Alþýðublaðið - 07.04.1995, Side 18

18
ALÞYÐUBLAÐK)
iskosnin
HELGIN 7. - 9. APRIL 1995
Sjávarútvegsmál í samningum um Evrópusambandsaðild
Að tryggja hagsmuni Islands
Sjávanítvegsstefna Evrópusam-
bandsins er mörgum Islendingum
þymir í augum. Ekki eru þó gild rök
fyrir þyí að hún útiloki fyrirfram um-
sókn fslands um aðild að Evrópu-
sambandinu. Umsókn og samninga-
viðræður eru eina leiðin til að skera
úr um það hvaða kjör Islendingum
bjóðast við inngöngu í Evrópusam-
bandið.
Við mótun samningsmarkmiða er
ekkert jafn mikilvægt og samstaða
um að tryggja óskoruð yfirráð yfir
fiskimiðunum. Aðild fslands að Evr-
ópusambandinu er í raun óhugsandi
takist þetta ekki. Alþýðuflokkurinn
leggur því til að sameign þjóðarinnar
á fiskimiðunum verði bundin í
stjómarskrá. Þar með væri stjóm-
völdum óheimilt að semja um for-
ræðið yfir fiskimiðunum af sér.
Fjölmörg rök styðja þá skoðun að
fslendingum takist að tryggja hags-
muni sína í sjávarútvegsmálum í
samningum við Evrópusambandið.
• í gmndvallarlögum Evrópusam-
MTW
Vinn ngstölur
miövikudaginn:
05. 04.1995
VINNINGAR
6 af 6
Œ
as af 6
+bónus
R1 5 af 6
iEl 4 af 6
0 3 af 6
+bónus
FJÖLDI
VINNINGA
2
0
1
217
837
UPPHÆÐ
Á HVERN VINNING
22.422.500
612.431
259.070
1.890
210
Aðaltölur:
22 35 43
BONUSTOLUR
3 19 39
Heildarupphæð þessa viku:
46.302.401
á ísl.: 1.457.401
fjj Vinningur fór tlh til Noregs og Svíþjóðar
UPPLYSINQAFI, SIMSVABI 91-M151I
LUKKUUNA 99 10 00 - TEXTAVARP 451
BI»T UEO FYRIflVARA UU PREWTVILLUR
bandsins, Rómarsáttmálanum, er
kveðið á um það, að valdið til að
setja lög og reglur á sviði sjávarút-
vegs sé hjá stofnunum sambandsins,
en ekki einstökum aðildarrfkjum.
Sameiginleg sjávarútvegsstefna er
gmndvölluð á þessu. Þó ber að hafa í
huga að aðildarsamningar em jafn-
réttháir Rómarsáttmálanum og því
möguleikar á lausn á sérmálum ís-
lands sé pólitískur vilji fyrir hendi.
Evrópusambandið er pólitískt
bandalag og hefur því reynst sveigj-
anlegt í aðildarsamningum.
• Frá upphafi hefur Evrópusam-
bandið samið við tíu ríki um inn-
göngu. í öllum tilvikum héldu
þessi ríki ffam ákveðnum samn-
ingskröfum, sem þau töldu
markast af gmndvallarhagsmun-
um. Ævinlega hafa slík mál verið
leyst þannig, að báðir aðilar hafa
talið sig geta unað við sinn hlut.
Það er Evrópusambandinu ekki í
hag, að semja við nýtt aðildarríki
þannig að það telji hagsmunum
sínum ekki borgið innan sam-
bandsins.
• Evrópusambandið tekur því
tillit til lífshagsmuna væntan-
legra aðildarríkja. Sambandið
starfar samkvæmt þeirri reglu, að
sé aðildarþjóð háð nýtingu einn-
ar auðlindar um afkomu sína,

Aðgengilegar
upplýsingar
um tilvísanir - fyrir þig
Kominn er út nýr upplýsingabæklingur: Spurningar og svör um
tilvísanakerfið. Þar er að finna greinargóðar upplýsingar fyrir
almenning um þessa nýju tilhögun og hvernig hún verkar. Þá er
bæklingnum ekki síst ætlað að svara mörgum spurningum sem
brunnið hafa á sjúklingum og aðstandendum þeirra undanfarnar
vikur og mánuði.
