Alþýðublaðið - 10.01.1997, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 10. JANÚAR 1997
s k o ð u n
■ Garðar Bjorgvinsson
útgerðarmaður og bátasmiður
skrifar um forréttindahópa
í sjávarútvegi og auðhringa-
myndun þeirra
Sér enginn
hvert stefnir?
Sjávarútvegurinn hefur verið mitt
áhugamál frá æsku og 36 ár í eigin
rekstri hafa skilað mér þjálfun í að
sjá fyrir um það sem er að gerast í
atvinnu- og fjármálum. Nú er stað-
an þannig að þjóðin er með yfir 60
einstaklinga hátt launaða á Alþingi.
Margt af þessu fólki er skynsamt
og hinir ágætustu einstaklingar,
sem dæmi má nefna Sighvat Björg-
vinsson sem sagði í hópviðtali á
Rás 2 á gamlársdag: „Við höfum
gleymt hinum mannlega þætti í
okkar blinda kapphlaupi í átt að
ímynduðum hagvexti."
En því miður er það svo augljóst
núna að íslensk stjórnvöld hafa far-
ið offari gegn almenningi á Islandi
og beitt fólk mannréttindabrotum í
því augnamiði að aðstoða forrétt-
indahópana í sjávarútvegi og flutn-
ingaþjónustu við skipulagða auð-
hringamyndun þeirra. Afleiðing
þess er sú að þjóðfélagið er að lið-
ast í sundur, þjóðinni hefur verið
skipt upp í tvo hópa, sem eru ef til
vill 80 prósent öreigar og 20 pró-
sent eigendur fjármagns og auð-
linda. Þessari grein minni er ætlað
að vara ykkur við þeim lævísu
leyniráðum sem öll völd virðast
hafa í sjávarútvegsmálum, hún er
einnig ákall um dóm þjóðarinnar á
þeirri meðferð sem smábátaeigend-
ur hafa mátt þola. Það er orðið dag-
ljóst að stjórnsýslan í sjávarútvegi
er í höndum harðsvíraðs glæpa-
hrings. Já, ég segi glæpahrings því
ég ætla það engum mönnum með
óskerta siðferðiskennd að vinna
vísvitandi svo sem gert er í daglegri
stjórnsýslu og mótun heildarstefnu
í sjávarútvegsmálum. Alþingi ræð-
ur ekki við þetta afl! Hér á eftir
fylgja nokkur sýnishorn og dæmi af
atburðarásinni máli mínu til stuðn-
ings. Það sem kemur fram hér á eft-
ir er sannleikur en þó aðeins hluti
þess, sem hefur áður gerst og er
enn að gerast af sífellt meiri þunga.
Fyrsta dæmið um annarleg
vinnubrögð
Nú nefni ég nærtækasta dæmið
um ofbeldi gegn smáútgerð og
sennilega það harðsvíraðasta. Síð-
astliðið vor lauk Alþingi störfum
sínum með stuttlífu lögunum svo-
nefndu. Það er orðinn siður þar á
bæ að afgreiða á léttúðarfullan hátt
mikilvægustu málefni samfélagsins
með eins konar flýtimeðferð. Lögin
hljóðuðu upp á 84 daga frjálst val
fyrir handfæri og línubáta. Ég sá
strax að þetta gæti ekki gengið upp
og hafði orð á því, en einn ræður
engu. Hinir bláeygu vinir mínir Örn
og Arthúr í Landssambandi smá-
bátaeigenda virðast vera komnir út
í horn. Stuttlífu lögin stóðu í rétta
47 daga. Hinn 17. júlí var það gefið
út á prenti frá fílabeinsturni fiski-
mála, sjávarútvegsráðuneytinu, að
dagarnir skyldu fara í 26, líklega
áður en fiskveiðiárið væri á enda
runnið! Er þetta hægt! Er hægt að
bera virðingu fyrir löggjafa sem
kemur þannig aftan að frjálsbornum
þjóðfélagsþegnum og gerir þá
nauðuga að verkefnalausum áhorf-
endum daglegs lífs samborgaranna?
Þarna er verið að leika með lífsaf-
komu og framtíð allrar landsbyggð-
arinnar. Það er kominn tími til að
stöðva slík vinnubrögð og að því
hafa verið lögð drög nú þegar.
Annað dæmið: Dulbúin
eignaupptaka undir for-
merkjum þróunar
Nokkrum dögum síðar, eða um
miðjan ágúst, var þróunarsjóði gert
að bjóða smábátaeigendum að
greiða þeim 80 prósent af matsverði
báta þeirra, væru þeir fáanlegir til
að skila inn atvinnuleyfum báta
sinna. Þarna var það sem fyrr, að
smábátaeigendur eru taldir annars
flokks þegnar því þessi 80 prósent
eru um það bil helmingur þeirrar
viðmiðunar sem LIU notar á sölu
aflaheimilda. Auk þess var það ekki
gefið upp í tilboðinu að nærri helm-
ingur fjárins væri svo tekið í skatt-
heimtu innan tveggja ára. Hvað eru
svona vinnubrögð annað en eigna-
upptaka? Hvað á svo að gera við 9
milljón króna báta sem má ekki
nota?
