykáss og Saxa
lækni? Að Davíð sé svona
skrípó-pólitíkus?
Sennilega hafa vinsældir Davíðs
sem skrípó-stjórnmálamanns vax-
ið mjög eftir að hann kom fram í
grínþættinum um daginn með
fjármálaráðherra. Þar sagði Davíð
hvern fimmaurabrandarann á fæt-
ur öðrum, og eflaust hefur þjóðin
velst um af hlátri. Davíð greip
frammí, hann hunsaði stjórnanda
og skipaði honum fyrir, sagði allt
mögulegt um andstæðing sinrt og
sagði síðan brandara inn á milli og
ók sér í nýju, dökkbláu forsætis-
ráðherrafötunum sínum.
Þetta var nokkuð góður grín-
þáttur.
Vandinn er auðvitað bara sá, að
þegar Davíð ætlar að fara að tala
af alvöru, þá halda menn áfram að
hlæja. Þeir hlæja sig alveg mátt-
lausa. Alveg eins og þegar menn
fara strax að hlæja þegar þeir sjá
Ladda.
Um leið og Davíð birtist, fara all-
ir að hlæja.
Sigriður: Þeir sem gengu úr Alþýðu-
flokknum voru alltaf alþýöuflokks-
menn í hjarta sínu.
„Emil var kennari minn þegar
ég var í Flensborgarskóla í Haf n-
arfirði. Hann var ákaflega mikil-
hæfur stjórnmálamaður sem
Einn með kaffinu
— Hvers vegna ertu svona
öróttur í framan?
„Mér gengur svo illa að
borða með hnífi og gaffli!"