Tíminn - 27.03.1969, Side 7

FÍMMTUÐA-GVR 27. marz 1969.
TÍMINN
VEGAGERÐ OG
VEGAVIÐHALD
Þarð verðu'r vfat æði famgi
eniníþá, seim hator og hvörf
ver&a eiinkieniná ístenzkra vega
og „hiotagJiáMiin" eáo helzta
tefcjirlÍTi'd rikissjóðs. Með hi'ninii
vaxandi U'inferð oig síf'dtt
stærri og þymgni vönufi'Ut-niin'ga
b'iSoim á okkar veíikíbyiggða vega
kertffi hafa vegirnir farið veiisn
andi og æ enfiðara hefiuir ver-
ið alð hailda þeim í siæmálega
akfæru ásban-di. í suima all fljöl
fenn«a veigi hefu-r þar aö aiuki
ekfei venið borið á-ruim saman
og þair afea menn bneintega
braiusiið.
Samigön;giumá.Laráðhianna hef
i*r oá lagt tóBöigai iál aýmnair
fjög'urr-a ára vegaáæitl-Uina-r fyr
i<r ATþingi. Bkiki flytwr siú til-
laga neinn fegnaðainboðskap
fya*5fr þá, sem aitoa þumfe urn
ísienizfe-a vegii á næstu áirum.
Veigaviðhalid á hvern e-kinn
kfflómetra á enm að mininka,
þratt Bymir það, að þaö he,fur
venið ninídainferin ár algemiega
óviðiunandi. Þaö e,r kannsfei
gemt til þess að tryggja það, að
„hol'Ugijialdia-tiekjiusbof n ‘ ‘ rífeis-
sjóðs feri etotoi mýrnaind'i. Það
þýðir netfoitega öra-ri inntflutn-
img bifre-iða vegua lélegr.i nýt
rogar og aaitoimu varaMntainn-
ftatndireg.
Vegaviðhaidið
BramJaig tifl viðhaldis þjóð-
vegia nam á áminu 1967 6.9 aum-
utn á hvem ekin-n kiíiómetra.
Á sáðasta ári maim það 6.3 aur-
m Á þessu ári hrapair það ndð
wr í 5.3 aju-ra. Á ár-inu 1970
er það áætLað 5.4 auirair sam-
tovænit vegaáiaatQiun sam.-gönigu-
miátteraðhemans og hraptð á að
halda átfi'-am. 1971 skail það
verða 5.1 ewrir og 1972 4.8 aur-
ar, Það ero því bjairit.iir tímar
framund'an og þá verður ailveg
dlásamtegt að fetðast uim Land
ið í bffl!
Þagar nániar er gætt að, er
hér þó um miikiu meira „átak“
í vegamáhiim að iæða, en töliua-
nm vegaa'urarra hans Imigólfs
giefia tnll' 'toynnia. Á áætiumiairtíimia
bil-inu er gent ráð f-y-rir að bif-
reiðum af stærsta og þynigstii
gerð mumi faira enm stórlega
f,iöl'gandi í samræmii við þróun
síðusitiu árd. B-iifireiðuim þyn-gi'i
en 6 tonn muinii fjöliga mjög
verutega og mest verði hl.ut-
faMisleg aukmiiing á bifreiðu-m,
sem enu 10 tonrn og þa-ðau af
þynigni eða uim 50% á þrennur
árwm. Þy-nigiri bifireiðar itorefj-
ast meira viðlhaldis á hvern ek-
iinn ttofflióm-etra. Því er svá'rað
með þvií að Læktoa framlag'ið úr
6.9 aurum á toí'liómetra 1967
niður í 4.8 aiura á káiémietra
ánið 1972!
Samtovæmit vegaáætliuinin'm
verður rauinigdldd fnamilaga til
alira svdða vegam-átonina og
samitovæmt he-nind er t.d. hring
vegur um laindiið æði fjairdægt
tatomank. B'æituir á veigaikerfiinu
til að diraga úr toostmaðd við
snjómokstar á vetrum og gera
vegakerfið tryggara þegar
snijóal'ög eru, virðast Mka v-era
æði langt u-ndan. Hdns vega-r
em í á-ætiliueinnd boll-ategging-
ar um lámt-ökiur tiií hraðbrauta-
framitovæmd-a. Þrátt fyr.iir sí-
feldt aufein'ar álögur á umferð-
ina í liamdinu, med-rd álögur en
þetokjiast í n-ofeikru öðru ríki
þegar all-ar aðst-æður eru skoð
aðar, mun vegftfeerfið því f-ara
versnandi að «tórum hiiuta og

Skanunt frá þessuin vegagevðarfranikvæmdum og „uppáhaldsverktökunuin“, sem hafitir eru
yfir útboð og fvjálsa samkeppni við aðva sambærilega verktaka í landinu, svo ekki sé mimizt
á tollfríðiiidi, standa dýrar og fullkomnar vélar Vegagerðar ríkisins ónýttar og færir og dug-
legir, fastir starfsmenn Vegagerðariniiiar að dútla í kring'.
