Alþýðublaðið - 10.05.1994, Blaðsíða 2
2 (a) ALPÝÐUBLAÐIÐ
POLITIK
Þriöjudagur 10. maí 1994
MfflVBUDID
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Framkvæmdastjóri: Ámundi Ámundason
Ritstjóri: Siguröur Tómas Björgvinsson
Auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason
Setning og umbrot: Alprent hf.
Prentun: Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing: 625566
Fax: 629244
Áskriftarverö kr. 1.400 á mánuöi. Verö í lausasölu kr. 140
Nýr formaður
Framsóknar
Halldór Ásgrímsson hefur tekið við formennsku Framsóknar-
flokksins af Steingrími Hermannssyni. Halldór hefur gefið
nokkrar yfírlýsingar í upphafí ferils síns sem formaður Fram-
sóknarflokksins sem gefa til kynna töluverðar stefnubreytingar á
flokknum eða nýjar áherslur í málefhaflutningi.
Framsóknarflokkurinn hafði undir formennsku Steingríms Her-
mannssonar mikil áhrif á mótun íslensks samfélags allt lfá því að
Steingrímur varð formaður árið 1979. Steingrímur varð fyrst
ráðherra í ríkisstjóm Olafs Jóhannessonar 1978 og var ráðherra
alla sína formannstíð ef undan er skilin stjómartíð minnihluta-
stjómar Alþýðuflokksins 1979 og tíð núverandi ríkisstjómar frá
1991. Síðustu ár sín í ráðhenrastóli var Steingrímur forsætisráð-
herra. Það er því ljóst, að Framsóknarflokkurinn var meira og
minna í valdastöðu stjómarflokks í formannstíð Steingríms Her-
mannssonar.
Framsóknarflokkurinn rak hefðbundna stefnu undir for-
mennsku Steingríms. Lögð var áhersla á landsbyggðarstefnu
með vemlegri ríkisforsjá, sjóðamyndunum í þágu atvinnulífsins,
þenslu í ríkisútgjöldum og áframhaldandi einangmnarstefnu
landsins. Flokkurinn starfaði jafint með flokkum til hægri sem
vinstri en fremur mun Framsóknarflokkurinn teljast til vinstri
flokka í formennskutíð Steingríms en til hægriflokka.
Styrkur Steingríms sem stjómmálaleiðtoga Framsóknar var
auðvitað sá að hann hélt flokknum í ríkisstjóm í rúman áratug.
Sem forsætisráðherra náði hann gífurlegum vinsældum þjóðar-
innar þótt heldur hafí dregið úr þeim vinsældum á undanfömum
ámm. Þótt Framsóknarflokkurinn hafi dregið lappimar í flestum
framfaramálum á níunda áratugnum, vannst þó furðu mikið,
ekki síst vegna atbeina Alþýðuflokksins í ríkisstjómum frá 1987.
Halldór Ásgrímsson hefur nú boðað töluverða stefnubreytingar
ffiá formannstíð Steingríms. Þannig hefur nýr formaður Fram-
sóknar boðað nýjar áherslur í Evrópumálum. Viðhorf hans til
samstarfs við Evrópusambandið em mjög ólík fyrri einangmnar-
stefnu Framsóknar þar sem aðild að Evrópska efnahagssvæðinu
var talin allt að því dauðasynd. Halldór hefur ennffiemur lýst því
yfír að hann vilji nýja hugsun í vinnulöggjöfina sem miði að því
að auka tekjujöfnuð milli stétta.
Meginstefnubreyting Framsóknar undir nýjum formanni em
áherslur Halldórs á ábyrga stefnu í ríkisljánnálum sem verður að
teljast ný hugsun í Framsókn. Þannig er Halldór andvígur frekari
skattahækkunum, hann hvetur til aukinnar aðildar almennings á
hlutafjármarkaðnum og vill viðhalda skattaafslætti vegna hluta-
íjárkaupa og hann aðhyllist almenna markaðsstefnu ffiemur en
atvinnustefnu í fjötmm ríkisforsjár.
Ljóst er að undir forystu Halldórs Ásgrímsson mun Framsókn-
arflokkurinn taka nýja stefnu. Sennilega mun Halldór stefna
flokknum meira til þéttbyggðar en áður. Og víst er að nútímaleg-
ar áherslur hafa orðið ofan á hvað formanninn varðar. Eftir er að
sjá hvort flokksmenn muni kyngja hinum nýju áherslum for-
mannsins. Á það verður að reyna.
