Alþýðublaðið - 09.06.1993, Síða 6

6
Miðvikudagur 8. júní 1993
BÁTAVEIÐAR:
MINNI AFLI -
OG FLEIRI STÖRF
Viðtal þetta er endurbirt vegna tæknilegra vandamála
sem upp komu í prentverki á föstudaginn var. Nútíma
tölvutækni er tlokin. Svo virðist að ein tölva hafi skilið
skilaboð annarrar tölvu svo að allir bókstafírnir „h“ ættu
að hverfa úr greininni! Prófarkalesari blaðsins las hins-
vegar greinina í góðri trú áður en hún fór í Odda til prent-
unar. Þar hurfu „h- in“ sem sagt úr allri greininni. Hér
reynum við enn að koma greininni óbrenglaðri til lesenda,
og vonum bara okkar besta! - Ritstjórn -
heilsíðuauglýsingu í Morgun-
blaðinu frá Landssambandi smá-
bátaeigenda var auglýst að veið-
ar á smábáta veittu þrisvar sinn-
um fleirum vinnu en sambærileg-
ar veiðar á isflsktogara. Fullyrð-
ing þessi var rökstudd með til-
vitnunum í niðurstöður Andra
Teitssonar, starfsmanns Tví-
höfðanefndar. Það eru óneitan-
lega mikil tíðindi þegar auglýst er
á tímum aflasamdráttar og
minnkandi atvinnu, að hægt sé
með áherslubreytingum á veiði-
aðferðum að skapa meiri atvinnu
en nú er, um leið og flskveiðikvót-
inn verður minnkaður. Til að
fræðast frekar um þessa fullyrð-
ingu starfsmanns Tvíhöfða-
nefndar og fleira sem að fisk-
veiðistjórnun lítur þá lagði Al-
þýðublaðið nokkrar spurningar
fyrir Arthur Bogason, formann
Landssambands smábátaeig-
enda.
Eitt þúsund fleiri störf
7% afla, 20% starfa
„Starfsmaður Tvíhöfðanefndar-
innar komst að þessari niðurstöðu,"
segir Arthur Bogason „og þetta er
til á vinnuplaggi nefndarinnar".
„Annars þarf ekki viðamikla
gagnaöflun til að átta sig á þessu.
Það nægir að hafa í höndunum Ut-
veg Fiskifélags íslands og skýrslu
Karls Benediktssonar, landfræð-
ings hjá Háskóla íslands, „Smá-
bátaútgerð á tínium breytinga í
sjávarútvegi".
Tökum árið 1991. Það ár voru 88
ísfisktogarar að veiðum og öfluðu
u.þ.b. 255.000 tonna af botnfiski.
Meðaláhöfn þessara skipa var 16
menn, sem þýddi rúm 1400 heils-
ársstörf á þessum flota.
Sama ár veiddi smábátaflotinn
tæp 52 þúsund tonn af botnfiski.
Heilsársstörfín voru 1300 til sjós
það árið á smábátaflotanum, en þau
hefðu orðið 300 eða eitt þúsund
störfum færri ef þessi smábátaafli
hefði verið veiddur á ísfisktogara.
Dæmið verður svo enn ótrúlegra
þegar borin eru saman verksmiðju-
skipin og smábátaflotinn.
Staðreyndin er sú að fimmtungur
íslenskra sjómanna eru á smábáta-
flotanum, fimmtungur atvinnunnar
til sjós við landið. Þessi fjöldi veið-
ir þó einungis um sjö til átta prósent
af árlegum botnfískafla.
I aflasamdrætti og atvinnuleysi
höfum við hreint ekkert leyfi til að
líta ffam hjá þessum staðreyndum.
Allt tal um að nýta auðlindina á
sem hagkvæmastan hátt án þess að
taka þessar staðreyndir inn í um-
ræðuna gerir hana marklausa og
ómerkilega gagnvart almenningi í
landinu. Almenningur er jú ennþá
lögskráður eigandi auðlindarinnar
þó hvinurinn í sumum stórútgerðar-
mönnum bendi til að þeim sé það
ekki kunnugt."
Færri fískar, fleiri munnar
Bátaveiði er lausnin
„íslendingar standa frammi fyrir
því að færri fiskar þurfa að fæða
fleiri munna. Lausnin liggur á borð-
inu. Við verðum að efla útgerð
smærri skipa og smábáta, auka at-
vinnuna sem mest við getum í
kringum takmarkaðan afla. Ef
skera þarf niður þá er smábáturinn
það síðasta sem skera á.
Veiðistýringarkerfið, allt frá ár-
inu 1984, þegar kvótakerfið var sett
á, hefur miðað í öfuga átt, þ.e.
styrkt stöðu stærstu skipanna. Þetta
sést ágætlega á því að skoða tíma-
bilið sem notað var til viðmiðunar
kvótanum 1984. Viðmiðunartíma-
bilið var frá og með nóvember 1980
til og með október 1983. Hlutfall
skuttogaranna á viðmiðunartíman-
um af þeim sjö tegundum sem lentu
í kvóta 1984 var um 56% en rauk á
fyrsta kvótaárinu upp í 60%. Kvót-
anum hefur leynt og ljóst verið stýrt
frá bátunum inn í togaraflotann.
Reiknireglan í kvótakerfinu er
síðan með þeim hætti að niður-
skurðurinn hefur bitnað harðast á
þeim er byggja hlutfallslega mest á
þorskinum í stað þess að jöfnunar-
regla væri viðhöfð, því kvótinn á að
heita útdeiling atvinnuréttinda en
ekki eigna.
