Vísir - 28.10.1977, Qupperneq 11

VISIR Föstudagur 28. október 1977
HBILDARAFLINN JAN./SEPT. 1977 og 1976
11
Samband veitinga- og gistihúseigenda:
VILJA BREYTINGAR
Á.LÖGUM UM ,
VINVEITINGAHUS
- en hafa fengið „þurrar" undirtektir
Lög og reglugerðir um
vínveitingahús voru með-
al þeirra mála sem rædd
voru á ný-afstöðnum
aðalfundi Sambands veit-
inga- og gistihúsaeigenda
á Höfn í Hornafirði.
Sambandið hefur ítrek-
að reynt að fá fram
breytingar á reglugerð-
um um þessi mál en að
sögn Hólmfríðar Árna-
dóttur, framkvæmda-
stjóra þess, fengið heldur
þurrar undirtektir.
„Sem dæmi um það sem að
okkar dómi mætti betur fara i
þessu, er t.d. að fá að hafa vin-
veitingahúsin opin eftir klukkan
hálf tólf um helgar. Núgildandi
reglur segja svo um að opinber-
ar skemmtanir séu ekki heimil-
ar eftir klukkan 23.30. Um helg-
ar lýkur skemmtunum þó ekki
fyrr en klukkan eitt á sunnudög-
um og föstudögum og klukkan 2
á laugardagskvöldum. Eftir
klukkan hálf tólf eru nefnilega
samkvæmin orðin að einkasam-
kvæmum þess fólks sem af til-
viljun er inni i húsinu — og þá er
farið eftir reglugerðum um
einkasamkvæmi. Þessu viljum
við skiljanlega fá breytt”, sagði
Hólmfriður.
Það er allt fullt að smáatrið-
um i þessari reglugerð sem þarf
að breyta. Við höfum reynt
árangurslaust að fá leyfi til að
selja sterk vin á miðvikudögum.
Upphaflega forsenda þess að
það var ekki leyft, var sú að á
miðvikudagskvöldum áttu bind-
indismenn að skemmta sér.
Málið þróuðust þó fljótt þannig
að á miðvikudögum fór engin út
að skemmta sér og húsin lokuðu
þau kvöld. Forsendan fyrir
banninu er þvi ekki lengur til”.
„Hótel þar sem erlendir gest-
ir eru tiðir hafa einnig sóst eftir
að fá að selja vin á börum milli
klukkan 3 og 7 á daginn. Það er
algengur siður viða erlendis að
fólk fær sér kokteil eða lystauka
siðdegis, fyrir kvöldverð.
Islensk hótel geta ekki þjónað
þessum þörfum viðskiptavin-
anna öðruvisi en með þvi að
senda fyrir þá leigubil i rikið
eftir vinflösku”.
„Margt fleira i svipuðum dúr
mætti nefna i þessu sambandi,
en undirtektir ráðamanna hafa
verið með eindæmum slæmar.
Ráðuneytið hefur þagað hingað
til og litill áhugi virðist á að
ræða þetta”, sagði Hólmfriður
að lokum. —GA
Veitingahúsaeigendur vilja breytingar á lögum um vfnveitinga-
hús.
September (lestirósl.) Jan,- sept. (lestirósl.)
Bráðabirgða- Bráðabirgða- Endanlegar Bráðabirgða- Bráðabirgða- Endanlegar
tölur 1977 tölur 197« Uttlur 1976 tölur 1977 tölur 1976 tölur 1976
I. BOTNFISKAFLI: 26431 32559 31744 390439 365361 370260
a) Bátaafli: 9701 15347 13447 200772 209305 207628
Vestm. /Stykldsh. 4329 7011 6772 130159 142809 141287
Vestfirðir 1857 1928 1825 27242 27529 27465
Norðurland 2134 3B42 2200 21596 16818 15337
Austfirðir 1246 2049 1780 21475 20745 21784
Landað erlendis 135 817 810 300 1404 1756
b) Togaraafli 16730 17212 18297 189667 156056 162632
V e s t m. / Stykkish. 7062 7669 8061 74237 64265 65437
Vestfirðir 2250 3109 3200 33586 27224 28203
Norðurland 4611 4710 5157 53352 41282 45925
1869 1388 1488 22997 18765 18396
Landað erlendis 938 336 391 5495 4520 4671
II. LOÐNUAFLI: 56866 36581 15207 695698 442857 421461
in. SlLD: 3218 6343 6559 4325 8608 8950 —
IV. RÆKJA: 47 197 219 4684 4362 4636
V. HUMAR: 0 0 0 2770 2757 2780
VI. HÖRPUDISKUR: 405 647 633 2117 2398 2494
VII.KOLMUNNI: 191 0 22 11343 628 569
VIII.ANNAR AFLI: (Spærl.o.fl.) 7361 6225 6064 17711 12779 18220
HEILDÁRAFLI ALLS: 94519 82552 60447 1129087 839750 824370
Heildaraflinn yfir
millfón lestir það
sem af er órinu
Samkvæmt bráðabirgða-
tölum Fiskifélags islands
nemur heildarafli lands-
manna fyrstu níu mánuði
þessa árs liðlega einni
milljón lesta. Endanlegar
tölur fyrir sama tímabil í
fyrra voru liðlega 824 þús-
und lestir og er miðað við
óslægðan afla í þessum
tölum.
