Tíminn - 16.04.1969, Blaðsíða 7

MIÖVIKIIDAGUR 16. apríl l»bD.
TIMINN
Er nauðsynlegt að bíða?
Rætt við dr. Gunnlaug Snædal, lækni og Guðmund Jónson, eðlisfræðing, um hugmyndir að
stækkun Fæðingardeildar Landspítalans og byggingu fullkominnar geislalækningadeildar
Nú enu hafaar faiaimlkvæmdir
vi@ bráöabi'ngðabygginigu víiir
kóboKúæki þau, er Landspít-
ateinuim buðust að gjöf fyrir
þremuir áinum. Tiil þess að
ijúfca þeim byggiiinigiajfiraim-
kvæmdum, sem þegiar ei'u
hatfm'ar á Landspítalalóði’nini
þamf a.m.k. fjárvei'ti'ngu þessa
árs og tilsvama'ndi fjáirveitiing-
ar niæstiu tvö ár. Hetfiuir
byiggiingiairniefind Landspítel'ans
ákveðið að ekfci sfcuili ráðist í
nýjiair finaimtíð'airibyggiragar fynr
en þeiim sem þegar hefur vea--
ið ráðizt í er lokið og gemgið
hefur verið frá fraimitíðairski pu -
llagi, Landspítalaiióðiairininiar og
hugmyndum um húsnæði
sjúkraþússins og iiæfcwadieildiair
Háskól'a'ns imnan beonar. —
sem sagt, ekfei á næsitiu þremiuii'
iiram.
Teiikniing að bráðaibdrgðahús-
næði þessu hefuir verið gerð
hjá Hús'ameistara nítoiisins, og
á þáð að standa í homimiu viö
núverandi Geisl'aiækniiingadeild
í kjaM'aira sjú'kaiaihúsisiin's, miIM
hemi'aa' og gömiu iirmfeeyrsluimi-
ar. Verður húsnæðið um 140
tú'l 150 m2, eiins konair kjaiJiaira-
byiggiinig á eimni hæð.
MifeiMiair óánægju hefur gæbt
wgnia þess hve iengi hefur
diregizt að byggja yfiir kóbolt-
tæfcim svo hægt værd að veite
þeiim viðtölbu. Einnig eru ýms-
ir aðiiair óáivægðir með þá
bráðiabirgðabyggingu, sem nú
er á döfimri og teija hama aJIs
afiUiWirkægjandi. Hefiur þessa
orðið vaut nú aið uod'auförniu í
biiaðasfcrilfiúim og viðair. Sbairfs-
flólk Lanidspítailams skaiiifiaði ai-
þing'ismöniniuim bréf vegmta
þessa máls og Bandaiag kvenoa
í Reykjiaivik sendi í haust heil-
brigðnsmáltaaáðherra, fjárveit-
iinganetfnd og ailþi'ngivsmöimiuim
áskoruin um að Fæðimgardeild
La'ndspítaiians y>rði stækfeuð
sem fyrst og komið yrði uipp
sérstalkiri kvensj úkdóma'deiíld
með fylJstu a'ð.stöðu tiið. nútím-a
geisia'liækiniiniga.
GeisJiaJ'æfciniiinigadeiM spfitail-
ans býr váð mjög þrömigan húsa
kost, enda var í upphatfd ætloim-
im, að hún yrði fil'jótlega stæfck
uð. Fæðimigar- og fcvensjúfe-
dómadeiiid'ininii er einmiig í
mörgu áJ>ótavamt. Þar vantar
filieiri sfeuaiðstofiur, setustofu
fyrir komiurniar og solernii eru
fá og efcfci tnil fv'i'iriiwyndar, svo
n-ofekwð sé nefmit Altiam mat
verður að filytja á bitfireiðuim
frá aðiaJisjúferalhúsiiniú, og eims
er um þá sjúkJd'nga deiidai-inn-
ar, sem þuufia geisiameðferð.
