Vísir - 27.01.1979, Side 10

10
Laugardagur 27. janúar 1979.

Otgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davlð Guðmundsson
Ritstjórar: ölafur Ragnarsson
Höröur Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri
erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Umsjón með Heloarblaöi: Arni
Þórarinsson. Blaðamenn: Axel Ammendrup, Edda Andrésdóttir, Jónína
Michaelsdóttir, Jórunn Andreasdóttir, Katrln Pálsdóttir, Kjartan Stefánsson,Oli
Tynes, Sigurður Sigurðarson, Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guðvinsson, Þor-
valdur Friðriksson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljós-
myndir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. Otlit og hönnun: Jón Öskar
Hafsteinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur:
Slöumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611.
Ritstjórn: Siöumúla 14 slmi 86611 7 linur.
Askrift er kr. 2500 á mánuði
innanlands. Verö I
lausasölu kr. 125 eintakið.
Prentun Blaðaprent h/f
Að rcekja skyldur við lesendur
Eitt af meginhlutverkum
sjálfstæðra fjölmiðla er að
fylgjast vel með hvað er að
gerast i kerfi hins opinbera og
meðal annarra aðila og draga
fram i dagsljósið mál sem al-
menningur á heimtingu á að f á
að fylgjast með og fá fréttir
af.
Sú vika sem nú er á enda, er
dæmigerð fyrir það, hvernig
Vísir rækir þessar skyldur sín-
ar við lesendur sína.
Á mánudaginn skýrði Vísir
fyrstur fjölmiðla frá því að
framkvæmdir væru hafnar á
lóð Framkvæmdastofnunar
ríkisins, þarsem kommissarar
hafa látið teikna fyrir sig stór-
hýsi. Þessi frétt vakti að von-
um mikla athygli á sama tíma
sem ráðamenn þessarar ríkis-
stofnunar og aðrir þjóðmála-
foringjar tala um aðhald og
hvetja alla landsmenn til þess
að herða sultarólina og draga
saman seglin. Þá ætla þeir að
reisa sér höll.
Svo virðist sem ríkisstjórnin
hafi ekki haft hugmynd um
byggingarbrölt kommissar-
anna fyrr en hún sá fréttina í
Vísi og nú hef ur hún tekið mál-
ið fyrir og beðið kommissar-
ana að stöðva jarðýturnar.
Ovíst er þó hvort þeir háu
herrar taka mark á ríkisstjórn
landsins ef marka má ummæli
Sverris Hermannssonar í VIsi í
gær og verður forvitnilegt að
fylgjast með framvindu máls-
ins.
Þá má nefna að Vísir birti
fyrstur frétt í vikunni um að
Flugleiðir hefðu tryggt sér
aðra breiðþotu frá Douglas-
verksmiðjunum, sem í sjálfu
sér er ánægjulegt — en önnur
flugvélakaupafrétt Vísis fékk
ekki eins jákvæðar viðtökur.
Það var frétt um að flug-
málastjóri hefði fest kaup á
lúxus-skrúfuþotu fyrir em-
bætti sitt á 160 milljónir króna.
Sá sem hafði mælt með
kaupunum var Ragnar
Arnalds samgönguráðherra.
Fram kom í fréttinni að verið
væri að útvega erlend lán til
þessara flugvélakaupa.
Ef stjórnvöld telja sig á
annað borð geta bætt enn við
skuldasúpuna erlendis hefði
verið æskilegra að fá fé til
þess að kaupa nauðsynlegan
tækjabúnað á einhverja af
þeim flugvöllum landsmanna,
sem flugmálastjóri og menn
hans hafa talið fyrir neðan allt
velsæmi. Flugmálastjóri yrði
þá að skjótast í gömlu vélinni
sinni um landið enn um sinn og
hún ætti einnig að vera nógu
góð fyrir Ragnar Arnalds,
þegar hann þarf að skreppa
norður í kjördæmíð sitt.
Lúxusskrúfuþota flugmála-
stjórnar ætti að bíða betri
tíma.
