Morgunblaðið - 26.04.2001, Blaðsíða 7
VIÐSKIPTI
VILTU VITA MEIRA?
Námstefna á vegum Tölvudreifingar
og Microsoft verður haldin í
Salnum þann 8. maí nk.
Kynnt verða Office XP og Windows XP
og fleiri nýjungar frá Microsoft.
Ókeypis aðgangur.
Nánari upplýsingar og skráning á
www.td.is og í síma 591 9100.
...og þú svífur„ S K Ý “Útgefandi glæsilegra tímarita síðan 1963
NÝTT SPENNAND I T ÍMAR I T Á NÆSTA BLAÐSÖLUSTAÐ
Magnús Gunnarsson: „Ég hef einnig efasemdir um erindi Íslands inn í Evrópusambandið á öðrum
forsendum. Í því sambandi horfi ég til ýmissa landa sem hafa farið inn í sambærilegt samstarf
og orðið útkjálkar í samstarfi stórra eininga. Þá hefur það gjarnan gerst að menn hafa misst hægt
og sígandi barátttuviljann og getuna til að bjarga sér sjálfir.“
hjá samvinnufélaginu KEA.“
Fjölmörg verkefni
sem leysa þarf
„Allt er þetta háð því að Alþingi
samþykki breytingar á lögum um
samvinnufélög sem ég hef trú á að
verði á yfirstandandi þingi, en þá
gæti þessu verið lokið fyrir næstu
áramót. Einingarnar hafa verið gerð-
ar að hlutafélögum. Verkefnið fram-
undan er að færa allar eignir og
skuldir frá samvinnufélaginu til
hlutafélagsins. Það tekur ákveðinn
tíma. Fyrir utan það er ein eining
sem ruglar myndina, en það er inn-
lánsdeildin, sem er enn inni í sam-
vinnufélaginu. Hlutafélagið má ekki
reka innlánsdeild. Ef ætlunin verður
að færa allt frá samvinnufélaginu til
hlutafélagsins þarf að finna nýja
stöðu fyrir innlánsdeildina. Það gæti
verið á þann hátt að losa félagið ein-
faldlega við deildina eða koma henni
fyrir hjá einhverjum vinveittum að-
ila, ef vilji væri fyrir því að gera fjár-
málastarfsemi að einhverri hliðar-
starfsemi félagsins. Auk þessa er
fjölmargt annað sem þarf að huga
vandlega að við þær breytingar sem
fyrirhugaðar eru.“
Komið til móts við
flest sjónarmið
Að sögn Eiríks hefur stjórn KEA
haft vitund um nauðsyn þess að grípa
til einhverra aðgerða varðandi rekst-
urinn um nokkurn tíma. Hann segir
að stjórnin sé jafnframt einhuga um
þær aðgerðar sem fyrirhugaðar séu.
Þessi leið lá hins vegar ekki fyrir
þegar hann byrjaði hjá félaginu. Um
það hafði verið rætt áður en hann hóf
störf hjá félaginu að breyta því í
hlutafélag. Sú leið sem farin hefur
verið hingað til, þ.e. að breyta rekstr-
areiningunum í hlutafélög, hefur í
raun verið biðleikur. Biðleikurinn
hefur falist í því að verja eignir
félagsins og skapa tíma og finna leik
til að bæta reksturinn. Með þessum
aðgerðum hefur ekki verið komið í
veg fyrir að aðilar sem vildu gera
KEA að samvinnufélagi um ókomna
tíð myndu ná því fram. Þeir fá sitt.
Með biðleiknum er hins vegar ekki
heldur komið í veg fyrir að þeir aðilar
sem vildu gera KEA að hlutafélagi
fái sínum vilja framgengt. Því er með
fyrirhuguðum breytingum á KEA
verið að koma fram með lausn sem
getur hentað öllum.