Einnig er fjallað um undirbúning tilvísana og ástæðurnar fyrir
því að þær eru teknar í notkun. Þar kemur m.a. fram að 1993
var skoðun á kostnaðarlegum áhrifum tilvísana falin óháðum aðila,
Verk- og kerfisfrœðistofunni. Niðurstaða hennar er sú að tilvísanir
muni spara ríkinu um 100 milljónir króna á ári og sjúklingum
sjálfum um 50 milljónir! Að auki hefur Hagfræðistofnun
Háskóla íslands verið falið að fylgjast með áhrifum tilvísana á
kostnað, eftir að þær komast í gagnið 1. maf n.k., og hefur
læknum verið boðið að fylgjast með þeirri vinnu.
Upplýsingabæklingurinn liggur frammi á heilsugæslustöðvum,
læknastofum, í lyfjaverslunum, hjá samtökum sjúklinga og í
umboðum Tryggingastofnunar um land allt. Ef þú átt óhægt um
vik að nálgast hann þar, býðst þér að hringja í síma (91) 604545
og fá bæklinginn sendan heim, þér að kostnaðarlausu.
Við hvetjum þig til að nálgast bæklinginn og kynna þér málið!
HEILBRIGÐIS- OG
TRYGGINGAMÁLARAÐUNEYTIÐ
TRYGGINGASTOFNUN
<$? RÍKISINS
eigi hún að hafa forgang.
• Auðvelt er að sýna fram á algjöra
sérstöðu íslensks sjávarútvegs í sam-
anburði við sjávarútveg annarra Evr-
ópuþjóða. Annars vegar er það hin
mikla þýðing sjávarútvegs fyrir ís-
lenskt atvinnulíf, en sjávarútvegur-
inn skapar meira en helming af tekj-
um þjóðarinnar af útflutningi vöru
og þjónustu. Hins vegar er íslenskur
sjávarútvegur rekinn sem alþjóðlega
samkeppnisfær atvinnugrein á hag-
kvæmnisgrundvelli, og þarf því að
leggja sitt af mörkum til efnahagslífs
þjóðarinnar. Það er engum f hag -
allra síst Evrópusambandinu - að
breyta þessu hlutverki sjávarútvegs-
ins í íslensku efnahagslífi.
• Hin sameiginlega sjávarútvegs-
stefna Evrópusambandsins tekur
fyrst og fremst á vandamálum sem
tengjast stjómun á sameiginlegum
fiskistofnum aðildarríkjanna. ís-
lenska efnahagslögsagan er algjör-
lega aðskilin frá efnahagslögsögu
Evrópusambandsins og engir fiski-
stofnar er nýttir sameiginlega með
ríkjum sambandsins. Sérstaða ís-
landsmiða er því skýr og vandséð að
stjómun íslendinga á eigin miðum
valdi miklum erfiðleikum við fram-
kvæmd sameiginlegrar stefnu Evr-
ópusambandsins.
• Tilkall einstakra aðildarríkja til
veiða í sameiginlegri lögsögu
Evrópusambandsins byggir á
reglum um veiðireynslu. Aðildar-
ríki Evrópusambandsins hafa
enga veiðireynslu innan íslenskr-
ar lögsögu og em því ekki, sam-
kvæmt reglum Evrópusambands-
j ins, í neinni aðstöðu til að krefjast
veiðiheimilda innan hennar.
• Með reglugerð Evrópusam-
bandsins frá 1992 er veitt frávik
; frá sjávarútvegsstefnunni sem á
sérstaklega við hér á landi. Sam-
kvæmt reglugerðinni geta aðild-
j arríki tekið sjálf við stjómun fisk-
: veiða við aðstæður þar sem stofn-
ar em staðbundnir og einungis út-
; gerðir frá einu landi nýta þá.
Þessar aðstæður eiga við hér á
landi og gætu Islendingar hæg-
I lega stjómað veiðum á Island-
smiðum án þess að í því fælist
mismunun á gmndvelli þjóðemis.
