Morgunblaðið - 30.03.2003, Page 8

8 B SUNNUDAGUR 30. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
H
ÚN heitir Frið-
björg Ingimars-
dóttir og er
kennsluráðgjafi í
nýbúafræðslu í
grunnskólum
Reykjavíkur. Hvað
felur starfið í sér Friðbjörg? „Já – þú
spyrð stórt. Eitt af verkefnum
kennsluráðgjafa er að hafa yfirsýn
yfir málaflokkinn. Kennsluráðgjafi
kemur með tillögur og veitir ráðgjöf í
tengslum við þjónustu við börn af er-
lendum uppruna og fjölskyldur
þeirra í grunnskólum borgarinnar.“
Friðbjörg minnir á að starf
kennsluráðgjafa feli í sér umsjón með
móttökudeildarþjónustu fyrir börn af
erlendum uppruna í Austurbæjar-
skóla, Háteigsskóla og Breiðholts-
skóla. „Það er heilmikið samstarf á
milli okkar þó að hver deild mótist
óneitanlega af aðstæðum og
áherslum innan skólans, s.s. fjölda
nemenda af erlendum uppruna,“ seg-
ir hún og nefnir Austurbæjarskóla
máli sínu til stuðnings. „Einn þáttur í
sérstöðu Austurbæjarskóla felst í því
að hlutfall nemenda af erlendum upp-
runa í skólanum er svo hátt (16%) að
jafningjastuðningurinn verður
óvenju mikill. Jafningjastuðningur
skiptir sköpum og er þroskandi fyrir
íslenska nemendur. Allir móttöku-
deildarskólarnir vinna markvisst að
sem mestri blöndun. Sá stuðningur
hefur afar jákvæð áhrif á sjálfsmynd
krakkanna og veldur því að aðlögunin
að almenna skólastarfinu gengur
hraðar fyrir sig. Markmið námsins í
mótttökudeildunum er einmitt að
gera nemendur af erlendum uppruna
eins fljótt og mögulegt er færa um að
taka þátt í öllu almennu skólastarfi.“
Hagur fjölskyldna bættur
Annað hlutverk kennsluráðgjafa
er að fylgja eftir fjölmenningarstefnu
Reykjavíkurborgar og grunnskóla
Reykjavíkur og starfsáætlun
fræðslumála. „Einn liður í því starfi
er nefndarseta, t.d. sit ég í fjölmenn-
ingarnefnd Reykjavíkurborgar og
þverfaglegu teymi ýmissa opinberra
stofnana um málefni útlendinga.
Ekki má heldur gleyma því að ég
starfa ásamt kennurum í móttöku-
deildunum og samstarfsaðilum eins
og fulltrúum frá ungbarnaverndinni
og Félagsþjónustunni í Birtunum.“
Birtunum?
„Já, þessi hópur er frekar óform-
legur og starfar að því að bæta upp-
lýsingagjöf og hag erlendra barna-
fjölskyldna almennt á Íslandi.“
Friðbjörg segist reyna að vera í
góðum tengslum við alla nýbúakenn-
ara í borginni. „Ég nýti mér tölvu-
tæknina talsvert bæði til að veita og
afla upplýsinga um starfið úti í skól-
unum og svo efni ég annað veifið til
sérstakra fræðslufunda í einstökum
skólum og fyrir allan hópinn,“ segir
hún og minnir á Sumarskólann.
„Sumarskólinn er samstarfsverkefni
Fræðslumiðstöðvar, Íþrótta- og tóm-
stundaráðs og Námsflokka Reykja-
víkur og hefur verið ákaflega vel sótt-
ur alveg frá upphafi. Á bilinu 10–15%
af þeim rúmlega 600 nemendum sem
eiga rétt á kennslu í íslensku sem
öðru tungumáli í grunnskólum
Reykjavíkur notfæra sér þennan
kost yfir sumartímann.“
Friðbjörg segir að eitt af verkefn-
um sínum sé að fylgja eftir ýmiss
konar þróunarverkefnum á sviði ný-
búakennslu. „Kennarar hafa verið
duglegir að afla styrkja til ýmiss kon-
ar þróunarverkefna úr ýmsum sjóð-
um. Mitt hluverk er að styðja við
verkefnin og tryggja að afrakstur
þeirra nýtist sem best innan skóla-
kerfisins. Af nokkrum áhugaverðum
verkefnum er hægt að nefna mark-
visst námsmat á framförum nemenda
í íslensku sem öðru tungumáli, fjöl-
menningarvef Breiðholtsskóla, þýð-
ingar á skólahandbók Fellaskóla og
nokkrum algengum skilaboðum frá
skóla til foreldra á nokkur erlend
tungumál,“ segir Friðbjörg og nefnir
að lokum staðfært danskt verkefni –
Sjáið, hlustið, lærið. „Markmiðið með
verkefninu er að auðvelda erlendum
foreldrum að veita börnum sínum
stuðning við lestrarnám með því að
gefa þeim kost á að hlusta á texta
myndrænna bóka af spólu og ræða
síðan innihaldið við börnin. Sjáið,
hlustið, lærið-verkefnið fékk „Lese
intivatif prisen“ í Danmörku árið
2000.“
Allir nemendur virkir
Nemendum af erlendum uppruna
hefur fjölgað mjög í borginni á síð-
ustu árum. Lesendum til glöggvunar
er hægt að nefna að fjölgun nemenda
af erlendum uppruna samsvarar því
að einn til tveir grunnskólar hafi
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Friðbjörgu Ingimarsdóttur, kennsluráðgjafa í nýbúafræðslu, dreymir um að börn af erlendum uppruna séu boðin velkomin á íslensk heimili og fái fleiri heimsóknir.