Taki Framsóknarflokkurinn hins vegar stökk til nútímans og í
takt við þær breytingar sem formaðurinn boðar, Iiggur í augum
uppi að svið íslenskra stjómmála mun enn minnka, þar sem
áherslur Framsóknarflokks og Alþýðuflokks í veigamiklum
þáttum verða keimlíkar. Aftur á móti breikkar bilið yfir til Al-
þýðubandalags og Kvennalista sem enn boða afturhaldssama
stefnu til atvinnumála, Evrópumála og ríkisfjármála.
Þar sem Framsóknarflokkurinn er öflugur stjómmálaflokkur
verður spennandi að fylgjast með göngu Framsóknar-
maddömunnar jiegar hún er að fíkra sig úr upphlutnum og klæð-
ast hentugri og nútímalegri fötum.
Tíðindamaður Rök-
stóla hitti Áma Sigfús-
son á Lækjartorgi.
Borgarstjórinn ungi var
glaðbrosandi, útitekinn,
sællegur og geislandi.
- Hvemig gengur í
kosningaslagnum, Ámi
minn? spurði undirrit-
aður.
- Aldrei betur, elsku
vinur, aldrei betur,
sagði borgarstjórinn
kampakátur.
Þrengsli
þjappa
mönnum
saman
Tíðindamaður skildi
ekki alveg í gleði borg-
arstjórans því síðasta
skoðanakönnun Gall-
ups var búin að gefa
greinilega til kynna að
hann og hans flokkur
lægju kylliflatir í kom-
andi borgarstjómar-
kosningum.
- En Morgunblaðið
birti könnun um helg-
ina þar sem þið emð
búnir að tapa borginni,
sagði ég til að lækka
gleðirostann í borgar-
stjóranum.
— Morgunblaðið er að
efla okkur til dáða, Guð
blessi þá fyrir það,
svaraði borgarstjórinn
bjartur á svip.
- En þetta er þröng
staða hjá ykkur, sagði
undirritaður.
- Þröng og þröng.
Þrengsli þjappa einnig
mönnum saman, sagði
borgarstjórinn glað-
lega.
Eg ætlaði að segja
eitthvað um Alþýðu-
flokkinn en hætti við
það.
Húsi Sam-
bandsins
breytt í
fæðingar-
heimili
Áður en ég komst
lengra fór borgarstjóri
að tala um mjúku mál-
in.
- Sko, það hefur
vantað áherslur á
mjúku málin hjá sjálf-
stæðismönnum. En nú
hef ég snúið þessu við.
Ég er orðinn mýkri en
silkisvæfill.
- Hvað áttu við?
spurði undirritaður.
- Taktu hvaða mála-
flokk sem er, sagði
borgarstjóri. Til dæmis
dagvistunarmálin. Ég
vil láta byggja dagvist-
unarheimili á hvert ein-
asta hom í bænum.
Önnur hver kona og
maður í bænum verður
fóstra og fóstri. Það er
markmiðið.
- Það er aldeilis,
sagði ég.
- Já, og fæðingarmál-
in, sagði borgarstjóri
einbeittur. Ég hef látið
opna Fæðingarheimilið
að nýju og ekki nóg
með það heldur mun ég
Iáta byggja ný fæðing-
arheimili út um alla
borg. Til dæmis hef ég
íhuga að breyta hinu
tóma húsi Sambandsins
við Kirkjusand í fæð-
ingarheimili. Þar verð-
ur aðstaða til að fæða
allan sólarhringinn.
- Segir það sig ekki
sjálft, sagði ég hugsi.
Feður-
stöðvar um
alla borg
Borgarstjórinn var nú
kominn í ham.
- Ég er svo mjúkur
að það mýksta í pólirík-
inni kemst ekki í hálf-
kvisti við mig. Ég ætla
til dæmis að koma á fót
sérstökum feðurstöðv-
um um alla borg.
- Feðurstöðvum?
- Já, sérstökum
stöðvum sem kenna
karlmönnum að taka til
á heimilinu, ala upp
bömin, þrífa skít, þvo
upp, skipta á bleyjum
og sækja bömin á leik-
skólana. Með öðmm
orðum að þjálfa karl-
menn að annast hefð-
bundin heimilisstörf
kvenna.
- Vilja karlmenn al-
mennt fara á slíkar
stöðvar?