Um miðja vikuna var Vísir
fyrstur með frétt um að
Pundsmálið svonefnda hefði
fyrnst í höndum rannsóknar-
lögreglumanna með þeim af-
leiðingum að saksóknari ríkis-
ins taldi tilgangslaust að
ákæra í málinu. Þetta vakti
undrun og hneykslan margra
enda talandi dæmi um þann
seinagang, sem kvartað hefur
verið yfir í réttarkerf inu.
I fyrradag skýrði svo Vísir
einn f jölmiðla frá niðurstöðum
nefndar sem unnið hefur að
könnun á innflutningsverslun
landsmanna á vegum
viðskiptaráðherra. Þar komu
fram mjög sláandi upplýsing-
ar um að nefndin teldi inn-
f lutningsverð almennt vera 14-
19% of hátt. Sömuleiðis var
mat nefndarinnar að um
þriðjungur umboðslauna er-
lendis frá skilaði sér ekki til
gjaldeyriseftirlits Seðlabank-
ans og sú upphæð kæmi hvergi
fram í skattf ramtölum,
þannig að gjaldeyristekjurnar
væru einnig sviknar undan
skatti.
Þessar upplýsingar birtust í
Vísi á undan öðrum fjölmiðl-
um og í viðtali við Þjóðviljann í
gær upplýsti viðskipta-
ráðherra að hann hefði þá enn
ekki fengiðskýrsluna í hendur.
Þetta eru talandi dæmi um
það hvernig Visir þjónar les-
endum sínum.
Sjálfstæð og óhlutdræg
fréttaþjónusta blaðsins undan-
farin misseri hefur vakið
verulega athygli. Slíkri upp-
lýsingamiðlun mun blaðið
halda áfram. Jafnframt
verður kappkostað að starfa
undir kjörorði Visis „Fyrstur
með fréttirnar".
Af munaði
Oft hefur vegur minn legiö á
Amtsbókasafniö.eöa Amtiö eins
og krakkarnir segja. Þetta er
greiöfær og góöur vegur og
gaman aö fara hann. Hann ber i
sérfyrirheit um einhvern mesta
munaö sem hægt er aö veita
sér: aö grúska og rannsaka i
friöi. Og mér liggur viö aö jafna
þvi til búmannsdrýginda yfir
stórri hjörö og fullri hlööu, þeg-
ar ég lit yfir lestrarsalinn þaul-
setinn skólafólki viö fræöa- og
rannsóknarstörf.
Mörgu verki ætti ég ólokiö og
margt óhafitymeira aö segja, ef
Amtsins nyti ekki viö og þess
einstaka viömóts sem gestir
eiga þar aö fagna meöal starfe-
fólksins. Hugsa sér, aö mega
setjast inn i klefa og fá hjálp viö
aö sanka aö sér bókum og
blööum, fletta upp, leita og
sannprófa. Og þaö sem meira
er. Leitin aö einu vekur leitina
aö ööru. Þaö er sú eina sanna
hungurvaka. Alltaf kemur eitt-
hvaö nýtt og aldrei er fullreynt.
,,Orö mér af oröi / orös leitaöi /
verk mér af verki / verks
leitaöi”, segir i Hávamálum.
Þetta finn ég á Amtinu, hvernig
leitin veröur aö þrotlausri, vax-
andi ástrföu.
Mestur er munaöurinn aö fara
á Amtiö i algerri erindisleysu,
á Amtinu
þurfa engu skylduverki aö
gegna. Ganga inn i helgidóminn
sem geymir blöö og timarit,
skoöa, fletta og gramsa. Mér er
i minni aö i jaröskjálftanum
mikla heima i Svarfaöardal 1934
hrundu bækur og timarit afa
mins i bing á baöstofugólfinu.
Þaö var ekki á hverjum degi
sem ég fékk aö handleika þaö
safn, og nú sat ég eins og i
leiÖ6lu og flettiiákafa. Ég haföi
ekki tima til aö veröa hræddur
fyrr en daginn eftir. En þá
hræddist ég lika svikalaust af
öllu hjarta og allri sálu og grét
beisklega. Þá var ég átta ára.