Minni áhersla á þjóðerni
– meiri á einstaklinga
Yan Ping Wu, Halldóra Tuyet Thi Tham Nguyen, Thi Hong Van Truong og vin-
konur þeirra í Háteigsskóla eru ekki í vafa um hverju þær myndu berjast fyrir ef
þær stæðu í ströngu í kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í vor. Allar
settu þær efst á blað að tryggja að útlendingar lærðu íslensku. Ekki stóð heldur á
svörunum þegar spurt var hvers vegna. Jú – til að eignast íslenska vini, skilja
fréttirnar í sjónvarpinu, lesa blöðin, tala við afgreiðslufólk í verslunum og stofn-
unum.
Annað helsta baráttumálið var að vinna gegn fordómum gagnvart útlend-
ingum. Stelpurnar vildu þó ekki meina að þær hefðu sjálfar orðið fyrir miklum for-
dómum. „Einn strákur sagði reyndar svolítið ljótt í fyrra,“ sagði ein þeirra og hin-
ar kinkuðu kolli án þess að vilja endurtaka ósómann. Allar voru sammála um að
Íslendingar ættu að rétta útlendingum hjálparhönd og ein tók sérstaklega fram
að íslenskir krakkar ættu að vera duglegir að hjálpa útlendum krökkum að kom-
ast inn í félagslífið, t.d. með því að taka þá með sér í partý. Stelpurnar vildu stuðla
að því að ekki kæmi til átaka á milli útlendinga og Íslendinga, allir tækju höndum
saman um að vinna að bættu samfélagi og flestar tóku fram að þær myndu berj-
ast fyrir því að íslenskir karlar hættu að kaupa konur frá fátækum löndum.
Annars létu stelpurnar ákaflega vel af sér á Íslandi og tóku fram að gott væri
að vera í Háteigsskóla. Sumar tóku sérstaklega fram hvað aðstæðurnar í skól-
anum væru miklu betri en þær hefðu átt að venjast í gamla landinu, t.d. væri skól-
inn allur rýmri og kennararnir ekki næstum því eins strangir. Stelpurnar voru í
framhaldi af því spurðar að því hvort að þær héldu að þær byggju við strangari
aga en íslenskir jafnaldrar þeirra. „Kannski aðeins strangari,“ svaraði ein þeirra,
„en ekki svo mikið.“
Þær sögðust eiga fullt af vinum og þætti fínt að eiga rætur í tveimur menning-
arheimum. Þegar þær voru spurðar að því við hvað þær myndu vilja starfa í
framtíðinni kom líka í ljós að margar höfðu áhuga á að nýta þann hæfileika sinn
að tala reiprennandi tvö tungumál – nokkrar vildu verða túlkar og tvær sögðust
vilja verða flugfreyjur. Ein var staðráðin í að verða viðskiptafræðingur – alveg eins
og mamma.
Betra að kunna íslensku
Albina Morina, 15 ára, kemur af og til í móttöku
í Austurbæjarskólanum til að fá aðstoð við heim
ið. „Ég fluttist hingað með pabba, mömmu og tv
systkinum mínum frá Kosovo fyrir þremur árum
eftir að ég kom til Íslands fannst mér erfiðast að
ast vindinum og kuldanum. Núna er ég ekki eins
kvæm fyrir veðrinu og áður. Íslenskir krakkar er
og rosalega svipaðir krökkum í Kosovo. Öllum fi
gaman að hittast, fara í bíó, drekka kók og svole
Krakkar á mínum aldri eru líka mjög svipaðir í ú
Fatatískan er svo svipuð.“ Hvort eru strákar í Ko
eða á Íslandi sætari? „Veistu, þeir eru bara ótrú
ir í útliti – sérstaklega eftir að strákar í Kosovo f
lita á sér hárið ljóst og að vera með svipaða hár
greiðslu og strákarnir á Íslandi!“
Albina fór í frí til Kosovo síðasta sumar. „Ég s
mér rosalega vel í fríinu og var alveg til í að vera
Kannski á ég eftir að flytja aftur út einhvern tím
framtíðinni. Hver veit!“ segir Albina brosandi.
Krakkarnir svipað
Lísa les upphátt á meðan Katla greiðir Rashmi.
Maro
með
um á
til Ísl
Sí
lensk
vinum
fótbo
hefu
Ma
Tr
Agim
Koso
flótta
hinga
Veðr
Br
reglu
landi
bolta
unni.
– Á
„J
– H
Sv
fussa
Re