Alþýðublaðið - 04.12.1990, Qupperneq 4
4
Þriðjudagur 4. desember 1990
MHÐUBLMD
Ármúli 36 Sími 681866
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Sigurður Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Oddi hf.
Áskrifarsími er 681866
Áskriftargjald 1100 kr. á mánuði innánlands.
í lausasölu 75 kr. eintakið
HJÖRLEIFUR BRAUT
KÓLUMBUSAREGGIÐ
Samþykkt þingflokks Sjálfstæðisflokksins um að
styðja ekki bráðabirgðalögin á BHMR þýða eitt: Tilræði
við þjóðarsátt. Það er einmitt tilræðið við þjóðarsáttina
sem hefur gert það að verkum að öll þjóðin hefur risið
upp í forundran yfir afstöðu þingflokks Sjálfstæðis-
flokksins. Viðbrögðin hafa verið hörð og á eina lund: Al-
menningur í landinu vill áframhaldandi þjóðarsátt.
Þetta er einnig kjarni boðskaparins frá aðiljum vinnu-
markaðarins. Forystumenn atvinnurekenda sem all-
flestir eru í forystusveit Sjálfstæðisflokksins, hafa snúist
öndvert og af mikilli hörku gegn þingflokki Sjálfstæðis-
flokksins. Menn minnast vart harðari viðbragða at-
vinnurekenda gegn sínum eigin flokki vegna pólitískrar
ákvörðunar.
IVIorgunblaðið, málgagn sjálfstæðismanna, hefur
einnig snúist gegn samþykkt þingflokks Sjálfstæðis-
flokksins. í Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins síðast-
liðinn sunnudag stendur eftirfarandi: .. en flokkur-
inn getur með engu móti tekið þá áhættu, að stefna
þjóðarsátt í voða ... En trúnaður hans og ábyrgð er
undir því komin, að honum takist að tryggja áfram-
haldandi þjóðarsátt. Nú dugarflokknum ekkert minna
en Kólumbusaregg. Ef hann yrði til þess að eyðileggja
þjóðarsáttina með andstöðu við bráðabirgðalögin,
yrði honum seint fyrirgefið og þá yrði honum nánast
ólíft í nýrri ríkisstjórn."
Sjálfstæðisflokkurinn reynir nú af öllum mætti að
reisa Kólumbusareggið. En að sjálfsögðu veltureggið
alltaf í stað þess að standa upp á endann. Það er ekki
hægt að hrökkva og stökkva samtímis. Með einarðri
yfirlýsingu og samþykkt um að styðja ekki bráða-
birgðalögin, er Sjálfstæðisflokkurinn búinn að ákveða
að fella bráðabirgðalögin. Samþykkt Sjálfstæðis-
flokksins var gerð eftir að Ijóst var að meirihluti stjórn-
arliða fyrir lögunum var ekki öruggur vegna afstöðu
Stefáns Valgeirsissonar og tveggja þingmanna Al-
þýðubandalagsins. Samþykkt þingflokks Sjálfstæðis-
flokksins þýddi því einfaldlega að þjóðarsáttin væri
rofin. Nema þingflokkur Sjálfstæðismanna breytti
samþykkt sinni eða einstakir þingmenn flokksins
gengju gegn samþykktinni.
Nú hefur Hjörleifi Guttormssyni, þingmanni Al-
þýðubandalagsins, snúist hugur í þessu máli. Hjör-
leifur, sem áður hugðist greiða atkvæði gegn bráða-
birgðalögunum, tilkynnti á Alþingi í gær að hann
myndi sitja hjá í afgreiðslu bráðabirgðalaganna vegna
mikilvægis þjóðarsáttar. Þar með er Ijóst, að meiri-
hluti stjórnarliða er fyrir samþykkt bráðabirgðalag-
anna. Allt útlit er því fyrir að þingflokkur Sjálfstæðis-
manna komi ekki voðaverkum sínum í framkvæmd;
að rjúfa þjóðarsáttina og efna til þjóðarsundrungar.
KLÚÐUR Á KLÚÐUR OFAN
Samþykkt þingflokks Sjálfstæðisflokksins um að
fara gegn bráðabirgðalögum ríkisstjórnarinnar, erenn
eitt pólitíska klúðrið á ferli Sjálfstæðisflokksins. Fyrsti
stóri afleikur Sjálfstæðisflokksins var í lok áttunda
áratugarins þegar leiftursóknin svonefnda var sett af
stað án undirbúnings eða hugsunar. Leiftursóknin
hlaut fljótlega viðurnefnið „Leiftursókn gegn lífskjör-
um." Samþykkt þingflokks Sjálfstæðisflokksins í fyrri
viku minnir um margt á leiftursóknina; á nýjan leik
ræðst forysta Sjálfstæðisflokksins gegn lífskjörum
fólks af pólitísku kappi en án þjóðhagslegrar forsjár.