Breytingin hjá KEA hefur
kallað fram meiri samkeppni
„Það er alveg ljóst að samvinnu-
hreyfingin hér fyrir norðan hefur
byggt óhemju mikið upp. En einnig
má segja að samvinnuhreyfingin hafi
á einhverju tímaskeiði jafnvel flækst
fyrir uppbyggingunni. Ég held að all-
ir séu sammála því að á ákveðnum
tíma hafi kaupfélagið notað afl sitt til
að koma í veg fyrir utanaðkomandi
samkeppni. Og því miður er þetta
ekki bundið við samvinnufélögin.
Þeir aðilar sem ná því að verða stórir
reyna alltaf eins og þeir geta að
drepa niður ógnina. Við sjáum þetta
alls staðar í dag og er þetta ekkert
bundið við samvinnufélögin.
Eftir fyrirhugaðar breytingar
mun KEA verða minna sýnilegt en
verið hefur. Ég vil meina að sú breyt-
ing sem gerð hefur verið á félaginu
hingað til hafi kallað fram meiri sam-
keppni á svæðinu hér á Norðurlandi
en var fyrir og ég trúi ekki öðru en að
fólk verði fyrir jákvæðum áhrifum
þess.“
KEA hefur bæði framkallað gamlar
eignir og búið til nýjar
Eiríkur segir að breytingar
undanfarinna ára snúi ekki eingöngu
að félagsmönnunum. Breytingarnar
sem snúi að starfsfólkinu hafi einnig
verið verulegar. KEA hafi verið
stærsti atvinnurekandinn á Norð-
urlandi með allt 1.000 starfsmenn.
Nú væri einungis 41 starfsmaður hjá
KEA sjálfu. Þetta þýði þó ekki
samdrátt í starfsmannafjölda á
vegum KEA, því þegar hann hafi
hafið störf hjá félaginu hafi 1.600
kennitölur runnið í gegnum
launadeild félagsins, en á síðasta ári
hafi fjöldinn verið 2.500. Hann segir
að starfsmenn hafi staðið sig af-
burðavel í öllum þeim hræringum
sem átt hafi sér stað. Starfsmennirn-
ir séu lykilaðilarnir í öllum þessum
breytingum en það sé einkennandi
fyrir KEA hvað bæði félagstryggð
og starfsmannatryggð sé mikil.
„Dæmi um breytingar sem starfs-
fólkið hefur þurft að ganga í gegnum
eru þær breytingar sem hafa orðið
hjá tölvudeild KEA. Við vorum með
eina öflugustu tölvudeildina hér á
svæðinu og ákváðum að stofna fyr-
irtækið Þekkingu hf. utan um hana.
KEA átti 75% í fyrirtækinu og Ís-
lenski hugbúnaðarsjóðurinn 25%.
Rétt fyrir síðustu áramót skipti KEA
á öllum hlutabréfum í Þekkingu fyrir
hlutabréf í Þróun hf. og við það eign-
aðist KEA 20% í því fyrirtæki. Það
liðu einungis þrír mánuðir þar til
KEA skipti á þeim hlutabréfum fyrir
hlutabréf í Hugviti hf. en við það
eignaðist KEA 1,6% í því fyrirtæki. Á
hálfu ári breyttist hlutur KEA frá
því að eiga tölvudeild að öllu leyti yfir
í að eiga 1,6% í Hugviti, sem er
reyndar nú orðið að hlut í GoPro
Landsteinum. Breytingarnar hjá
starfsfólkinu eru því auðsjáanlega
töluverðar á skömmum tíma. Það
sem hefur gerst í framhaldi af þessu
öllu er svo það að það sem var tölvu-
deild KEA er nú hætt að þjónusta
eingöngu KEA-fyrirtæki og er farið
að selja út þjónustu sína fyrir fjöl-
marga aðila. Þetta er dæmi um
vaxtabrodd í KEA.
