Morgunblaðið - 21.08.2003, Blaðsíða 8
<" "7PJ "U@V!G<W!"X"J<"! :5 "!35<"! @"JD"F P55UJ
-" - - - " "-" "
- ! !-
! - "" -""
+7( (4; + '<(/%/' 40%1 /% 6(.1&%, @'3. @<'<.'<. @3'3.@2'3.
D5 @ 5"DJN
@'. @<'. @A'. '.
5AJ"UDUJ
-
@'<.
"!35<"! 5NY7TR" D(
MIKILL munur var áspám um afkomu Flug-leiða um mitt ár ograunverulega afkomu.
Greiningardeildir bankanna
spáðu að meðaltali 244 milljóna
króna tapi á fyrri hluta ársins, en
tapið reyndist 903 milljónir króna.
Talsverður munur var á hæstu og
lægstu spá, eða allt frá 100 millj-
óna króna tapi upp í 462 milljóna
króna tap. Gengi bréfa Flugleiða
lækkaði um 4,6% þegar uppgjörið
var birt á þriðjudaginn.
Þetta er ekki í fyrsta skipti sem
Flugleiðir koma spámönnum
bankanna á óvart, þótt frávikið
hafi aldrei verið líkt og nú þegar
tapið var nær fjórfalt meira en
meðalspá gerði ráð fyrir. Á sama
tíma í fyrra voru Flugleiðir ekki í
Úrvalsvísitölunni og þess vegna
voru ekki birtar spár fyrir það
með sama hætti og nú. Engu að
síður er óhætt að fullyrða að fáir
hafi átt von á að félagið skilaði 50
milljóna króna hagnaði á fyrri
hluta ársins, enda venjan sú að fé-
lagið sé rekið með tapi á því tíma-
bili.
Í Markaðsyfirliti Landsbank-
ans í gær eru gerðar athugasemd-
ir við að tölur um farþegafjölda og
sætanýtingu fyrir maí hafi ekki
birst fyrr en í júlí og þeirri spurn-
ingu varpað fram hvort ekki hefði
verið rétt af stjórnendum Flug-
leiða að gefa út afkomuviðvörun
þar sem afkoman sé talsvert undir
spám.
Hægt er að taka undir að
óheppilegt er að farþegatölur
skuli koma svo seint, sérstaklega
þegar þær þróast með þeim hætti
sem raun varð á. Á kynningar-
fundi um uppgjörið tóku stjórn-
endur Flugleiða jákvætt í athuga-
semdir um þetta atriði svo búast
má við að tölurnar verði framvegis
fyrr á ferðinni.
Hinu má ekki gleyma að með
birtingu þessara talna veita Flug-
leiðir allmiklar upplýsingar miðað
við flest önnur skráð fyrirtæki og
það er til þess fallið að auðvelda
fjárfestum að átta sig á því hvern-
ig gengur í rekstrinum. Þetta er
sérstaklega mikilvægt þar sem
Flugleiðir eru flókið fyrirtæki,
eins og forstjóri þess nefndi á
kynningarfundinum. Í ljósi þess
að fyrirtækið er flókið, er líka
ástæða til að velta því upp hvort
ekki sé ástæða fyrir fyrirtækið að
birta oftar meira sundurliðaðar
upplýsingar um reksturinn og
reyna með þeim hætti að gera
greiningardeildum og öðrum auð-
veldara að átta sig á hvert stefnir.
En þótt Flugleiðir séu flókið
fyrirtæki og stundum hafi gengið
illa að spá fyrir um afkomu þeirra,
er umhugsunarvert hvort grein-
ingardeildir hefðu ekki átt að
komast nær niðurstöðunni en
raun bar vitni. Nefna má að á
heimasíðu helsta keppinautarins,
Iceland Express, birtust í fyrri
hluta júní tölur um farþegaflutn-
inga til og frá landinu og hlutdeild
Iceland Express, leiguflugs, og að
hluta til Flugleiða í þeim flutning-
um. Þær tölur gáfu til kynna að
flutningar Iceland Express voru
býsna miklir og hlutur félagsins í
fjölgun farþega stór, fór jafnvel
yfir 100% í maí. Með því að skoða
farþegatölur betur og hafa í huga
að miðaverð hafði farið lækkandi
vegna aukinnar samkeppni, hefðu
greiningardeildirnar ef til vill get-
að komist nær réttri niðurstöðu,
þrátt fyrir flókinn rekstur Flug-
leiða.
