Vísir - 31.10.1979, Síða 16

VÍSIR
MiOvikudagur 31. október 1979
Umsjón:
Katrin Páls-
dóttir
„Bok um barn
fyrir fulloröna”
- segir Egili Egllsson um bók sína. Sveindómur
„Þetta er ekki barnabók,
þrátt fyrir aö söguhetjan sé
aöeins þrettán ára gamall. Bók
um barn fyrir fulloröna, gæti
kannski veriö undirtitill”, sagöi
Egill Egilsson f spjalli viö VIsi
um nýja bók slna, Sveindómur,
sem bókaforlagiö Iöunn gefur út
innan skamms.
Sveindómur er önnur bók höf-
undar, en áöur hefur hann sent
frá sér bókina Karlmenn
tveggja tlma.
Gagnrýni á skóla-
kerfið.
Aöalpersóna sögunnar er
Sveinn Þór Jónsson, sem er
þrettán ára.
„Hann er óskaplega venju-
legur drengur. Hann er meöal-
maöur I sinum bekk. Þarna er
ekki fjallaö um unglingavanda-
mál, heldur sný ég mér aö
heimilinu og skólanum. Sagan
segir frá þvl hvernig hann upp-
lifir umhverfi sitt og hvernig
foreldrarnir reyna aö stjórna
honum”, sagöi Egill.
1 bók Egils er ádeila á skóla-
kerfið og heilbrigöiskerfiö.
Hann fjallar um þaö hvernig
Sveini Þór gengur I skólanum
og I þvi sambandi gerast
dramatiskir atburðir.
„Ég hef lengi haft mikinn
áhuga á málefnum skólans. Aö
mlnu mati hefur hann ekki verið
tekinn til veröugrar umfjöll-
unar”, sagöi Egill.
Safnaði efni i Dan-
mörku.
Egill lagöi grundvöllinn aö
bókinni I Danmörku í fyrra-
sumar. Hann sagðist hafa
notfært sér gögn sem þar er aö
finna á bókasöfnum. Bókin
hefur verið unnin i fristundum,
þar sem Egill er stundakennari
viö Verkfræöi og raunvisinda-
deild Háskóla Islands.
„Ég vann svo að þessu öllum
stundum frá þvl I vor leið og
fram á haust og skilaði slðustu
linunum fyrir þrem vikum”,
sagöi Egill.
-KP.
Egill Egilsson sendir frá sér sina aöra bók, Sveindómur og kemur
hún út hjá Iöunni innan skamms.
Visismynd JA.
Sverrir ólafsson viö eitt verka sinna. Vlsismynd GVA.
Stál, kopar og ál
- Sverrlr óiaisson sýnir I FíM-sainum
Sverrir ólafsson hefur opnað
sýningu I FIM salnum viö
Laugarnesveg. Þar sýnir hann 22
myndverk. Sverrir vinnur mest I
málm, stál, kopar og ál.
Þetta er fyrsta einkasýning
Sverris, en hann hefur tekiö þátt I
samsýningum hér á landi og er-
lendis. Hann lauk prófi frá
Handiöadeild Kennaraskólans og
Myndlista og handlöaskólanum,
en einnig hefur hann sótt nám-
skeið i Bandarikjunum og á Ita-
liu.
Sýning Sverris stendur til 11.
nóvember. Hún er opin frá 14 til
22 daglega.
—KP
Yogabók Skula Magnussonar
Skúli Magnússon:
Yogabókin þln.
örn og örlygur,
Reykjavik 1979.
AHUGAMENN um yoga
mega fagnabók Skúla Magnús-
sonar, og óneitanlega er gleöi-
legt aö hún er frumsamin, ekki
þýdd, þvl leita má vlöa I erlend-
um bókum til aö finna
jafn-ljósar og sannar skýringar
á þeim tólf hatha-yoga æfing-
um sem fyrir eru teknar og
yoga-heimspekinni yfirleitt.
Þá virðist blómarósin unga,
Marla Einarsdóttir, sem stell-
ingarnar sýnir á myndum As-
grlms Agústssonar ráöa yfir
einstöku likamsvaldi. Þótt
mynd sýni aldrei yoga, heldur
aöeins stellingu, skulum viö
vona aö þau fingeröu blæbrigöi
hugar eöa sálarlifs sem hverri
asönu fylgja séu henni upplifaö-
ur veruleiki. En þaö er órafjar-
lægö frá aö sýna stellingu og
iöka yoga.
Ekki get ég heldur látiö hjá
liöa aö klappa fyrir ljósmyndar-
anum þótt mér finnist hann
stundum' láta flottheit ljós-
myndalistarinnar bera skýr-
bókmenntir

ingargildi myndanna ofurliöi.
En þessar aöfinnslur skulu
teljast smámundir.
Sannast sagna heföi ég kosiö
aö Skúli sjálfur sýndi stell-
ingarnar þvi þótt hann kannski
sé ekki eins fimur I skrokknum
og daman þá iökar hann
hatha-yoga af einstakri innlifun
og skilningi og llkara þvl sem
tlökast á Indlandi heldur en
yfirleitt þekkist á Vesturlönd-
um.
Undirritaöur getur ekki stillt
sig um aö predika ofboölitiö um
yoga I þessu tilefni:
Yoga er lifsleiö. Yogi iökar
yoga allan daginnog alla daga.
