Alþýðublaðið - 17.11.1995, Blaðsíða 5

FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐO
5
r
■ Afengisvarnarráð gegn lækkun
lögaldurstil áfengiskaupa
Samræma þarf
mismunandi
aldursmörk
- segir Lúðvík Bergvinsson alþingismaður sem vill
lækka lögaldur til áfengiskaupa í 18 ár og leyfa sölu
áfengis í matvörubúðum.
■ Fræðslufundur RKI
Hvernig er
að vera flótta-
maðurá
íslandi?
Á sunnudaginn efnir Rauði kross
íslands til fræðslufundar fyrir deildir
félagsins um málefni flóttamanna.
Bragi Guðbrandsson formaður
flóttamannaráðs ríkisins ræðir um
stefnumörkun stjórnvalda og þau
Guðjón Magnússon formaður RKÍ
og Hólmfríður Gísladóttir deildar-
stjóri ræða um starf RKI að málefn-
um flóttamanna.
Þá mun Guðrún Pétursdóttir fé-
lagsfræðingur fjalla um ólíka menn-
ingarheima - fordómalausa sambúð.
Irena Guðrún Kojic kennari fjallar
um sambúð ólíkra þjóðarbrota.
Einnig sitja flóttamaður og maki
fyrir svörum um hvernig var að
koma til Islands sem flóttamaður.
Fundurinn hefst að Hótel Loftleið-
um klukkan 13 og stendur til klukk-
an 18.
Aðalfundur Rauða kross íslands
verður settur í Tjamarsal Ráðhússins
klukkan 17 í dag. Vigdís Finnboga-
dóttir forseti fslands og verndari
Rauða kross íslands afhendir þar
viðurkenningar fyrir störf í þágu
Rauða krossins, Daryl Jones for-
maður ráðgjafanefndar Alþjóða-
hreyfingar Rauða krossins verður
gestur fundarins og Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir borgarstjóri flytur
ávarp. í dag stendur yfir ráðstefna
Rauða krossins um sjúkraflutninga.
Helga Egils í Listasafni ASI Á morgun, laugardag, klukkan 16 opnar
Helga Egilsdóttir málverkasýningu í Listasafni ASÍ við Grensásveg. Helga stundaði nám í Danmörku og á íslandi
áðuren hún lauk mastersgráðu í málun við San Francisco Art Institute 1988. Helga starfaði sem kennari hér á
landi á árunum 1989-1991 og einnig sem aðstoðarkennari í málun við San Francisco Art Institute veturinn 1988.
Hún hefur tekið þátt í fjölda samsýninga og haldið einkasýningar heima og erlendis. Undanfarin ár hefur hún búið
og starfað í Kaupmannahöfn. Á sýningunni sem opnar um helgina sýnir Helga Egilsdóttir verk sem öll eru unnið
síðastliðið ár. Sýningin stendur til 3. desember og er opin frá klukkan 14-17 alla daga nema 27. og 28. nóvember.
„Það er löngu tímabært að sam-
ræma ýmis mismunandi aldursmörk
og ganga einfaldlega út frá því að fólk
sé orðið fullorðið við 18 ára aldur.
Hvað varðar slæma reynslu Banda-
ríkjamanna af að miða áfengiskaupa-
aldúr við 18 ár má benda á að þar
mega 16 ára ungmenni kaupa sér skot-
vopn sem sýnist ekki vera til fyrir-
myndar,“ sagði Lúðvík Bergvinsson
alþingismaður í samtali við blaðið.
Lúðvík er einn flutningsmanna að
frumvarpi til laga þess efnis að lögald-
ur til áfengiskaupa verði lækkaður úr
20 árum í 18 ár. Áfengisvamarráð hef-
ur varað við þessari breytingu og bent
á að ýmis ríki Bandaríkjanna færðu
þessi aldursmörk niður í 18 ár. Afleið-
ingamar vom þær að slysum á ungu
fólki fjölgaði uggvænlega og nú er
svo komið að lögaldur til áfengis-
kaupa er 21 ár um gervöll Bandaríkin.
„Það vita allir að 20 ára aldurs-
markið við kaup á áfengi heldur ekki.
Við eigum ekki að vera með lög sem
ekki em virt og stangast á við raun-
veruleikann. Nú mega 18 ára sækja
vínveitingahús en ekki kaupa þar vín.
