Alþýðublaðið - 29.10.1969, Qupperneq 7

Alþýðublaðið - 29.10.1969, Qupperneq 7
Alþýðublaðið 50 ára — 23 NOKKUR ORÐ UM RITSTJÓRASKEIÐ FINNBOGA RÚTS VALDIMARSSONAR Þegar saga blaðamennsku og blaðaútgáfu á íslandi verður saman tekin getur ekki hjá því farið að dagsins 29. október 1933 verði ræki- lega minnzt. Þann dag tók Finnbogi Rútur Valdimars- son við ritstjórastarfi og gerði byltingu í íslenzkri blaða- mennsku. Finnbogi Rútur Valdimars- son er Vestfirðingur, fæddur 1907, og var því aðeins 26 ára er hann gerðist ritstjóri. Hann hafði þá um skeið stundað nám í París og Genf í alþjóðarétti og þjóðfélagsvís- indum á vegum Þjóðabanda- lagsins gamla, dvalizt hálft ár í Berlín og part úr ári í Róm. Hann hafði lesið mikið og kynnt sér rækilega ástandið í heiminum, þó ekki einasta af bókalestri, heldur og af við- tölum við menn — löngu orð- inn ákveðinn sósíaldemókrat og viss um hvert stefndi í Evrópu: nazisminn í Þýzka- landi stefndi að styrjöld og landvinningum, og kommún- isminn í Rússlandi var orðinn að miskunnarlausri einræðis- stjórn. Finnbogi Rútur hefur sagt mér að hann hafi alls ekki sérstaklega haft í hyggju að leggja fyrir sig blaðamennsku, og pólitískur framaferill freistaði hans ekki heldur. En samt féllst hann á að taka Al- þýðublaðið að sér er þeir báðu hann þess, Jón Baldvinsson og Héðinn Valdimarsson, for maður og varaformaður Al- þýðuflokksins í þá daga. — Höfuðástæðan til að hann lét til leiðast var sú að hann vildi gjarnan leggja krafta sína fram í baráttunni við nazismann, því honum þótti einsýnt að líka heima á ís- landi yrðu menn að spyrna fast við fótum. Þá var líka kreppa og viðsjártímar; hin vinnandi stétt þurfti á öllu sínu að halda. Þótt það væri mjög af póli- tískum ástæðum að Finnbogi Rútur tók þá ákvörðun að gerast ritstjóri hafði hann næma tilfinningu fyrir hlut- verki blaðsins sem blaðs. — Hann var kunnugur mörgum beztu blöðum álfunnar vegna áhuga síns á að vita hvað fram færi í heiminum, og hann gekk þess aldrei dulinn að Al- þýðublaðið ætti að vera skel- eggt pólitískt málgagn. En honum var einnig ljóst, að það yrði aldrei gott pólitískt málgagn eða baráttutæki fyrir jafnaðarstefnuna nema það væri læsilegt blað, flytti glöggar fréttir og bæri allan svip nútíma viðhorfa í blaða- mennsku. Hann lagði því út í miklar breytingar og sögulegt tíma- bil hefst. Um þessar mundir skipaði fréttamennska óverulegt rúm í íslenzkum blöðum. Innlendar og erlendar fréttir voru rugl- ingslega raktar og settar upp. Fátt kallaðist tíðindi nema það hefði eitthvert gildi í hinu pólitíska hráskinnatogi. Fréttamennsku í blöðum hafði hrakað frá þeim tíma er Vil- hjálmur Finsen var við stýrið hjá Morgunblaðinu. Finnboga Rút fannst einsætt að þessu yrði að kippa í lag. Þess vegna aflaði hann sér erlendra fréttasambanda af heimsborgaralegum áhuga. Þekktir blaðamenn við Daily Herald í London, Politiken og Social-Demokraten í Kaup- mannah. og Arbeiderbladet í Osló tóku að sér að senda Al- þýðublaðinu einkaskeyti. Finnbogi Rúíur Valdimarsson Heimsfréttirnar yrðu að koma fljótt. Einnig litaðist hann um í heimalandinu og fann að blöðin gátu auðveldlega verið næmari fyrir æðaslætti mann- lífsins. Áherzla var lögð á að finna sjálfboðaliða út um allt land, sem vildu taka að sér að gerast fréttaritarar, og þeim var bent á að fleira væri frétt AW«. 