Alþýðublaðið - 07.04.1995, Qupperneq 20

K *
\m£VFILL/
4 - 8 farþega og hjólastólabílar
mi Es ii m
5 88 55 22
Helgin 7. - 9. apríl 1995
56. tölublað - 76. árgangur
V *
*» ^
XWREVfítZ/
4-8 farþega og hjólastólabílar
iHÍ HH 1É8É illl
5 88 55 22
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
■ Alþýðuflokkurinn setur fram afdráttarlausartillögur í kosningastefnuskrá sinni um hvernig jafna megi vægi atkvæða
og liður í því er að gera landið allt að einu kjördæmi. Grundvallaratriðið er: „Einn maður- eitt atkvæði"
Þrjú reykvísk atkvæði vega jafn þungt og eitt vestfirskt
-en það er mesta misvægi milli tveggja kjördæma nú.
„Misvægi atkvæða er misvægi
mannréttinda. Reglan einn maður -
eitt atkvæði er homsteinn lýðræðis.
Á Islandi er munur á atkvæðavægi
meiri en þrefaldur milli kjördæma.
Alþýðuflokkurinn - Jafnaðarmanna-
flokkur íslands - vill jafna vægi at-
kvæða til frambúðar með því að gera
landið að einu kjördæmi," segir í
kosningastefnuskrá Alþýðuflokks-
ins.
Sé flakkarinn (63. þingmaðurinn)
ekki talinn með em nú 1.315 kjós-
endur að baki hverjum þingmanni
Vestfjarða, en 4.078 kjósendur að
baki hverjum Reykjavíkurþing-
manni. Með öðrum orðum vegur 3,1
reykvískt atkvæði jafn þungt og eitt
vestfirskt en það er mesta misvægi
milli tveggja kjördæma nú. Misvæg-
ið milli Vestfirðinga og Reyknesinga
er þó svipað. Einnig má nefna að at-
kvæði Norðlendings vestri vegur
nærri tvöfalt á við atkvæði Norð-
lendings eystri.
„Núverandi fyrirkomulag kjör-
dæma og kosninga á íslandi er með
öllu óviðunandi, og þótt misvægi at-
kvæða sé veigamesta ástæðan, eru
þær miklu fleiri. Nefna má:
• Kjördæmaskiptingin dregur úr
samkennd og styður gæslu sérhags-
muna á kostnað heildarhagsmuna.
• Á sérhveiju þingi síðan 1959 hafa
setið menn með rétt ríflega 500 at-
kvæði að baki sér, meðan ekki hafa
náð kosningu fram-
bjóðendur með að
þessu mikilvæga máli. Hann telur
misvægi atkvæða, þar sem sum at-
kvæði vega allt að þrefalt á við önn-
ur, brot á grundvallarniannréttindum
í lýðræðisþjóðfélagi. Alþýðuflokk-
urinn vill að kjördæmaskiptingin
verði lögð af og landið verði eitt
kjördæmi, samfara því að haldið
verði áffam á braut valddreifingar til
stærri og öflugri sveitarfélaga, sem
♦
♦
♦
♦
.///V'/'/'-j /7// ei /Z//Y/// á
Þad er tekið vel á móti þér í Gallery kjöt. f kjötborðinu er úrvals nautakjöt. svínakjöt
□g lambakjöt sem er sérvaliö fyrir fólk sem gerir kröfur. Prófaðu, þú finnur muninn!
Kjötsérfræðingarnir leiðbeina um val á kjöti, leiða þig um leyndardómsfullan heim
kryddkommóðunnar ag kynna þér sósur ag sælkeravörur sem þú færð hvergi annars
staðar. Þeir gauka að þér heilræðum hússins. ráðleggja um eldun. gefa góð ráð
varðandi krydd og kryddnatkun ag bjóða upp á sérþjónustu fyrir veislur ag matarboð.
^je' vaUð veit á aott f
-
#
♦
♦
♦
♦
Oplð mánud.-föstudaga frá 14.00-1B:30
□g laugardaga ffá 10:00-14:00
Bjafavömr í miklu úrvali
Feitt dq frábsert
Júnas Þór kjötverkandi

♦
♦
♦
#
♦
♦
♦
♦
#
♦
♦
4»
♦
♦
Grensásvegi 48
Pöntunarslmi: 553 1600 & 553 1601 Fax: 568 1699
Vægi atkvæða eftir kjördæmum. Lengri súla þýðir meira
vægi. Flakkarinn er ekki talinn með Vestfjörðum.
minnsta kosti 2.200 og
allt upp í 3.500 atkvæði
kjósenda að baki sér.
