Vísir - 27.11.1977, Blaðsíða 2
Þaö er orðið æði langt siðan þeirri staðhæflngu var slegið fram að
engar fréttir væru góðar fréttir. Um þessa staðhæfingu ætla ég ekki
að deila, en sú viska sem ég hef um Afríku og Afrikumenn er að hér
og þar eru borgarastyrjaldir og Idi Amin stjórnar Oganda á sinn sér-
staka máta. En þegar nöfn eins og Dahomey (Benin), Sierra Leone,
eða Máretania eru nefnd á nafn þá verður Afrika jafn svört og hún
hefur alltaf verið. Og sú hugmynd sem við gerum okkur um lif þess
fólks sem byggir þesa álfu er álíka f jarstæðukennd og nokkuð getur
verið. En þessu verður ekki breytt með einni blaðagrein,' það þarf
meira til. Ég minntist áðan á Sierra Leone. Það var ekki gert alveg út
i bláinn. Fyrir þremur mánuðum kom hingað spænsk stúlka, Maria
del Carmen Rivas Iglesias, breskur ríksborgari, sem er gift rússnesk-
islenskum manni sem rekur nú næturklúbb i Freetown höfuðborg
Sierra Leone. Hún vinnur nú sem fyrirsæta við Myndlista- og hand-
iðaskólann, og þar hittum við hana að máli.
fór að vinna á næturklúbbi i eigu föður
sins IFreetown,höfuðborgSierra Leone.”
Andstæður
,,Að bera saman tsland og Sierra Leone
er eins og að bera saman svart og hvitt.
Þar er allt grænt, og satt að segja hélt ég
að væri miklu grænna hérna. Ég heföi
aldrei trúað þvi hve land getur verið lltið
gróið. En mestur er þó munurinn á veðr-
inu. Þeir hafa aðeins tvær árstiðir, regn
og þurrk. Það rignir hjá þeim stanslaust i
6mánuðiog siðan er þurrt i 6,” segir Car-
men og litur út um gluggann.
,,Það eina sem min börn sakna frá Si-
erra Leone eru strendurnar, — það er að
segja tækifærið til að synda. Þarna eru
stórkostlegar strendur með mjúkum
sandi og slútandi pálmatrjám kílómetra
eftir kílómetra, hreinasta paradis. Þarna
er lika hægt að vera i næði þvi stjórn-
málamennirnireru ekkertalltof hrifnir af
erlendum ogþá einkum evrópskum feröa-
mönnum. Þeirra stefna er að reyna að
Krúnurakaðar
klausturmeyjar
„Þaö á sér mjög langan aðdraganda að
égkem hingaö til islands,” segir Carmen.
„Égerfædd og uppalin i bænum La Linea
i Andalúsiuhéraði. Föður minn sá ég
aldrei svo þaö var móðir min sem sá um
mitt uppeldi. Þegar ég haföi náö tilskild-
um aldri var ég send I klausturskóla. Það
var allt of agað fyrir mig. Við máttum
ekkert gera. Ef eitthvað bar útaf var okk-
ur umsvifaiaust hegnt með burstaklipp-
ingu. Ætli ég hafi ekki verið krúnurökuð
allan timann sem ég var þarna,” segir
hún og hlær. „Að lokum fékk ég alveg nóg
af þvi að vera þarna^svo ég einfaldlega
strauk. Skömmu siðar hitti ég síðan nú-
verandi tengdaföður minn, sem fór með
mig til Kanarieyja þar sem hann bjó.
Sagði hann svona i gamni að ég mætti
velja einn af fjórum sonum sinum. Nú,
það leið ekki á löngu þar til ég hafði krækt
mér I einn þeirra. Viö starfræktum þar
siðan hænsnaræktarbú i f jögur ár eða þar
til hann fluttist til meginlands Afriku og
Sunnudagur 27. nóvember 1977 vísm
„ÆTLI ÉG HA
VERIÐ KRIÍN
UÐ ALLAN TÍA
þróa þá menningu sem er fyrir i landinu
án utanaðkomandi áhrifa.”
Fólkið
„Það er og verður aldrei gengið fram-
hjá þeirri staðreynd að Sierra Leone er fá
tækt land. En þrátt fyrir að niutiu prósent
þjóðarinnar eigi ekki böt fyrir rófuna á
sér þá eru allir sibrosandi. Ég sá aldrei
mann þarna sem ekki var brosandi út að
eyrum, enda eru þeir með tennur sem
ekki er hægt að skammast sin fyrir. Þar
er alveg furðulegt hve þessir svertingjar
eru með fallegar tennur.” segir Carmen.
„Annars veður þar hjátrú og allskonar
hindurvitni uppi. Og vald svokallaðra
töfralækna er alveg ótrúlegt. Ef þeir
segja að maður deyi klukkan þetta þenn-
an dag þá deyr hann, og það bara úr ein-
tómri hræðslu.En margiraf þeim eru lika
frábærir læknar sem geta læknað flestar
þær pestir sem leggjast á fólk.
