Alþýðublaðið - 17.11.1995, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐtÐ
FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1995
m i i n n i i n aJ
Hafþór
Það er örfínt bilið á milli lífs og
dauða og gleði og sorgar eins og nú
hefur sannast enn einu sinni með
brottkvaðningu Hafþórs vinar mt'ns.
Við kynntumst ágætlega fyrir um
sex árum síðan og naut ég þess að
fá að vera hans aðstoðarmaður í um
tuttugu ferðum inn á hálendi ís-
lands. Það voru yfirleitt rólegri
ferðir sem ég lét hafa mig út í,
mestmegnis að sumri til þar sem
áhættan var í lágmarki. Fórum samt
saman nokkrar ferðir að vetri til þar
sem venjulegur maður hefði bugast
og hringt á „mömmu“ til að bjarga
sér úr erfiðieikunum. En Hafþór var
vanur því að berjast áfram við erf-
iðar aðstæður og þótt bílar væru af-
felgaðir og fastir í sköflum og
gljúfrum þá voru dekkin bar
sprengd á“ með tilheyrandi gasi og
hávaða og drifin látin toga bílana
upp og niður holt og hæðir þangað
til allt var komið í réttan farveg á
nýjan leik. Þegar allir voru sem
taugastrekktastir við erfiðar að-
stæður þá var Hafþór hinn allra ró-
legasti og bauð upp á kaffi og hugs-
aði í leiðinni væntanlega mikið um
hvernig skyldi yfirstíga erfiðleik-
ana.
6. maí 1952
Hún var góð ferðin þegar við
brutumst inn að Landmannalaugum
síðast liðinn vetur og hópurinn drif-
inn út í heita vatnið. Hinir erlendu
ferðamenn trúðu vart sínum eigin
augum að hægt væri að aka í nokk-
urra metra snjódýpi og ófærð inn að
miðju íslands og fara þar í heitt bað
í brjáluðu veðri. Það endaði nú svo
að síðustu ferðalangarnir lágu í
hitabaðinu fram til klukkan sjö að
morgni og nutu tilverunnar. Veðr-
inu hafði lægt og'fagur stjörnuhim-
inn birtist öllum og nær himnaríki
er vart hægt að komast.
Þá fórum við margar ferðir með
Itali og Spánverja inn í Kverkfjöll
og var stórkostlegt að fá að kynnast
fslandi með þessum hætti. Hafþór
átti alltaf stóra og vel útbúnar bif-
reiðar og vöktu öll tæki og tól
mikla athygli hins venjulega ferða-
manns og var Hafþór duglegur við
að skýra út allan sannleikann unt
GPS staðsetningarkerfið o.fl. fyrir
þeim.
Hafþór var góður drengur, til-
finninganæmur og mjög þjónustu-
lundaður. Allir ferðamenn sem með
honum fóru voru ánægðir og í ör-
uggum kunnáttuhöndum. Hann
7. nóv. 1995
kunni að lesa árnar og vöðin, vissi
upp á hár hvar væri mýri eða grjót
undir tveggja metra þykku snjólagi
enda gjörþekkti hann allar aksturs-
leiðir á hálendinu. Hann hlaut við-
urnefnið „Hveravallaskreppur" þar
sem hann átti það til að skreppa
stundum eftir vinnu inn á Hvera-
velli, svona eins og þegar við ger-
um okkur ferð niður í miðborg
Reykjavíkur. Þær urðu þrettán ferð-
irnar sem hann fór með jólaglaðn-
ing og póst til veðurathugunarfólks-
ins á Hveravöllum og sem betur fer
tók hann oft hluta af ferðum sínum
upp á myndband þannig að ein-
hverjar heimildir eru til um þennan
ágæta mann.
Hafþór bægði oft frá sér erfið-
leika hins daglega lífs með ein-
hverri stórri hugsun, sem yfir-
gnæfði allt annað. Einu sinni sem
oftar ræddum við flækjur mannlífs-
ins og djúpa erfiðleika, sem hann
stundum átti við að stríða en þá
endaði oft sú umræða í einhverju
afar stóru plani. Einn af draumum
Hafþórs var að byggja upp skíða-
svæði suð-austan í Langjökli, við
IÉg er að tala um flóttafólk. Fólk sem er hrakið á sál og líkama.
Menn, konur og börn sem eru talin minna virði en fluga á vegg.
Von um betra líf
ir, menningin svo viðkvæm, tungan
einstök, og svo má lengi telja.
Ég er fæddur og uppalinn á Suður-
nesjum, hef þar af leiðandi orðið fyrir
miklu menningaráfalli. Sem bam og
unglingur varð ég fyrir áreiti af völd-
um erlendra fjölmiðla. Þar til 60
menningarofvitar forðuðu mér frá
þeirri vá. Ekki tók betra við, því ég
réði mig til vinnu hjá útlendum her
aðeins sextán ára gamall og starfa þar
enn. í bifreiðaþjónustudeild vamar-
liðsins er flóra mannlífsins ansi íjöl-
breytt. Þar hafa starfað saman karlar
og konur frá ýmsum menningarsvæð-
um. Sá einstaklingur sem er mér
minnisstæðastur var flóttamaður frá
Ungverjalandi. Ekki get ég sagt að ég
hafi orðið yfir menningarlegum
skaða af því að umgangast karlinn.
Reyndar var hann eins og hver annar
íslenskur þegn. Borgaði sína skatta,
sinnti sínum skyldum, vann sín störf
og tróð engum um tær.