Atlagan gegn Albert Guðmundssyni í lok síðasta kjör-
tímabils klauf Sjálfstæðisflokkinn í tvennt og skóp
Borgaraflokkinn. Brotthlaup Sjálfstæðisflokksins úr
ríkisstjórn 1988 var endalokin á eyðimerkurgöngu
flokksins á íslensku efnahagssvæði. Að baki lá sviðin
jörð og úrlausnir engar nema gengisfelling og aðrar
kollsteypuleiðir. Núverandi ríkisstjórn lagði grunninn
að efnahagsbata sem gerði þjóðarsáttina að veru-
leika. í kjölfar þjóðarsáttar sigldi stöðugleiki, stórkost-
leg hjöðnun verðbólgu, jafnvægi á vinnumarkaði og
stórbætt afkoma fyrirtækja jafnt sem einstakinga.
Gegn þessum stórkostlega árangri fór síðan þing-
flokkur Sjálfstæðisflokkur í síðustu viku með sögu-
legri samþykkt sinni. Þar með bættist enn eitt klúðrið
við sögu flokksins á undanförnum árum og sem stað-
festir æ betur að þingflokkur Sjálfstæðisflokksins er
meira í stíl við hrekkjalómafélag en ábyrgan þingflokk
stærsta stjórnmálaflokksins.
IÖNNUR SJÓNARMIDl
JÖCfárurn'sagöi Magrfús Stephensen dómstjóri lönclun
ÍTnum frá þeim sex flokkum manna sem til eru í heiminum:
„Fáir negrar eldast vel og má
það kenna því að þeir strax á
lunga aldri fást við kvenfólk“<
Tíminn, sem að eigin sögn
hefur boðað frjálslyndi og
framfarir í sjötíu ár eða svo,
hefur nú hafist handa við að upplýsa
þjóðina um hvernig aðrir kynflokk-
ar en hvítir líta út og hvern mann
þeir hafa að geyma.
í laugardagsblaði Tímans mátti
sjá þriggja síðna greins sem studdist
við texta Magnúsar Stephensens,
dómstjóra í Viðey (1762—1833).
Tíminn segir Magnús hafa verið bar-
áttumann fyrir upplýsingarstefnu
og ráðist gegn alls kyns fordómum
og hjátrú. Þessu til staðfestingar
birtir Tíminn grein eftir Magnús en
segir til öryggis að hún gefi ekki alls
kostar rétta mynd af hinum upplýsta
Magnúsi.
En grípum niður í greinina. Þetta
hefur Magnús að segja um eskimóa:
„Skinnavörur í loðkápur selja
þeir jafnan grönnum sínum fyrir
tóbak og brennivín, sem þeir eru
mjög sólgnir í. Þeir hafa alla
vanvitskunnar lesti til að bera,
bjóða fram útlendum
aðkomumönnum konur sinar og
dætur til yndisauka og þykir
æra að, séu þær þegnar. Ekkert
skynja þeir um guð eða trú-
arbrögð og eru flestallir af-
guðadýrkendur."
Og áfram heldur Tíminn að upp-
lýsa lesendur sína um útlendinga:
Tatarar eru „einhverjir vanskepnuð-
ustu menn undir sólinni." Og áfram
þar eftir götunum.
Indverjar fá þessa einkunn hjá
Magnúsi:
„Lengi hafa Indverjar fengið
verðskuldað orð fyrir skræfu-
og bleyðuhátt og sjaldan unnið
nokkurn sigur í orrustu. Þeir
eru og latir og vellystingagjarn-
ir. í heild eru þeir ánægðir með
skilningarvitanna glaðværð og
vita því lítið um sálina. Þeir eru
vanir þrældómi og eru fúsir að
þræla undir sérhvern drottnara.
Margir þeirra vilja ekkert það
eta sem líf hefur haft og þora
ekki að tortíma vesælasta
maðki, já, hafa reist upp spítala
handa alls konar skriðkvikind-
um.
„Varla er hægt að endursegja kafl-
ann um negrana og indjánar Amer-
íku fá sinn skammt.
