Alþýðublaðið - 07.12.1994, Page 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1994
MMDUBLMD
20835. tölublað
Hverfisgötu 8-10 Reykjavík Sími 625566
Útgefandi Alprent
Ritstjórar Hrafn Jökulsson
SigurðurTómas Björgvinsson
Umbrot Gagarín hf.
Prentun Oddi hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing
Sími 625566
Fax 629244
Áskriftarverð kr. 1.550 m/vsk á mánuði.
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
Úlfakreppa Olafs og
afarkostir Guðrúnar
Úrsögn Marðar Ámasonar og Kjartans Valgarðssonar úr Al-
þýðubandalaginu er afar alvarlegt pólitískt áfall fyrir Olaf
Ragnar Grímsson formann tlokksins. Brotthvarf Svanfríðar
Jónasdóttur nýlega var fyrst og fremst táknrænt fyrir dvínandi
baráttuþrek þeirra alþýðubandalagsmanna sem hafa freistað
þess að færa stefnu flokksins nær pólitískum raunveruleika nú-
tímans. Kjartan og Mörður voru hinsvegar traustustu vopna-
bræður Ólafs Ragnars, og stóðu jafnan drengilega við bakið á
honum í hörðum innanflokkserjum.
Steingrímur J. Sigfússon og Svavar Gestsson hafa nú öll ráð
Ólafs Ragnars í hendi sér, og þeir eru í reynd teknir við stjóm-
artaumum Alþýðubandalagsins. í gær var tvöfalt tilefni fyrir þá
til að gleðjast: þeir losnuðu við harðskeyttustu liðsmenn Birt-
ingar - og Guðrúnu Helgadóttur.
Blaðamannafundur Guðrúnar Helgadóttur í gær var grátbros-
legt sjónarspil. Hún tók ekki sjálfviljug ákvörðun um að færa
sig niður í fjórða sæti framboðslistans í Reykjavík. Henni vom
einfaldlega settir afarkostir. Hið opna prótkjör sem Alþýðu-
bandalagið boðaði með pompi og pragt verður aldrei haldið, af
því tilgangi þess er þegar náð: Að losna við Guðrúnu Helga-
dóttur af þingi. Hún hefði ekki átt nokkra möguleika á að halda
2. sæti í prófkjöri, rúin trausti fyirurn félaga og í harðri and-
stöðu við Svavar Gestsson og aðra „handhafa hinnar sögulegu
arfleifðar“ flokksins.
Guðrún Helgadóttir reyndi að bera sig vel á blaðamannafundin-
um og minnti á, að hún hefði náð kjöri á Alþingi þegar hún var
í 4. sæti 1979. Síðan hefur mikið vatn mnnið til sjávar. Guðrún
Helgadóttir er ekki lengur sá kraftmikli stjómmálamaður sem
bar með sér ferska vinda inní pólitíkina fyrir 15 ámm. Og hið
pólitíska landslag er gjörbreytt. Staða Alþýðubandalagsins var
fímasterk 1979 - en nú er flokkurinn í nauðvöm. Jóhanna Sig-
urðardóttir hefur höggvið stór skörð í raðir áhrifamanna flokks-
ins, og sækir þangað fylgi í stómm stfl.
Alþýðubandalagið er nú fyrst og fremst ráðvilltur og gamall
kerfisflokkur sem hefur engar nýjar lausnir á takteinum. Hinn
nýi frambjóðandi flokksins í Reykjavík, Ögmundur Jónasson,
hefur fyrir sitt leyti lagt fram pólitíska stefnuskrá: Hækka ber
laun opinberra starfsmanna um 100 prósent. Hann er þannig
búinn að gefa tóninn fyrir kosningabaráttu sem mun snúast um
pólitísk yfirboð, innistæðulaus loforð og haldlaust geip. Þjóð-
vaki Jóhönnu, Framsókn og Kvennalistinn verða væntanlega
helstu keppinautar Alþýðubandalagsins á því allsherjar upp>-
boði á kosningaloforðum sem í vændum er.
í fréttaskýringu í Alþýðublaðinu í dag er haft eftir þingmanni
Alþýðubandalagsins að Ólafur Ragnar eigi þess nú kost að færa
sig „nær miðju flokksins“ enda þurfi hann nú ekki lengur að
elta uppi pólitísk stefnumál birtingarmanna. Þetta segir það sem
segja þarf um stöðu Ólafs Ragnars: Honum er velkomið að
starfa áfram í Alþýðubandalaginu, - bara ef hann kemur sér
upp skoðunum sem falla í kramið hjá Svavari og Steingrími.