Em þeir eru margir, því fjórð
uojgur af sjúfellinigum geisla-
deiildaaiiininiar ná fcemiur £rá
FæðliinigardeiJ'diinmi. Þá þynfitu
sjúbrarúm á Fæðámgan’daild að
vera a.m.k. fcvöfialt flleiai en mú
er, og engiim Legudeild er við
Geislalæfcniingiadeild'iina edms og
er. Lofes er sú somglega steð-
reynd, að sjútolingar, sem grum
ui' leifeur á að séu með torabba
rneirn í móðurl'ifi, fiá ekfei þeg
ar í stað inrni á Fæðiingardieild
immd, en verði að fiaira á biðlista
deiMarinnar. Þessii staðreyind á
ef ifii'l vill simin þátt í þvi, að hér
á lamdl bjiargast edm aí hverj-
uim þremur komum nveð
toraWrameio í leghá'lsi, en hjá
Hafnar eru framkvæmdir við grunm bráðabirgða byggingar undir kóbolttæki Landspítalaus. I
jæirri byggingu verður ekkert rúm fyrir aniiað en kóbolttækið og það, seni því fylgil'. „Ýmsir
aðrir áríðandi þættir nútínia geislalækninga ve'ða enn að bíða um óákveðinn tíma“.
(Tímaniynd—Guimar).
þeim þjóðum, siem lengst eru
komniar á þessu sviði bjargast
tvær atf hverjum þremur kon-
um með þemniain sjúkdóm.
Viðbóterbygigiing sú sem nú
ei' fyrúirihugiuð bætir á emgan
hátt úr skorti á sjúkrarúmum
en aðeims 16 rúm eru á Fæð-
iinigairdteiiMiinini fymfir sjúfcLiniga
með kvenisjúkdómia, þaiu einu á
öllu Lamdiiiniu. Og eftdir sem áð-
uir þaitf að fiLytja aJton ma-t á
miilllli dedJdaininia í biLuim, og
eiminiig þær fconur. sem . fiará
þudfia til iianinsókmiatdied'lda
sjúk.raih'ikssi ns
Þá verðiM- viðbófcaa'byggimg-
fin nvjög ófuil'liniægjamdi. Góð
vimnu'aðstaða þantf að vera við
kóbailt-tækið sjá'lft og verðu-r
herberg-ið þar sem það verður
haiflt varlia miimma en um 30 m-,
þá er eftii'i' húsnæði fyatfir stjói'm
tætoi, sfcoðumarherbei'gi, her-
l>ergi lækmis, eðlisfræðimgs og
filieira. Ekkert rúm verðua- fyr
in' ammáð í j>essu íyri'rhugaða
húsnæði, svo sem nadíumilæfcn
imigair og aðrar isótopailækming
ar.
Þar sem óánægju hafiur víða
gætt með ]>essa Lausn máilisiims,
hetfúir Tímiirai leiteð til tveggja
manima, sem tel'ja hawa ófuill-
nægjamdd og h'afia aiðrar huig-
naymdia- uim úrkausn vandaimáia
Fæði'ngardeildaa' og Gedsilaiiæbn
imgadefiMair Lairndspítalamis. Er-u
það GuinmJiauguir Snædal. eimm
atf lænfeum Fæðimgiai'deiiMainiriin
ar, og Guðmumd'uir Jóneson,
eðlíisfa'æðiinigur Lamdspítalainis.
Faira hér á efitir helztu aitriiði
úr samteli bLaðamanms Tfimams
við ]>á.
GÖMUL HUGMYND
„Það hefur ekfci fiaatfð leynt“,
sögðu þedr Guinm'laugiua' Snædal
og: Guðmumdua' Jónssom, „að
við erum mjög óánægðir með
þessa bi'áðabia'igðailiaiuisn á mál-
um Fæðingard'eildair og GeiaJa-
lækniingadeiJdair Landspitalaintsl
í fyri' var urnnið að tillögum
að byggimgu fyrir kóboit-tæki
ásamt stækkun deiidanua
tveggja, og teljum við þá lausn.
miiklu æskilegi'i.
Þær tiMögúr. sem hér er um
að ræð'a. eiga sér lianga for-
spgiu og eru upphaf'Lega fcii
komnar á dögum Gummlaugs
CLaessen-s, yfiriækniis Röntgen-
dei'ldar LamdspítaJiams, og Guð-
jón-s SanTÚelsisonar. Húsameist-
ara ríJdsims, senv beifem'aði
gamJa Landspíteiliamm. í fyrsta
lágd vair strax í upphafii fyitfr-"
huguð miifeiu stærri byggimg en
raum varð á. Meðal ann'aa*s var
þá ætJumiim að byggja sérstafea
geisLaJækmimigadeiiM vestuir úr
gamJ'a LamdspítaJanum.
— Fæðimigar- og' kvensjúk-
dóiwadeiiM iiamdspiitailians var
bygigð á árunuan 1947 ti'l ’49.