Annars er yoga ekki yoga.
Þetta ber aö hafa I huga þegar
menn læra sérstakar
yoga-iðkanir, þvi gildi þeirra á
ekki aö greina frá lifinu sjálfu.
Þannig má segja aö stund sé
ekki lögö á yoga I neinum af-
mörkuöum tilgangi, til aö
mynda ekki til aö veröa sér úti
um sérstakan andlegan ávinn-
ing né handsama tiltekinn ytri
gróöa. Yoga er slíkt llf aö vanda
sig aö vera til, veita hinu sanna,
fagra og góöa lotningu meö llfi
sinu.
Þetta veit SkUli mætavel, og
kemur enda skýrt fram I bók
hans. Hann vitnar I BUddha:
„Hugurinn fer á undan öllum
hlutum öörum.hann stýrir þeim
og hann skapar þá. Af öllum
fyrirbærum er hugurinn næstur
oss: aöeins gegnum hugann
veröum vér vör hins ytri heims
— þarmeö talinn vor eigin lik-
ami. Sá sem komist hefur til
skilnings á huganum hefur skil-
iö alla hluti aöra I leiöinni.”
Bókin er útgefin af smekkvisi.
Og til mikilla bóta sýnast teikn-
ingar Geirs Ágústssonar þótt
smáar séu.
LIST ÓMAKSINS
VERÐ?
1 flestum hýbýlum manna er
meira og minna af hlutum sem
telja má til listar. Þannig mætti
ætla að þörf fyrir list og listsköp-
un búi I öllu fólki.
List er hugtak yfir einhverja
þörf sem býr I fólki og fær útrás á
þaö mismunandi hátt aö erfitt er
aö skilgreina, kanski ómögulegt.
Hins vegar má segja aö list sé þaö
sem listamenn gera og kalla list,
listamenn séu þeir sem kallaöir
eru þaö af sjálfum sér eða öðrum.
Menn veröa aö halda sig innan
þessa ramma, þvi annars mætti
lita á allt sem list en ef svo væri er
listsköpun óhugsandi.
Samkvæmt þessu eru þeir
myndlistarmenn sem kalla sig
svo. A seinni árum hafa mynd-
listarmenn notaö marga nýja
miöla auk hinna hefðbundnu
leiöa. Má þar nefna myndsegul-
band, Ijósmyndun, bækur og per-
formance. Dæmi eru um aö menn
noti marga miöla I einu verki t.d.
ljósmynd og kvikmynd. Sum
þessara verka er ógerlegt að fella
undir hinar heföbundnu listgrein-
ar og er af þeim sökum heppi-
legra aö tala um list fremur en
myndlist, tónlist, ljóölist o.s.frv.
sem eru of þröng hugtök.
Vegna hinna mörgu leiöa sem
farnar eru við gerö myndlistar
(listar) er gallerliö ekki lengur
eini staöurinn þar sem verkum er
komiö á framfæri. Margir dreifa
verkum slnum á myndsegulbönd-
um eöa I bókum. Segja sumir aö
gallerliö sé aö veröa úrelt.
Þeir listamenn sem fást viö
performance nota oft ekki
gallerlin til aö framkvæma verk
sln I. Svo er auövitaö aö finna
mikilvægar upplýsingar I blööum
og bókum. (t.d. er rekið gallerl I
tlmaritinu Svart á hvltu.)
Sumir listamenn, þá einkum
þeir sem kenna sig viö con-
ceptualisma, hafa sagt aö gagn-
rýnandinn sé óþarfa milliliöur,
enda sé listamaöurinn sjálfur sá
sem skilur eigin verk allra manna
best. Hafa þeir margir skrifaö
rækilega um verk sln. Þeir hafa
mikið til sins máls, meö tilliti til
þess hversu óhemju erfitt er aö
öðlast yfirsýn yfir það sem er aö
gerast I list I dag. Svo má einnig
lita þannig á að einmitt þess
vegna sé stööug umfjöllun um list
á opinberum vettvangi nauösyn-
leg.
Gagnrýnandinn eöa sá sem
fjallar um myndlist er þá aö
miklu leyti upplýsingamiöill sem
þó er I aöstööu til aö varpa fram
tilgátum um eöli samtlmalistar.
Hann vill reyna aö upplifa verkin
og skoöa þau bæöi I list sögu og
þjóöfélagslegu samhengi og velta
fyrir sér hversu miklu máli þau
skipta I þvi samhengi. Til aö
koma hugmyndum slnum á fram-
færi getur hann þurft að beita
listrænum brögðum, ef svo mætti
segja, I þvl skyni aö ná fram anda
þeirra hluta sem um er fjallað.
Augljóst er aö I stuttum blaöa-
greinum er einungis rúm til aö
fyrst og fremst aö vekja athygli á
hlutum sem sá sem skrifar telur
skipta máli eöa athygli verða.
Kannski aö ræða um eitt verk eöa
jafnvelhugmynd ef svo ber undir.
Er þá engan veginn miöað viö þaö
sem til sýnis er i gallerlum
borgarinnar.
En ef list hjáípar okkur að
skilja mannllfiö og okkur sjálf
betur er þá ekki öll umræöa um
list ómaksins verð?
—HL
myndlist
Hannes
Lárusson
skrifar: