Alþýðublaðið - 26.03.1996, Blaðsíða 2

Alþýðublaðið - 26.03.1996, Blaðsíða 2
2 ALÞÝÐUBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. MARS 1996 MfflmiMÐ 21087. tölublað Hverfisgötu 8 -10 Reykjavík Sími 562 5566 Útgefandi Alprent Ritstjóri Hrafn Jökulsson Umbrot Gagarín hf. Prentun ísafoldarprentsmiðjan hf. Ritstjórn, auglýsingar og dreifing Sími 562 5566 Fax 562 9244 Símboði auglýsinga 846 3332 Áskriftarverð kr. 1.500 mArsk á mánuði. Verð í lausasölu kr. 100 m/vsk Ef Bcnedikt Davíðsson væri bóndi Eitt af stærstu vandamálum íslenskra stjómmála er undirlægju- háttur stjómmálamanna gagnvart sérhagsmunahópum hvers kon- ar. Þegar inn á Alþingi er komið starfa þingmenn og ráðherrar eins og sendiherrar sérhagsmuna og láta segja sér fyrir verkum eins og viljalausum verkfæmm. Stefnan í landbúnaðarmálum er ákveðin af Búnaðarþingi eða í samningaviðræðum við bænda- samtökin; í sjávarútvegsmálum kemur línan frá Landsambandi íslenskra útvegsmanna. Alþingi gerir vart annað en að kvitta auð- mjúklega undir ákvarðanir sem í raun vom teknar úti í bæ. A dögunúm vildi landbúnaðarráðherra semja við kjúklingabændur um breytingar á verðmyndun á eggjum og kjúldingum eftir að upp komst um samsæri eggjaffamleiðenda til að halda uppi verði á eggjum. Þingmenn segja gjaman sem svo að ekki sé hægt að setja reglur í blóra við þá sem eftir þeim eiga að vinna. Allir sem eitthvað þekkjá til ’starfa Alþingis vita að þingmenn snúa sér vart hálfhring án þéss að spyrja einhverja hagsmunaaðila álits fyrst. Hinir sjálf- skipuðu „vinir bænda“ á Alþingi sjá til þess að ekkert sé gert í málefnum bænda án þess að bændur hafi sjálfír samþykkt það áður. Einn af hinum digm bændavinum á Alþingi heitir Páll Pét- urssqndfrá JHellustöðum og gegnir nú embætti félagsmálaráð- herra. Hugaifar Páls - og raunar Framsóknarflokksins - afhjúp- aðist með dramatískum hætti í síðustu viku. Þegar Alþýðusam- band íslands og önnur samtök launafólks eiga í hlut skal ekki reynt að ná sátt um þær leikreglur sem þessi samtök verða að starfa eflir. .Samningar vom ekki fullreyndir um breytingar á vinnulöggjöfmni, en samt flytur ráðherran málið af miklu offorsi inn á Alþingi. Getur nokkur maður séð fyrir sér Pál Pétursson - eða aðra ráðherra Framsóknarflokksins - haga sér með slíkum hætti þegar málefni landbúnaðarins em annars vegar? Ef Bene- dikt Davíðsson væri bóndi, myndi Páll frá Höllustöðum ekki haga sér á þennan hátt. . Hin óvænta stefhufesta Páls Péturssonar segir mikla sögu um þá ríkisstjóm sem nú situr. Þegar sérhagsmunir hvers konar eiga í hlut skal bugta sig og beygja fyrir hagsmunahópum, en þegar málefni verkalýðshreyfingamnar eiga í hlut skal valta yfir sjónar- mið öflugustu hreyfingar almennings í landinu. Tilraunir til sátta vom allar í skötulíki. Eftir stendur það afrek Páls að sameina verkalýðshreyfinguna gegn fmmvarpinu og seinka samkomulagi um nýjar leikreglur á vinnumarkaði. Nýr leikhússtjóri Þórhildur Þorleifsdóttir hefur verið ráðin leikhússtjóri Leikfé- lags Reykjavíkur. Þórhildur er vel að starfinu komin, þótt ekki verði hlutskipti hennar talið öfundsvert. Ráðning hennar leysir ekki þann djúpa vanda sem Leikfélagið hefur komið sér í, enda má gera því skóna að hún sé vandlega tjóðmð áður en hún tekur við starfinu. Ráðandi klíka í Leikfélaginu tekur enga áhættu eftir það sem á undan er gengið. Ráðning Þórhildar breytir engu um nauðsyn þess að endur- skoða ffá gmnni samskipti Reykjavíkurborgar og Leikfélagsins. Fjárframlög Reykjavíkurborgar þar með talin. Stuðningsmenn Reykjavíkurhstans munu ekki sitja þegjandi undir því að fámenn klíka í Leikfélagi Reykjavíkur komi í veg fyrir eðlilega þróun leiklistar í Borgarleikhúsinu. Tengsl einhverra klíkubræðra við ákveðna stjómmálaflokka eða nýráðins leikhússtjóra við boigar- stjórann og flokk hennar, mega ekki koma í veg fyrir nauðsyn- lega uppstokkun. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir getur ekki látið stefhumótun í þessu máU reka á reiðanum. Hinn almenni kjós- andi í Reykjavík, skattgreiðandinn sem fjármagnar klíkufélagið, á heimtingu á því að tekið sé á þessu máli af festu. Það verður eftir því tekið hvemig borgarstjórinn heldur á máUnu næstu mánuði. Stenst hún prófið? ■ Grfman fallin Ríkisstjórnin er kominn út úr skápnum. Gríman er fallin. Nú sést loks orðið í hennar rétta andlit. Yfir þing og þjóð hefur á síðustu dögum og vikum rignt inn frumvörpum frá ríkis- stjóminni, sem eiga það öll sameigin- legt að skerða kjör og sjálfsforræði launafólks í landinu og þar sem í leið- inni er reynt að rústa samtök þess - verkalýðshreyfmguna í landinu. Ut af fyrir sig þarf þessi afstaða ríkisstjómar íhalds og framsóknar ekki að koma nokkrum á óvart í ljósi reynslunnar - þessi helmingaskipta- stjóm sver sig í ættina og ætlar að feta dyggilega í fótspor þeirra sem á undan hafa farið. Nægir þar að neftia reynsl- una frá 1974-1978 og 1983-1987, en í báðum tilvikum fóru hægri stjórnir Hál^^ | þessara ára í hörkuslag við samtök launafólks í landinu - og töpuðu. Kjósendur hegndu framsókn og íhaldi með eftirminnanlegum hætti. Ríkisstjóm Davíðs fór hægt af stað - lét lítið á sér kræla. Gerði sem minnst. Nú hins vegar er öllu sleppt lausu. Fyrst fór fjármálaráðherra í gang með fmmvarp um lífeyrissjóði opinberra starfsmanna, þar sem um var að ræða umtalsverða kjaraskerð- ingu. Davíð sá þó sitt óvænna og kippti því frumvarpi út af borðinu. Síðan íýlgdi ffumvarp frá Friðrik um réttindi og skyldur opinberra starfs- manna, sem er sama marki brennt - klár kjara- og réttindaskerðing gagn- vart starfsmönnum ríkisins og sveitar- félaga. Davíð lét Friðrik fara sínu fram í því máli og það frumvarp er til umfjöllunar í þinginu. Ekki vildi ffamsókn verða minna í sniðum en þeir íhaldsmenn á höfuð- bólinu og nú fór Páll Pétursson félags- málaráðherra á flot með lítt hugsað ffumvarp um ennþá minna ígrundaðar breytingar á sjálfri vinnulöggjöfinni. Og þessar breytingar lætur framsókn sér til hugar koma að knýja í gegn á Alþingi með alla verkalýðshreyfing- una og félagsmenn hennar harða á móti. Um það deilir enginn að skyn- samlegt er að skoða möguleika á end- urbótum á samskiptareglum á vinnu- markaði, meðal annars með það að markmiði að gera viðræður um nýja kjarasamninga markvissari. Auk þess er mikilvægt að verkalýðshreyfmgin sjálf ræði leiðir til að auka þátttöku og ábyrgð hins almenna félagsmanns. Hið síðamefnda á hins vegar að vera á forræði verkalýðshreyfingarinnar sjálfra, en ekki verkefni þingmanna íhalds og framsóknar að skipa fyrir um innri mál verkalýðshreyfingarinn- ar. Um fyrrnefnda atriðið voru við- ræður í gangi milli aðila vinnumark- aðarins, vinnuveitenda og verkalýðs- hreyfingarinnar. Þeim var ekki lokið þegar félagsmálaráðherra fór af stað í sitt gönuhlaup. Stjómarandstaðan hefur staðið fast saman í þessum málum öllum og gagnrýnt ríkisstjórnina harðlega og notið ríkulegs stuðnings verkalýðs- hreyfingarinnar í landinu í þeim mál- um. Eins og ffam hefur komið í ffétt- um var ákafinn svo mikill hjá stjómar- liðum, að þeir keyrðu málið áfram í skjóli nætur til að koma frumvarpi fé- lagsmálaráðherra inn í félagsmála- nefnd fyrir páskahlé þingmanna. Stjórnarandstæðingar ræddu málið fram og til baka, en stjómarliðar vom fjarri og tóku lftinn sem engan þátt í þeirri lýðræðislegu umræðu. Óvirðing þeirra gagnvart