Þegar í byrjum komu fram vam-
kahter á þessaatf byg'gimgu, sem
raumar haifia verið m ifeið ti'l uan
ræðu að undaniföi'nu. Þessdr
vankamitar hafa gert það atfar
eitfá'tt að reka fuJJfeommia Læk-n-
imigaetarfsemd í húsimu.
Þegar 1956 var síðan tedkn-
uð viðbót tíð Fæðimgaa'dedJd-
ima á skritfstofu Húsaimeistera
rífcisdns, Landspíteiliam'egiin við
byggiimguinia tiJ suðua-s niður á
túmið. IJJu beiJilii var horfiiið frá
því ráði að framfevæma þessa
stækkun.
— Mín afisfcfipti af þessu
máM, sagði Guminiaugur Sriæ-
daJ, hófust íiaumvei'uJega efeki
fyrr en 1966 í sambarndi vdð
læfcniadeiJuina þá. Asamt fJeiitf
læfcnium sagði ég þá lausu
starfli m.ínu við sjúfci-a'húsáð m.
a. vegna ófuilmægja'ndi vinnu-
aðstöðu. I sambandi við lækma
deiJuina bomu íram áfeveðnar
huigmyndir vegna þess neyðar-
ástamds, sþm var og er á Fæ'ð-
imgiardeildilniná. Fóluist þær í
því að sameima bæri þessar
eMrá fcillögur og vanda begigja
deiídanina, FæðimgairdeiiMar og
Geiislalæk,ni ragad eil'dar, yrði
leystur þaomdg, að viðbóbar-
bygigdmgar ínynduðu saimteng-
•iingu á miQli gamlla- Lamdsipíiail-
ans og Fæð'i'ngardeiMairimn'a'i'.
Yrði þá gengt ó milJá húsainna
tveggja. En eitt af aðalvanda-
rhálúm FæðiingardeiiMaÁásimiaa'
er. að þaðan skulá ekfei vera
neimn beimn samganguir við að-
alranm'SÓkn'airdeiMir spítaJans.
Þá sjúklinga, sem þamgað
þurfia að fiama, verður að flytja
á mi'lli í bíJum og valda þeám
oft á tíð'u-m óæskiJegu hmjaski.
Er hér uim að ræða margia
sjúklim'ga, því aö fjórðumigur
s j úklinga GeisJaJ æk nimgad eild-
ariinmaa' koma frá Fæðimgar- og
kvensjúkdómadeiJdiinnd. Einmig
er a'LLur matur fluttur ti'l Fæð
imigárdeild'ariinniar í bí'liuim firá
aðatejúkrahúsimu.
SAMVINNA LÆKNA
LANDSPÍTALANS OG
HÚSAMEISTARA
— Eg var fcaJJaður fyrir
nefnd þá, sem hei'lbitfgðdsmál'a-
ráðherra sikápaði fiiil að kamma
onsábir óánægju 'liækinianin'a á
Þorláksmessu 1966 og sfcráifiaSi
í því tíl’etfmi greimargei’ð, þar
sem þessi sama'æmda tiMaga
kom finam.
Eins og vel kom í'i’am í
ræðu Jóhanns Hafsteims heil-
biigðismáliaa'áðherra á Al'þimgi
miðvifeU'diagiinin 26. miai-z sl„
sem var svar við' fynirspuirm
um sfcæfckum FæðámgardeiJdar-
imirnar og aðstöðu fcfil nútíma
geiislaiiæknimiga, var J>enmam
sama vetur ákveðið áð gera
gangskör að því að gamga frá
fiiamtíðarsfci'puiiagii Lamdspítaila
lóðarininiair. Ern aJJt firam fcfil
l>ess hatfðd veatfð býggt á lóð-
inmi etftir því, sem þöitf var
fyrír á • hverjum tiímia, en ekfei
nieð fram'tíðarsk i puiag í huga.