Bátaaflinn janúar — september
i ár nemur liðlega 200 þúsundum
lesta en var 207 þúsund lestir á
sama tima i fyrra. Togaraaflinn
nú er 190 þús'und lestir á móti 163
þúsundum i fyrra. Þessar tölur ná
eingöngu yfir botnfiskaflanri.
Loðnuaflinn var mun meiri
fyrstu niu mánuði þessa árs held-
ur en á sama tima i fyrra eða 696
þúsund lestir á móti 421 þúsund
lesta á sama tima árið 1976.
Sildaraflinn i ár er hins vegar
mun minni eða 4,325 lestir en var
nær niu þúsund lestir i fyrra.
Rækjuaflinn er mjög svipaður
eða um 4,600 lestir og humarafl-
inn tæpar 2.800 lestir nú og i fyrra.
Af hörpudisk veiddust liðlega
2,100 lestir i ár en 2,500 lestir
fyrstu niu mánuði ársins 1976. Nú
var búið að veiða liðlega 11 þús-
und lestir af kolmunna i septem-
berlok en ekki nema 569 lestir á
sama tima i fyrra. Annar afli
(spærlingur og fleira) nemur
tæpum 18 þúsundum lesta i ár á
móti 13 þúsund i fyrra.
Heildarafli frá áramótum til
septemberloka á þessu ári er
1.129.087 þúsundir lesta en var
824.374 á sama tima i fyrra. A
meðfylgjandi töflu er að f nna
sundurliðun á þessum afla.
— 3G
Heildaraflinn er oröinn 1.129.087 þúsundir lesta.
FIMMTI FLOKKURINN
aðgang að peningakössum fyrir-
tækja, stofnana og jafnvel rikja.
Þeir greiða til tveggja eða
fleiri flokka
1 litlu landi eins og hér er eitt-
hvað um það, að þeir sem byggja
athafnasemi slna að meira eða
minna leyti á flokksforsjá greiði
styrktarfé til tveggja eða fleiri
flokka. Langvarandi skömmtun-
arkerfi mun hafa komið þessari
reglu á i upphafi, en hún siðan
haldist nokkuð óbreytt, enda fátt
eitt i athafnalifi landsmanna, sem
ekki er háð ákvörðunum stjórn-
málamanna.
Þessi fjármunatrygging skiptir
eflaust töluverðu máli fyrir af-
komu flokkanna, en hún leiðir
einnig af sér sérkennilegan flokk
innan flokkakerfisins, sem lætur
helst á sér kræla, þegar liður að
kosningum. Þessi fimmti flokkur
i flokkakerfinu kemur stundum i
ljós fyrir kosningar með beinum
afskiptum af framboðsmálum,
þannig að hann berst fyrir fram-
boði einstakra manna af þvi völd
þeirra og áhrif eru hagstæð. Og
samkvæmt eðli málsins leitast
fimmti flokkurinn viö að hafa á-
hrif á framboð i sem flestum
flokkum og hafa um það góða
samvinnu.
Árekstrar hagsmunaaðila
og hugsjónaliðs
Þegar svo þessum hagsmuna-
aðilum lýstur saman við hugT
sjónaliðiö veröa árekstrar með
braki og brestum sem eðlilegt er,
enda heldur hugsjónaliðiö þvi
fram með réttu að flokkar eigi að
vera bornir uppi af hugsjónum en
ekki hagsmunastreði. Auðvitað
ber hvergi meira á þessum
árekstrum hér á landi en i
Reykjavik, og hefur það hinar
undarlegustu afleiðingar i för
með sér.
