Morgunblaðið - 21.02.2002, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 2002 C 9








































































































NÚR VERINU S K E L F I S K B Á T A R
Nafn Stærð Afli Sjóf. Löndunarst.
BJARNI SVEIN SH 107 41 25 4 Stykkishólmur
KRISTINN FRIÐRIKSSON SH 3 104 36 4 Stykkishólmur
ÞÓRSNES SH 108 163 48 5 Stykkishólmur
FOSSÁ ÞH 362 249 90 1 Þórshöfn
T O G A R A R
Nafn Stærð Afli Uppist. afla Löndunarst.
BREKI VE 61 599 140* Djúpkarfi Gámur
BERGEY VE 544 339 66* Karfi/Gullkarfi Vestmannaeyjar
JÓN VÍDALÍN ÁR 1 548 87* Karfi/Gullkarfi Vestmannaeyjar
STURLA GK 12 297 79* Djúpkarfi Grindavík
ÞURÍÐUR HALLDÓRSD. GK 94 249 61* Djúpkarfi Grindavík
SÓLEY SIGURJÓNS GK 200 290 92 Ufsi Sandgerði
HJALTEYRIN EA 310 846 74 Karfi/Gullkarfi Reykjavík
OTTÓ N. ÞORLÁKSSON RE 203 485 177 Karfi/Gullkarfi Reykjavík
ÁSBJÖRN RE 50 442 152 Karfi/Gullkarfi Reykjavík
HARALDUR BÖÐVARSS. AK 12 299 101 Karfi/Gullkarfi Akranes
STURLAUGUR H. BÖÐV. AK 10 431 141 Karfi/Gullkarfi Akranes
HRINGUR SH 535 488 100 Karfi/Gullkarfi Grundarfjörður
SKAFTI SK 3 299 79 Ufsi Grundarfjörður
PÁLL PÁLSSON ÍS 102 583 148 Þorskur Ísafjörður
KALDBAKUR EA 1 941 143 Þorskur Akureyri
ÁRBAKUR EA 5 445 114 Þorskur Akureyri
GULLVER NS 12 423 113* Þorskur Seyðisfjörður
LJÓSAFELL SU 70 549 73 Þorskur Fáskrúðsfjörður
BJÖRGÚLFUR EA 312 424 88 Þorskur Stöðvarfjörður
KAMBARÖST SU 200 487 99 Þorskur Stöðvarfjörður
MARGRÉT EA 710 450 98 Þorskur Stöðvarfjörður
GUÐNI ÓLAFSSON VE 606,
eitt stærsta og öflugasta línuskip á
Norður-Atlantshafi, kom til heima-
hafnar í Vestmannaeyjum í fyrsta
sinn um síðustu helgi en skipið var
smíðað hjá skipasmíðastöðinni
Huangpu Guangzhou í Kína. Eig-
andi skipsins er útgerð Ístúns hf. í
Vestmannaaeyjum.
Helstu forvígismenn að bygg-
ingu skipsins voru félagarnir Guð-
jón Rögnvaldsson, framkvæmda-
stjóri Ístúns og útgerðarfélagsins
Sæhamars, og félagi hans Guðni
Ólafsson skipstjóri sem átti hug-
myndina að smíðinni, en Guðni lést
langt fyrir aldur fram meðan skip-
ið var í smíðum.
Guðni Ólafsson VE er þriggja
þilfara línu-, neta- og túnfiskveiði-
skip með tvær frystilestar undir
aðalþilfari. Aftari lestin er frysti-
lest fyrir túnfisk og kælir niður í
-55̊C. Mesta lengd skipsins er 51,2
metrar, breidd 12,2 metrar og
dýpt af efra þilfari 8,10 metrar og
frá bakkaþilfari 10,50 metrar.
Guðni Ólafsson VE er 1.508
brúttótonn og 452 nettótonn. Íbúð-
ir eru fyrir 24 menn, auk sjúkra-
klefa og skrifstofu. Aðalvélar eru
tvær af gerðinni Caterpillar. Skip-
ið er hannað hjá Verkfræðistof-
unni Feng ehf., í samvinnu við Sig-
mar Sveinsson skipstjóra og
Hallgrím Rögnvaldsson, sem einn-
ig önnuðust eftirlit með smíðinni í
Kína. „Við erum mjög ánægðir
með smíðina á skipinu. Það má að
stórum hluta þakka því að við
höfðum sjálfir öflugt eftirlit með
smíðinni allan tímann,“ segir Guð-
jón Rögnvaldsson í samtali við
Morgunblaðið.