50 uura pakkinn. Örugt, fljótvirkt. ALÞTÐUBLAÐIÐ # XVII ARGANGUR M1ÐVIKRDA01N.N 15. «p»U i» Miðjarðarhafs og Evrópustríð í náinui framtíð? Alpjðusamband Islands er siimSyiklisg allrar alþýðu. Kominilnistallokknrínii er pöiitfskt g]ald firota, prátt fyrir alt samfylklnflarbröltlð Eftir Jón Balduinssdn. ÞA» «jí aðalU-gtt Ivent, i g v iuii «ið u,lratkur VMku- lyóur ht'lAi«tuíga i mu. Invð lyrru, að unvrWu bituru- »u lyrir truuituWsUu-IuWul al- þyðUBawlak'ttOUtt og Uroíuiu |»eiui (U bttsttrx Wjttrtt. htm Inuo þarl uð kn> ja, og htó ntóiira. nð Uiettt ktun tonnUt lyr- Ir vurutók og hivröfytgl ulþj.V ilvort Ueggju rr jatn ikrið- tttuil. Ku bkllyrAlu lyrir J»ví, að vel tttkl.t uui {>«*tta itu Jiau, ttð hvergt kó bugur ú fyUdugu muu- tokttuna. Viö hóium vrð Jiests dærnl ttunarttvtaðar, uð lylking verk*- lyiWamtakunua hulir verið roí- lu og ey it meö öilu þvi seai by gt hnfót verW upp ' orkulýðnutn UI hagshóta UynéliiÓ Iraíu ai kyn- 'lóð. Ldeiiíkur verktttjihir hclir dttiitla reynslu al hiuu suuua, Uá- lititl hújiur ixuust út úr »dJ>j'öu- Jkö) ti«Iir bortfi ujipt baráttimn _____ _____ lyrlr atþjöuntt i huutlnu k untl- jii vsuin tim- \ aúíöruum árum, og vtó (komro- ' únfatttr) viðuikeuaum itfi J*ö var raugl hjá okkur afi gora tUrsuui tH Jieott afi fcl>rcfigja þwd vttintök, fceœ hnfa uáfl Jiuguni og hjartu ístouUrar »tþýðu. F.f þ«wl hugsua vasri ríkjaudl hjú komffiúnlsUua, þa masttt tttka hjttl þclritt um „Munlylk- ingn" alvarlega, en við t>tm höf- um hcyri yíirljshiEttr Jx-Jrra og hilorfi á uuilantörnuui úrutu, getura eJtki fckofiafi Jmfi »am luoiki um nelua tuigaxlttniþrejt- ingu hjú Jietm, J>6tt J«ár uú, J»gar póhtifcka slitrlowui Jielrr» cr orfitn gjaklJiroLa, brópt ú al- JijfiuvamlWtiu til Jic»» afi l.jttrga Jicim lrá algcrðri uppgjöf, vilji skjóta sér uudir vcrndttrvieug AiJijöusarobandsliiM, »vo niinua beri á óslgrl J<elrra. l*afi J.arl ekkl annafi en ufi let-a bb>ö komuiúnlstttlkikk'dnti. ttl þes* »A sjá, bvaö Jmfi erkeroþeir ilíklBn preatiti. Hlð ífllenzkfl prcntaraffilftg bclt nýioga íund og kaxis fulltrúa i L nittl uefttdlr tt)- Jiýfiníélagamvft. Á wuna fundl var a*tnþykt oftlrfarandi Sdyktun: .,HJð Islontka, tirontarttfé- i kg fclur 1. œal neffld flirnú ttfi Yinntt aö þvl, afi öll aJþýfitt aafniflt, án sundurgroiútag- ar, undir mcrki Alþýfiuttam- bands Ifllands vifi hátiða- böldin 1. mai." Þuð má fuilyrða afi 90 af hverjum 100 mönnuro, tcm Bkipa aiþýfiuíélögin hér I bKuum aéu sa'nþjrkkir þess- ari álýktun prentttraféjags- ins. cnda kemur fram i hcnni nákvmmlega »ú etefna, sem kora frain 1 ályktun Full- Ekkerf nema hernaftarlegar refsS* ráðstafanlr geta bjargað Abesslníu Sitja Frakkland 01 Sowét-Rússland hjá aí ótta vlð árás afjálfa Þýzkalands? KWXAliXIEVTi TU. AU*StItJHlA«$Oí», KAilWtA.KSAlU.VTI i U.