Alþýðublaðið - 12.04.1995, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 12. APRÍL 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
11
M e n n i n c
■ Það er vissulega sjónarsviptir af Eggert Haukdal en hann kemur ekki til með að sitja næsta þing. Þessi
sunnlenski bóndi hefur aldrei verið sem hver önnur rolla í sjálfstæðisréttinni heldur hefur gustað af honum
enda liggur Eggert ekki á skoðunum sínum. í viðtali við Jakob Bjarnar Grétarsson veltir hann fyrir sér
niðurstöðum kosninganna og vandræðamönnunum Jóni Baldvin, Steina Páls, „Johnson",
Kristjáni Ragnarssyni og Halldóri Ásgrímssyni og hinum og þessum vandamálum
n
Laminn niður af
flokksbræðrum mínum
//
Ríkisstjórnin náttúrlega heldur velli og ætli hún sitji ekki
áfram. Þeir geta kippt inn konum. En það er svo eftir að sjá.
Jón hafði ekkert út úr ESB-tali - ekki vott. Þar er allt á núll-
punkti hjá honum. A-mynd: E.ÓI.
- segir Eggert og vísar
því á bug að það sé
honum að þakka að
Lúðvík Bergvinsson
hafi komistá þing-
Þorsteinn Pálsson hafi
verið arkitektinn að því.
Það söng allt meinhægt í Eggerti
Haukdal þegar blaðamaður Alþýðu-
blaðsins sló þráðinn til hans. Eggert
hefur verið sautján ár á þingi, en
hann komst ekki inn að þessu sinni.
En sérframboð hans á Suðurlandi
hlaut 8,6% atkvæða og hann getur
því vel við unað. Eggert segir að
flokksvél og maskína Sjálfstæðis-
flokksins á Suðurlandi hafi gengið í
það nteð óhróðri og lygum á fimmtu-
dag, föstudag og laugardag að keyra
sig út. „Ef við hefðum fengið að vera
í friði hefðum við fengið verulegan
viðbótarstuðning sem hefði komið
okkur inn,“ segir Eggert og telur Al-
þýðuflokkinn njóta góðs af vinnu-
brögðum Þorsteins Pálssonar og
Árna Johnsen.
Þola ekki sjálfstæðar
skoðanir
Varðandi spuminguna hvað taki
við segir hann að allt sé í rólegheit-
um og lítil ástæða til að vera að
messa um það, hann hafi í ýmislegt
að gera í búskap og sveitarstjómar-
störfum.
En nú sagði Þorsteinn Pálsson
að það væri þér að þakka að Lúð-
vík Bergvinsson komst inn á þing.
„Sé einhver meistari og smiður að
Lúðvík þá er það náttúrlega Þor-
steinn Pálsson. Hvemig? Hann hefur
stjómað Sjálfstæðisflokknum á Suð-
urlandi á undangengnum ámm.
Hann gat það ekki frekar en að
stjóma sjávarútvegsstefnunni. Jú,
það er góð stjórn að henda út bónda
og manni sem hefur áhuga á baráttu
fyrir byggðina, ákveðnum þýðingar-
miklum málum, jú það er góður ár-
angur að losna við hann og um leið
að koma inn alþýðuflokksmanni. Ég
bara óska Þorsteini til hamingju með
þetta og ég óska að sjálfsögðu þess-
um unga alþýðuflokksmanni til
hamingju með að njóta ávaxtanna af
iðju Þorsteins Pálssonar og velfam-
aðar á þingi.
Það er Þorsteins iðja að hafa kom-
ið mér út. Ég sigraði glæsilega þriðja
sæti Sjálfstæðisflokksins við síðustu
alþingiskosningar. Það gat enn gerst
en þar mátti ég ekki sitja. Ef að menn
vilja ræða þetta þá er rétt að skoða
það alveg niður í kjölinn. Þorsteinn,
ásamt Johnson, er búinn að koma því
vel fyrir að þriðja sætið er fyrir bý.