Annað dæmi sem nefna má er fyr-
irtækið Hagræði hf., sem á Lyfja og
heilsu-apótekakeðjuna. KEA er
stærsti einstaki hluthafinn í því fyr-
irtæki. Lyf og heilsa varð til í fram-
haldi af breytingum hjá KEA. Félag-
ið átti þrjú apótek á Akureyri. Við
ákváðum að reyna að mynda keðju úr
mörgum litlum apótekum og okkur
tókst á mjög skömmum tíma að ná
saman 13 apótekum sem í dag eru 19
talsins. Í upphafi vorum við stærsti
einstaki aðilinn í Hagræði með 27%
hlut út frá þeim þremur apótekum
sem við áttum. Við lítum hins vegar á
þennan geira sem vaxtarbrodd og
KEA fjárfesti í Hagræði á síðasta ári
og á nú 46% hlut í félaginu. Á síðast-
liðnum þremur árum hefur KEA því
bæði framkallað dulin verðmæti í
gömlum eignum og jafnframt búið til
ný og aukin verðmæti,“ segir Eiríkur
S. Jóhannsson að lokum.
gretar@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 2001 C 7
ÞAÐ er enginn endir á hvatningu
og uppbyggjandi leiðbeiningum,
sem stjórnendur fyrirtækja álíta
sig þurfa á að halda. Afreksmenn í
íþróttum finna margir hverjir ann-
an feril í fyrirlestra- og nám-
skeiðshaldi á fyrirtækjavettvang-
inum. Nýjasti liðsmaðurinn í þeim
geira er afrekskonan Allen Mac-
Arthur, sem nýlega varð yngsta
konan til að sigla ein í kringum
hnöttinn, varð í öðru sæti í Vend-
ée-hnattsiglingunni. En breska ól-
ympíusambandið er einnig farið að
athafna sig á markaðnum og gefur
um leið minna frægum íþrótta-
mönnum tækifæri til að vinna sér
inn aukapening að sögn Financial
Times.
Eftir 94 daga ein á sjónum er
MacArthur nú önnum kafin við
fyrirlestra- og námskeiðshald hjá
breska eignarhaldsfyrirtækinu
Kingfisher, sem á tæplega þrjú
þúsund verslanir í sextán löndum.
Fyrirtækið styrkti MacArthur, á
vefsíðu þess er mynd af bátnum og
það þarf vart að sjá eftir því, þar
sem keppnin og frammistaða Mac-
Arthur uppskar fádæma athygli.
Samningur MacArthur og King-
fisher er að renna út, en fyrirtæk-
ið vill gjarnan endurnýja hann til
árs í viðbót og njóta áfram krafta
siglingakonunnar knáu, enda hafi
hún framúrskarandi áhrif á starfs-
fólkið með hæversku sinni og ein-
beitni.
Rekstur fótboltafélags sameinar
bæði rekstur og íþróttir. Sir Alex
Ferguson, framkvæmdastjóri
Manchester United-fótboltaliðsins,
hefur gefið út myndband, þar sem
hann útskýrir stjórnunaraðferðir
sínar og hvernig hann fer að því að
hvetja leikmenn til dáða. Margir
breskir gullverðlaunahafar frá Ól-
ympíuleikunum í Sydney hafa síð-
an öðlast nýjan feril með því að
halda fyrirlestra og námskeið fyrir
stjórnendur fyrirtækja.
Upp á síðkastið hefur breska ól-
ympíusambandið skipulagt þjón-
ustu við fyrirtæki, sem vilja fá
uppörvun frá þrautþjálfuðum og
einbeittum íþróttamönnum. Sam-
bandið útvegar íþróttamenn til að
tala og þá ekki aðeins gullverð-
launahafa, heldur einnig aðra
íþróttamenn sem kunna listina að
leggja sig fram. Einn af þeim sem
með þessu móti hefur öðlast nýjan
frama er Chris Maddox.
Ólympíuleikarnir í Sydney voru
þeir fimmtu sem Maddox tók þátt í
og hann kom síðastur í mark í 50
kílómetra göngu, en þar voru þá
hundrað þúsund manns, sem fögn-
uðu ákaft þessum úthaldsgóða
íþróttamanni. Og sambandið hjálp-
ar ekki aðeins íþróttamönnum eins
og Maddox á nýrri braut, heldur
gerir smærri fyrirtækjum, sem
ekki hafa fé aflögu til að greiða
fyrir stórstjörnurnar, mögulegt að
hlusta á dugnaðarforka úr íþrótta-
heiminum.
Íþróttamenn til leiðbeiningar
London. Morgunblaðið.
DILBERT mbl.is