Þetta kann að vera of stór biti að kyngja fyrir Ólaf Ragnar
Grímsson, jafnvel þótt hann sé ekki þekktur fyrir verulega pól-
itíska stefnufestu. Honum gefst semsagt kostur á að banka uppá
hjá erkiíjendum sínum og biðja um pólitískt hæli hjá handhöf-
um arfleifðarinnar miklu. Það eru vissulega dapurleg - og lær-
dómsrík - örlög þess stjómmálamanns sem þóttist kallaður til
að sameina jafnaðarmenn.
Hreinar línur (íuðmundar Árna:
Margt sem
kemur á óvart
- seglr Kristján Þorvaldsson skráseljarl
bókar um pólitískan feril Guðmundar
Árna Stefánssonar og aðdrngandann að
afsögn hans. wœ&sm$se-x~:í
Óbreytt
verð
á fatnaði
Lagt á ráðin á-Stofnft
Fundir um ESB
Alþýduflokkurin
er með 4% fylgi
l| 1 11111 MUMMkMMlK l< itvtKtUiititauM.. lar rr-<1írfa
öte. V OÍTiBl' llUiJ. ÍU*kurtBn.U/,«. v l»$!«rocBn
Kn tiwn <> »W <ll| ■
■ð <atnt.iurnir aKuWiukiMirUin
oti I ;»Uup Krr« I6.UI2.'. nrtrn»-
Þegar þögnin ein er eftir
„Þetta gæti verið satt. Og það nægir
mér,“ segir Gils Thordersen
lífsnautnamaður, aðalpersóna
Sniglaveislunnar eftir Olaf Jóhann
Ólafsson.
Ég tek undir með Gils, en sel sarnt
ekki dýrar en ég keypti þessa gömlu
þjóðsögu:
Þögn Morgunbladsins
Endur fyrir löngu, í þá sæluríku
daga þegar Ragnar Arnalds sat í fjár-
málaráðuneytinu, og dundaði við að
setja heimsmet í verðbólgu, áttaði
hann sig á því að Morgunblaðið
hafði um mmmmmmmmmmmmmmmmammmammmmm^
ínVfrf Einsog gengur
...og þögn
Alþýoubladsins
Til hvers er verið að
rifja upp gamla hryllings-
sögu af Ragnari Arnalds,
sögu sem auk þess er
áreiðanlega svindill frá
upphafi til enda? Jú, les-
endur góðir, mér kom
þessi ágæta saga í hug um
daginn. Þá komst ég
nefnilega að því, að til er
það fólk á íslandi sem
heldur að hlutirnir gerist
iIPYÐU BLAÐIÐ
IJÓRVAIDI R 1. VINNINÍ.IH
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir:
Hrafn
Jökulsson
skrifar
afrekum
hans. Já,
þ e g a r
R a g n a r
hugsaði
málið, þá
m i n n t i s t
hann þess
ekki að hafa séð nafnið sitt í stóra
blaðinu lengi, lengi. Ragnar ákvað
að hafa ekki áhyggjur af því enda var
hann um þessar mundir spæna verð-
bólguna yfir hundrað prósenta múr-
inn. Honum tókst það. En Mogginn
þagði. Ekki orð úr Aðalstræti 6.
Ragnar fór að ókyrrast þegar Morg-
unblaðið hafði þagað í þrjá mánuði
og látið einsog enginn fjármálaráð-
herra væri á Islandi (sem var útaf
fyrir sig satt, en önnur saga). Ragnar
vissi ekki betur en Morgunblaðið
væri á móti ríkisstjórninni og
þarmeð fjármálaráðherranum. Samt
var ekki einu sinni hreytt í hann
ónotum. Ragnar Arnalds var einfald-
lega ekki til. I sex ógnarlanga mán-
uði fengu lesendur Morgunblaðsins
ekkert um hann að vita. Ekki staf-
krók. Ekki einu sinni þegar verð-
bólgan náði 120 prósentum.
Ragnar Amalds komst semsagt að
því að þögn Morgunblaðsins var
máttug - miklu máttugri en daglegar
árásir í forystugreinum og háðsglós-
ur í Staksteinum. Þetta var fyrir daga
fjölmiðlabyltingar, og þessvegna
þýddi þögn Morgunblaðsins einfald-
lega að Ragnar Amalds var ekki
lengurtil.
Sagan segir, og það er nú ábyggi-
lega lygi, að þegar ráðherrann var
endanlega að h\erfa bakvið þagnar-
múrinn - eftir hálft ár eða svo - hatl
hann löngum staðið við spegil í
Arnarhvoli og með því móti reynt að
sannfæra sjálfan sig um að hann væri
ennþá til. Hann væri Ragnar Arnalds
fjármálaráðherra, hvað sem Mogg-
inn segði - ekki.