En merkilegt er að ágætir Sjálfstæð-
ismenn á Suðurlandi skuli taka þátt í
þeirri iðju. En auðvitað vil ég undir-
strika að fjöldi Sjálfstæðismanna á
Suðurlandi er ósáttur við það til
hvers þessi iðja hefur leitt. Og ég vil
þakka stuðningsmönnum mínum
sem vom úr fleiri flokkum, það vom
margir sem vildu halda bóndanum
inni á þingi."
Það verða væntanlega viðbrigði
fyrir þig eftir sautján ár að vera
ekki á þingi?
,Ja, það er nú svona. Ég var fyrst
og fremst laminn niður af flokks-
bræðmm mínum í kjördæminu. Það
er vont að vera með sjálfstæðar
skoðanir á málum. Það er ekki vel
þolað. Ég hef verið með sjálfstæðar
skoðanir í Evrópumálum, landbún-
aðarmálum, sjávarútvegsmálum og
vaxtamálum. Síðan náttúmlega í
málefnum byggðarinnar þar sem
þingmennimir hefðu getað betur
mátt tekið á. Nú nýverið vom 17 til
18 hundmð lestir af kvóta flutt frá
Stokkseyri norður í land. Fiskveiði-
stjómunin er náttúmlega algjör ógn.
Það væri hægt að hafa miklu meiri
atvinnu í landi ef það væri hugsað
um að hafa þetta í lagi, hætta að
henda fiski í sjóinn og efla bátaflot-
ann og ef það væri heimalöndunar-
bónus mætti efla atvinnu í landi. Það
mætti á mörgu taka.“
Þú ert sem sagt ósammála fisk-
veiðistefnu Sjálfstæðisflokksins?
„Ég held að fiskveiðistefna Krist-
jáns Ragnarssonar í gegnum Hall-
dór Asgrímsson og í gegnum Þor-
stein Pálsson... ja, það sjá náttúm-
lega allir til hvers sú stefna hefur
leitt. Það er gífurlegum verðmætum
hent í sjóinn. Það er ekki einu sinni
reynt að leita leiða. Bátaflotinn er
horfmn vítt og breitt úr landsbyggð-
inni og smábátar em taldir ógn við
lífríkið. Ekki skemma þeir nú botn-
inn. Þetta er allt fýrir þá stóm. Það
má enginn maður með sjálfstæð og
lítil atvinnufyrirtæki lifa.“
Þú hefur barðist gegn verð-
tryggingu lána.
„Það er nú það sem er mesta ógn
heimilanna hversu skuldastaðan er
erfið víða. En það var enginn stjóm-
málaflokkur í þessu landi í kosninga-
baráttunni sem hafði afnám verð-
tryggingar og lánskjaravísitölu að
baráttumáli. Það fara allir í kringum
það. Það þorir enginn að nefna það.
Peningavaldið í þjóðfélaginu er svo
öflugt. Svo tala menn jú um skuldir
heimilanna samt og atvinnufyrir-
tækjanna og það allt en þora ekki að
kannast við rót meinsins. Það er ekki
nefnt. Lánin hafa verið verðtryggð
en kaup þeirra láglaunamannsins
sem á að borga lánin er ekki verð-
tryggt. Þó var aðeins gerð bót á þessu
með síðustu samningum, þá var sett
bót á flíkina varðandi verðtrygging-
una, en að það væri tekið á rót vand-
ans, það er af og frá. Peningavaldið
er svo öflugt."
„Menn stóðu uppréttir þá."
Eggert hefur aldrei farið í grafgöt-
ur með það að hann er harður and-
stæðingur Jóns Baldvins Hanni-
balssonar einkum í utanríkis- og
landbúnaðarmálum en hvemig lýst
honum á úrslit kosninganna?
„Nú, Sjálfstæðisflokkurinn fór
náttúmlega vel út úr þessu og Al-
þýðuflokkurinn má kannski þakka
fyrir miðað við það að Jón var búinn
að koma sér á núllpunkt með inn-
byrðis vandræðum í flokknum sjálf-
um. Að ná sér síðan upp í sjö menn
eftir þessa stjómaraðild er svo sem
þokkalegur árangur en er út af fyrir
sig ógnarstaða fyrir flokkinn. Al-
þýðuflokkurinn stendur á þessum
punkti fyrst og fremst vegna eigin
verka og vandræða í eigin flokki,
klofningur Jóhönnu Sigurðardótt-
ur, spillingartal og vandræðatal.
Ríkisstjómin náttúrlega heldur velli
og ætli hún sitji ekki áfram. Þeir geta
kippt inn konum. En það er svo eftir
að sjá. Jón hafði ekkert út úr ESB-
tali - ekki vott. Þar er allt á núll-
punkti hjá honum. Enginn studdi
hann í því tali og ekki þjóðin heldur.
Það er niðurstaða kosninganna, það
sýnist mér. Af því að ég er svo mik-
ill vinur Jóns Baldvins þá náttúm-
lega tók enginn í mínum flokki und-
ir það.
Landbúnaðarmálin eru öll óleyst
varðandi GATT vegna innbyrðis
ósamkomulags. Þessu er öllu bara
fleytt frá degi til dags. Það er ótekið
til höndunum og hvort Jón verður
viðráðanlegri eftir að hann sér til
hvers þessi landbúnaðarumræða hef-
ur leitt. Síðan er ekkert að leyna að
vinur minn Steini Páls hann vaknaði
ekkert. Það var ekki nema í lokin
sem hann skrifaði greinar um að Al-
þýðuflokkurinn hafi verið óstarfhæf-
ur. Það sást nú bara rétt í kringum
kosningamar. Það var ekki að hans
dómi allt kjörtímabilið. Það er svo
sem út af fyrir sig farið að tala um
það að það er mörg kúnstug niður-
staða kosninganna þegar litið er yfir
sviðið."
Eggert hefur í ræðu og riti látið að
því liggja að raunir landbúnaðarins
séu Jóni Baldvin að kenna.
,JEg mundi náttúmlega ekki gráta
það að valdaleysi hans í landbúnað-
armálum linni. Hann er búinn að
ráða þessum málum í sjö ár. Það
byijaði vel með Alþýðubandalagi og
Framsókn. Þá var búvörusamningur
gerður sem átti mikinn þátt í að
koma bændunum í þá stöðu sem þeir
em í í dag. Það þurfti að sjálfsögðu
að taka upp þetta landbúnaðarkerfi
og endurbæta. En það er spuming
hvort hægt er að svipta menn þessu á
örstuttum tíma án þess að nokkuð
kæmi í staðinn. Og eins og stefnt
hefur verið að er að taka af þeim alla
ijármuni og bjóða þeim svo upp á
hömlulausan og tollfrjálsan innflutn-
ing ódýrra landbúnaðarvara, það var
það sem menn áttu að fá í staðinn. Ég
tel það nú ekki vera niðurstöðu kosn-
inganna. Jón er búinn að ná fram
allskonar árangri fyrir sjálfan sig og
gegn atvinnuvegunum en hann er á
núllpunkti atkvæðalega. Hann hefur
ekki uppskorið nein atkvæði.
Framsókn er sökudólgur eins og
Sjálfstæðisflokkurinn að hafa látið
Jón Baldvin leiða sig í ógöngur í
landbúnaðarmálum. Við áttum er-
indi í það að ná hagstæðum við-
skiptasamningum við Evrópu. Það
gátum við án þess að fara með sjálf-
stæðið til Brussel. Það gátum við
fyrir herransherrans mörgum ámm.
Síðan hefur ekki verið neinn tollur af
frystum físki. Menn stóðu bara upp-
réttir þá. Sjálfstæð þjóð hér norður í
hafi mátulega langt frá Evrópu.“
Leiklistar-
vænt
næsta
haust •
Ágúst Guðmundsson
með frumsaminn söng
og leik, Lína Langsokk-
ur, Stakkaskipti og
Krapp.
Leikhúsin stóru eru nú í óða önn að
undirbúa næsta leikár. Það á eftir að
hnýta ýmsa enda og talsmenn bæði
Þjóðleikhússins og Borgarleikhússins
voru ekkert á því að gefa of mikið
uppi fyrr en búið væri að gefa út
formlegar yfirlýsingar: „Það þýðir
ekkert að vera að lesa um þetta í blöð-
unum áður en búið er að tala við alla
þá sem að málinu koma." Jæja, en
þetta erfyrirliggjandi.