Forsendur hafa breyst
Ístún var stofnað að frumkvæði
Sæhamars í Vestmannaeyjum í
þeim tilgangi að láta smíða skip
með túnfisk- og línuveiðar í huga.
Að Ístúni standa auk Sæhamars
nokkrir öflugir hluthafar, m.a.
Burðarás hf., Sjóvá-Almennar hf.,
Skeljungur hf., Þróunarfélag Ís-
lands hf., Hekla hf., Radíómiðun
hf., Friðrik A. Jónsson ehf., Net-
hamar ehf. í Vestmannaeyjum,
Pétur Björnsson, stjórnarformað-
ur Ísbergs Ltd. í Bretlandi, verk-
fræðistofan Fengur og Sigmar
Sveinsson skipstjóri. Samið var um
smíði skipsins á vormánuðum árið
1999 en smíðin hefur tafist nokkuð
frá því sem upphaflega var áætlað.
Segir Guðjón að forsendur hafi
breyst töluvert frá því að tekin var
ákvörðun um smíðina, enda hafi
minna veiðst af túnfiski en margir
hafi gert sér vonir um á þeim tíma.
„Við gerðum okkar áætlanir út frá
túnfiskveiðunum en við höfum frá
upphafi verið með aðrar línuveiðar
í úthafinu í huga, því það var alltaf
ljóst að ekki væri hægt að stunda
túnfiskveiðar nema hluta úr ári.
Þó að skipið sé að mörgu leyti
hannað til túnfiskveiða mun margt
af þeim búnaði nýtast mjög vel á
almennum línuveiðum. Til dæmis
munum við nýta túnfiskfrystilest-
ina undir hefðbundinn afla. Fisk-
urinn geymist betur við svo mikið
frost, hann kristallast fyrr og því
rennur ekki eins mikill vökvi úr
honum þegar hann er affrystur.
Þannig munum við skila betra hrá-
efni að landi.
Skipið er hannað til þess að geta
verið að veiðum í úthafinu, að
komast með línu þar sem togskip
geta ekki verið að veiðum. Þar
teljum við vera ótal spennandi
möguleika. Í þessu skipi er allt það
besta sem framleitt er fyrir línu-
veiðar í dag. Þar á meðal er tæki
sem mælir hafstrauma allt niður á
1.000 metra dýpi og því getur skip-
stjóri séð fyrir með nokkurri ná-
kvæmni hvar línan leggst í botn-
inn. Það hefur verið vandi til þessa
en við vonum að þetta tæki muni
skila okkur meiri afla.“
Guðni Ólafsson VE fer í sína
fyrstu veiðiferð í byrjun mars og
verður farið á línu til að reyna
búnaðinn en ráðgert er að fara til
grálúðuveiða utan
íslensku landhelg-
innar í framhaldi af
reynslutúrnum.
„Hugmyndin er að
halda til veiða á
Rockall-svæðið þeg-
ar vertíðin hefst þar
með vorinu. Við
rennum að vísu svo-
lítið blint í sjóinn en
á þessu svæði hafa
línuveiðar gefið bet-
ur af sér en togveið-
ar. Við erum síður
en svo búnir að gefa
túnfiskveiðarnar
upp á bátinn. Ná-
grannaþjóðir okkar,
bæði Norðmenn og Skotar, hafa
gert góða hluti í túnfiskveiðum og
Skotar hafa nýverið fengið tvö ný
skip, áþekk því sem við létum
smíða, og ætla að stunda úthafið
líkt og við ætlum að gera,“ segir
Guðjón Rögnvaldsson.
Ótal spennandi
möguleikar í úthafinu
Morgunblaðið/Sigurgeir
Guðni Ólafsson VE leggst að bryggju í Vestmannaeyjum í fyrsta sinn.
Gerður G. Sigurðardóttir, ekkja Guðna Ólafssonar eins af
frumkvöðlum að smíði skipsins, gaf skipinu nafn þegar
það kom til heimahafnar í Vestmannaeyjum.