Að lokum, og enn höldum við
okkur við þjóðsöguna, hringdi
Ragnar Amalds alveg miður sín nið-
ur í Aðalstræti 6 og grátbað Morgun-
blaðið að staðfesta tilveru sína: gef
oss í dag vorar daglegu árásir...
í mörg ár var þessi saga sögð f
hálfum hljóðum, hún gekk frá einum
stjómmálamanni til annars og vakti
hvarvetna skelfilegan hroll og ónot.
Kannski var sagan lygi frá
upphafi til enda, en hún var
áhrifarik samt - einsog Gils Thor-
dersen myndi orða það.
ekki - ef Alþýðublaðið
þegir yfir þeim!
Eg ætla ekki
að halda því
fram að þetta sé
mjög fjölmenn-
ur hópur, en
hann er eigi að
síður til.
Tökum dæmi
til skýringar:
--------- Allir íjölmiðlar,
sjónvörp, blöð og útvörp,
segja frá því að fylgi Al-
þýðuflokksins sé komið
niður í 4%. Formaður
tlokksins og aðrir forystu-
menn em teknir a bein að-
gangsharðra fréttamanna
og krafðir skýringa á
þessari hraksmánarlegu
staðreynd. Með öðmm
orðum: Öll þjóðin veit að
fylgi Alþýðuflokksins er í
sögulegu lágmarki -
nema þeir sem ekki vilja
vita það. Þeir vilja hins-
vegar lesa sitt litla Al-
þýðublað í ömggri vissu
um að þar séu engar frétt-
ir af hrakfömm eða áföll-
um. Þar sé einungis sagt
frá öflugu og líflegu
flokksstarfí
Rólegra innan um
Ijónin í Afríku
- en í pólitísku umhyerfi á íslandi núna. Ásta á fjölmennum stofnfundi Þjóðvaka en
hlaut góða kosningu f miðstjórn Framsóknar. Halldór fékk rússneska kosningu f for-
mannsembætti Framsóknnrnokksins. Guðmundur varaformaður.
Ungir lafnaðarmenn:
Fordæma
„kampa-
vínsferð"
til Kína
Nokkur þúsund bækur, takk..
hloðu m>i b«ra«1 uMK ntmwVíu Ul»lr ofl iw»6 m— -fc-
777 hvers er verið að rifja upp gamla hryllings-
kröftugum sögu afRagnari Arnalds, sögu sem auk þess er
ko.snmgaundirbuning,, fireiQan[ega svindill frá upphafi til enda? Jú, les-
endur góðir, mér kom þessi dgæta saga f hug um
samhentri og ’
ystusveit. Það em sem-
sagt þessir ágætu lesendur '
sem iifaíþeirri ígððutrú daginu. Þó komst ég nefnilega að því, að til er það
ao ekkert vont genst, svo 0 0
iengi sem Aiþýðubiaðið fólk á Islandi sem heldur að hlutirnir gerist ekki -
segir ekki frá því. Þetta er ^ . .
fóikið sem er reiðubúið að ef Alþyðublaðið þegir yfir þeim!
trúa því, að engin ástæða
sé til að hafa áhyggjur af nýjum
stjómmálaflokki Jóhönnu Sigurðar-
dóttur. Þaðan af síður á að segja frá
því að fylgi flokksins sé í þann veg-
inn að þurrkast út.
Nú vill einmitt svo til, að Alþýðu-
blaðið birti um daginn fjögurra dálka
frétt neðst á forsíðu um að fylgi Al-
þýðuflokksins væri 4%. Eðlilega féll
sú frétt ekki í góðan jarðveg hjá þeim
lesendum sem trúa því, að þá fyrst
séu hlutimir staðreynd þegar Al-
þýðublaðið segir frá þeim. Rökrétt
niðurstaða hlaut þessvegna að vera
sú, að þetta væri hreinlega Alþýðu-
blaðinu að kenna. Og ef Jóhanna
Sigurðardóttir fær roknafylgi í skoð-
anakönnunum - er það þá ekki
vegna þess að alltaf em að birtast
myndir af henni í Alþýðublaðinu?
Jú, það er lóðið, segir fólkið sem lif-
ir í pólitíska fixídeu-heiminum.
Við skulum hafa eitt á hreinu: Al-
þýðublaðið er málgagn Alþýðu-
flokksins. Alþýðuflokkurinn á Al-
þýðublaðið.