0 Minna má á að í EES-samn-
ingnum féll Evrópusambandið
; frá gmndvallarkröfu sinni í samn-
ingum við ríki utan bandalagsins
um einhliða veiðiheimildir í stað
markaðsaðgangs. Spænsk stjóm-
völd hafa staðfest að þau muni
ekki vekja upp slíkar kröfur á ný
„Við mótun samningsmarkmiða er ekkert
jafn mikilvægt og samstaða um að tryggja
óskoruð yfirráð yfir fiskimiðunum. Aðild ís-
lands að Evrópusambandinu er í raun
óhugsandi takist þetta ekki...Fjölmörg
rök styðja þá skoðun að íslendingum takist
að tryggja hagsmuni sína f sjávarútvegsmál-
um í samningum við Evrópusambandið."
gagnvart íslandi.
• I samningnum um EES er undan-
þága frá frjálsum fjármagnsflutning-
um, sem gefur íslandi heimild til að
takmarka erlendar fjárfestingar í
sjávarútvegi. Viðurkennt er að þessir
fyrirvarar eru vart framkvæmanlegir
og þarfnast rýmkunar. I raun koma
engin sérstök ný vandamál upp í að-
ildarsamningum við Evrópusam-
bandið varðandi erlendar fjárfesting-
ar í sjávarútvegi til viðbótar við þau
vandamál, sem nú er reynt að finna
lausn á.
• Eitt af vandamálunum við sjávar-
útvegsstefnu ESB er að kvóta er út-
hlutað til einstakra aðildarríkja, en
flæði fjármagns er fijálst og getur
því unnið gegn þessu, til dæmis með
Spurningar og svör um
tilvísanakerfið
Húsbréf
Utdráttur
húsbréfa
Nú hefurfarið fram útdráttur húsbréfa
í eftirtöldum flokki:
4. flokki 1992 - 6. útdráttur
Koma þessi bréf til innlausnar 15. júní 1995.
Öll númerin verða birt í næsta Lögbirtingablaði.
Auk þess liggja upplýsingar frammi í Húsnæðis-
stofnun ríkisins, á Húsnæðisskrifstofunni á
Akureyri, í bönkum, sparisjóðum og verðbréfa-
fyrirtækjum.
Cgo HÚSNÆÐISSTOFNUN RÍKISINS
HÚSBRÉFADEILD • SUÐURLANDSBRAUT 24 • 108 REYKJAVÍK • SlMI 69 69 00
því að siglt er með afla (svokallað
„kvótahopp"). Eigandi fyrirtækis
sem fær úthlutaðan kvóta þarf því
ekki nauðsynlega að vera af sama
þjóðemi og það land sem kvótanum
er úthlutað til. Aðildamkin hafa eðli-
lega reynt að stemma stigu við þessu
og hefur Evrópudómstóllinn komist
að þeirri niðurstöðu að heimilt sé að
setja reglur um efnahagsleg tengsl
þjóðríkis og skips sem fær úthlutað
kvóta. Þetta vandamál er þó ekki
endanlega leyst og verða Islendingar
að fylgjast vandlega með þróun
þessara mála.
• Minna má á að Finnland og Sví-
þjóð náðu varanlegum undanþágum
frá sameiginlegu landbúnaðarstefn-
unni með því að bætt var við sérregl-
um um heimskautalandbún-
að sem fela í sér viðurkenn-
ingu á sérstöðu landbúnaðar
á norðlægum slóðum. Sér-
staða íslensks sjávarútvegs
er ekki minni en landbúnað-
ar á norðurslóðum.
• Loks má benda á að sam-
kvæmt Maastricht-samn-
ingnum var staðfest að ein
af grunnreglum sambands-
ins skyldi vera nálægðar-
reglan (subsidiarity). Sam-
kvæmt henni ber að taka
ákvarðanir sem næst þeim
er þær varða og þar sem þær
komast með einföldustum
hætti í framkvæmd. Þessi
regla er sett til að spoma
gegn óþarfa miðstýringu.
Nálægðarreglan mun fá
aukið vægi með fjölgun að-
ildarríkja og styður eindreg-
ið þá kröfu íslendinga að ís-
lenska ríkið stjómi fiskveið-
um hér á landi, óháð sam-
eiginlegri stefnu sambands-
ins.
Þau dæmi sem hér á und-
an hafa verið rakin sýna svo
ekki verður um villst að ís-
lendingar hafa góða samn-
ingsstöðu gagnvart ESB
þegar kemur að sjávarút-
vegi. Fullyrðingar um ann-
að standast ekki. Endanleg
niðurstaða fæst hins vegar
ekki fyrr en við samnings-
borðið.