Alþýðublaðið - 30.05.1995, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 30. MAÍ1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
Norski utanríkisráðherrann um Svalbarðasvæðið
íslendingar fá engan kvóta
Fjölþjóðleg fiskveiðideila strandríkja í Norðurhöfum.
Það kemur ekki til greina að úthluta
íslendingum fiskveiðikvóta á vemdar-
svæðinu við Svalbarða á gmndvelli
þess að þeir hafa ákveðið að gerast að-
ilar að Svalbarðasamningnum. Slíkt
mundi leiða til þess að fiskveiðiríki á
borð við Japan, Suður-Kóreu eða Tæ-
land gætu einnig krafist kvóta á svæð-
inu þar sem þessi ríki hafa undirritað
samninginn. Þetta er haft eftir Björn
Tore Godal, utanríkisráðherra Norð-
manna í grein í tímaritinu Norway
Now, en höfundur hennar er Henry
Henriksen.
í greininni segir að árekstrar milli
þjóðarhagsmuna og utanríkisstefnu
hafi gerst æ tíðari eftir að Norðmenn
færðu efnahagslögsögu sína út í 200
mflur árið 1977. Fyrst hafi reynt á
þetta í deilu Norðmanna og íslendinga
vegna 200 mflna landhelginnar á haf-
inu milh Jan Mayen og íslands. Ann-
ars vegar var um að ræða Noreg með
vaxandi olíuiðnað, kaupskipaflotann,
margskonar iðnaðarframleiðslu og
forysturfld Evrópu á sviði fiskvinnslu.
Hins vegar fsland þar sem fiskveiðar
vom tíu sinnum meira virði fyrir efha-
hag landsins en fiskiðnaður Noregi.
Knut Frydenlund, þáverandi utanrík-
isráðherra, hafi fallist á að íslendingar
færðu landhelgi sína út í 200 mflur í
átt til Jan Mayen. Sú deila hafi ein-
göngu verið milli Norðmanna og ís-
lendinga.
Eftir að Jan Mayen máhð var leyst
hafa komið upp deilur við íslendinga
vegna kröfu þeirra um fiskveiðikvóta
á þremur svæðum. Eitt þeirra er
Smugan, 64 þúsund ferkílómetra
svæði í Barentshafi. Hin tvö em fisk-
vemdarsvæðið við Svalbarða og Sfld-
arsmugan í hafinu milli íslands og
Noregs. Þessar deilur em orðnar fjöl-
þjóðlegar.
Greinarhöfundur segir deiluna um
veiðar í Barentshafi og Sfldarsmug-
unni megi rekja til þess að úthafs-
veiðiráðstefna Sameinuðu þjóðanna
hafi ekki náð samkomulagi um veiði-
heimildir á hafsvæðum milli 200
mílna efnahagslögsögu viðkomandi
strandríkja. I Barentshafi sé um að
ræða veiðar á þorski af sama stofni ut-
an og innan Smugunnar. f Síldar-
smugunni sé um að ræða síld sem
flakki milli Noregs og fslands. Hins
vegar standi vonir til að hægt verði að
ná samkomulagi í sumar um nýtingu
flökkustofna.
í greininni segir að norskir hafrétt-
arfræðingar eins og Geir Ulfstein telji
það bestan kost fyrir norska fiskimenn
að eiga aðild að slíku samkomulagi.
En til þess að þetta nái firam að ganga
verði viðkomandi rflci að setja kvóta á
fiskistofna. Forystumaður samtaka
norskra fiskimanna, Oddmund Bye,
segir að hann geti fallist á kvóta fýrir
íslendinga í Smugunni svo fremi að
ráðstefna Sameinuðu þjóðanna nái
samkomulagi um reglur á hafinu.
Greinarhöfundur segir Norðmenn
standa ffammi fyrir því að úthluta fs-
lendingum kvóta á svæðinu og að þeir
taki þátt í að stýra veiðum á flökku-
stofhum, eða að neita íslendingum um
kvóta og þar með samþykkja eftirhts-
lausar veiðar sem geti ógnað stofnin-
um.
Kvóh til íslendinga mundi hafa í för
með sér aukna heildarveiði þorsks í
Barentshafi eða að þær þjóðir sem nú
stunda þar veiðar, Norðmenn, Rússar,
Færeyingar og þjóðir Evrópusam-
bandsins, láti íslendinga hafa eitthvað
af sínum kvóta. Það er hins vegar ekki
á vísan að róa þar sem eru fiskveiðar í
Smugunni. Ef hitastig sjávar er of lágt
er þar enginn þorskur. Ætti þá að leyfa
íslendingum að veiða þorsk á öðrum
svæðum eins og innan lögsögu Nor-
egs, Rússlands eða heimila þeim eitt-
hvað af kvóta ESB?
Hið svokallaða þorskastríð Norð-
manna við íslendinga hófst fyrir
skömmu á Svalbarðasvæðinu, segir í
greininni. íslenskir togarar, sumir und-
ir hentifána, ögruðu skipum norsku
strandgæslunnar. Aðvörunarskotum
var hleypt af, farið var um borð í tog-
ara, skorið á togvíra og skipstjórar
dæmdir fyrir ólöglegar veiðar. Þetta
eru sjaldgæfar aðferðir í samskiptum
tveggja Norðurlandaþjóða.
Henry Henriksen segir í grein sinni
að deilur Norðmanna og Islendinga
um veiðar á Svalbarðasvæðinu séu
ekki í neinum tengslum við deilumar
um Barentshaf og Sfldarsmuguna. Þær
séu sprottnar af Svalbarðasamningn-
um sem gerður var 1920 en 40 þjóðir
eiga aðild að honum. Norðmenn séu
þeirrar skoðunar að þeir hafi yfirráða-
rétt á 200 mflna efiiahagslögsögu við
Svalbarða. Samkvæmt norskum lög-
um megi ekki aðrar þjóðir veiða þar
en þær sem hafi til þess sögulegan
rétt. Það hafi Norðmenn, Rússar, Fær-
eyingar og þjóðir ESB. íslendingar
hafi engan slíkan sögulegan rétt og því
komi ekki til greina að veita þeim
veiðiheimildir við Svalbarða, að mati
norska utanríkisráðherrans.
mitm iv
■ Aðalfundi Skáksambands íslands nýlokið
Gudmundur G. Þórarinsson
endurkjörinn formaður Skáksambandsins
aðalfundinum yfir að ráða meirihluta
atkvæða eða þrjátíu og einu meðan
önnur félög urðu að láta sér nægja
þijátíu atkvæði til samans.
Það var því ljóst í upphafi fundarins
að að næðu fulltrúar Taflfélagsins að
stilla saman strengi sína þá gætu þeir
ráðið öllu um framþróun skákmála á
íslandi næsta árið.
Forseti Skákssambandsins Guð-
mundur G. Þórarinsson, hlaut rúss-
neska kosningu og lýsti því svo yfir að
hann legði mikla áherslu á að þeir
Andri Hrólfsson og Þráinn Guð-
mundsson yrðu áfram í stjórn sam-
bandsins næsta kjörtímabil.
Ólafur H. Ólafsson bauð ffam Lár-
us Knútsson, ungan stúdent, til setu í
stjóm Skáksambandsins og stefndi því
í tvísýnar kosningar.
Aðalstjórn Skáksambandsins er
skipuð sex mönnum fyrir utan forseta.
Urslit kosningana urðu eftirfar-
andi: Andri Hrólfsson 40 atkv.,
Gunnar Bjömsson 53, Haraldur Bald-
ursson 58, Júlíus Friðjónsson 30, Lár-
us Knútsson 21, Margeir Pétursson
54, Sigurður D.Sigfússon 51, Þráinn
Guðmundsson 39.
í varastjórn voru kjörnir: Júlíus
Friðjónsson, Hlíðar Þór Hreinsson,
Hrannar Amarsson og Þráinn Vigfús-
Hræringar á aðalfundi Skáksam-
bandsins en Guðmundur G. Þórar-
insson var endurkjörinn forseti.
son.
Segja má að kosningamar hafi verið
aðalhitamálið á fundinum og óskar
skákskrifandi blaðsins réttkjörnum
stjómarmonnum til hamingju.
Stórmót PCA í Rússlandi
Heimsmeistari PCA samtakanna
Gary Kasparov bauð nokkrum vin-
um sýnum til skákmóts í Novgorod í
Rússlandi. Mótið hófst á sunnudag og
er firna sterkt. Keppendur eru: Ka-
sparov, Ivanchuk, Short, Jusupov,
Ehlvest, Kramnik, Timman, Vagani-
an, Gulko, Topalov.
Við skulum lfta á sigurskák Ka-
sparovs á móti Gulko en hann er einn
af fáum mönnum sem hafa unnið fleiri
skákir gegn Kasparov en hann hefur
tapað.
Hvítt: Boris Gulko
Svart: Kasparov
1. c4 - g6 2. e4 - Bg7 3. d4 - d6 4.
Rc3 - Rf6 5. Be2 - o-o 6. Rf3 - eS 7.
d5 - a5 8. Bg5 - h6 9. Bh4 - Ra6 10.
Rd2 - Bd7 11. 0-0 - De8 12. Khl -
Rh7 13. a3 - h5 14. f3 - Bf6 15. Bxf6
- Rxf6 16. b3 - De7 17. Del - Kg7 18.
Df2 - h4 19. f4 - exf4 20. Dxf4 - h3
21. gxh3 - Bxh3 22. Hf3 - Hh8 23.
He3 - Hae8 24. Hgl - De5 25. Dxe5 -
Hxe5 26. Hf3 - Heh5 27. Rd4 - Hh4
28. Bf3 - Rc5 29. Hg3 - Bd7 30. Hg2
- Hh3 31. Hge2 - Rg4 32. Bxg4 -
Bxg4 33. Hxh3 - Hxh3 34. Hc2 -
Hd3 35. Rdb5 - Bh3 36. Kgl
36... c6 37. b4 - axb4 38. axb4 -
cxb5 39. bxc5 - b4 40. Re2 - Hf3 41.
Rg3 - dxc5 42. d6 - Kf8 43. e5 - Ke8
44. He2 - b3 og Gulko gafst upp.
Kasparov heldur skákmót
í Rússlandi fyrir vini sína.
Aðalfundur skáksambands íslands
var haldinn um síðastliðna helgi í hús-
næði sambandsins að Faxafeni. Fyrir
fundinn var búist við miklum átökum
þar sem formaður Taflfélags Reykja-
víkur, Ólafur H. Ólafsson, hafði lýst
því yfir að hann myndi ekki styðja tvo
af núverandi fulltrúum Taflfélagsins
til áframhaldandi setu í stjóm Skák-
sambandsins næsta kjörtímabil.
Skák
Þröstur
Þórhallsson
skrifar
xsoíH>^»ra!nn
Guðmundsson hafa unnið mjög gott
starf fyrir skákhreyfinguna og því
kom þessi yfirlýsing fonnanns Taflfé-
lagsins mönnum algjörlega í opna
skjöldu.
Taflfélag Reykjavíkur er lang-
stærsta taflfélag landsins og hafði á
W
Isskápur
óskast
Óska eftir litlum ísskáp, fyr-
ir lágt verð - eða gefins.
Upplýsingar
í síma 51254.