Morgunblaðið - 17.07.2003, Blaðsíða 1

PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 17. JÚLÍ 2003 Á netinu mbl.is/vidskipti BLAÐ B
Glitnir er sérfræ›ingur í fjármögnun atvinnutækja. Rétt val á fjármögnun
getur skipt miklu um heildarkostna› vi› fjárfestingu. Glitnir b‡›ur fjórar
ólíkar lei›ir vi› fjármögnun atvinnutækja. Umsóknir eru afgreiddar á
skjótanháttflegarnau›synleggögn liggja fyrir.
Haf›u sambandvi› rá›gjafaGlitnis e›akíktuáwww.glitnir.isogfá›ua›sto›
vi›a›veljafláfjármögnunarlei›semhentarbest.
Glitnir traustur samstarfsa›ili í fjármögnun atvinnutækja.
F T
T
E
R F E T
O
T P
E
O
P
E Sér›u atvinnutæki›
sem flig langar í?
– traustur samstarfsa›ili í fjármögnun
G l i t n i r e r h l u t i a f Í s l a nd sbanka K i r k j u s and i 1 5 5 Rey k j a v í k g l i t n i r . i s s ím i 4 40 4400
SVEIFLUR í gengi Banda-
ríkjadollars hafa verið töluverð-
ar á síðustu misserum og haft
áhrif á rekstur íslenskra fyrir-
tækja. Fyrirtæki eru nú í aukn-
um mæli farin að gera samninga
til að verja sig gegn gengisá-
hættu með afleiðusamningum,
að sögn Gísla Haukssonar sér-
fræðings hjá Kaupþingi Búnað-
arbanka. Stefnir Kristjánsson,
sérfræðingur á verðbréfasviði
Landsbankans, segir að aukn-
ingin hafi verið talsverð á síð-
ustu árum.
Í byrjun árs fékkst rúm 81
króna fyrir hvern dollar, en
gengið er nú um 77 krónur. Í
upphafi árs lækkaði dollarinn
mikið og fór niður fyrir 76 krón-
ur í byrjun febrúar. Í kjölfarið
náði hann sér aftur á strik og í
lok mars var gildið um 80 krón-
ur. Þá hófst töluverð lækkun og í
lok maí var gengið tæplega 72
krónur. Síðan hefur gengi doll-
ars farið hækkandi og er nú sem
fyrr segir í kringum 77 krónur.
Mikil áhrif sveiflna
Áhrif sveiflna í gengi mynta á af-
komu inn- og útflutningsfyrir-
tækja eru talsverð, séu þau ekki
varin með framvirkum samning-
um. Hin mikla lækkun dollars á
árinu kom t.a.m. illa við útflutn-
ingsfyrirtæki, sem eru með
tekjur sínar að miklu leyti í
Bandaríkjadollar, en kostnað í
íslenskum krónum. Þar er bæði
um að ræða útflutning vöru, eins
og fiskjar, og þjónustu, eins og
ferðaþjónustu, en ferðaþjónust-
an er seld í erlendri mynt.
Fyrir innflutningsfyrirtæki er
staðan þveröfug. Þau fá tekjur í
íslenskum krónum, en helsti
kostnaðarliður, þ.e. innkaup á
vörum, er í erlendri mynt. Þann-
ig hefur innflutningsfyrirtæki
hagnast á lágu gengi Banda-
ríkjadollars að undanförnu, en
dregið hefur úr hagnaðinum upp
á síðkastið með hækkun dollars.
Áréttað skal að hér er átt við
fyrirtæki sem ekki verja sig
gegn gjaldeyrissveiflum.
Skuldir og eignir
Skuldir í dollurum lækka að
sjálfsögðu með lægra gengi
gjaldmiðilsins, þannig að lækk-
unin að undanförnu hefur orðið
þeim fyrirtækjum, sem skuldsett
eru í dollurum, til góðs.
Hin hliðin á þeim peningi er að
eignir í dollurum lækka með
genginu. Þannig má ætla að eig-
endur bandarískra verðbréfa;
hlutabréfa og skuldabréfa, hafi
goldið fyrir lækkun dollars að
undanförnu. Þeirra á meðal eru
íslenskir lífeyrissjóðir, sem flest-
ir eiga erlend verðbréf og bjóða
upp á séreignasparnað í erlend-
um hlutabréfum.
Vakning 2001
Gísli Hauksson, hagfræðingur í
gjaldeyris- og afleiðumiðlun hjá
Kaupþingi Búnaðarbanka, segir
að mjög færist í vöxt að íslensk
fyrirtæki verji sig gegn gengis-
áhættu með afleiðusamningum.
„Stjórnendur fyrirtækja eru að
átta sig á nauðsyn þessara samn-
inga. Markaðurinn er auðvitað
tiltölulega ungur hér á landi, en
árið 2001, þegar krónan veiktist
verulega, fóru menn virkilega að
skoða þessi mál. Sveiflur í gengi
krónunnar hafa gífurlega mikil
áhrif á afkomu inn- og útflutn-
ingsfyrirtækja,“ segir hann.
Gísli segir að fyrirtæki geri
sér grein fyrir að afleiðing geng-
issveiflna geti verið töpuð mark-
aðshlutdeild og því séu þau tilbú-
in til þess að tryggja sig gegn
þeim. „Að mati okkar geta fyr-
irtæki eytt allri gjaldmiðla-
áhættu fyrir 2,5% af þeirri upp-
hæð sem varin er, með
tiltölulega einföldum aðgerðum.
Algengt er t.a.m. að fyrirtæki
tryggi sér meðalgengi með svo-
kölluðum meðaltalsvalréttar-
samningum,“ segir Gísli.
Stefnir Kristjánsson hjá
Landsbankanum segir að öll
tæki séu til staðar til að verjast
gengisáhættu. „Ef stórt fyrir-
tæki vildi hins vegar verja sig al-
farið gegn veikingu eða styrk-
ingu krónunnar er ekki víst að
markaðurinn gæti ráðið við svo
stóra upphæð.“
Auknar gengisvarnir
hjá fyrirtækjum
Bandaríkjadollar hækkar eftir lækkun síðustu mánuði. Gengissveiflur hafa mikil áhrif á
afkomu inn- og útflutningsfyrirtækja, en öll tæki eru við höndina til að verjast þeim