málinu, þingi og þjóð var alger. Þeir vom hins vegar kallaðir fram úr rúmum sínum eftir miðnætti á föstudagskvöldið til að greiða at- kvæði. Það gerðu þeir eins og vél- menni, án þess að hafa nokkuð kynnt sér málið eða lýst viðhorfum sínum til þess. Stjómarandstæðingar lýstu and- úð sinni á þessum vinnubrögðum, þessari valdníðslu og óvirðingu við þingið og gengu af fundi. Vildu láta stjómarþingmenn sjálfa bera ábyrgð á sínum vafasömu gjörðum. Það er hins vegar ljóst, að ekki er sopið kálið þótt í ausuna sé komið hjá þeim stjómarliðum. Það er aðeins ein omsta að baki, en allt stríðið er effir. Ríkisstjómin er veik málefnalega og hennar innri styrkur ekki mikill þegar til kastanna kemur þrátt fyrir drjúgan þingmeirihluta. Það er því mín spá að vamarbarátta stjómarandstöðunnar og verkalýðshreyfingarinnar muni skila árangri, þannig að stjómin sjái að sér og kippi þessum lausu og óskynsam- legu hugmyndum um breytingar á vinnulöggjöfinni út af borðinu, áður en meiri skaði hlýst af. Þeir eiga enn möguleika á að bjarga sér fyrir hom, áður en þeir fá réttláta reiði launafólk yfir sig í stómm skömmtum. ■ IStjórnarandstæðingar ræddu málið fram og til baka, en stjórnarliðar voru fjarri og tóku lítinn sem engan þátt í þeirri lýðræðislegu umræðu. Óvirðing þeirra gagnvart málinu, þingi og þjóð var alger. Atburðir dagsins 1827 Þýska tónskáldið Ludwig van Beethoven, andast 57 ára að aldri. 1892 Bandaríska ljóð- skáldið Walt Whitman, andast. 1923 Franska leikkonan Sarah Bernhardt, andast 78 ára að aldri. hún átti að baki einstæð- an leikferil og var virt og elsk- uð um allan heim. Árið 1915 þurfti taka af henni hægri fót fyrir ofan hné vegna meiðsla sem hún varð fyrir á leiksvið- inu. Níu mánuðum síðar var hún komin á sviðið á tréfæti og hélt áfram að heilla áhorfendur, eins og hún hefði einskis misst. 1979 Camp David - friðarsam- komulagið milli fsraelsmanna og Egypta undimtað. Afmælisbörn dagsins Chico (Leonard) Marx 1891, kvikmyndaleikari einn hinna heimsfrægu Marx - bræðra. 1914 Tennessee Williams, bandarískur rithöfundur sem þekktastur er fyrir leikrit sín. Diana Ross 1944, bandarísk söngkona, sem sló fyrst í gegn sem ein af meðlimum kvenn- atríósins The Surpremes. Annálsbrot dagsins Þar eftir í Augusto lágu þrjú stór skip spönsk fyrir Vest- fjörðum uppá hvalfang. Þau brotnuðu öll í einum útsynn- ingsbyl á einni nóttu. Vom þá eftir 80 spanskir menn á átta bátum og meintu að ala sig þann vetur á sínum ránskap. Þeir reru á millum fjarða og sveita á sínum bátum og einni skútu, hveija þeir höfðu rænt á Dynjanda í Jökulfjörðum. Þeir voru flestir vestur á Vatneyri um veturinn og lifðu mest á sínu ráni. 31 af þeim voru drepnir í ísafirði, á Skaga í Dýrafirði 13, í Æðey og Sand- eyri 18. Hinir, sem eftir urðu, ræntu um vorið í Aprili eng- elskri duggu með fólki og öllu saman og þar til góssinu af annarri, drápu þar af einn mann og sigldu með það t burt. Sjávarborgarannáll 1615 Tilvitnun dagsins Það er líkt um hugsanir og drauga. Það er enginn hægðar- leikur að kveða þær niður. Þess vegna er ráðið að komast eins vel af við þær og unnt er. Henrik Ibsen Málsháttur dagsins Menn reka helst þann fleyginn sem best gengur. Orð dagsins Sólbjartar meyjar, er eg sfðan leit, allar d þig minna. Þvígeng eg einn og óstuddur að þeim dimmu dyrum. Jónas Hallgrímsson Skák dagsins Ekki er allt sem sýnist í skák dagsins. Friedrich, sem stýrir hvítu mönnunum, getur náð svarta biskupnum á d7 af Bantleon sem stýrir vörnum svarts. En hvítur á mun sterkari leik sem leiðir snimmendis til vinnings. Hvítur leikur og vinnur. 1. Dxc8+!! Bxc8 2. He8 Skák og mát!

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.