mörg komandi ár? Kaivnefei er
sfcýrdng'in sú, að þetta var veg
ui-inn aiustu-r i kjördæimi sam
gömigumálairáðherrairas og þ-að
á-tti -að kjó-sa vo-rið eft-iir og ráð
hera'amn stoar ektoi lof'orð!i-n við
nögl sér fretoar en fyi'ri dag-
iinm, Hvað kemu-r þjóði-nni við,
þótt milljóna fúlgur li-g'gd
þanniig í algeriega ónýtri fjár-
fe-stiinigu ánusm sama-n, þegar
vegakerf'i'ð humgrar og þynstir
efti-r fjármagni? Tilgangur
helgair greindtega meðalið. Kjós
eraduir fyriir austan fjallið
trúðu þvi a'ð veguiriimm vœri
a-lveg að köma, eins. og ráð-
herrann sagði. Það ve-rður vdst
ekk'i hlustað á rök'semdír um-
að þessum mdlljónu.m hefði
mátt verja sk-yneamtegar og
teg'gja vegimn au'Star síðam í
einu samfelldu öflugu áibaki
mieð því að tiryggja nægjanle-gt
fjiárenagin.
svo rniun -tooinið þeg-air búið
verður að leggja sæimitegar
hraðbrautir austuir yfir fj a-11
og u-pp í Leirvo.g, að altor tetoj-
ur vega-sjöðs mumu faira óistoi-pt
ar í atfboii'g'anir o,g vex-tá af lán
um bil þeirra fraimtovæmda oig
öll vega-gerð í toinddnu þar með
stopp um tonga hríð, ef vega-
sjóði er ætlað að standia. ein-
uim uqddr itoostnaði oig ríkis-
sjöður ættor áifram að hrifsa
t-il sín. bróðu-rpairtinn aif álög-
-uinium af umférðdnni tid al-
menmira þamfa.
Elliðaárbrýrnar
Það er á-ætlað a-ð 'kostniaður
vti® toigniingu Vesturlaind'sveg-
a-r frá eiwla Miiklubr'autar upp
að Leirvoig.i, Ia;gndin;g Suðu-r-
tondisvegar fra Reytojavík að
Selfossi og ný aikbraut á
Hafnarfja-rðarviegd frá Kópa-
vogi að Emgidal muni kosta
■ rö'Skar 1200 miMjómiir toróna. Á
næstu fjórum árurn verða að
meðaflltali um 83 milljónir til
rá-ðstöfuiiiar á ári af tekjn-ni
veg-asjóðs, þegar g-réiðstor
vegna afboiiigaina og vaxta sem
þegar e-r búið að "vdmoia fyrir
hatfa veriið dregna-r frá. Saim-
tals mun því á áætluinairtíma-
biflinu verða 332 miilljónir til
ráðstöfun-a-r. Samigönigumiálaa’áð
hierira tetoir þó að með 700
miUjón kiróna lántötou til vdð-
bótar me.gi ljútoa „að m:estu“
eins oig hann seg-ir lagniiingu
fnaimiamgreáindra vega á mæsitu 4
ánuim með þvd að fresta bygg
imgrj dýrra umferðatrmann-
vintoja við enda Mikluhnauta'r.
Hvað þar er átt við er mér
ekiki Ijóst en'nþá. Er-u Bll’liða-
árbrýrnar þar toannsitoi iinnifald
ar? Nú mun emn h-afa’ verið
tefedn ákvörðun um að f-resta
því verki, senn e-kiki þo-ldr hið,
þ.e. að giera sæmilegar biýr
yfdir árna-r, sem tak-a við h-iinmi
m-itolu uimfeað sem yfir ána leit
ar. Samgöngiumála'ráðhieira-a gaf
engair fiekaird skýrimgar á þv-í,
hvaða „dýru umferða'rman'n-
vinki við enda Mitoluibrautar"
það væra, sem þarma væri um
að ræða og væri æskilegt að
það mál Skýiðist sem fyrst.
Vegasjóður rís ekki
undir byrðinni
Me'ð þessum orðum er ég
etokd að leggjaist gegn þvi að
bekÍTi verfti lám ti-i hraðbrauitar
framkvæmda. Sí’ður en svo.