-W£ttn. ÍMSKEYTI írá Paris f morgun gefa í 1 skyn, að stórkostleg og ðrlagarík straumhvörf virðist vera í aðsigi I stjórn- málum Evrópu. Skeytin thla um fréUtr frá. Rómaborg' þess eíms, aö óvœutir viðburóir muni geraat í Qenf, þegtu- átján manna nefndin kcmur saman ú fóHtudaglau tíl þess að neða auknar rcfait áíMUfanir gegn Itállu. Því or haldíð fr&öi I Rómaborg af þeim möuuutn, scra íylgjast bezt með í baktjaldapólitík atórvoldanna, að Sovét-Rúasland hafi gerbreytt urn ftfstóöu til refoi- ráðBtafananna gégn Itallu. og niuui nú ásamt Frakk- landi gera kröfu til þess, &ð þelm verói haU. Fuliyrt er, tið TókkóalóvakSa muni ptyðja þcssa stofnubrcytingu. Ef þeasi frótt skyKll reyna»t rétt, þá er ckki aon- ttð sjáanlcgt, en uð Frukktand, Sovét-Rnhslsnd og Tékkóslóvakía aéa ráðin í nð sitja hjá, ef til vojmn- viðskiftn kentur miOi EngLtndH og Italiu tU af Abess- iniu, scra eítir aibusiu viAburðina þar hyðra cr t&lió rajög veí lingsanlegt. Yerður það vurla skilið á ann- an hátt en þanr,. að þeasi ríki bóist við þvi, að Hitler rayndi noto atríð iniUi Englanda og Itulin tll {iCHa að ráöttHÍ ú Austurríki, Tékkósióvakio og JLitbatien og láta til skarar skrtða á megiuiandi Evrónu. UaHobat, á hIU vabt, án ««■ tagrttr mótáiiyniu. 1 Sufiur-Abceeinlu hflftt flinnis vcrfð héfijr blöðugír bardafttr yfir hátiöarnjir, einkum I grend* ianl vfð Nwgheli, og rai «an ekki ú milli sj*. hvonun þ«r vcilir betur. fteflr notufiu (fiotudttgtafl' úMiKn tíl þí*i« ttfi g«h» eltargwft- áiAs fir k»ttl tt Sttstt Bttflt* 1 Ogttdefl. STAMPEN. Verðiir Suez- skurðiuum loks- fundir og þess QSLÖ. 14. ttþril. FR Samkværat HÍraskeyti frú London til Dagbladet ra*ðir breska stjórnln uft unt hvort gripa skali tH hernaóurlegra reftdað- gcrða gegn It«líu fða hvort IoWb Fréiiauppsláttur frá tíð Finnboga Rúts. en pólitískir háttar. Þá hóf Finnbogi Rútur a2 skrifa fréttir og greinar í svo- kölluðum „æsi—‘fréttastíl og setja aðalfréttasíðu blaðsins upp í fullu samræmi við það. Þetta að tala um „æsi“- fréttir er í verunni oftast rangt og ósanngjarnt, þótt oft sé svo gert af almenningi. Rösk og harðsnúin fréttamennska fær oftast nær þann stimpil á sig alveg eins þótt ýtrustu var- færni sé gætt. Mannlífið er nefnilega lítið annað en „æsi“ fréttir, ef menn þora að horfa á það í stað þess að iáta sig dreyma. Fréttamaður eða ritstjóri frétta þarf að kunna skil á að segja frá atburðum skýrt og greinilega og á þann hátt að það sem mest er interess- ant í fréttinni komi sem alira skýrast í ljós. Hér er ekki spurningin sú að blása það upp sem ekkert er, slík -frétta mennska borgar sig aldrei og vekur aldrei varanlega at- hygli, heldur aðeins það að gera atburðinn nógu ljósan,; finna þá fleti á málinu sem gera það umræðuvert. Til þess að frétt sé skýr verður að setja hana frétta-j lega upp. Dagblað er fréttirj Það kemur út á'hverjum degii því er ætiað að gefa útsýn yf-j ir líðandi atburði. Fyrir þvl verður að haga ritstjórn alls’ blaðaefnis þannig, að það beri keim af frétt. Að segja stór-j frétt á forsíðu og undirstrika tíðindagildi hennar með stóru fyrirsagnarletri er tij þess ætlað, að blaðið verði auðlesnara og betur í takt við straum atvikanna dag frá Framhald á bls. 57

x

Alþýðublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.