Morgunblaðið - 07.03.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 MIÐVIKUDAGUR 7. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Evrópuvinnuréttur og jafnréttislög
Þörf á fræðslu
og umræðu
HALDIN verðurráðstefna dagana9. og 10. mars nk.
um Evrópuvinnurétt og
jafnréttislöggjöf. Það eru
Samtök atvinnulífsins í
samstarfi við Norrænu
ráðherranefndina sem
halda þessa ráðstefnu á
Hótel Loftleiðum og hefst
hún klukkan 10 árdegis
báða dagana. „Ég vil
vekja athygli á að ráð-
stefnan er tvískipt, er í
tveimur sjálfstæðum hlut-
um,“ sagði Hrafnhildur
Stefánsdóttir, yfirlög-
fræðingur SA, „það er því
hægt að sækja annan
hvorn hluta ráðstefnunn-
ar eða báða.“
– Hvert er markmið
þessarar ráðstefnu?
„Það er að auka fræðslu og
umræðu um Evrópuvinnuréttinn
og jafnréttislöggjöfina, en Evr-
ópureglur á þessu sviði hafa haft
veruleg áhrif á íslenskan rétt og
svo mun verða áfram. Breyting-
arnar á þessu sviði eru mjög ör-
ar. Við höfum fengið fjölda laga á
þessum grundvelli.“
– Þú sagðir að ráðstefnan væri
í raun alveg tvískipt, hvers vegna
er hún það?
„Annars vegar erum við að
fjalla um almennar vinnuréttar-
reglur og höfðum þá fyrst og
fremst til lögfræðinga og þeirra
sem starfa að starfsmannamál-
um. En jafnréttisdagskráin á
laugardeginum hefur reyndar
víðari skírskotun. Þar er ekki að-
eins verið að fjalla um jafnrétt-
islögin heldur líka reynslu fyr-
irtækja. Hvernig er staðið að
gerð jafnréttisáætlana og einnig
hvað fyrirtæki gera til að gæta
samræmis í launasetningu. Og
það hvað fyrirtækin geta gert til
þess að auðvelda starfsfólki sínu
að samræma vinnu og fjölskyldu-
líf. Þá mun einnig verða fjallað
um aðgerðir til að koma í veg
fyrir kynferðislega áreitni og
einelti á vinnustað. Mikilvægt er
að taka á því hvoru tveggja. Því
má bæta við að þessi jafnrétt-
isdagskrá er framlag SA til verk-
efnisins: Konur og lýðræði.“
– Hverjir tala um þessi mál?
„Seinni daginn, þegar jafnrétt-
ismálin eru á dagskrá, er það
annars vegar fólk úr fyrirtækj-
unum og lögmaður Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur og
hins vegar ráðuneytisstjóri
félagsmálaráðuneytis og formað-
ur kærunefndar jafnréttismála.“
– Eru þessi vinnuréttarmál hjá
okkur á svipuðu róli og gerist er-
lendis í kringum okkur?
„Íslensk löggjöf í þeim efnum
byggist á Evrópureglunum og er
því að mörgu leyti mjög svipuð.“
– Eruð þið með erlenda gesta-
fyrirlesara sem tala um jafnrétt-
ismálin?
„Já, við fengum hingað Rut
Nielsen, prófessor við verslun-
arháskólann í Kaupmannahöfn,
sem flytur erindi þarna um jafn-
réttismál. Hún hefur
fjallað mjög mikið um
jafnréttislöggjöf og
Evrópurétt og skrifað
fjölmargar bækur um
efni á því sviði.“
– Hvers vegna takið þið þessi
málefni fyrir núna?
„Við teljum þörf á aukinni um-
ræðu og umfjöllun um Evrópu-
réttarreglurnar og jafnréttislög-
in líka. Ef við tölum sérstaklega
um Evrópuvinnuréttinn, sem er
á dagskrá fyrri daginn hefur
ekki verið mikil umfjöllun um þá
fræðigrein hér á Íslandi til
þessa. Á Norðurlöndunum og í
Evrópu hefur verið skrifað all-
mikið um þetta, auk þess sem
dómstóll Evrópubandalagsins
hefur kveðið upp fjölmarga dóma
sem hafa þýðingu við túlkun ís-
lenskra laga. Við getum tekið
sem dæmi um lög sem byggjast á
Evrópulöggjöfinni, lög um hóp-
uppsagnir, lög um réttarstöðu
starfsmanna við eigendaskipti
fyrirtækja og reglur um vinnu-
tíma.
Samkvæmt EES-samningnum
tökum við yfir reglur Evrópu-
sambandsins á sviði vinnuréttar.