I ræðu ráðherra sem bda'tiist í
Mongu'nblaðinu 27. man'z segir
n/a.:
„TiJ að vinna að lausn sfeipu
lagsmiá'lianna var voitfð 1967
ákveðið, í samaáði við boi'gar-
ventofræði'nig'ÍTiin í Reyikjatífe, að
Iteifca aðstoðaa- dansitori vewk-
fræðioiga og aaikítetota, seau
U'iimdð liöfðu að s’toipuilagsmál-
um Reykjavikun'borgar, og fór
húsamieistari rifeisins ásamt
Bárði isleifissym, arfeitekt, og
Guðniundi Þór Páissyn'i, aafeí-
tekt, tiJ Kaupinanin'ahafimar og
dvöMu þaa' m'egánhlufia apríl-
mámiaðair, ásamt dönskum sér-
fræ'ðimgum við tiMöguigerð um
sfeiipulag LiamdispíitaJiamis og fya'
iifeomiuilagi byggiinga
Niðuinstaða þessa sbantfs var
sú. að möguJteiki væui á að
koma mifclum hLufca nauðsj’n-
Legra bygginga fy-itfr á léðimnd
noi'ðan Hrí'ragbhautar. en ó-
kanimað var, hvort það yröi
leyffc vegma náiægðar við ibúð
arbyggdmgar við Barónisstig og
Eirífcsgötu. Ljósfc var eiinmdg,
að' g-atnakerfi borgaitfmnar er
ekfe-i sfcipiúagt bil að tafea %tfð
sl'íku magmi byggimiga á þeiratf
lóð. og biJastæði yrði að fiiimna
uJtain henmar.
Er hér var komið m-álum,
kom boa'gan’erkfa'æðimgu'r
Gústaf Pálsson, firam með þá
hugmynd hvort ekfei væri ráð-
iegra að flytja núvenamdi Hitfmg
braut ea. 50 mietrum summar,
ndðuir fyrdr bakfea iiúverumdi
Htitfin'gbi'iaufcar...“
Eftir Damimertouiriförikia var
haldiinin fum-dur með öllum
Læknum LamdspíteJains, en þar
bauö Húsameistari ríkisins til
samvi-nnu viö lækna Lamdspit-
aliams um lautsn vandaanélá
hiinrna ýmsu deiJda I firamhaMi
af þ\tf höfðu fuffibrúar firá
ki''a'bbam'eios'fóiögutniuan, Fæð-
iimgai'- og GeislaJæknii'ng'adeild-
urn Laindspítalains miargia fumdi
með Húsamieisfcara og Bárði ís-
leifssynd á sáðastliðnum vebri
til þess að undirbúa tó'Uöguir
mm hvei’ndg hentugaist væri að
leysa vamdá þessana deiJd'a, sem
fj’itfrhuigað var að ieggja siðan
fyrii' rétta aðiJa.
EYGÐUM MJÖG IIAGKVÆMA
OG HÓFLEGA LAUSN
— Að okkar áJifci, sögðu þeir
Gunmlaugur SnædaJ og Guð-
mumdua' Jónsson, var hér um
mjög áreægjuJtegia samvimmu að
ræða, og við teljum, að á þess
Um fuindum hafii hylJt umdár
mjög hagkr’æma iausim.
í stuitfcu máli má segja, að
tiMögui'maii' væru notok'úð svip-
aðar því, sem áður er lýst. Við-
bóhim við Fæðin'gaa'dieiidiina i
átitina að Lamdspítalanum var
hús méð fæðimgarstofum, og
sJcurðstofum og tveimur legu-
deildum, önmur fyitfa' kvemsjúk
dóma, en him fyatfr sængur-
konur. í tenigibyggdmgu á mffli
þessa húss ti'l gamJa Lamdspit-
alams vatr síðan hugsuð geisia-
lækiniini@ade.ild þar sem sJtyldi
ekfei aðeins vena aðstaða fyrir
kóboLMætoið, heldur eimmig
fiulMcommiar aðstæður fyrir rad-
íumgeymslu og nieð'forð, svo
og aði'iar ísótópa'iæk'niiimgar, er
mútíma gteiislaJæknimigad’eild
ferefst.
í þessum hiuigmymduan vsr
aMtef miiðað' við mjög hóflegia
stærð á báðum þessum deild-
um, en möguJieifear á framtíðar
stækkum ef á þyrfti að halda.
Reifemað var með að fuJlinýta
það húsnæðd, sem þegar hefua'
venið byggt. Og ýmsar Lagfær-
imgar á Fæðiin'gai'deildimmi svo
sem bætt húsalcyntni Ljósmæðra
sfeólams, sem nýlega voru tefe-
im í motfeum, myndu þá nýfcast
iýililegia.
Hvergi höfðu á þessurn fcí'tna
komið fram raddir um að þess
ar byggimgar gætu sfcaðið á
noktounn háfct í vegd fyrir fram
tíðaa-skipuJtagii La-n dspítaJálóðar
immar. Enda hefiur aJdrei heyirat
Framhald á bls. 13
J