Eitt gleggsta dæmið um þennan
árekstur er deila þeirra Björg-
vins Guðmundssonar og Vil-
mundar Gylfasonar, en Vilmund-
ur hefur vitnað mjög til fimmta
flokksins i þeirri deilu. Annað
dæmi er vert að nefna máli þessu
til sönnunar, en það er viðhorf
margra Framsóknarmanna til
flokksins i Reykjavik, sem þeir
kalla „spekúlantahópinn”. Bænd-
ur hafa þetta orð mjög uppi og
láta sem flokkurinn sé i hers
höndum á meðan „spekúlantarn-
ir” ráði þar lögum og lofum.
1 Reykjavik kvarta aftur á móti
ýmsir spákaupmenn innan
Framsóknarflokksins yfir þvi, að
engin leið sé að vinna fyrir flokk-
inn i borginni af þvi um sé að
ræða bændaflokk, sem varði ekk-
ert um bæjarfylgi — smásalana
og litlu iðnrekendurna og þá
menn, sem lifa á kaupum og söl-
um á allra handa góssi. Af þess-
um sökum virðist flokkurinn orð-
inn einskonar „no mans land”,
þar sem hvorugur vill kannast við
hinn.
Öreiga flokkurinn orðinn
öreigalaus
Alþýðubandalagið er heldur
ekki laust viö þennan tviskinnung
gagnkvæms vantrausts þótt af
öðrum rótum sé runninn. Sem
betur fer er öreigaflokkurinn orð-
inn öreigalaus, en hefur i staðinn
eignast töluverðan hóp velmennt-
aöra stuðningsmanna, sem sumir
hverjir eru hátekjumenn. Og eins
og oft er um slika aðila, vilja þeir
ráöa feröinni.
Þá er það vitað mál að einstaka
grósseri gaukar að flokknum
einskonar ársframlagi, svona upp
á væntanlegan frið þau árin, sem
hann er aðili að stjórn. Allt er
þetta fremur skoplegt, og skal
enn áréttað að viðkunnanlegra
væri að veita flokknum opinbert
fé á fjárlögum.
Erfitt að reka trúverðuga
hægripólitík
Sjálfstæðisflokkurinn nýtur
sterkra stuðningsmanna og er
auk þess fjölmennastur flokk-
anna, a.m.k. á höfuðborgarsvæð-
inu. Þó munu þeir stuðningsmenn
hans vera til, sem telja sér best
borgið með þvi að leggja fé i
flokkssjóöi einhverra hinna flokk-
anna.
Stæröar sinnar vegna gætir
meira árekstra milli hægri og
vinstri i honum en I hinum
flokkunum. Hægri öflin i flokkn-
um eru svona ámóta stödd og
Bændaflokksmennirnir i Fram-
sókn forðum, enda sannast mála
að nú til dags er orðiö mjög erfitt
að reka trúverðuga hægri pólitik i
sinni gömlu mynd. Fimmti flokk-
urinn innan Sjálfstæðisflokksins
telur sig þó vera hægri sinnaðan
og hinn eina sanna kjarna frjáls-
hyggjunnar um leið. Hann tekur
gjarna höndum saman við sæl-
gætissalana og spekúlantana i
hinum flokkunum þegar mikiö
liggur við með þeim árangri að
óvæntir pólitiskir sigrar nást,
m.a. annars i prófkjörum þar
sem smala má langt út fyrir
flokksmörkin.
Fimmti flokkurinn
Fimmti flokkurinn hefur
kannski aldrei verið áhrifameiri
en um þessar mundir. Staða hans
þvert i gegnum alla flokkana ger-
ir það að verkum, að upp koma
samstöður um menn og mál, sem
engan gat órað fyrir. Aukin lýð-
hyggja innan flokkanna hefur
með vissum hætti eflt fimmta
flokkinn til dáða, enda er ekki
lengur þvi til að dreifa að i forustu
flokkanna sitji menn sem deili og
drottni á plani ofar flokkum eins
og stundum vildi bera við hér áð-
ur fyrr. Samstaða fimmta flokks-
ins byggist fyrst og fremst á
hagsmunum, og meðan nokkur
von er um feita gæs, hringir hann
sig saman til aö hremma bráðina.