Morgunblaðið - 14.08.2001, Qupperneq 28

28 C ÞRIÐJUDAGUR 14. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐHeimiliFasteignir
L
AUGAVEGURINN liggur
um hjarta borgarinnar,
gamla miðbæinn, og hefur
um árabil þjónað sínum til-
gangi sem aðalverslunargata
Reykjavíkur. Miklar endurbætur
voru gerðar á útliti hans og aðgengi
að verslunum fyrir nokkrum árum
en með nýju deiliskipulagi fyrir mið-
borgina, sem áætlað er að líti dags-
ins ljós uppúr áramótum, munu
möguleikar á endurbótum enn
aukast. Ýmsir hafa áhyggjur af
framtíð Laugavegarins og telja hann
munu fara halloka í samkeppni við
nýja 63.000 fermetra verslunarmið-
stöð í Smáralind.
Mikið af húsnæði við Laugaveg er
komið til ára sinna og þarfnast end-
urbóta og stenst því illa samkeppni
við nýrra og stærra húsnæði versl-
unarmiðstöðva. Margir líta þó ein-
mitt á aldur húsnæðis við Laugaveg
sem kost fremur en galla. Jón Guð-
mundsson, fasteignasali og eigandi
Fasteignamarkaðarins, hefur lengi
selt verslunarhúsnæði við Laugaveg
og þekkir því vel til þess. Hann segir
mikla endurnýjun hafa átt sér stað á
verslunarhúsnæði við Laugaveg á
síðastliðnum áratug. „Laugavegur-
inn hefur alltaf staðið fyrir sínu. Ég
hef ekki fundið fyrir því að kaup-
menn við Laugaveg beri sig illa, “
segir Jón. Hann segist alls ekki
verða var við flótta af Laugavegin-
um, hann sé með nokkrar eignir við
Laugaveg til sölu þessa stundina en
þó ekkert fleiri en venjulega.
Meðalfermetraverð 150-200
þúsund á Laugavegi
Jón segir viðskipti með atvinnu-
húsnæði hafa verið afar gróskumikil
á síðustu árum en nú sé að komast
jafnvægi á markaðinn. „Meðalfer-
metraverð á verslunarhúsnæði við
Laugaveg hefur verið á bilinu 150-
200 þúsund. Verðið fer mikið eftir
því í hvernig ástandi húsnæðið er og
hvar það er staðsett við Laugaveg.
Þeir sem versla með svipaða vöru
sækjast oft eftir því að vera nærri
hver öðrum við götuna,“ segir Jón.
Hann segist ekki í vafa um að
Laugavegurinn komi til með að
halda sér þrátt fyrir opnun nýrrar
verslunarmiðstöðvar. Uppbyggingin
í Skuggahverfinu og þétting miðbæj-
arins, svo ekki sé minnst á uppbygg-
ingu á flugvallarsvæðinu, telur Jón
að muni styrkja verslun við Lauga-
veginn. Hann hafi alltaf verið eftir-
sótt verslunargata og vel hafi gengið
að selja húsnæði þar í gegnum árin.
Jón segist telja að svo verði áfram
jafnvel þótt samkeppnin harðni.
Nýtt skipulag breytir miklu
Alls hafa 828 manns atvinnu af
verslun við Laugaveg, en 184 versl-
anir eru starfræktar við götuna.
Þeim hefur þó fækkað nokkuð hin
síðustu ár, samkvæmt upplýsingum
sem fengust hjá Þróunarfélagi mið-
borgarinnar. Á veitingastöðum við
Laugaveg starfa 277 manns, en sam-
tals eru verslanir og veitingastaðir í
tæplega 35.000 fermetrum húsnæðis
við Laugaveg. Þetta rými getur þó
aukist töluvert með tilkomu nýs
deiliskipulags fyrir miðborgina.
Helsta breytingin fyrir Laugaveginn
verður sú að verslunareigendur fá
leyfi til að stækka húsnæði verslana
sinna út í lóðamörk, þ.e. nýta áður
ónýttar baklóðir undir verslun og
jafnvel byggja ofan á hús sín.
Eva María Jónsdóttir, íbúi í
miðbæ Reykjavíkur bindur miklar
vonir við nýja skipulagið. Hún, eins
og fleiri, telur að nýtt deiliskipulag
fyrir miðborgina breyti aðstæðum
verslana við Laugaveg til hins betra.
Eva María segist al-
mennt hlynnt því að
gömul hús séu vernd-
uð og vill þá ekki und-
anskilja t.d. skúra á
baklóðum í miðbæn-
um, sem séu eitt af
einkennum byggðar-
innar þar. Hún segist
þó tilbúin að fórna
„njólabeðum og bak-
görðum sem enginn
sér“ megi það verða
til þess að auka veg
verslunar við Lauga-
veg.