En þeir tímar em liðnir - og koma
aldrei, aldrei aftur - þegar nokkur
forheimskandi og þröngsýn Flokks-
blöð vom ein um að halda uppi þjóð-
málaumræðu á Islandi. Alþýðublað-
ið lifir ekki lengi í harðri samkeppni
með því einu að ljúga því að nokkr-
um flokksmönnum á hverjum degi
að Alþýðuflokkurinn sé bestur allra
flokka og þar sé allt í himnalagi. Slík
ritstjómarstefnagetureinungis vakið
annað af tvennu: aðhlátur illkvittinna
eða samúð góðhjartaðra. Lífvænleg
er slík stefna ekki.
Alþýðublaðið hefur á síðustu vik-
um tekið stakkaskiptum. Við á rit-
stjóminni þurfum sannarlega ekki að
kvarta yfir viðbrögðunum. Þau hafa
nánast verið á einn veg: alþýðu-
flokksmenn em ósköp glaðir yfir því
að þurfa ekki lengur að skammast
sín fyrir blaðið sitt. Og aðrir lesend-
ur eru hreinlega ánægðir með bætt
blað.
Og þá em þeir einir eftir sem
flnnst að Alþýðublaðið sé of duglegt
við að minna á óþægilegar stað-
reyndir um stöðu Álþýðuflokksins
og umbrot í pólitík (les: Jóhönnu).
Það vill svo skemmtilega til að þeir
sem trúa því að ekkert slæmt gerist,
svo lengi sem ekki er sagt frá því í
Alþýðublaðinu - þeir eru einmitt í
aðstöðu til að rífa flokkinn upp,
snerpa baráttuna, bæta við fylgið,
snúa nauðvörn í sókn.
Þögnin er stundum máttug. En því
miður tekur enginn eftir þögn Al-
þýðublaðsins í fuglabjargi íslenskra
fjölmiðla. Jafnvel þögn Morgun-
blaðsins væri nú um stundir hjáróma
- einsog Gils Thordersen tnyndi
orða það.
Dagatal 7. desember
Atburðir dagsins
43 f. Kr. Mælskumaðurinn, heim-
spekingurinn og stjómmálamaður-
inn Cicero tekinn af lífi í Róm. 1783
William Pitt verður forsætisráðherra
Breta, aðeins 24 ára að aldri. 1879
Jón forseti Sigurðsson deyr í Kaup-
mannahöfn. 1941 Japanskar flugvél-
ar ráðast óvænt á Pearl Harbor á
Hawaii og sprengja stórt skarð í
Kyrrahafsflota Bandaríkjanna, sem
dragast innf seinna stríð í kjölfarið.
1991 Serbar varpa sprengjum á Du-
brovnik, perlu Ádrfahafsins, í stríði
sínu við Króata.
Afmælisbörn dagsins
Gian Lorenzo Bernini ítalskur
myndhöggvari og arkitekt, 1598. Pi-
etro Mascagni ítalskur tónsmiður,
kunnastur fyrir Cavalleria Rustic-
ana, 1863. Ellen Burstyn bandarísk
leikkona, 1932.
Annálsbrot dagsins
Maður í Víðidal kyrkti barn sitt til
bana. Hann var, að gengnum dóm-
um yfir honum, klipinn glóandi jám-
um og aftekinn á Sveinsstöðum, eft-
ir þeirri forordning, er svo býður um
morðingja.
Höskuldsstaðaannáll, 1758.
Málsháttur dagsins
Seint er að hervæðast, þegar á hólm-
inn er komið.
Módgun dagsins
Emð þér einráðir Islendingar og
ósiðblandnir.
Haraldur harðráði Noregskonungur við
Sneglu-Halla.
Orð dagsins
Þó heimur spjalli margt um mig
og mínum halli sóma,
ég lœt falla um sjálfa sig
soddan palladóma.
Jakob Frímannsson Skúfi.
Skák dagsins
Staðan í skák dagsins er harla ævin-
týraleg, og það em lok skákarinnar
líka. Glek hefur hvítt og á leik gegn
Radovskí. Hvíti liðsaflinn er í tals-
verðu uppnámi einsog sjá má en hef-
ur hinsvegar skapað sér háskaleg
sóknarfæri. Næsti leikur hvfts liggur
enganveginn í augum uppi - þeir
sem finna hann hafa fulla ástæðu til
rökstuddrar sjálfsánægju. Hvað gerir
hvítur?
1. 0-0-0!! cxd3 2. Hhel Hótar nú
Rxf7 2.... g6 3. Dh4 Be7 4. Rd6+!!
Brakandi snilld, einsog danskurinn
segir. 4. ... Bxd6 5. Rc6+! Og
Radovskí gafst upp enda em honum
bjargir bannaðar. 5. ... Be6 er til ein-
faldlega svarað með Dd8 mát, og
aðrar leiðir enda líka í bráðri skelf-
ingu.