Íslenskur vinnuréttur hefur þó
að mörgu leyti verið sveigjan-
legri. Reglur hér hafa verið
frjálslegri heldur en gerist í
mörgum öðrum Evrópuríkjum.
Eitt af því sem verður fjallað um
á málþinginu er einmitt þessi
staða íslensks vinnuréttar. Sig-
urður Líndal prófessor mun
fjalla um að hvaða leyti íslenskur
vinnuréttur hefur sérstöðu og
Þórarinn V. Þórarinsson, for-
stjóri Landssímans, hvort ís-
lenski sveigjanleikinn sé í hættu
og hver sé framtíðarsýnin. Við
verðum með yfirlit yfir vinnu-
réttarákvæði Evrópuréttarins og
fjöllum um áhrif þess á norræn-
an vinnurétt. Þau Birgitta Ny-
ström, prófessor við háskólann í
Lundi, og Niklas Bruun, prófess-
or við verslunarháskólann í Hels-
inki, tala um áhrif Evrópuréttar
á norrænan vinnurétt. Birgitta
Nyström hefur skrifað mikið um
Evrópuvinnurétt og
Niklas Bruun hefur
verið virkur á þessu
sviði, bæði í Finnlandi
og í Svíþjóð. Hann á
nú sæti í nefnd sem
vinnur að endurskoðun sænskrar
vinnulöggjafar. Auk þess verður
umfjöllun um reglur um eigenda-
skipti að fyrirtækjum, viðurlaga-
kröfur Evrópuréttarins, sem
Stefán Már Stefánsson prófessor
mun fjalla um, og eftirlitskerfi
EES-samningsins, sem Jónas
Friðrik Jónsson, framkvæmda-
stjóri hjá Eftirlitsstofun EFTA,
mun fjalla um.
Hrafnhildur Stefánsdóttir

Hrafnhildur Stefánsdóttir
fæddist 18. nóvember 1946 í
Reykjavík. Hún lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1966 og lögfræðiprófi
1974 frá Háskóla Íslands. Hún
stundaði framhaldsnám í vinnu-
rétti við háskólann í Lundi 1985
til 1987 og varð héraðsdóms-
lögmaður 1992. Hún var starfs-
mannastjóri í Svíþjóð 1978 til
1985, lögfræðingur hjá Vinnu-
veitendasambandi Íslands 1987,
og er nú yfirlögfræðingur hjá
Samtökum atvinnulífsins SA.
Hún á tvö uppkomin börn.
Breytingar á
þessu sviði
eru mjög örar
Svona drífum okkur bændur og búalið, þetta er einstakt tækifæri til að komast í þessa pest á góðum
afsláttarkjörum.
SIGRÍÐUR Stefánsdóttir, formað-
ur Vinstri hreyfingarinnar – græns
framboðs (VG) í Reykjavík, segir
ekkert liggja fyrir um hvort VG
leiti eftir samstarfi við þá flokka
sem standa að R-listanum um fram-
boð í næstu sveitarstjórnarkosning-
um.
Stjórn VG í Reykjavík samþykkti
á mánudagskvöld sérstaka ályktun
vegna umræðu í fjölmiðlum um
framboðsmál í Reykjavík. Þar segir:
„Vinstrihreyfingin – grænt framboð
á ekki aðild að Reykjavíkurlistanum
nú. Engin ábyrgur aðili hefur leitað
eftir samstarfi um næstu borgar-
stjórnarkosningar við VG. Þar af
leiðandi hefur VG vitaskuld ekki
sett fram neinar kröfur, hvorki um
sæti í borgarstjórn né annað. Stjórn
VG í Reykjavík skilur ekki umræð-
ur um prófkjör og sætaskipan sam-
eiginlegs framboðs í ljósi þess að
VG hefur ekki ennþá átt viðræður
við aðra flokka um borgarmál.“
Sigríður sagði Morgunblaðinu að
VG væri að vinna málefnavinnu.
Stefnt væri að því að ljúka henni í
lok apríl eða byrjun maí og nið-
urstaðan yrði lögð fyrir félagsmenn
og þeir tækju ákvörðun um hvort
óskað yrði eftir viðræðum við aðra
flokka um samstarf fyrir næstu
kosningar eða hvort óskað yrði eftir
viðræðum eftir kosningar. Það væri
því ekki um það að ræða að VG
hefði neitt frumkvæði að viðræðum
á þessu stigi og raunar væri það al-
veg órætt hvort það yrði gert.
Óljóst hvort VG óskar eftir
viðræðum við R-listann