Hjá þvá v-e'i'ðuir efcki komiizt og
það þanf að tryggja enm meiii
h-raða í framtov-æmdir, þv-í að
beibri vegir á m-esbu umiferöa-r-
svæðuinu-m ea- ednhver hag-
tovæma'sba fjánfestiinig sem þjöð
iin getuir lagt í. Hitt er adger-
lega von.laus't, að ætla ve.ga-
sjóði með niúverandi tekju-
stofna að standia undir þeien
l'ánam. Hér þanf stóriám, Þ-au
lián á rítoissjóðuir að taka og
standa uind-ir. RdlkiLssjóður hef
U'i' mjóLkiað uimferðiina í land-
inu svo lengi oig tetoið aif henni
sLíitoar óhemjulegair fúlgur um-
frarn það, sem til veganma hef
ur verdð lagt, að umferðin á
toröfu ti-1 þess að það veaðli rílk
itssjóður, sem undár lántökum
standi. Ef vegasjóðua- á að gera
það og jaifnframt tryggj-a ein-
hver stórátök í V'egamálum á
miæstu áruim og á-raitugum ve-rð
ur að gera þá sjálifsögðu breyt
ing.u, sem F'ramsóik'n'rim-enn hafa
barizt fyrir, að aMar teikjur af
uimiferðinnd rennd til vegasjóð’s.
Annars verðum við strand á
stoömmum tíma.
Vegiaaiætlianda' til nokikrarra
ár-a eru spor í rótta átt og þar
var um framför að ræð.a, þeig
ar Aliþinigi átovað að baka þá
sjálfsögðu skdpan upp varð-
andi fjái'veiitinigar til vegiamála.
En þnátt fyrir al-lar áætflanir
sýnist man,ni þó ým'islegt æði
óskipulega unnið í vegainnátain-
urn og fjár'festingin og mýtiing
þess fjáir-m'agns seni fest e-r sé
stundum ei-ns og hálf geggjað-
ir menm hefðu stjóm þessara
máli m-eð hönd.um en etotoi
menn með hei'lbrLgða skynsemá
sem v"ær-u að samma þjóðiend að
þedr væra a-ð vinina seim skipu-
legast að þessuim máLum eftir
vandlega yfirvegiuðum liamg-
tíma áætluinum. sem tryggðu
sem bezta n'ýtingu fjármagnis
og fjárfestimgar í •vegaviðhaldi
og vegagerð.
í Svínahrauni er
„sloltið" mitt
Ma-ustið 1966 var bil dæmis
ráðizt í það með miíkto offorsi
að leg'gja all l-amgam og toostn-
aðaa'sa-m'an vegtoaflia frá Sand-
skeiði upp í Svímahraum. Síða-n
hefur ekikeit verdð hieyfit við
þessum vegi og hanm er etotoi
í neinum tengstoan við það
vegatkerfi sem nú e-r ekið eftdr.
Þetta var þó fjánfesting upp
á margar tndlljóniir. Af hverju
viar þá rotoið í þetta, fyiist þessi
fjárflesting áitrtá að st-anda án
notokiumra nota eða ai'ðs um
Pottur er brotinn
Það er ldtoa vægast sagt mjög
skrýtið við rekstur Vegagerð-
ar rdkáisinis. Er þ-air -af anörgu að
tato-a. Það, sem nær-tætoast er
rní, er þ-að, að á saima tdmia og
fu'll'k-omiiín o-g rándýr tae'kd Vega
gei'ðainiimnaa' e-ru látin sta-nda
ónoit'Uð m-est-an hluta ársins, er
eiinikaaðiLa úthtotað vehtoef-m
spöilitoonn fra þeiim stað þar sem
hiin dýru tæki Vegagerðarimo-
ar eru geymd. Fjánfestinigdin í
hi-nuim dýru tætojum hefur dreg
ið úr fra-mlög'um tiil vegagerð-
ariininar sjélfaar. Siðan er þessi
milola fjárfestimig ekiki nýtt en
edintoaáðöila úthluitað vertoimu —
og það án útb'Oðs þvert ofan í
nrairg ítrebaðiar stefnuiyiflirlýs-
iingar ríikisstjóruiarÍTi-nar.
Það hetfur veráð veiftt mitoið
fé ti-1 emdu'rnýjuinia'i' og eflingar
véliatoost-s Vegagehðar rífldisiins.
Það fé er tetoið faá ve-gumuim.
Sum þessd endiuirnýjun hefur
verið talsvert undarieg vægast
sagt. í mörguim tilfellum hefur
verið gert við gömta bækin
áður en þau vroiut seld fyrir
mai'gfalda þá upphæð sem þau
gátu nofefemu . sinnd se,lzt fyrir
— eða a.m.k. fyrir það verð,
sem þau hafa verið sield á.
Framihald á hls. 1S
§ tmm mmaat mm mm msm
BUVELAR
Nýr FARMALL 1969
gerð 276.
Glæsilegur alhliða
heimilistraktor.
Með vönduðu, björtu og
rúmgóðu húsi.
Mikið drifafl.
Mikið dráttarafl.
Verð frá 202 þús. kr.
Alltaf FARMALL
frá 1927.
rrniiiL't'MTTiai

Ármúla 3 Sími 38900
VÍLADEILD

^ iösiSii issisíi ssas mzsm æzm mm s* aeæ » rnmssi