Alþýðublaðið - 21.08.1996, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 21. ágúst 1996
Stofnað 1919
123. tölublað - 77. árgangur
■ Forseti ASI segir næstu samninga prófstein á hvortferlið sem byrjaði 1990
sé skynsamlegt, og að tími sé kominn til að launamenn uppskeri
Við hljótum að skoða
styttingu vinnutímans
- segir Grétar Þorsteinsson.
„Afkoma fyrirtækjanna eyk-
ur bjartsýni um að hægt sé
hækka laun um eitthvað
sem munar um."
„I næstu samningum hljótum við að
skoða í fullri alvöru hvort ekki er hægt
að stytta vinnutímann. Ég heyri víða
að þetta er það sem menn vilja. Þá er-
um við náttúrlega líka að tala um að
hækka dagvinnulaun um það sem því
nemur,“ sagði Grétar Þorsteinsson for-
seti Alþýðusambands íslands í samtah
við Alþýðublaðið í gær. Undirbúning-
ur fyrir gerð næstu kjarasamninga er
að hefjast af alvöru innan verkalýðs-
hreyfingarinnar. A næstunni hittast
formenn landssambanda og í byrjun
september verður miðstjómarfundur
ASÍ.
Grétar sagði að síðastliðinn vetur
hefðu flest landssambönd innan ASÍ
verið komin vel á veg með að undir-
búa sig íyrir næstu kjarasamninga, en
hin umdeilda vinnulöggjöf sem Al-
þingi samþykkti í trássi við gervalla
verkalýðshreyfinguna í vor hefði
breytt öllum forsendum. Aðspurður
hvort ASÍ myndi krefjast breytinga á
vinnulöggjöfinni sagði Grétar: „Það er
eitt af því sem setjumst yfir og ræðum.
Það er ljóst að breytingamar á vinnu-
löggjöfinni voru gerðar í andstöðu við
alla verkalýðshreyfinguna og gerir
okkur miklu erfiðara fyrir. Ég get
hinsvegar ekki fullyrt hvort breytinga
verður krafist."
Grétar sagði ljóst að afkoma fyrir-
tækja væri nú miklu betri en áður, og
það hlyti að hafa áhrif á kröfugerð
verkalýðshreyfingarinnar. „Ársreikn-
ingar og uppgjör fyrirtækja hljóta að
auka bjartsýni á að fyrirtækin hafi efni
á að hækka launin þannig að kaup-
máttur verði aukin um eitthvað sem
munar um.
Ymsir talsmenn atvinnuvega og op-
inberra stofnana hafa varað við
þenslumerkjum og aukinni verðbólgu,
og sagt að óvarlegt sé að samþykkja
miklar launahækkanir. Um þetta sagði
forseti ASÍ: „Ég get auðvitað ekki
fallist á að ekki sé svigrúm til launa-
hækkana. Sem betur fer er afkoma
fyrirtækjanna ágæt og vonandi er bat-
inn í efnahagslífinu varanlegur. En
næstu samningar eru prófsteinn á
hvort ferlið sem byrjaði með þjóðar-
sáttarsamningunum Í990 sé skynsam-
legt eða ekki. Nú er komið að því að
launamenn uppskeri laun erfiðisins."
■ Hvíldardagur bílsins
Ekki búinn að
ákveða hvort
ég skil bílinn
eftir heima
-segirframkvæmdastjóri Heklu.
„Ég er nú ekki búinn að ákveða
hvort ég skil bflinn eftir heima, enda
haft í mörg hom að líta,“ sagði Sverrir
Sigfússon framkvæmdastjóra Heklu
hf., aðspurður hvort hann ætlaði að
taka þátt í „hvíldardegi bílsins" á
morgun. Bfleigendur em hvattir til að
fara ferða sinna gangandi, hjólandi
eða í almenningsvögnum. Borgarstjór-
inn í Reykjavík, sex bæjarstjórar og
einn sveitarstjóri á höfuðborgarsvæð-
inu hafa sent frá sér áskorun til al-
mennings um að hvfla bflana. í áskor-
uninni segir meðal annars: „Heilnæmt
umhverfi er mál okkar allra og ekki
síður komandi kynslóða. Mikil um-
ferð vélknúinna ökutækja veldur há-
vaða og loftmengun sem hefur áhrif á
heilsu manna, hún eykur slysahættu
og leiðir til verra aðgengis gangandi
og hjólandi. Með því að fækka ferðum
okkar með einkabflum, þó ekki væri
nema um eina ferð á dag, stuðlum við
að því að við og afkomendur okkar
búum við betri lífsgæði."