Guðni Ólafsson VE er eitt öflugasta línuskipið á Norður-Atlantshafi
AUKA þarf rannsóknir og til-
raunaveiðar á miðsjávartegundum í
úthafinu milli Íslands og Grænlands
með það fyrir augum að nýta þær
með sjálfbærum hætti til bræðslu eða
manneldis. Þetta kemur fram í þings-
ályktunartillögu sem Össur Skarp-
héðinsson, líffræðingur og formaður
Samfylkingarinnar, hefur mælt fyrir
á Alþingi. Hann telur að slíkar fiski-
tegundir gætu mætt fyrirsjáanlegum
skorti á hráefni á fiskimjöli og lýsi til
fóðurgerðar fyrir fiskeldi.
„Það er að finna gríðarlegan líf-
massa í þykku belti af fiski og svif-
kröbbum sem nær frá 400 til 800
metra dýpi á ótrúlega víðfeðmu haf-
svæði austan og vestan Íslands. Þess-
ar djúplóðningar fundust upp úr 1990
við leit að karfa og komu fram á því
100 þúsund fersjómílna svæði sem þá
var leitað á í Grænlandshafi og náðu
eins langt suður og kannað var,“ segir
Össur.
Í þingsályktunartillögunni kemur
fram að engin kerfisbundin athugun
hafi verið gerð á tegundasamsetningu
og útbreiðslu einstakra tegunda en
þær rannsóknir sem gerðar hafi verið
sýni að magnið sé verulegt. Í berg-
málsdýptarmælingum sem gerðar
voru á árunum 1993–1995 kom í ljós
að þéttleiki lífmassans var mestu í
slökkum landgrunnins, bæði Íslands-
og Grænlandsmegin en minna magn
hélt sig í miðju úthafsins. Við til-
raunaveiðar veiddust um 60 tegundir
fiska af 35 ættum. Langmest veiddist
af ýmsum laxsíldum en auk þess var
slóansgelgja algeng, sömuleiðis skjár
og trjónuáll en í milla mæli veiddust
broddatanni, geirsíli, marsnákar og
smokkfiska- og krabbategundir. Eins
er talið líklegt að gríðarlegt magn
ljósátu sé að finna í beltinu.
Fyrirsjáanlegur skortur
á fiskimjöli og lýsi
Össur telur að í þessum djúplóðning-
um felist bræðslutegundir framtíðar-
innar sem komi að miklum notum
þegar til verður orðin tækni til að
vinna núverandi bræðslufisk, loðnu,
síld og kolmunna, allan til manneldis.
Vaxandi fiskeldi í heiminum kalli á
stóraukna framleiðslu mjöls og lýsis.
Þannig ætli Norðmenn að auka árlegt
laxeldi sitt í 2,5 milljónir tonna fyrir
árið 2030. „Ef framleiðsla á eldisfiski
eykst jafnhratt og allt bendir til mun
allt tiltækt fiskilýsi verða notað í eld-
isfóður árið 2005 eða 2006 eða jafnvel
fyrr. Það er því ljóst að alvarlegur
skortur er á hráefni í fiskimjöl og lýsi
til að standa undir fiskeldi framtíð-
arinnar. Það eitt ætti að kalla eftir að
menn freisti veiða á nýjum tegundum
í hafinu sem hægt væri að nota til að
framleiða mjöl og lýsi. Aðstæður okk-
ar til rannsókna á djúplægum slóðum
hafa gjörbreyst til hins betra með til-
komu nýs og öflugs hafrannsókna-
skips sem gerir kleift að veiða á miklu
meira dýpi en hingað til. Það er ljóst
að þarna geta falist gríðarleg verð-
mæti sem við Íslendingar verðum að
hafa frumkvæði að því að vinna,“ seg-
ir Össur.
Miklir möguleikar í
miðsjávartegundum
Laxsíldar, slóansgelgjur, trjónuálar,
broddatannar, geirsíli og marsnákar gætu
verið bræðslufiskar framtíðarinnar
ATVINNA
Á frystitogara
Matsveinn og Baader-maður
óska eftir atvinnu
Matsveinn, með meistararéttindi frá Hótel- og
veitingaskólanum og Baader-maður, með rétt-
indi frá Baader á Íslandi á flestar bolfiskvélar,
óska eftir vinnu. Báðir með mikla reynslu.
Viðurkenning frá Slysavarnaskóla sjómanna.
Meðmæli ef óskað er (helst afleysingar).
Símar 567 9757 og 553 1429,
netfang: gladator@torg.is .
RAÐAUGLÝSINGAR
TIL SÖLU

  

    Til sölu Baader 189V flökunarvél. Vélin er
í mjög góðu ástandi.
Ýmis greiðslukjör, jafnvel skipti á góðum
bíl. Upplýsingar hjá:
FishMac ehf.,
símar 511 4870, 899 1980.