Mestum tíðindum sætir að á stóra
sviðinu í Borgarleikhúsinu verður
frumsýnt í haust nýtt leikrit með
söngvum eftir Ágúst nokkur Guð-
mundsson! Ágúst er sem kunnugt
er kvikmyndagerðarmaður og verður
gaman að sjá hvernig til tekst hjá
honum á leiksviðinu. Ekki einasta
semur hann leikritið sjálfur og tónlist-
ina heldur kemur hann til með að
leikstýra því sjálfur. Ágúst hefur verið
að vinna að þessu verkefni undanfar-
in ár. Lína langsokkur verður einnig á
stóra sviði Borgarleikhússins í haust
og það er Margrét Vilhjálmsdóttir
sem túlkar þessa rauðhærðu súper-
stelpu. Það er ekki úr vegi enda hún
rauðhærð sjálf, eða er það ekki alveg
öruggt? Lína var síðast sýnd fyrir um
tiu árum og þá lék Sigrún Edda
Björnsdóttir Línu. Það er sama
gengi sem stendur að þessari sýn-
ingu og Ronju ræningjadóttur sem
sýnd var við fádæma vinsældir í
fyrra. Alls komu 30 þúsund áhorfend-
ur á þá sýningu. Leikstjórinn er Ásdís
Skúladóttir, Sigurdur Rúnar
Jónsson sér um tónlistina, Hlín
Gunnarsdóttir gerir leikmynd og
Auður Bjarnadóttir er danshöfund-
ur.
( Þjóðleikhúsinu geta leikhúsgestir
gengið að þessum verkefnum vísum:
Stakkaskipti, nýtt verk eftir Guð-
mund Steinsson verður frumsýnt
núna í byrjun maí en vegna anna
verða einungis átta sýningar nú á
þessu leikári. Það verður síðan tekið
upp aftur á því næsta. Það er leikhús-
stjórinn sjálfur, Stefán Baldursson,
sem leikstýrir þungavigtarleikurum:
Helga Skúlasyni, Kristbjörgu
Keld, Guðrúnu Gísladóttur, Lilju
Guðrún Þorvaldsdóttur, Elvu Ósk
Ólafsdóttur, Sigurði Sigurjóns-
syni, Árna Tryggvasyni, Randveri
Þorlákssyni og Eddu Arnljóts-
dóttur. Þetta er á stóra sviðinu en á
litla sviðinu verður leikritið Fernando
Krapp sendi mér bréf. Það er i leik-
stjórn Maríu Kristjánsdóttur en
leikarar eru þau Halldóra Björns-
dóttir, Ingvar E. Sigurðsson,
Hilmar Jónsson og Jóhann Sig-
urðsson.
Lrfið og
Iveran
eftir Mugg
Magnússon
Ég, cins og aðrir lands-
mcnn, hafði ákaflcga
_________ mikla ánægju af því að
fylgjast mcð kosningunum og vakti alveg til
klukkan korter yfir tvö eftir miðnætti. Eink-
um fannst mér skemmtiatriðin vel úr garði
gjör og hefði mátt vcra meira um þau.
Stjórnmálamennirnir koniust nyög vel frá
sínu og það sem meira er - allir komu þeir vel
út og græddi nánast hver flokkur. Það er
heldur ekkert skrítið því landsmönnum hef-
ur fjölgað til muna frá því fyrir fjórum árum
þegar síðast var kosið til alþingis. Mér flnnst
einkennilcgt að enginn hafi orðið til að benda
á þessa staðreynd. En það sem einkum vakti
athygli mína var að í viðtölum þá fengu þeir
allir sömu spurningarnar: Hvemig lýst þér á
stöðuna og allir svöruðu á sömu lund: „l»að
er of snemrnt að segja til um hvernig fer.“ Og
hin spurningin sem allir fengu var: Hvernig
verður næsta stjórn. Og allir sem einn svör-
uðu þeir að það væri allt of snemmt að spá í
það. Þetta finnst mér benda til þess að ágrein-
ingur milli þingmanna cr ekki eins djúpstæð-
ur og menn vi^ja vera láta og cr það vel. Einn-
ig að þeir virðast vera á svipuðu róli hvaö
grcind snertir sé að marka spurningar og
svör í kosningasjónvarpi. Það finnst mér
benda til að sérlega vel hafi til tekist með að
fá þvcrskurð þjóðarinnar á þing og veit ég að
margir em mér sammála um það.
Þann 19. apríl verðursíðasti
Dagsljósþátturinn í bili en ráð
er fyrir gert að þráðurinn verði tek-
inn upp í haust. í fyrra lá það ekki
Ijóst fyrir hvort þættirnir héldu
áfram fyrr en á síðustu stundu.
Umsjónarmenn Dagsljóss eru öll
lausráðin og samkvæmt heimild-
um Alþýðublaðsins eru vissari um
vinnu næsta vetur en þau voru fyr-
ir þennan. Öll dagskrárgerð liggur
meira og minna niðri hjá Sjón-
varpinu í sumar enda liggurfjár-
magn ekki á lausu þar á bæ...
Sigurdur Hróarsson, leikhús-
stjóri Borgarleikhússins, er um
þessar mundir
staddur úti í Banda-
ríkjunum þarsem
hann er að kynna sér
leikhús. Hann fór á
sunnudaginn og er
væntanlegur aftur 6.
maí. Borgarleikhúsið
hefur átt undir högg
að sækja í vetur í
samkeppninni við
Þjóðleikhúsið. En
þeir hjá Leikfélagi Reykjavíkur hafa
oftlega á orði að þrátt fyrir að
Borgarleikhúsið hafi úr miklu
minni peningum að spila heldur
en Þjóðleikhúsið þá gangi almenn-
ingur jafnan út frá því að þar sé
verið að keppa á jafnréttisgrund-
velli...
riskurán reiðhjóls, þættir þeirra
f Heiðars snyrtis Jónssonar og
Kolfinnu Baldvinsdóttur hafa
hlotið góðar viðtökur. Þættirnir eru
frumlegir og vel unnir enda situr
hann Börkur Hafsteinsson, sá
hinn sami og vann svo snilldar-
lega stórlaxaþætti Eggerts
Skúlasonar, við stjórnvölinn.
Hins vegar eru hverfandi líkur á
því að framhald verði á sam-
starfi þeirra Heiðars og Kol-
finnu eftir að þau hafa skilað
frá sér tíu þáttum eins og um
varsamið. Heimildarmaður
Alþýðublaðsins innan Stöðv-
ar 2 orðaði það þannig að
þau væru ekki á sömu bylgju-
lengdinni svo vægt sé til
orða tekið. Þá er það að frétta
af Heiðari, sem hefur slegið í
gegn með ráðleggingar sínar
til kvenna um það hvernig beri að
varalita sig og fara í sokkabuxur.
að honum þótti grín þeirra Imbak-
assamanna fremur ósmekklegt en
þeir voru með skopstælingu á um-
sjónarmönnunum. Hann nefndi
það við einn aðstandenda Imbak-
assans en sú athugasemd mun
ekki hafa verið til þess fallin að slá
á grínið...
Svéinn Ingvi Egilsson er íslenskufræðingur og kennari og eitt efni-
legasta skáld sem fram hefur komið á síðustu ámm. Það er í raun
furðulegt að hann skuli ekki vera orðinn stjama. En sem kunnugt er þá
er ljóðið hlédrægt í eðli sínu og svo er oft með þá sem ljóðiistina
stunda. Sveinn Ingvi á ljóð vikunnar.
DE ð í Imiðr i v i k u
Japanska í Dundee
Ungu húsmæðumar hér í kring
em jafn ólíkar konunum sem ég
á að venjast og ég er frábmgðinn
úthverfiskörlunum þeirra
Það mætti halda að ég væri
fyrsta heimavinnandi karldýrið
í sögu staðarins, þær horfa á mig
hengja þvottinn út á snúm
og standa í einum hóp og flissa
undirleitar með hönd á munn
eins og japanskar feimur
Gaman væri að gantast við þær
svona yfír grindverkið
ef maður kynni að gera sig
skiljanlegan á þessari
japönsku þeirra