Og svo bætast hótanir við
Þetta ætlaði ekki að virka. Þegar
tilboð þetta virtist ekki ætla að bera
árangur þá kom hótunarbréf sem
lýsti mikilli mannfyrirlitningu,
hroka og hatri. Þar var tilkynnt að
væru menn ekki búnir að skrá sig
til aftökunnar fyrir 15. september
þá færi styrkurinn niður í 20 pró-
sent. Hvað er þetta annað en mann-
réttindabrot og fjöldaaftaka? Nú eru
bátarnir að verða 300 sem verið er
að afskrá og þar með missa 2000
manns atvinnuna. Ég lít svo á að
beinast liggi við að stefna Alþingi
sem ábyrgðaraðila á framansögðu
og krefjast þess að fé það sem
menn hafa tekið við verði litið á
sem biðlaun og skaðabætur og unn-
in verði bráður bugur á því að finna
rekstrargrundvöll fyrir þessa báta
því þeir eru ómissandi atvinnutæki
fyrir þjóðarbúið. Vænti ég þess enn
að skynsemin fái að ráða á Alþingi
og það setji aflatoppa á þessa báta,
10 tonn á stærðartonnið. Með því
væri öllu atvinnuleysi á lands-
byggðinni vísað frá.
Hvað er til ráða?
Væri ekki tími til kominn að nota
aflatoppstillöguna mína sem gerir
ráð fyrir 10 tonnum en stærðartonn-
ið til handa bátum upp að 12 tonn-
um til að byrja með og mundi það
vera um 40 þúsund tonn í heildina.
Aflatopp tel ég framtíðarlausn fyrir
allan ilotann. Því best er að viður-
kenna að kvótakerfið núverandi er
óþolandi. Aflatoppstillagan hlaut
sigur á fundi Landssambands smá-
bátaeigenda 14. október 1995. Til-
lagan felur í sér 10 prósent afla-
gjald til ríkissjóðs sem þýðir 5,9
milljarða miðað við að gjaldið ver-
ið tekið af öllum flotanum. Fyrir fé
væri hægt að endurreisa hið hrunda
heilbrigðiskerfi og stöðva skulda-
söfnun heimilanna. Varðandi heil-
brigðiskerfið. Hugsið ykkur, það er
kvótakerfinu að kenna að það er
hrunið. Höfum við efni á því að
missa úr landi okkar færustu lækna
vegna þess að ekki er unnt að borga
þeim mannsæmandi laun og láta þá
fá viðunandi vinnuskilyrði? Islend-
ingar hafa búið við ónýta verka-
lýðsforystu í 30 ár sem sést best á
því að hún hefur horft aðgerðalaus
á kvótakerfið vaxa okkur yfir höf-
uð. Takið eftir. Einföld lög eru góð
lög. Ef menn vilja stjórnsýslu í
sjávarútvegi sem skilar hagsæld til
almennings þá nota menn eitthvað í
líkingu við eftirfarandi:
1. Þjóðin á fiskinn í sjónum, því
ber mönnum að borga 10 prósent
aflagjald af öllum uppvigtuðum
afla úr bátum og skipum.
Þarna var það sem fyrr, að smábátaeigendur eru taldir annars flokks þegnar því þessi 80 prósent eru um það bil
helmingur þeirrar viðmiðunar sem LIÚ notar á sölu aflaheimilda. Auk þess var það ekki gefið upp í tilboðinu að
nærri helmingur fjárins væri svo tekið í skattheimtu innan tveggja ára.
2. Setja þarf aflatopp á hvern bát
og hvert skip, allan afla sem veidd-
ur er innan 200 mílna lögsögunnar.
3. Öllum afla skal landað hér-
lendis og úr honum unnin hágæða
matvæli.
4. Fast fiskverð þarf að koma á
allar tegundir fiskjar. Hver tegund
fyrir sig þarf að hafa sama kílóverð,
stórt og smátt, stóran fisk og smá-
fisk sama verð, því það er eina leið-
in til að fyrirbyggja að nokkrum
fiski sé hent.
5. Stofnaður verði jöfnunarsjóður
til að mæta verðsveiflum erlendis.
í aflatoppstillögum mínum reikna
ég með því að hvorki sala né leiga á
aflatoppnum sé leyfð, en allt í lagi
er að skiptast á tegundum milli
skipa til hagræðingar.
Lævísir þjófar læðast að
auðtrúa fólki
Þeir bjóða hlutafé í svínaríinu.
Þeir eru orðnir auðtrúa. Þeir eru
skynsamir og því hættulegir. Þeir
hafa flutt Stórar fjárfúlgur úr landi.
Þeir vita hvað et að gerast. Þeir
hirða leigutekjur fyrir óveiddan fisk
úti í sjó, fé sem löggjafinn hefur
leyft þeim að stela frá samfélaginu,
já tölum bara íslensku. Kynnið ykk-
ur fyrsta kafla laga nr. 38 um stjórn
fiskveiða. Þeir neita að borga auð-
lindagjald. Þeir hafa valdið at-
vinnuleysi og því á atvinnuleysis-
tryggingasjóður hjá þeim stórar
fjárfúlgur. Þeir hafa sjálftekið fé frá
óbreyttum hásetum til kvótakaupa.
Já, svona er útgerðin rekin um
þessar mundir.
Krefjumst auðlindagjalds
Krefjumst tafarlausrar stöðvunar
á sölu og leigu aflaheimilda. Krefj-
umst auðlindagjalds. Athugið!
Smáútgerðarmenn eru tilbúnir að
borga 10 prósent auðlindagjald með
bros á vör því smáútgerð er sú út-
gerðareining sem skilur margfalt
meira eftir sig, það er ódýrt að
stofnsetja smáútgerð, það er ódýrt
að reka hana, það þarf aðeins að fá
aflatopp svo það sé fast land undir
fótum, þá gengur reksturinn upp.
Náttúruverndarsamtök
grípa til aðgerða
Nú er hafinn sterkur áróður fyrir
stöðvun á notkun þungra trollvirkja