Þegar Sverrir, sem stýrir einu
stærsta bifreiðaumboði landsins, var
spurður hvort honum þætti framtakið
af hinu góða sagði hann: „Hversvegna
ekki?“
■ Flokksþing Alþýðuflokksins í nóvember
Vantar ungt fðlk f
Alþýðuflokkinn?
„Annað hvort er að ná
einhverri sameiningu eða
hætta þessari vitleysu.
Okkur fækkar bara. Það
ætti að setja það á oddinn.
Leita samstarfs við aðra
flokka og ungt fólk. Okkur
vantar ungt fólk í flokk-
inn,“ segir Steindór Ög-
mundsson bæjarfulltrúi í
Vesturbyggð um stöðu Al-
þýðuflokksins. Hann er
einn viðmælenda blaðsins í
dag þar sem fjallað er um
flokksþing sem haldið verð-
ur í nóvember. Birgir Dýr-
fjörð þinglóðs segir: „Varð-
andi sameiningarmálin þá
held ég að sú umræða sé
kækur. Hún skaðar þessar
hreyfingar allar afar mikið.
Hún kemur út eins og sí-
felldar yfirlýsingar þess
efnis að við séum smá og
lítil og getum ekkert.“
Magnús Hafsteinsson for-
maður Alþýðuflokksfélags
Hafnarfjarðar: „Mér hefur
Iengi fundist sem við ættum
að skipta um formann en
ég held að það sé ekki tírna-
bært að hreyfa við því
núna. Við höfum verið að
traðka hver á öðrum í
nokkur ár en við verðum
að setja punktinn núna.“
Ægir Hafberg varaþing-
maður á Vestfjörðum: „Eg
held að menn hljóti að fara
yfír umræðuna um samein-
ingu vinstri manna á kom-
andi fIokksþingi.“ Þóra
Arnórsdóttir framkvæmda-
stjóri SUJ: „Ég vildi hins
vegar sjá umræðu um
menntamál og stefnu mót-
aða á því sviði. Alþýðu-
flokkurinn hefur satt að
segja enga stefnu í þessum
málaflokki og meðan þessi
ríkisstjórn situr verðum við
að vera með grundvallar-
sjónarmið á hreinu.“
Sjá miðopnu.
Geirfinnsmálið
Eg hef haldið kjafti í 20 ár
- segir Magnús Leopolds-
son sem sat saklaus í
gæsluvarðhaldi í rúma
þrjá mánuði sakaður um
morð, og rekur reynslu
sína í samtalsbók við Jón-
as Jónasson.
,JÉg hef haldið kjafti í 20 ár og mat
bað svo, að nú passaði að láta þetta
koma,“ sagði Magnús Leopoldsson
fasteignasali í samtali við Alþýðublað-
ið í gær. I haust er væntanleg hjá
Vöku-Helgafelli samtalsbók Jónasar
Jónassonar útvarpsmanns og rithöf-
undar við Magnús, þar sem hann segir
frá reynslu sinni af Geirfinnsmálinu.
Magnús var einn fjögurra manna sem
sátu saklausir í gæsluvarðhaldi í rúma
þtjá mánuði fyrir 20 ámm, sakaðir um
morðið á Geirfinni Einarssyni sem
hvarf árið 1974.
Magnús hefur ekki áður skýrt frá
reynslu sinni á prenti, en tildrögin að
samstarfi þeirra Jónasar munu hafa
verið tveir viðtalsþættir í Rfldsútvarp-
inu í nóvember í fyrra.
Magnús vildi ekki tjá sig um bókina
eða efni hennar, en samkvæmt heim-
ildum Alþýðublaðsins var mikil vinna
lögð í gerð hennar. Meðal annars var
farið ítarlega yfir þúsundir síðna af
málskjölum, og mun ýmislegt hafa
komið uppúr dúrnum sem ekki hefur
verið getið um opinberlega.
■ „Sumir stjórnmálamenn
leysa vandamál - aðrir stjórn-
málamenn eru vandamál. Þor-
steinn Pálsson er glöggt dæmi
um hið síðarnefnda," segir í
forystugrein á blaðsíðu 2.