Árni Einarsson,
íbúi og atvinnurekandi á Laugavegi
18, telur að nýja skipulagið komi til
með að skipta sköpum fyrir verslun
á Laugavegi. Hann telur gríðarlega
uppbyggingarmöguleika fyrir hendi
og að skipulagið sé grundvöllur fyrir
breytingum á húsnæði við Lauga-
veg. Hann óttast ekki breytingar
heldur telur þær vera af því góða.
Skapast muni möguleikar á húsnæði
sem henti góðum verslunarkeðjum
sem vilja hafa útibú frá sér í miðborg
hverrar höfuðborgar.
Að mati Árna er Laugavegurinn
eins konar kaós, sem enginn getur
stýrt og enginn eigi að stýra eða
reyna að samræma. Hver húseig-
andi verði hins vegar að bera ábyrgð
á viðhaldi síns húss og þar sem engin
miðstýring sé á Laugaveginum líkt
og í verslunarmiðstöðvum, geti verið
þörf á reglum og aðhaldi borgarinn-
ar varðandi sóðaskap og sinnuleysi
bæði rekstraraðila og húseigenda.
Árni telur þörf á endurbótum hús-
næðis við Laugaveg, en bendir einn-
ig á mikilvægi þess að húsum við
götuna sé haldið hreinum. „Það ná
engin lög yfir sóðaskap og sinnu-
leysi. Auðvitað er nauðsynlegt að
endurnýja og halda húsnæði við en
það er dýrt. Að minnka subbuskap
við verslanir kostar hins vegar smá-
aura.“ segir Árni.
Fjölbreyttur Laugavegur
Eva María hefur búið í miðborg-
inni síðan 1996. Hún vill leggja kapp
á að Laugavegurinn haldi sér sem
verslunargata og hefur ákveðnar
hugmyndir um hvernig nýta má sér-
stöðu hans. „Það væru mistök fyrir
Laugaveginn að fara út í samkeppni
við Kringluna og Smáralind. Ég held
að sérstaða götunnar felist í sögunni
og margbreytilegri húsagerðarlist
og því á að hampa. Ég myndi ekki
vilja sjá eitt samræmt útlit á Lauga-
vegi heldur tel jákvætt að halda fjöl-
breytileikanum,“ segir Eva María.
Árni telur vanda og vegsemd hús-
næðis við Laugaveg felast í aldri og
sérstöðu húsnæðis við götuna. Hann
segir að aldur húsnæðisins sé hluti af
ímynd margra verslana við Lauga-
veg á meðan öðrum henti illa að
starfa í gömlum húsum. Verslunar-
keðjur vilji t.a.m. frekar staðlað hús-
næði þar sem engar súlur eða veggir
séu á miðjum gólfum. Honum finnst
sérstaða húsnæðis við Laugaveg þó
geta gefið verslunum þar ákveðinn
sjarma og segir nauðsynlegt að unn-
ið sé með þessa sérstöðu og hún nýtt
þeim til framdráttar. Hann telur
Smáralind og Kringluna þjóna vel
sínum viðskiptavinum en telur
Laugaveginn hins vegar þjóna öðr-
um tilgangi og að sumu leyti öðrum
hópum. Hann segist líta á það sem
eðlilega þróun verslunar að fólk hafi
val milli verslunarmiðstöðva og mið-
borgarinnar.
Miðborgarstjórn skoðar
Laugaveg sérstaklega
Svokölluð miðborgarstjórn er
starfrækt á vegum borgarinnar en
bæði Árni og Eva María sitja í henni.
Eva María er fulltrúi íbúa og Árni
hennar varamaður, en hann er auk
þess hluti af sérstökum rýnihóp um
Laugaveginn, sem starfar á vegum
stjórnarinnar. Þau segjast þó aðeins
geta lýst persónulegum skoðunum á
málefnum Laugavegarins enda hafi
stjórnin enga sérstaka stefnu sem
þau geti mælt fyrir. Fundir stjórn-
arinnar og Laugavegshópsins séu
fyrst og fremst til skoðanaskipta
fallnir. Fólk hittist og komi með
ábendingar og ræði tillögur að
breytingum á hinu óútkomna deili-
skipulagi fyrir miðborgina. Vegna
þátttökunnar í miðborgarstjórn hafa
þau fengið að kynnast baklóðum
Laugavegarins betur en flestir aðrir
en þau telja að þar séu miklir mögu-
leikar fyrir hendi sem nýta skuli.
Undraheimur baklóða Laugavegar
komi sjaldan fyrir augu almennings
en hann verði unnt að gera sýnilegri
með tilkomu deiliskipulagsins.
„Laugavegurinn gengur í gegnum
ákveðna vaxtaverki núna en hann
hlýtur að halda velli. Nú verður að
taka Laugaveginn fyrir, reit fyrir
reit, meta hverju á að fórna og hvað
á að halda velli og byggja hann þann-
ig upp, segir Eva María.