  
    

   

   
   

   
   

   








    
 

VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
EKKI eru líkur á að
gengi Bandaríkjadollars
hækki á næstunni, að
sögn Ingólfs Bender,
hagfræðings hjá grein-
ingardeild Íslandsbanka.
Í fyrradag var sem
kunnugt er tilkynnt að í
methalla stefndi á banda-
rísku fjárlögunum í ár;
455 milljarða dollara. Þá
sagði Alan Greenspan,
seðlabankastjóri Banda-
ríkjanna, að svigrúm
væri til enn frekari lækk-
unar stýrivaxta, en þeir
eru nú 1% í Bandaríkj-
unum og hafa ekki verið lægri í 45 ár.
Ingólfur segir að frekar séu horfur á
lækkun dollars en hækkun í náinni framtíð.
„Í Bandaríkjunum er líka mikill við-
skiptahalli, sem er að stórum hluta vegna
fjárlagahallans og menn líta á hann sem tölu-
vert vandamál. Þetta ástand grefur undan
dollarnum og sérfræðingar hafa lengi vel
byggt spár sínar um lækkandi dollar á því,“
segir hann.
Ingólfur segir að munur á hagvaxtarspám
fyrir Bandaríkin annars vegar og evrusvæð-
ið hins vegar sé töluverður. „Útlitið er mun
betra vestanhafs og þar ríkir öllu meiri
bjartsýni en hinum megin Atlantshafsins,“
segir hann, „viðskiptahalli Bandaríkjanna
hefur verið vel fjármagnaður og er það að
mörgu leyti enn.“
Staðan versnar vestra
Spurður um áhrif þessarar veikingar Banda-
ríkjadollars segir Ingólfur að hún veiki sam-
keppnisstöðu þeirra íslensku fyrirtækja sem
keppi við fyrirtæki í Bandaríkjunum. „Sam-
keppnisstaðan styrkist hins vegar gagnvart
fyrirtækjum á evrusvæðinu, að því gefnu að
krónan haldist óbreytt gagnvart gengiskörf-
unni,“ segir hann.
B A N D A R Í K I N
Ekki líkur
á hækkun
dollars í bráð
Stefnir í metfjárlagahalla og
áframhaldandi lága vexti
Greenspan
S É R B L A Ð U M V I Ð S K I P T I , E F N A H A G S M Á L O G A T V I N N U L Í F Á S A M T S J Á V A R Ú T V E G S B L A Ð I
Deilt um stál
Ekkert lát á deilum ESB og Bandaríkjanna 6
Leikstjórn víða um heim
Íslendingur stýrir auglýsingu fyrir McDonalds 8
NÓG FRAMBOÐ AF
ATVINNUHÚSNÆÐI