■ „Raunar segja umgetnar
yfirlýsingar meira um höfunda
sína en um Ríkisútvarpið,
hljóðvarp eða sjónvarp. Þær
bendatil þess, að það liggi
eitthvað illa á mönnunum. Þeir
eru lítið eitt vansælir, blessaðir,
í sumarblíðunni, hnuggnir og
leiðir," segir Heimir Steinsson
útvarpsstjóri í grein á blaðsíðu
2 þarsem hann vísar á bug
gagnrýni á Ríkisútvarpið
■ Hermann Gunnars-
son stjórnar sjónvarps-
þætti hjá RÚV í vetur
Davíð
Letter-
mann
var full-
ur íviku
- þegar hann náði 12 pró-
sentum, segir Hermann sem
sjálfur hefur komist uppí 70
prósenta áhorf.
„Það er rétt, ég fékk ágætis tilboð
ítá Stöð 2, ekki í fyrsta skipti reynd-
ar, og var í viðræðum við þá,“ segir
Hermann Gunnarsson f samtali við
Alþýðublaðið. „En þegar til kom
heyrðist mér á þeim að þeir væru
ekkert inni á því að gera þátt þeim
anda sem við upphaflega töluðum
um - fjölskyldu- og afþreyingar-
þátt.“
Gengið hefur verið frá því að
Hermann stjómi hálfsmánaðarleg-
um sjónvarpsþáttum sem verða á
dagskrá Sjónvarps á laugardags-
kvöldum. Blaðið hefur haft spurnir
af því að stærstu sjónvarpsstöðvam-
ar hafi boðið grimmt í Hermann og
RÚV hafi haft sigur.
,jvlér var eitt sinn boðið til Amer-
fku því menn þar trúðu ekki þessum
áhorfstölum sem ég var að ná, ein-
hvetju sinni fór ég uppí 70 prósent.
Þar hitti ég til dæmis David Lett-
erman sem hélt að ég væri að gera
grín að sér. Hann sagðist hafa verið
fullur í heila viku þegar hann ein-
hvern tíma náði 12 prósentum. f
kjölfarið spurði hann mig hvað ég
hefði í laun en ég var nú ekkert að
fara út í þá sálma við hann..segir
Hermann Gunnarsson.
Sjá viðtal á baksíðu
■ Haslar Morgunblaðið sér völl
á síðdegismarkaðinum?
Allir möguleikar til
stöðugrar skoðunar
- segir Hallgrímur Geirs-
son framkvæmdastjóri.
Boðar áframhaldandi
þátttöku í Stöð 3.
„Allir möguleikar eru til stöðugrar
skoðunar og þessi meðal annars. En
það er ekkert sem er yfirvofandi á
næstu vikurn," sagði Hallgrímur
Geirsson framkvæmdastjóri Arvakurs
hf., útgefanda Morgunblaðsins, að-
spurður hvort Morgunblaðið hygðist
hasla sér völl á síðdegismarkaðinum.
Vangaveltur í þá veru hafa aukist í
kjölfar sameiningar Dags og Tímans,
en nýja blaðið ætlar í harða samkeppni
við Morgunblaðið. Útgefandi Dags-
Tímans er Fijáls fjölmiðlun sem einn-
ig gefur út' DV, eina síðdegisblaðið.
Hallgrímur sagði að Morgunblaðs-
menn fögnuðu aukinni samkegpni, og
að áfram yrði skoðað hvort Arvakur
svaraði með síðdegisblaði.
Stefán Jón Hafstein ritstjóri Dags-
Tímans boðar samkeppni og hefur
sagt að sjálfur ætli hann ekki einu
sinni að lesa Morgunblaðið. Um þessi
ummæli sagði Hallgrímur: „Þetta er
hraustlega mælt og Stefáni líkt. Ég
hygg hinsvegar að það borgi sig fyrir
hann að skoða Morgunblaðið og sjá
hvað hann er að keppa við.“
Árvakur hf. er stór hluthafi í Stöð 3,
en á dögunum var Heimir Karlsson
ráðinn sjónvarpsstjóri í stað Úlfars
Steindórssonar. Hallgrímur sagði að
Stöð 3 hefði ekki staðið undir vænt-
ingum fyrsta árið og átt við margvís-
lega tæknilega örðugleika að stríða.
Hann sagði hinsvegar að áframhald-
andi þátttaka í rekstri Stöðvar 3 væri
til skoðunar með jákvæðum huga. Að-
spurður hvort áform væru uppi um að
Stöð 3 efldi innlenda dagskrárgerð og
setti fréttastofu á laggimar sagði Hall-
grímur: „Ég tek undir það sem nýi
sjónvarpsstjórinn hefur sagt, að margir
möguleikar eru á borðinu. Stofnun
fréttastofu hlýtur þar að vera til alvar-
legrar skoðunar."