Kröfur Ryanair
Flugfélög víða um heim hafa verið
rekin með miklu tapi undanfarin
misseri og afkoma íslenska flug-
félagsins Flugleiða um mitt þetta
ár er þar engin undantekning.
Aftur á móti hafa lággjaldaflug-
félög sjaldan skilað jafngóðri af-
komu. Til þess að geta boðið upp á
jafnlág fargjöld og raun ber vitni
er kostnaði haldið í algjöru lág-
marki hjá lággjaldaflugfélögun-
um. Meðal annars er þjónusta tak-
mörkuð um borð, farmiðasala fer
að mestu leyti fram á Netinu o.fl.
Komið hefur fram að lággjalda-
flugfélagið Ryanair hafi velt fyrir
sér möguleikanum á því að hefja
áætlunarflug til Íslands.
Á fyrrnefndum kynningarfundi
með fjárfestum kom fram í máli
Sigurðar Helgasonar, forstjóra
Flugleiða, að lággjaldaflugfélög
eins og Ryanair velji að lenda á
flugvöllum þar sem lendingar-
gjöld og ýmiss annar kostnaður er
mun lægri heldur en á stórum al-
þjóðlegum flugvöllum. Í flestum
tilvikum er samið við viðkomandi
sveitarfélag um niðurfellingu
lendingargjalda, styrki til að
koma upp aðstöðu og svo mætti
lengi telja. Að sögn Sigurðar var
því svipað farið þegar Ryanair
kannaði markaðinn á Íslandi.
Sagði Sigurður að ekki væri nóg
með að Ryanair hefði farið fram á
mikla lækkun lendingargjalda og
aðstöðugjalda í Keflavík heldur
einnig að fá ákveðna hlutdeild í
hagnaði fríhafnarinnar í Flugstöð
Leifs Eiríkssonar auk markaðs-
stuðnings.
Ljóst er að erfitt er fyrir áætl-
unarflugfélög að keppa við lág-
gjaldaflugfélögin ef um slíkan
stuðning er að ræða. Þá sérstak-
lega lítil flugfélög eins og Flug-
leiðir sem ekki hafa bolmagn til
þess að setja upp kröfur sem þess-
ar auk þess sem félagið hefur lagt
á það áherslu að miða sína flug-
áætlun við tengiflug á stórum
flugvöllum víða um Evrópu.
En það er ljóst að innkoma lág-
gjaldaflugfélaganna á flugmark-
aðinn hefur haft mikla þýðingu
fyrir neytendur sem nú geta
ferðast vítt og breitt um álfuna án
mikils tilkostnaðar.
Íslendingar hafa ekki farið var-
hluta af þessari þróun enda er
mun ódýrara að ferðast til og frá
landinu en áður. Án efa má rekja
lækkun farmiða hjá Flugleiðum
að miklu leyti til samkeppni frá
Iceland Express sem hefur í sex
mánuði flogið daglega til Lundúna
og Kaupmannahafnar.
Næsta sumar munu Flugleiðir
fjölga áfangastöðum sínum um
sex. Að vísu hafa þeir flestir verið
áfangastaðir Flugleiða áður en
voru einhverra hluta vegna lagðir
niður á sínum tíma. Umtalsverð
fjölgun varð á ferðamönnum til Ís-
lands í síðasta mánuði. Með fjölg-
un áfangastaða má búast við því
að erlendum ferðamönnum fjölgi
enn frekar á næsta ári, ef far-
gjöldin verða í einhverju sam-
ræmi við þau fargjöld sem nú eru í
gildi.
Spáð í flókinn
rekstur
Innherji skrifar
Innherji@mbl.is
HAGNAÐUR af rekstri SÍF hf.
nam 3,3 milljónum evra á fyrri árs-
helmingi eða sem svarar til 279
milljóna króna á meðalgengi tíma-
bilsins. Þar af er hagnaður af sölu á
hlut í namibíska útgerðarfyrirtæk-
inu Seaflower 1,98 milljónir evra.