- Já, já, það verður að
örva þá til þess til dæm-
is með háum greiðslum
fyrir að stunda feður-
stöðvamar, svona
kannski hálfa milljón á
mánuði, sagði borgar-
stjóri með glampa í
augunum.
Pólitískt
lyklabarn
Borgarstjórinn var nú
búinn að missa alla
stjóm á sér.
- Ég skal verða svo
mjúkur, að barmur
minn verður mýkri en
barmur allra kvenna-
listakvenna samanlagt,
urraði hann. Ég ætla að
byggja sérstaka borgar-
stofnun fyrir einstæða
feður og aðra fyrir ein-
stæða mæður. Þar verð-
ur allur matur ókeypis,
öll föt gratís og það
kostar ekkert að búa í
fjölbýlinu. Þetta veður
Höll einstæðra,
draumaland bama og
einstæðra foreldra.
Ég reyndi að róa
borgarstjórann.
_ - En slakaðu nú á,
Ámi minn, þetta em
bara kosningar. Það er
alveg óþarfi að taka
þetta svona persónu-
lega...
— Persónulega! hróp-
aði borgarstjórinn og
ranghvolfdi í sér aug-
unum. Heldur þú að
borgarstjómarkosning-
ar séu ekki persónuleg-
ar?! Hvers vegna held-
ur þú að ég hafi lagt of-
uráherslu á að vera hinn
mjúki maður?
- Það er kannski
hyggilegt, svona pólit-
ískt séð.. .stamaði ég.
- Hvers vegna heldur
þú að ég hafi gert sjálf-
an mig að pólitísku
lyklabami? spurði
borgarstjóri með froð-
una í munninum.
Sólrún
verður
einsog
Magga
Thatcher
Mér var ekki farið að
lítast á blikuna.
- En Ámi minn, ég
heyri að það mælist vel
fyrir að þú sért orðinn
svona mjúkur, sagði ég
loks.
- Er það ekki? Ég
vissi að þetta herbragð
myndi reynast rétt.
Enda mun ég halda
áfram á þessari braut.
Þannig ætla ég að láta
helminginn af öllum út-
gjöldum borgarinnar
renna til mjúkra mála.
Ég ætla að breyta mið-
borginni í risaleikvöll
fyrir bömin. Ég ætla að
láta borgina gefa öllum
foreldmm og bömum ís
og pylsur á sunnudög-
um. Ég ætla að stór-
fjölga stöðum félags-
ráðgjafa. Ég ætla að
láta allar konur fá vinnu
við borgina sem það
vilja.
- Þetta eru góðar
hugmyndir, Ámi minn,
sagði ég.
- Þessi Ingibjörg Sól-
rún verður eins og
Magga Thatcher við
hliðina á mér, ískraði í
borgarstjóranum. Ég
verð svo mjúkur að
kettir verða eins og
sandpappír viðkomu í
samanburði við mig!
Ráðhúsið
jafnað við
jörðu
Mér var aðeins farið
að leiðast þessi mjúka
umræða svo ég minnt-
ist á fjármál borgarinn-
ar. Ámi hvítnaði í fram-
an.
- Fjármálin em ekki
til umræðu, hvíslaði
hann. Við tölum bara
um mjúku málin í dag.
- En hvemig er hægt
að fara í kosningaslag
án þess að ræða fjármál
borgarinnar? spurði ég.
- Við skulum ekkert
tala um fortíðarvand-
ann, hvíslaði borgar-
stjórinn.
- En hvað um ráð-
húsið? spurði ég.
- Ráðhúsið, ráðhúsið
verðum við að tala um.
Mjúki maðurinn í mér
segir að ráðhúsið hafi
verið algjör skandall.
Þess vegna hef ég
ákveðið að rífa það nið-
ur. Ráðhúsið verður
sem sagt jafnað við
jörðu. Þess í stað ætlum
við að byggja róluvöll
fyrir böm borgarbúa
þar sem trúðurinn
Dabbi mun koma og
skemmta á hverjum
morgni, sagði Ami og
brosti út að eyrum.
Það var á þessu
augnabliki að ég áttaði
mig að mig hlaut að
vera að dreyma. Enda
reyndist það svo. Þegar
ég opnaði augun lá ég í
rúminu og útvarpið var
komið í gang. Það var
stillt á rás 2 og viðtal
við Áma borgarstjóra
sem var að tala um
mjúku málin.
Það er oft furðu stutt
milli draums og vöku.