Gjafakort í miðbæinn
Margir koma að uppbyggingu í
miðborginni en Þróunarfélag mið-
borgarinnar er eins konar regnhlíf-
arsamtök aðila er láta sig málið
varða. Innan vébanda félagsins eru
rekstraraðilar í miðborginni auk
þess sem íbúar og ýmis samtök, eins
og Laugavegssamtökin séu aðilar að
félaginu. Að sögn Einars Arnar Stef-
ánssonar, framkvæmdastjóra Þró-
unarfélagsins, tengist það borgaryf-
irvöldum ekki formlega en hann
segir góð samskipti vera við mið-
borgarstjórn. „Félagið reynir að
vekja athygli á ýmsum málum er
varða miðbæinn og okkar helsta mál
þessa dagana er útgáfa gjafakorts
fyrir miðborgina,“ segir Einar Örn.
Gjafakortin verða gefin út um
miðjan september og nú þegar eru
130 fyrirtæki skráð til þátttöku, en
Einar Örn segist vonast til að yfir
200 fyrirtæki verði með þegar upp er
staðið. Útgáfa gjafakorta tíðkast í
verslunarmiðstöðvum en þetta er í
fyrsta skipti sem reynt er að gefa út
sameiginlegt gjafakort fyrir miðbæ-
inn. Kortin verður hægt að nota hjá
ólíkum fyrirtækjum, jafnt í verslun-
um sem á veitingastöðum og jafnvel í
leikhúsum. Að sögn Einars verður
hægt að kaupa kortin á nokkrum
stöðum í miðborginni auk þess sem
þau verði seld á Netinu og í síma-
sölu. Tilgangur með útgáfu kortanna
er að efla verslun og vekja athygli á
miðborginni sem helsta verslunar-
kjarna borgarinnar.
Gengið til kosninga daglega
Sem íbúi miðborgarinnar segist
Eva María sækja mikla þjónustu á
Laugaveginn og vill geta haldið því
áfram. Hver dagur er kosningadag-
ur í huga Evu Maríu, því hún telur
að borgarbúar geti greitt atkvæði
með verslun og þjónustu á Lauga-
veginum með því að versla þar. Hún
segist ekki síst telja að íbúar mið-
borgarinnar ættu að nýta sér þenn-
an kosningarétt og taka þannig þátt í
að móta umhverfi sitt, vilji þeir
áfram geta sótt þjónustu í sínu
hverfi.
Verslunum við Laugaveg hefur
fækkað nokkuð á síðustu árum, en
þeim hefur þó fækkað meira í Kvos-
inni og í hliðargötum við Laugaveg.
Það sem helst vekur athygli varð-
andi Laugaveg er hve samsetning
verslana hefur breyst. Fataverslun-
um fjölgar, en verslanir með máln-
ingu, búsáhöld eða húsgögn, svo eitt-
hvað sé nefnt, sjást síður við
Laugaveginn. Árni telur þetta þó
ekki áhyggjuefni. Hann segir að sér
þyki gaman að sjá hvernig verslun-
armynstur fólks breytist. Það þýði
ekki að sjá eftir gömlum verslunum
þótt þær hafi staðið á sama stað um
árabil. „Þetta er nostalgísk eftirsjá
eftir búðum sem ekki lengur var þörf
fyrir. Staðreyndin er sú að verslanir
leggjast af ef ekki er verslað í þeim.
Þannig breytist samsetning verslana
við Laugaveg eftir því hvar fólk vill
versla,“ segir Árni.
Eva María Jónsdóttir sér Lauga-
veginn fyrir sér sem lifandi versl-
unargötu í framtíðinni. Ég vil sjá líf,
ég vil sjá fólk. Við vitum að fólk
gengur frekar um þar sem annað
fólk er fyrir. Ég tel að byggingar við
Laugaveginn eigi að vera í réttu
hlutfalli við mannslíkamann en ekki í
hlutfalli við bílana og draumurinn er
að gera Laugaveginn að göngu-
götu,“ segir Eva María að lokum.
Laugavegurinn
stendur fyrir sínu
Við Laugaveg standa fjölmörg falleg hús og algengt er að verslanir og veitinga-
staðir noti sjarma gömlu húsanna til að skapa sér ímynd. Sjarminn varir þó ekki að
eilífu og endurbóta er þörf, ekki síst í ljósi stóraukins framboðs verslunarhús-
næðis. Þeir aðilar sem Eyrún Magnúsdóttir ræddi málið við eru sammála um að
Laugavegurinn haldi velli hvað sem á dynji nái hann að nýta sérstöðu sína.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Helsta verslunargata
Reykjavíkur hefur tek-
ið miklum breytingum
á síðustu árum en
frekari uppbyggingar
er þörf.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Á Laugavegi starfa yfir 1.100 manns í verslunum og á veitingastöðum.
Húsið við Laugaveg 34 var byggt árið 1929 og
hefur hýst verslun Guðsteins Eyjólfssonar síðan
þá. Eins og sjá má er húsinu afar vel við haldið.