Til samanburðar var hagnaður á
sama tímabili í fyrra 250 þúsundir
evra og nemur hækkun hagnaðar
því rúmri milljón evra á milli ára ef
söluhagnaður er undanskilinn.
Hagnaður samstæðunnar fyrir af-
skriftir og fjármagnsliði (EBITDA)
nam 8,9 milljónum evra eða 751
milljón króna á tímabilinu en var 7,4
milljónir evra á sama tímabili árið
árið. Aukningin á milli ára nemur
21%
Veltufé frá rekstri dróst saman
um 20%, nam 3,4 milljónum evra,
þ.e. 285 milljónum króna, en var 4,2
milljónir evra árið áður.
SÍF gerir upp í evrum og er ekki
tekið tillit til áhrifa verðlagsbreyt-
inga í uppgjörinu.
Framlegð hækkar í 10,2%
Rekstrartekjur samstæðunnar
námu 324 milljónum evra á fyrstu
sex mánuðum ársins en 333 millj-
ónum evra árið áður. Í tilkynningu
segir að sölutekjur SÍF samstæð-
unnar hafi hækkað á fyrstu sex
mánuðum ársins 2003, en lækki þó
lítillega í evrum talið frá fyrra ári.
Skýrist það að mestu af því að rúm
28% af veltu samstæðunnar myndist
í dollurum en meðalgengi dollars
gagnvart evru hafi lækkað um 23%
milli umræddra tímabila.
Framlegð félagsins hækkar frá
fyrra ári og er nú 10,2% eða 1,2%
hærri en á sama tímabili í fyrra. Í
Markaðsyfirliti Landsbankans í gær
segir að þessi framlegðarbati orsak-
ist að miklu leyti af betri rekstri SÍF
í Frakklandi og á Spáni en unnið
hafi verið markvisst í því að hag-
ræða í rekstri þar. Lítil aukning á
framlegðarhlutfalli sé mjög jákvæð
fyrir rekstur félagsins enda sé velt-
an mikil og hvert prósentustig hafi
því mikið að segja í bættri afkomu.
Rekstrargjöld og afskriftir námu
alls tæpum 319 milljónum evra mið-
að við rúmar 330 milljónir árið áður.
Eignir og skuldir lækkuðu um 2%
frá áramótum fram til júlíloka. Eigið
fé var í lok júní 45,3 milljónir evra
og arðsemi eigin fjár er 14,7% en
það var áður 1,1%. Eiginfjárhlutfall
var 16,3%
Rekstur SÍF í Bandaríkjunum
gengur vel og er í samræmi við
áætlanir, að því er segir í tilkynn-
ingu. Þá batnaði rekstur SIF
France og SIF Spain bæði á fyrsta
og öðrum ársfjórðungi samanborið
við sömu tímabil í fyrra. Rekstur
Lyons Seafoods, sem SÍF tók yfir í
júlí, hefur ekki áhrif á milliuppgjör
samstæðunnar nú.
Gert er ráð fyrir taprekstri SÍF-
samstæðunnar á þriðja og fjórða
ársfjórðungi en hitabylgja og efna-
hagslægð hafa dregið nokkuð úr eft-
irspurn eftir sjávarafurðum í Evr-
ópu.
Stóraukinn
hagnaður SÍF
( )
0
0
-
- (
%
-( 1
$##$
"#"
! $&
!""&
".&
!&
!"
#
%
$..
$"#
2 %
'3
%
(
-
"
!"$&$
".4 /
"$4/
"#"
"
!$$&#
!.
"#
!""$
!".
"
$
$#"
!"$"
".4/
"4"/
! "
!
# $ %&''
!
REKSTUR Þorbjarnar Fiskaness
hf. skilaði 314 milljóna króna hagn-
aði á fyrstu sex mánuðum ársins.
Það er 60% samdráttur frá sama
tímabili í fyrra en þá nam hagnaður-
inn 809 milljónum. Hagnaður fyrir
afskriftir og fjármunaliði var 512
milljónir, sem er 24,3% af tekjum, og
dróst saman um 34% frá fyrra ári.
