Alþýðublaðið - 24.12.1991, Page 8

8
Þriðjudaqur 24. desember1991
Þýski fflusópurinn Hegel kall-aði
Napóleon „verkfæri í höndum
skynseminnar". Naflajón vildi
skapa fjölþjóðlegt keisaradæmi en
afleiðingamar af amstri hans urðu
þær að þjóðemis- og lýðveldis-
hyggja efldust til mikilla muna.
Hermenn keisarans tóku með sér
hugsjónir frönsku byltingarinnar og
kynntu þeim er „byggðu annes og
úteyjar" en að mati Hegels var
skynsemisauki að þessum hugsjón-
um.
Slík og þvflík em einmitt örlög
flestra mikilmenna, segir Hegel.
Þau breyta farvegi sögunnar en ekki
með þeim hætti er þau sjálf vilja.
Gorbi á leiksviði sögunnar
Örlög Mikjáls Gorbasjovs em
ágæt staðfesting á þessari kenningu
Hegels. Hann ætlaði sér að hressa
upp á sósíalismann og blása nýju
lífi í Kommúnistaflokk Ráðstjóm-
arríkjanna. En allt fór á annan veg,
tilraunir hans til að endumýja
sovéska kerfið gengu að því dauðu.
Því eins og skáldið frá Fagraskógi
yrkir:
„Fáir njóta eldanna
sem fyrstir kveiktu þá“
Gorbi situr nú rúinn fylgi og
völdum bak við rammgera Kreml-
armúra, næstum eins og Naflajón á
Elbu forðum.
En enn er of snemmt að spá um
hvort ágústbyltingin var Waterloo
Gorbasjovs, karlinn hefur níu póli-
tísk líf og rúmlega það. Því má ekki
gleyma að minnstu munaði að
Napóelon hefði sigur í fólkormst-
unni miklu við Waterloo. Guð má
vita hvemig Evrópa hefði litið út í
dag ef Bliicher, hershöfðingi Prússa
og andskoti Napóleons, hefði ekki
mætt í tæka tíð á vfgvöllinn. En
slfkar speglasjónir vom Hegel
fjarri, hann leit svo á að mann-
kynssagan lyti jámhörðum lögmál-
um, ríkjum og mönnum er
skammtaður viss tími í sviðsljósi
gæti eflt vald hans að nýju og kom-
ið Jeltsín á kné. Lýðveldin munu
aldrei sætta sig við Stór-Rússa á
valdastóli í Kreml og þá er borg-
arastyijöld á næsta leyti.
Lokaorð
Sjálfur hef ég þá trú að Rússar
muni Iáta skynsemina ráða þegar á
hólminn er komið. En jafnvel þótt
svo verði em horfumar ekki bjartar
í þessum heimshluta. Fólkið þar
eystra getur gert orð þýska félags-
fræðingsins Max Webers að sínum:
„Við stefnum ekki inn í sumarblíðu,
heldur gaddmyrka heimskautanótt:
skiptir þar engu hveijir verða ofan á
í hinum ytri átökum".
Greinina skrífaði Stefán Snævarr um
síðustu mánaðamót, ýmislegt hefur
veríð að gerast í Rússlandi síðan eins og
menn vita.
Gorbasjov, - úrræðalaus með öllu,
og nú orðinn iandlaus maður...
sögunnar, svo mega þau hypja sig
út er kallið kemur. Enter the Ghost!
heimsandinn beitir leikendum í
tragíkómedíu mannkynssögunnar
vélum sínum, togar í spottana sem
honum sýnist.
Nú er það stóri Boris Jeltsín sem
fær að brillera í sjónleiknum mikla,
en frægðarsól hans skín ekki eins
skært og fyrir tveimur mánuðum.
Vinsældir hans minnka, hann gerði
þá reginskyssu að fara í orlof eftir
valdaránið, líklega til að skrifa bók.
Stór-Rússi
Upp er risinn lýðskrumari mikill í
Rússlandi, maður sem ber eitthvað
óframberanlegt rússneskt nafn.
Kauði studdi valdaránið og vill
lýðræðið feigt. auk þess sem hann
vill leggja lýðveldin að nýju undir
Rússland. Hann segir að Finnland
tilheyri Rússlandi með réttu og
ætlar eftir valdatöku sína að gefa
Finnum tuttuguogfjögurra stunda
frest til að beygja sig undir
Moskvuvaldið. Til að bæta gráu
ofan á svart er þessi herra
kynþáttahatari og telur ákveðnar
þjóðir fæddar til að þjóna Rússum.
Þessi maður er vinsælasti
stjómmálamaður „Sovétríkjanna" í
dag, samkvæmt skoðanakönnunum
segjast 60% aðspurðra vilja veita
honum brautargengi í forsetakosn-
ingum. Rússar hafa nefnilega til-
hneigingu til að líta upp til „töff-
ara“, þá dreymir um „góða tsarinn"
...á meðan biða Moskvubúar í biðröðum í frosti og snjó til að nálgast
lífsbjörgina
Stefán Snævarr
SOVÉT-NASISMI?
- Rússland og framtíðin -
Og ekki mun djörf áætlun hans um
markaðsvæðingu Rússlands auka á
vinsældir hans hjá babúskunum,
fyrirsjáanlegar em gífurlegar verð-
hækkanir á nauðsynjavörum. í of-
análag stendur hann í stríði við
ýmsar smáþjóðir sem byggja Rúss-
land og vilja sjálfstæði eins og allir
aðrir í þessum heimshluta.
Stóri Bóris er vissulega djarfhuga
en reynslan mun sýna hvort hann
ræður við hvunndagsamstur stjóm-
málanna.
sem öllu muni bjarga. Á vori kom-
anda verður gengið til forsetakosn-
inga í „Sovétríkjunum" og er þessi
bjálæðingur líklegur til sigurs. Til
allrar Guðs lukku er búið að
vængstífa forseta þessara ríkja en
sú hætta er fyrir hendi að maður á
borð við títtnefndan geðsjúkling
ÓSKUM
LANDSMÖNNUM ÖLLUM
GLEÐILEGRA JÓLA
OG
FARSÆLDAR Á KOMANDIÁRI
Þökkum viðskiptin á
árinu sem er að líða
KAUPSTAÐUR
/VIIKUG4RDUR