Og að sjálfsögðu eru hvítir menn
fallegastir:
„Vor hvíti litur er ekki aðeins
upprunalegastur heldur einnig
fegurstur allra. Hvít börn fæðast
aldrei af svörtum foreldrum, en
niðjar hvítra verða alloft með
tímanum svartir, einkum þó ef
þeir eru mikið í heitu loftslagi.
Fáein dæmi vitum vér um að
svartir hafi með tímanum
hvítnað ef þeir hafa verið í mildu
loftslagi. Heyrt hef ég því þó
haldið fram að faðir Adams hafi
verið dökkur á hörund og að sá
litur væri upprunalegastur.“
Reyndar voru þessi fordómaskrif
Magnúsar Stephensen skrifuð á átj-
ándu öld og lýsa kannski tíðaranda.
En hvers vegna skyldi Tíminn slá
þessum gömlu fordómum upp með
Ijósmyndum af ýmsum kynþáttum
frá í dag?
Skyldu kynþáttafordómar og út-
lendingahræðsla Magnúsar Steph-
ensens og Tímans liggja einhvers
staðar saman?
DAGFINNUR
Fréttamatur i sjónvarpssal
I kvöldfréttum Ríkissjónvarpsins
um helgina var skýrt frá því hvern-
ig Kólumbusaregg eru sett upp á
endann.
í fyrstu hélt ég að við værum að
horfa á matarþátt Sigmars B. en
komst brátt að þeirri niðurstöðu
að mun djúphugsaðri kokka-
mennska lá að baki.
Það var matreiðslan á svo-
nefndu Kólumbusareggi sem
fréttamaður Ríkissjónvarpsins var
að útskýra.
Eins og fréttamaðurinn greindi
frá, áður en kokkamennskan
hófst, hafði Kólumbusareggið ver-
ið til umræðu í mataropnu Morg-
unblaðsins á sunnudögum sem
heitir Reykjavíkurbréf.
Aðalmatreiðslumeistari Reykja-
víkurbréfs útskýrði í opnunni, að
eftir að þingflokkur Sjálfstæðis-
flokksins hefði samþykkt að fella
þjóðarsáttina, dygði honum ekk-
ert minna en Kólumbusaregg.
Matreiðslumaður sjónvarpsins
útskýrði síðan hvað matreiðslu-
meistari Morgunblaðsins hefði átt
við, því flestir lesendur Moggans
neyta ekki Kólumbusareggja á
hverjum degi.
Lausnin fólst sem sagt í því að
koma egginu upp á endann án
þess að það ylti niður aftur.
Við, venjulegir alþýðuidjótar.
skiljum að sjálfsögðu ekki svona
pælingar, og hefðum fyrir löngu
bara fengið okkur eggjabikar ef
við vildum hafa eggið í uppreistu
ástandi.
En þeir á Morgunblaðinu voru
annarrar skoðunar.
Fréttamaður sjónvarpsins tók
síðan eggið, og sýndi hvernig reisa
ætti Kólumbusaregg; og hjó
hraustlega og faglega af endann
og setti upp eggið.
Þetta hefðu nú margir sagt að
væri svindl.
En það voru sennilega skilaboð
Morgunblaðsins til þingflokks
Sjálfstæðisflokksins: Það dugar
ekkert nema svindl til að bjarga
þjóðarsáttinni.
Aðrir hafa túlkað þessa matar-
sendingu í sjónvarpssal sem hina
nauðsynlegu aðgerð á forystu
Sjálfstæðisflokksins til að eggið
mætti standa upp á endann. Eggið
er að sjálfsögðu tákn fyrir matar-
húsið, upprunann og endinn á ver-
öld sjálfstæðismanna; sjálfan Sjálf-
stæðisflokkinn. (Morgunblaðið er
reyndar mjög hrifið af eggjum og
talar oft um Morgunblaðsegg í
þýðingunni blaðamaður sem hef-
ur feril sinn á Morgunblaðinu.)
Unginn í egginu er að sjálfsögðu
formaður flokksins. Eina leiðin til
að láta eggið standa er að höggva
gat á endann en um leið afhausa
ungann. Þar með er hægt að reisa
upp eggið án þess að unginn sé lif-
andi og sprellandi og velti því aft-
ur. Og aftur. Og aftur.
Hins vegar þarf mann með
styrka hönd og beittan hníf til að
höggva á eggið. Sá er auðvitað arf-
taki flokksins, því það er hann sem
reisir við eggið.
Þar með hafa vísdómsorð Morg-
unblaðsins verið ráðin með hjálp
Ríkissjónvarpsins sem hefur út-
skýrt í eitt skipti fyrir öll hvað orð-
ið „fréttamatur" raunverulega
þýðir.
Sjáumst heil.