Rekstrartekjur fyrirtækisins
lækkuðu á milli ára um 20% og námu
2,1 milljarði króna. Lækkunin nem-
ur 540 milljónum. Rekstrargjöld án
afskrifta lækkuðu líka og námu 1,6
milljörðum og nam lækkunin 15%
frá fyrra ári. Veltufé frá rekstri var
358 milljónir eða 17 % af tekjum, og
er það 30% lækkun frá sama tímabili
árið áður.
Eigið fé í lok júní var 6% hærra en
um áramót og nam 3 milljörðum
króna. Eiginfjárhlutfall hefur hækk-
að í 33% og var arðsemi eiginfjár á
tímabilinu 21,73%.
Viðunandi árangur
Rekstrarárangur tímabilsins er í til-
kynningu sagður viðunandi miðað
við verulegan samdrátt í tekjum. Á
fyrri hluta árs var hrint í fram-
kvæmd aðgerðum í rekstri félagsins,
í þeim tilgangi að samhæfa betur út-
gerð og landvinnslu. Meðal annars
var útgerð ísfisktogara hætt, en út-
gerð línuskipa efld.
Rekstur ársins 2003 í heild er
sagður lílegur til að verða í meðal-
lagi. „Sterk staða íslensku krónunn-
ar hefur þýtt lækkandi tekjur fyrir
alla útflutningsstarfsemi, en auk
þess hefur verð á sjávarafurðum gef-
ið aðeins eftir á erlendum mörkuð-
um, og kemur það fram í þessu upp-
gjöri. Kostnaður við reksturinn
hefur ekki lækkað að sama skapi,“
segir í tilkynningunni.
Hagnaður Þor-
björns Fiskaness
dróst saman um 60%
$
*$+
')%'&
0
0
"
-
"""
"&&
! #
.
""
#
!
#
%
#
..
%
2 %
'%
(
&$
4/
."
"
#
!
#
$
!"$
%"
&
. .
#
#&
&4/
! "
"#.
# $ %&''
MINERVA, breskt fasteigna-
félag, er sagt eiga í viðræðum við
japanska bankann Nomura, um að
bankinn fjármagni hugsanlegt til-
boð Minerva í bresku verslanakeðj-
una House of Fraser, HoF.
Baugur er stærsti hluthafinn í
House of Fraser með 8,2% hlut.
Frá þessu segir í Times Online í
gær.
Vitað er, samkvæmt Times On-
line, að Minerva hefur verið að leita
að hentugu félagi til að renna sam-
an við Allders verslanakeðjuna, en
Minerva keypti Allders fyrr á
þessu ári. Rekstur Allders hefur
ekki gengið sem skyldi síðustu
misseri.
Minerva keypti Allders með fjár-
hagslegum stuðningi fjárfestingar-
bankans Lehman Brothers og
Terry Green, fyrrverandi forstjóra
Debenhams.
Heimildir Times herma að
Lehman, sem var stærsti lánveit-
andi í Allders yfirtökunni, hafi ekki
mikinn áhuga á stuðningi við HoF
þar sem hann er talinn vera að und-
irbúa fjármögnun fyrir hugsanlegt
tilboð CVC Capital Partners og
Texas Pacific Group í Debenhams.
Fjármálaskýrendur segja að
bjóða þurfi að minnsta kosti 105
pens á hlut eða 350 milljónir punda
fyrir HoF til að stjórn félagsins
gefi tilboðsaðila heimild til að
skoða bækur félagsins og fram-
kvæma áreiðanleikakönnun. Sú
ályktun er dregin vegna þess að
stjórn HoF hafnaði 85 pensa tilboði
Toms Hunter í desember í fyrra.
Þeir sem þekkja til verslanageir-
ans í Bretlandi segja að bankar séu
ófúsir að fjármagna hátt tilboð,
eins og tilboðið í HoF þyrfti að
vera, vegna óvissu um þróun al-
mennrar neyslu í Bretlandi. Lík-
lega þyrfti að bíða framyfir hina
þýðingarmiklu jólavertíð til að
bankarnir geti tekið ákvörðun.
Eins og sagt var frá í Morgun-
blaðinu í gær er talið að Minerva
ásamt fjárfestingarsjóðnum Scar-
lett hafi átt óformlegar viðræður
við bæði Tom Hunter og Baug um
HoF, án þess að neitt hafi komið út
úr þeim viðræðum.
Minerva leitar til
Nomura vegna HoF