Þannig hafa allan tím-
ann verið utan þings
ffambjóðendur með að
minnsta kosti fimmfalt
það atkvæðamagn sem
dugði öðrum til að
komast á þing.
• Möguleikar kjósenda
til að velja eða hafna
einstökum frambjóð-
endum eru í reynd nær
engir. Eftir breytingar á
kosningalögum 1987
þarf helmingur kjós-
enda ffamboðslista að
leggjast á eitt til að ná
fram breytingu á röð
frambjóðenda. Áður
gátu til dæmis 12%
kjósenda í Reykjavík
fært frambjóðanda upp
um eitt sæti. Fyrir 1959
þurfti aðeins 4% kjós-
enda til að ná sama
marki.
• Reiknireglur kosn-
ingalaganna em of
flóknar og viðkvæmar,
enda soðnar saman í
hrossakaupum.
• Ef reynt yrði að jafna
atkvæðavægi án þess
að breyta kjördæma-
skipaninni yrðu þing-
sæti hinna minni kjör-
dæma svo fá að í raun
myndaðist tveggja
flokka kerfi á lands-
byggðinni. aðeins tveir
stærstu flokkamir ættu
möguleika á þingsæt-
um í minnstu kjördæm-
unum.
• Ein skýring á lágu
hlutfalli kvenna og
ungs fólks á Alþingi ís-
lendinga er fjöldi lítilla
kjördæina þar sem
flestir listar eiga aðeins
möguleika á einum
þingmanni, það er efsta
manni listans. Hlutur
kvenna og ungs fólks
meðal efstu manna hef-
ur sögulega verið afar
rýr og lftið batnað, þótt
hann hafi skánað á
framboðslistum al-
mennt. Færri og stærri
kjördæmi, þar sem
stærri hluti lista næði
kjöri, gætu orðið til
þess að endurspegla
þjóðina betur og auka
þar með hlut kvenna og
ungs fólks á þing,“ seg-
ir í kosningastefnu-
skránni.
Alþýðuflokkurinn
hefur skýra stefnu í
„Sé flakkarinn (63.
þingmaðurinn) ekki
talinn með eru nú
1.315 kjósendur að
baki hverjum þing-
manni Vestf jarða,
en 4.078 kjósendur
að baki hverjum
Reykjavíkurþing-
manni. Með öðrum
orðum vegur 3,1
reykvískt atkvæði
jafn þungt og eitt
vestfirskt en það
er mesta misvægi
milli tveggja kjör-
dæma nú."
Alþýðuflokkurinn hefur haft forystu
um. Jafnframt verði valfrelsi kjós-
enda um einstaklinga aukið. Koma
má í veg fyrir offjölgun þingflokka
með því að setja í lög ákvæði um
lágmarksfylgi til að flokkur fái þing-
mann.
„Saga jafnaðarstefnunnar er sam-
ofln sögu mannréttindabaráttu al-
þýðufólks hvar sem hún hefur náð að
festa rætur. Á upphafsárum hreyf-
ingar jafnaðarmanna var barist fyrir
því að pólitísk réttindi væru óháð
efnum, kynferði og búsetu.
Þessar gmndvallarforsendur jafn-
aðarstefnunnar hafa ekkert breyst;
þær eru jafnsannar í dag og þegar
þær vom fyrst ffam settar. Til að
jafna kosningarétt mótaði Alþýðu-
flokkurinn þegar á fyrstu ámm sín-
um þá stefnu sem flokkurinn hefúr
enn í dag: Að landið skyldi gert að
einu kjördæmi. Rökin íýrir þessari
róttæku breytingu em jafnsterk nú
og fyrir 70 ámm. Jafn atkvæðisréttur
em gmndvallar mannréttindi sem
ekkert er verslunarvara eða skipti-
mynt fyrir önnur réttlætismál eða
stefnumál í stjómmálum. Islendingar
em fámenn þjóð í samfélagi þjóð-
anna. Á tímum aukinnar alþjóðlegrar
samvinnu og samkeppni er nauðsyn-
legt að við séum öll á sama báti.
Heildarhagsmunir verða að hafa for-
gang umfram sérhagsmuni. Jöfnun
atkvæðisréttar er réttlætismál, og af-
nám kjördæmaskiptingarinnar er
löngu tímabær skipulagsbreyting í
íslensku stjómarfari. Það er eina
leiðin til að tryggja öllum lands-
mönnum skilvirkari stjómsýslu og
betra lýðræði til frambúðar," segir að
lokum í kosningastefnuskrá jafnað-
armanna.