Þó allir eigi einhverja sök þá sést
ef tímabilið er skoðað frá því kvót-
inn var tekinn upp að jtað voru
skuttogaramir sem fiskuðu lang-
mest af því sem umfram var farið
miðað við tillögur. Auðvitað er það
hugsanlegt að þessi umframveiði
eigi þátt í því að látlaust virðist
þurfa að skera niður í þorskinum.
Hið kaldhæðnislega er að sé um-
framveiði orsökin, þá bitnar niður-
skurðurinn minnst á þeim sem
mestu umffamveiðina stunduðu,
þ.e. skuttogurunum.
Þetta ranglæti er gjörsamlega
óþolandi.“
Lvsur LIU með þögninni?
Vertíðarflotanum ógnað
Leikreglur sem fækka störf-
um
En nú segir þú að veiðistýringin
frá 1984 hafi styrkt stöðu togara-
flotans. Hvað með þá fjölgun sem
orðið hefur í smábátaflotanum?
Hann hefur eflst gífurlega frá upp-
hafi kvótakerfisins.
„Það er rétt, þeim fjölgaði frá ár;
inu 1984 til ársins 1991 um 716. Á
þessu sama árabili stækkaði hins
vegar flotinn fyrir ofan 13 brúttó-
lestir um tæpar 11.000 brúttórúm-
lestir, aðallega hjá togumnum. Sé
deilt í þá tölu með 6 bróttólestum
gerir það rúm 1800 smábátaígildi.
Þeir hafa haft þögn um þetta hjá
LIU, enda ekki heppilegt inn í um-
ræðuna.
Smábátamir lentu ekki inni í
kerfinu og því hefur ekki einhver
innri virkni kvótakerfisins neitt
með þá fjölgun að gera. Hefðu þeir
lent inni strax í upphafi þá væri
smábátaútgerðin dauð. I ársbyrjun
1992 voru smábátamir frá 6 og upp
í 10 tonn teknir inn og innri virkni
kerfisins tók til óspilltra málanna að
útrýma þessum flota í nafni hag-
ræðingar og framfara.
Til frekari skýringa skal bent á
bátaflotann rétt fyrir ofan 10 tonnin.
Hann fer að heyra sögunni til og
staða vertíðarflotans hefur stór-
versnað.
Ég verð afar undrandi ef ekki fer
að draga að því að eigendur vertíð-
arbáta og minni skipa átti sig á því
að þeir eiga orðið litla ef þá nokkra
samleið með LIU forystunni. Hags-
munir smábátaeigenda og þeirra
em í raun náskyldir og samtvinnað-
ir.
Þróunin á samsetningu flotans
hefur því miður ekki fengið að eiga
sér stað undir eðlilegum kringum-
RÁÐAUGLÝSI N G A R
ATVINNUMIÐLUN
NÁMSMANNA
Sumarstarfsfólk
Atvinnumiölun námsmanna útvegar fyrirtækjum og stofn-
unum sumarstarfsfólk.
Yfir 1200 námsmenn á skrá meö margvíslega menntun og
reynslu.
Skjót og örugg þjónusta.
Atvinnumiölun námsmanna,
Stúdentaheimilinu viö Hringbraut, sími 621080.
Atvinnurekendur -
iðnmeistarar
Atvinnumiölun iönnema hefur á skrá stóran hóp af hæfum
starfskröftum. Stuöliö að aukinni starfsreynslu og starfs-
menntun iðnnema.
Nánari upplýsingar í símum 10988 og 14318, fax 620274,
alla virka daga á skrifstofu Iðnnemasambands íslands,
Skólavöröustíg 19.
BORGARSKIPULAG REYKJAVÍKUR
Frá Borgarskipulagi Reykjavíkur
Kringlumýrarbraut, Borgartún, Höföatún, Sæbraut
Tillaga aö deiliskipulagi á staögr.r. 1.217, 1.218 og 1.219
sem markast af Kringlumýrarbraut, Borgartúni, Höföatúni
og Sæbraut er auglýst samkvæmt 17. og 18. grein skipu-
lagslaga nr. 19/1964.
Uppdrættir meö greinargerð veröa til sýnis hjá Borgar-
skipulagi Reykjavíkur, Borgartúni 3,3. hæö, kl. 9.00-13.00,
alla virka daga frá 9. júní til 21. júní 1993.
Athugasemdum, ef einhverjar eru, skal skila skriflega á
sama staö eigi síöar en 4. ágúst 1993. Þeir sem eigi gera
athugasemdir innan tilskilins frests, teljast samþykkir tillög-
unni.
Borgarskipulag Reykjavíkur,
Borgartúni 3,105 Reykjavík.
fp Útboö
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar, f.h. Byggingadeildar
borgarverkfræöings, óskar eftir tilboðum í endurnýjun og
viöhaldi á gluggum Laugarnesskóla. Boðnir eru út þrír viö-
gerðarvalkostir.
Helstu magntölur eru:
Endurnýjun og viöhald á gluggum 33 stk.
Verktími: 5. júlí-27. ágúst 1993.
Útboösgögn veröa afhent á skrifstofu vorri, Fríkirkjuvegi 3,
Reykjavík, gegn kr. 15.000 skilatryggingu.
Tilboöin veröa opnuö á sama staö miðvikudaginn 23. júní
1993, kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVIKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
ALtáZ>UUAi>li>
?AX 6Z-9Z-44