í frítíma mínum hef ég horft á
gervihnattasjónvarpsstöðvar, átt sam-
skipti við fólk er átt hefur útlenda
foreldra og búið í útlöndum. Reyndar
hef ég sjálfur farið til útlanda án þess
að verða fyrir miklum skemmdum.
Það kom mér því verulega á óvart
þegar ég gat átt samskipti við menn-
ingarsinnað fólk án tungumálaörðug-
leika og talað sama mál og aðrir Is-
lendingar. Það virðist enginn taka eft-
ir því að ég er menningarslys, illa
haldinn af útlendum áhrifum. Það
sem mér þykir mest um vert við
notkun mína á íslenskri tungu, er sú
staðreynd að ég verð mér afar sjaldan
til skammar. Ég sletti stundum í
þröngum hópi, hinsvegar hvarflar
aldrei að mér að nota orðskrípi eins
og „stímulera, analísera og pródús-
era“ á opinberum vettvangi, svo ég
nefni eitthvað úr orðasafni menning-
arvitanna.
Af fenginni reynslu tel ég það aum
rök að menning okkar og tunga þoli
ekki móttöku flóttamanna. Þvert á
móti held ég því fram að það geri
okkur meðvitaðri um þjóðararf okkar
og haldi okkur frá þröngsýni. Við
getum ekki bjargað nema brotabroti
af þeim sem eru hjálpar þurfi. En
með því að setja okkur reglur er
segðu til um árlegan fjölda fólks er
hingað getur leitað, getum við gefið
öðrum þjóðum gott fordæmi. En það
sem er mest um vert, við getum gefið
nauðstöddum von um betra líf.
Höfundur er verkamaöur í Sandgeröi.
Jarlhettur með tilheyrandi lyftum,
húsum o.fl. Fórum við þá daginn
eftir inneftir og skoðuðum aðstæður
og voru það orð að sönnu. Þarna er
eitt besta skíðasvæði landsins, en
auðvitað vantar allt til alls. Hafþór
hafði skoðað þejta allt saman af
vélsleða sínum og vissi upp á hár
hvar átti að reisa hús og lyftur svo
að best yrði. Þá kom hann til mín
einn morguninn og sagðist ætla að
fara upp á Eiríksjökul fyrstur
manna á bfl. Vissulega væri brúnin,
sem hann þyrfti að aka á einum stað
eingöngu tveir metrar á breidd og
þverhnípt niður báðum megin. Það
varð úr að hann fór og því miður
valt bíllinn á versta stað og ekki
varð allt eins og best var á kosið
þar, en ævintýri var það samt og
reynt að gera sem best úr því sem
öllu öðru. Þegar Hafþór kvaddi
þennan heim var í vinnslu heilmik-
ið ævintýri, en það var að fara á bfl-
urn yfir Grænlandsjökul, ekið upp
frá Angmassalik svæðinu og þvert
yfir. Hafþór átti marga góða vini
sem ávallt voru reiðubúnir í verk-
efni fyrir hann í ævintýraferðunum
og veit ég að hans er sárt saknað í
þeim sterka hópi. Sonur hans var
honum mikil stoð og stytta og hinn
besti ökumaður og félagi. Margar
myndskreyttar greinar hafa birst um
vetrarferðir Hafþórs í erlendum
bílablöðum og eru það oft menn
eins og hann sem búa til „ímynd“
landsins í augum ferðamanna. Það
er hægt að telja upp endalaust mörg
skemmtileg atvik í ferðalögum með
Hafþóri um fsland en ég læt hér
staðar numið og þakka fyrir það
sem var. Ferðirnar með Hafþóri
verða ekki fleiri fyrr en í stóra
fjallasalnum þar sem allir hittast að
lokum. Blessuð sé minning hans.
Friörik Ásmundsson Brekkan
Að svipta fólk voninni er glæpur af
verstu gerð. Það er ekkert sem getur
réttlætt slíkan glæp, allra síst þegar
það er gert í nafni menningarinnar.
Ekki er ég þessháttar glæpamaður,
kann margur að fullyrða. Ég hef ekki
framið slík óhæfuverk, hvaða rugl er
þetta í þér munu flestir segja. Um
hvaða fólk ertu annars að tala? Ég er
að tala um flóttafólk.
Pallborðið |
Sveinbjörn
Guðmundsson
skrifar
Fólk sem er hrakið á sál og líkama.
Menn, konur og börn sem eru talin
minna virði en fluga á vegg. Þegar
útlend náttúruvemdarsamtök herja á
okkur vegna hvalveiða finnst mörg-
um að þau ættu að snúa sér að öðru
þarfara, til dæmis mannskepnunni.
En þegar kemur að okkur sjálfum að
axla ábyrgð í samfélagi þjóðanna, þá
er tónninn annar. Við erum svo smá-
Ert þú
með lánshæfa
hugmynd til eflingar
atvinnulífi ?
Við veitum
góðri hugmynd
brautargengi!
Við veitum fúslega nánari upplýsingar
um lán til atvinnuskapandi verkefna
í öllum greinum.
LANASjOÐUR
VESTUR -NORÐURLANDA
ENGJATEIG 3 - PÓSTHÓLF 5410, 125 REYKJAVÍK
SÍMI: 560 54 00 FAX: 588 29 04
Leigjendasamtökin
Leigjendasamtökin
Aðalfundur Leigjendasamtakanna verður haldinn í Lög-
bergi, húsi lagadeildar Háskólans, laugardaginn 18. nóv.
n.k. kl. 14.
Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
Umræður um húsaleigubætur.
Stjórnin.