Við 18 ára aldur fær fólk kosningarétt,
það má ganga í hjónaband og ræður
sínum fjármálum. Það er því ekki
nema eðlilegt að þetta fólk hafi einnig
leyfi til að kaupa vín ef það vill. Mér
finnst raunar að við ættum að hætta
öllum þessum tvískinnungi í áfengis-
málum og heimila sölu á áfengi í mat-
vöruverslunum," sagði Lúðvík.
Hann taldi að samræma ætti ýmis
mismunandi aldursmörk sem nú mið-
ast við 16, 17, 18 eða 20 ár. Greiða
ætti bamabætur til 18 ára aldurs og
jafnvel hækka aldursmörk til ökuprófs
í 18 ár. Hækka ætti sjálfræðismörkin í
18 ár og ganga út frá því að 18 ára
fólk væri orðið fullorðið með þeim
réttindum og skyldum sem því fylgja.
Eldar Valiev í hlutverki sínu í Rags.
Aukasýning á
Vegna mikillar aðsóknar á sýningar
fslenska dansflokksins Sex ballettverk í
Borgarleikhúsinu, hefur verið ákveðið
að bjóða upp á eina aukasýningu,
sunnudaginn 26. nóvember kí. 20.00,
en uppselt hefur verið á sýningamar
hingað til og aðeins örfáir nnðar eíitir
laugardaginn 18. nóvember kl. 14.00.
Sýningin hefur hlotið lfábæra dóma og
mun fslenski dansflokkurinn nota
næstu daga til þess að heimsækja
grunnskóla á höfuðborgarsvæðinu þar
sem flutt verða brot úr verkum sýning-
arinnar. Eftirtalin verk em á efiiisskrá
sýningarinnar: Nýtt verk eftir Ingi-
björgu Bjömsdóttur, Nœsti viðkomu-
staður: Álfasteinn, við tónlist Sigurðar
sex ballettverk
Þórðarsonar. Szymon Kuran útsetti
en hann sér jafnframt um undirleik á
sýningunum. Þá eru flutt verk eftir Bo-
urnonville, Blómahátíðin í Genzano
og La Sylphide. Hnotubrjótinn við tón-
list Tchaikovskys þekkja velflestir að-
dáendur hins klassíska balletts og flytur
dansflokkurinn hið vinsæla grand pas
de deux. Þá er fluttur hluti verksins
Rauðar rósir eftir Stephen Miils við
tónlist Edith Piaf og að síðustu verið
Rags eftir Robert LaFosse við tónlist
Scott Joplin. Næstu sýningar íslenska
dansflokksins em því laugardaginn 18.
nóvember kl. 14.00 og allra síðasta
sýning sunnudaginn 26. nóvember kl.
20.00.
■ Þingflokkur Kvennalistans
Ætlar að fara að lögum
Af gefnu tilefni vill þingflokkur
Samtaka um kvennalista taka fram
eftirfarandi:
Það hefur ffá upphaft verið stefna
Kvennalistans að gefa sem flestum
varaþingkonum sínum tækifæri til að
láta til sín taka í sölum Alþingis. í 12
ára þingsögu Kvennalistans hefur
raunin þó orðið sú að við höfum kall-
að varamenn inn í hlutfallslega færri
tilvikum en nokkur annar þingflokk-
ur. Sú samþykkt sem gerð var á nýaf-
stöðnum landsfundi er einungis stað-
festing á löngu mótaðri stefnu, enda
segir þar að stefnt skuli að því að
kalla inn varamenn eftir því sem kost-
ur gefst.
Þingmenn eiga rétt á að kalla inn
varamenn vegna veikinda eða fjar-
vista í opinberum erindum. Þingmað-
ur hefur einnig rétt á að kalla inn
varamann ef hann er fjarverandi í
einkaerindum, en þá þiggur hann ekki
laun fyrir þann tíma sem varaþing-
maður hans situr á þingi.
í þingsköpunt Alþingis segir í 53.
grein: „Þingmaður nýtur ekki þing-
fararkaups meðan varamaður hans
situr á þingi nema fjarvist sé vegna
veikinda eða þingmaður sé fjarver-
andi í opinberum erindum."
Þau tilvik koma upp þar sem þing-
menn þurfa eða kjósa að taka sér leyfi
frá þingstörfum til að sinna öðrum
störfum, t.d. í þágu síns flokks. Þá af-
salar þingmaður sér launum til vara-
manns.
Kvennalistinn hefur ætíð farið að
lögum og mun að sjálfsögðu gera það
áfram.