Umskurður
„Sá áiður sem er einna erfiðast fyrir
okkur að skilja, er að þegar stúlka er um
það bil tólf ára, er hún tekin inn I tölu full-
orðinna með heldur óhugnarlegum hætti.
Þær eru umskornar, það erað segja snip-
urinn er ristur I burtu. Og þær mörgu
stúlkur sem deyja við þessa aðgerð deyja
ekki af sársauka heldur tekur hinn illi
andi þær. Það er ekki nóg með að aðgerð-
in er kvalafull, þvi vegna þess hve að-
gerðin er gerð við frumstæðar aðstæður
og án alls hreinlætis er grafandi i sárinu
alla ævi. Ég gæti trúað þvi að vel flestar
sveitastúlkur gangi undir þessa aðgerð.
Það er ekkert grín að vera kona, og kynlif
þeirra kvenna sem hafa gengið undir
þessa aðgerð er ekki upp á marga fiska.
Annars er enginn karlmaður i Sierra
Leone með sömu konunni alla ævi. Þeir
erustanslaustað skipta. Efkonurnar geta
einhverra hluta vegna ekki sinnt hlut-
verki sinu sem skyldi, þá aðstoða þær
hann f að finna aðra. Til dæmis er það
hennar verk að finna konu handa eigin-
manni sinum þegar hún er með barn á
brjósti. En samkvæmt gamalli trú mega
þær þá ekki hafa samf arir. Það er heldur
enginn smá timi sem börn eru á brjósti.
Ég gæti trúað að tvö ár væri mjög algeng-
ur timi.”
Hvitar konur...
„En ég held að engin svartur maður
yrði ýkja hrifinn ef honum yrði útveguð
hvit kona. Þeim finnst þær yfirleitt ljótar;
þær eru svo rasslitlar. Mikill rass er það
fallegasta sem nokkur karlmaður getur
hugsað sér. Brjóst sem þeir sjá dinglandi
fyrir framan sig allan ársins hring vekja
áhka mikla hrifningu hjá þeim og..ja
þeirra álit er að þau séu til þess að gefa
mjólk og ekki til nokkurs annars. Annars
er þetta ekki alveg algilt með hvitu kon-
urnar , þvi margir karlar sem hafa farið
erlendis til langskólanáms hafa komið
með hvita konu með sér heim. Það eru til
dæmis sérstaklega margar rússneskar
konur I Sierra Leone sem eru giftar og
búa þar.
Þó staða konunnar i þessu landi sé ekk-
ert til að hrópa húrra fyrir er móðurhlut-
verkið i hávegum haft, og að móðgá móð-
ur manns er mesta svívirða sem þú getur
gert honum; meira en að móðga hann
sjálfan. En orðið fjölskylda hefur allt aðra
meiningu hjá þeim en hjá okkur. Ef ein-
hver innan fjölskyldunnar eignast eitt-
hvað er þvi umsvifalamt deilt milli hinna.
Svo er það annað sem viö gætum ef til vill
lært af þeim: Þessir menn eru ekkert að
byrgja inn i sér, — þeir segja það sem
þeim býr i brjósti.”
Að afla peninga
„Það er sagt i gamni og ef til vill alvöru
lika að til þess að athuga i hvaða landi þú
ert, þá er nóg i Sierra Leone að rétta út
hendina og ef úrið er farið þá ert þú viss
um hvar þú ert. En fátækin hefur kenr.t
þessu fólki að afla peninga. Og þessir
þjófar eru mestu meinleyisgrey. Þeim
Yiðtal: Póll Steflánsson
„Þeir eru sifellt aö skipta um konur....”
mundi aldrei detta i hug að meiða nokkra
sál. Og yfirleitt verður hvitt fólk litið fyrir
barðinu á þeim. Það er allavega borin
töluverð virðing fyrir þvi af innfæddum.
En andstæðurnar þarna eru geysilega
miklar. Það eru örfáir einstaklingar sem
eiga allt. Hér á Islandi er aftur á móti ekki
spurt úr hvaða stétt þú kemur, — þú hefur
sama rétt og allir aðrir.”
Að koma hingað
Carmen sem býr nú ásamt tveimur
börnum sínum hjá bróður eiginmanns
sins i Hafnarfirði, vinnur sem fyrirsæta i
Myndlista og handiðaskólanum og kennir
þrjá tima i viku spænsku I Hafnarfirði,
bjóst ekki við miklu þegar hún kom hing-
,að eiginlega fyrir tilviljun.
„Ég hafði nefnilega hitt oft i Sierra Le-
„Hér er hreinasta paradís....”
„Þú þarft bara aö reka út höndina.