Ég finn til meö eitthvaö
svipuöum hætti á Amtinu og i
bingnum hans afa. Ég hef alltaf
haft óskaplega mikiö gaman af
blööum, og stundum finnst mér
ég heföi átt aö veröa blaöa-
maöur. Samt er nú meira
gaman aö fletta þeim og lesa
þauheldur en búa þau til, a.m.k.
fyrirhafnarminna þegar stofnun
eins og Amtiö er á næstu grös-
um.
Þaö fylgir þvi ólýsanleg
stemmning aö fletta gömlum
blööum, t.d. frá þeim tfma.þeg-
ar ég man fyrst eftir mér og
safnaöi myndum af svo altækri
ástriöu aö ég klippti allt mynd-
efni út úr blööunum, sem mátti
eyöileggja, og limdi I sérstakar
bækur. Nú get ég glaðst yfir þvi
aö hafa ekki fengið aö eyöi-
leggja eins mikiö og ég vildi þá.
Hann afi minn var ekkert fyrir
þaöaö eyöileggja blööin. Og nú
fer ég á Amtiö og fletti upp öll-
um blööunum frá 1933-’34, og
þarna er þetta allt, sem mig
minntiaö ætti aö vera, og margt
fleira, auk heldur myndir af
hrundum húsum og hrörlegum
tjaldbúöum frá þvi á dögum
Jaröskjálftans mikla. Og þaö
kemur viö h jartaö I mér aö sjá á
ný frambjóðendur og
miöstjórnarmenn Bændaflokks-
ins skarta á myndapappir i
Framsókn, alla á sinum staö,
frambjóöendur og miöstjórnar-
menn flokksins mins, sem ég
trúöi svo fast á, aö ég skil ekki
enn þann dag i dag, aö hann
skyldi ekki fá nema þrjá þing-
menn kjörna. Óskaplega fannst
mér þjóðin vitlaus. Og ég horfi I
gamalgróinni lotningu á mynd
Tryggva Þórhallssonar sem var
guö margra Svarfdælinga um
og eftir 1930.
Eldgömul blöö eru sérstakt
hnossgæti. Blöö fyrir daga
fyrirsagna, mynda og letur-
breytinga. Ég er aö fara hönd-
um og augum um Skuld Jóns
Olafesonar, heldur svona tæpi-
tungulaust skrifaöa en síöurnar
oft ansi tilbreytingarlitlar
ásýndum. Ogþó. Hvaösé égnú?
Allt i einu svartur sorgarrammi
og fyrirsögn. SLYSFOR. Hvaö
skyldu nú margir sjómenn hafa
farist I einum róöri frá Suöur-
nesjum? En slysiö er, sem betur
fer, ekki svo bágt, heldur þetta:
Rétt áöur en póstskip fór að
heiman siðast, vildi þaö slys til,
aö dr. Grimur Thomser. féll á
hesti niöur um is á Lambhúsa-
tjörn á Alftanesi og — drukknaöi
ekki.
„Isalands/óhamingju/veröur
allt aö vopni/”!
Þannig var nú blaöamennsk-
an fþá daga.
Hluti af munaöinum á Amtinu
er aö umgangast starfsfólkiö og
koma fram i eldhús i kaffi-
timanum. Þá eru sagöar sögur
og fariö meö visur, kennt og
numiö, ennþá einu sinni leitaö
og fundiö. Enda ævinlega skáld
og fræöimenn viö iöju sina á
Amtinu, stundum svo stranga,
einkum ef þeir eru langt aö
komnir, aö þeir mega rétt aö-
eins vera aö þvi aö svelgja i sig
tebolla, svo aö þeirfaristekkiúr
fróöleikshungri. 1 dag hefur
veriö keypt ný gerö af tei, eitt-
hvert forkunnarfint austur-
lenskt ávaxtate, eöa kryddte
sem svo er framandi aö venju-
leg norölensk 4% samlagsmjólk
ystir iþvi. Þá horfir Sverrir Páll
vinur minn, þýskur I framættir,
mæddur ofan i tekönnuna, en
segir meö heimspekilegu æöru-
leysi: ,,Es ist”.
20.1. ’7S
G.J.