Reykjavík, 15. nóvember 1995
■ Landráðstefna herstöðvarandstæðinga um helgina
Barátta gecjn herstöð
barátta fyrir sjálfstæði
Landráðstefna herstöðvar-
andstæðinga verður haldin á
laugardaginn. Sveinn Rúnar
Hauksson læknir er virkur
meðlimur samtakanna og
verður einn frummælenda á
málþingí ráðstefnunnar. Al-
þýðublaðið náði tali af Sveini
Rúnari og spurði hann hvort
samtök herstöðvarandstæðinga
væm ekki orðin úreld. Sveinn
Rúnar var ekki aldeilis á þeirri
skoðun.
„Menn virðast sérstaklega
vera þeirrar skoðunar í Al-
þýðuflokknum að þessi her
eigi að vera hér um aldur og
ævi, þó að Morgunblaðið
bendi á annað,“ sagði Sveinn
Rúnar. „í nýlegum leiðara
Morgunblaðsins er bent á að
aldrei hefði staðið til að herinn
ætti að vera hér að eilífu. En
meðan Jón Baldvin Hanni-
balsson var utanríkisráðherra
þá reyndi hann að sannfæra
bæði Islendinga og Ameríkana
um að þessi her þyrfti að vera
hér um aldir ög ævi. Meðan sá hugs-
unarháttur er við lýði þá hlýtur að vera
verkefni hér fyrir herstöðvarandstæð-
inga.“
Hver eru helstu rök ykkarfyrir and-
stöðu?
„Baráttan gegn herstöðinni er bar-
átta fyrir sjálfstæði íslands og ég held
að það þurfi ekki að deila um að engin
þjóð sem býr við erlenda hersetu er
fullvalda. Það er ákveðinn hluti af
landinu lagður undir herstöð. Það er
hervaldið sem hefur það land til um-
ráða en ekki íslendingar þó svæðið sé
hluti af Islandi. Þannig er ísland ekki
fullvalda meðan það býr við erlenda
hersetu. Ég held að þetta séu elstu og
sígildistu rökin fyrir hersetunni. Menn
hafa líka haft aðrar ástæður. Menn
hafa ekki viljað blandast í stríðsbrölt
stórveldanna. Einnig hefur alltaf verið
fyrir hendi andstaða við kjamorkuvíg-
búnað. Það hefur lengi verið deilt um
það hvort hér væm staðsett kjamorku-
vopn. Bandaríkjaher, og sá hluti hans
sem er hér á landi, hefur búnað til að
bera kjamorkuvopn og á Keflavíkur-
flugvelli em hermenn sem em sérstak-
lega þjálfaðir til þess að höndla kjam-
orkuvopn. Bnadaríkjastjórn hefur þá
hemaðarstefnu að hvorki játa né neita
tilvist kjarnorkuvopna. Það á einnig
við um Keflavíkurflugvöll. Þannig að
það hefur aldrei komið nema óbein
neitun og óbeinar staðhæfingar um að
hér séu ekki kjamorkuvopn. Okkur er
líka kunnugt um hernaðarstefnu
Áframhaldandi herseta verður æ
fáránlegri. segir herstöðvaand-
stæðingurinn Sveinn Rúnar.
Bandaríkjanna og Nató á þessu svæði
og hún gengur út á það að hafa kjam-
orkuvopn hér á norður Atlantshafs-
svæðinu.
Þessi her var sagður hafa verið
fenginn hingað til að verjast innrás
kommúnismans, sérstaklega Sovét-
ríkjanna. Nú er Varsjárbandalagið lið-
ið undir lok og Sovétríkin ekki lengur
til og það er engum manni sem dettur
í hug að halda því lengur fram að hér
vofi yfir innrás Sovétríkjanna. Heims-
málin horfa allt öðru vísi við. Þess
vegna verður áframhaldandi herseta
hér æ fáránlegri."
Sérðu fram á að herinnfari úr landi
í nánustu framtíð?
„I sparnaðarskyni er Bandaríski
herinn að loka herstöðvum hér og
hvar og hvers vegna ekki hér? Ég held
hins vegar að Ameríkaninn kæri sig
ekki um að sleppa alveg takinu af ís-
landi. Ég er þeirrar skoðunar að her-
stöðvarandstæðingar geti ekki treyst á
að herinn fari af sjálfu sér og herstöð-
inni verði lokað."
Heldurðu að skoðun ykkar eigi
verulegan hljómgrunn meðal almenn-
ings?
„Ég held því miður að þetta inál sé
orðið að slíku jaðarmáli að fleirum og
fleimm standi á sama og taki ekki af-
stöðu.“