Morgunblaðið - 25.09.2003, Blaðsíða 2

2 B FIMMTUDAGUR 25. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ














































































































NFRÉTTIR

        

( ) $ &*%
  
  








( )
+   $#
,

 



 



  

 








( ) &' 
$ %
!
 &
 

  










( ) -' 
$ %
!
 &
 


 







     
 


  
 
   
 
 


! 
 
!  " #
  ! 





$ 

$

%

"%

&
"  
()
 
  
 !* % +
)

 ! ,--.
  " 
 
  /
 
%  
&  !    !0&

 1
  
&


0   
MEDCARE Flaga hefur opnað
útibú í Þýskalandi. Þýski mark-
aðurinn er sá næststærsti í sölu á
vörum á heilbrigðissviði í heim-
inum og þar með lausnum til svefn-
rannsókna, eins og þeim sem Med-
care Flaga þróar, framleiðir og
selur, að því er segir í tilkynningu.
Hjá Medcare Flögu starfa nú ell-
efu manns í Þýskalandi. Starfsem-
inni er stýrt frá München en félagið
er með sölumenn í nokkrum helstu
borgum landsins. Félagið seldi áður
vörur sínar í gegnum dreifing-
arfyrirtæki í Þýskalandi, en selur
nú án milliliða. Síðastliðið ár hefur
Medcare Flaga rekið eigin sölu og
markaðsstarf í Bandaríkjunum, og
hefur samkvæmt upplýsingum frá
fyrirtækinu náð verulegri sölu-
aukningu þar í landi. Starfsfólkið í
Þýskalandi kemur að mestu frá
þeim aðilum sem áður sáu um dreif-
ingu á vörum Medcare Flögu í
Þýskalandi. Með opnun starfsstöðv-
arinnar í Þýskalandi rekur félagið
nú starfsemi í fjórum löndum: Ís-
landi, Bandaríkjunum, Hollandi og
Þýskalandi. Alls starfa um 130
manns hjá félaginu og þar af um
helmingur utan Íslands. Medcare
Flaga þróar, framleiðir og selur
lausnir á sviði svefnrannsókna.
Læknar, rannsóknarstofur og
sjúkrahús nota lausnir frá félaginu
til greininga á svefntruflunum, en
algengastar þeirra eru svefnleysi
og kæfisvefn. Svefntruflanir eru
eitt alvarlegasta heilbrigðisvanda-
mál nútímans en talið er að þær
hrjái allt að einn af hverjum fimm
einstaklingum.
Medcare Flaga
opnar skrifstofu
í Þýskalandi
Emblettu er hægt að tengja við lófa-
tölvu, en slíkt getur flýtt fyrir greiningu
á kæfisvefni.
ÁBYRGÐ stjórnenda og endur-
skoðenda fyrirtækja og afleiðingar
af vanrækslu, mistökum og lög-
brotum verða umfjöllunarefni há-
degisverðarfundar Félags við-
skipta- og hagfræðinga og Deloitte
& Touche, sem haldinn verður í
dag. Stefán Svavarsson, löggiltur
endurskoðandi og dósent við Há-
skóla Íslands, og Árni Harðarson,
lögfræðingur hjá Deloitte &
Touche, munu flytja erindi á fund-
inum er varða þetta efni.
Stefán mun fjalla um hlutverk og
skyldur endurskoðenda og í annan
stað um hræringar hér á landi og
erlendis hvað varðar ábyrgð
stjórnenda og hvar úrbóta er þörf.
Árni mun hins vegar ræða um lög-
bundið og ólögbundið hlutverk
stjórnarmanna og framkvæmda-
stjóra hlutafélaga og hvenær reyn-
ir á ábyrgð stjórnarmanna, stjórn-
enda eða undirmanna þeirra.
Vinna fyrir hluthafa
en ekki stjórn
Stefán segir að það hafi sýnt sig að
sumir stjórnarmenn hlutafélaga
hér á landi haldi að endurskoðend-
ur eigi fyrst og fremst að vinna fyr-
ir stjórnirnar. Svo sé alls ekki, því
með áritun endurskoðenda á árs-
reikninga fyrirtækja séu þeir
framar öllu að vinna fyrir hluthafa
og fjármagnseigendur. Á þessu sé
verulegur munur sem allir átti sig
ekki á og það sé bagalegt. Umræða
um þessi mál sé því þörf.
„Víða erlendis er talað um vænt-
ingabil, sem á ensku nefnist ex-
pectation gap, þ.e. það bil sem er á
milli þess sem endurskoðendur
telja sig vera að gera og þess sem
markaðurinn heldur að
þeir séu að gera. Það
er auðvitað bagalegt að
skilningur manna á
þessu sé mismunandi.“
Að sögn Stefáns
mun hann í erindi sínu
ræða nokkuð um þann
misskilning að halda að
í áritun endurskoðenda
á ársreikning fyrirtæk-
isins felist einhver um-
sögn um skilvirkni eða
markvirkni fram-
kvæmdastjórnarinnar.
Hann segir að í áritun
endurskoðenda felist
alls ekkert slíkt mat.
Endurskoðendur geti verið þeirrar
skoðunar að fyrirtæki sé í sjálfu sé
ekki vel rekið án þess að það komi
með nokkrum hætti fram í áritun
þeirra.
„Endurskoðandi er einungis um-
sagnaraðili um þann kostnað sem
raunverulega var stofnað til en
hann trjáir sig ekki um það hvort
hægt hefði verið að reka fyrirtækið
á annan og skynsamlegri hátt.
Endurskoðandinn er stundum ekki
einu sinni dómbær á þessa þætti.“
Eftirlitsskylda stjórnar
Stefán segir að samkvæmt lögum
hafi stjórnir fyrirtækja ákveðna
eftirlitsskyldu með þeim. Stjórnir
sem telji að þær geti haldið því
fram að þær hafi framfylgt þeim
skyldum með því að fá endurskoð-
endur til starfa fari villur vegar.
Eftirlitsskyldur stjórna séu um-
fram það sem endurskoðendum er
ætlað að inna af hendi, enda eigi
þær að vera í reglulegum sam-
skiptum við fyrirtæk-
in allt árið. Endur-
skoðendur séu það
ekki.
„Við erum að sjá
það gerast hér á
landi, sem er eitt um-
kvörtunarefnið í
Bandaríkjunum um
þessar mundir, að
sami maðurinn er
samtímis fram-
kvæmdastjóri og
stjórnarformaður
fyrirtækis. Í fram-
haldi af þeim uppá-
komum sem þar hafa
verið á undanförnum
mánuðum eru menn að finna að
þessu og vilja að stjórnin sé ekki
inni í fyrirtækinu sjálfu. Þá höfum
við einnig verið að sjá það hér á
landi sem kallað er starfandi
stjórnarformaður. Hann er þá nán-
ast kominn hinum megin við borð-
ið. Þegar stjórnarmenn eru komnir
inn í fyrirtækin til starfa þar, og
taka þátt í daglegum ákvörðunum,
geta þeir illa skilið sig frá fram-
kvæmdastjórninni og um leið verið
eftirlitsaðilar, sem ætlað er að
gæta hagsmuna hluthafanna.“
Stefán segir að hlutföllin á milli
framkvæmdastjóra, stjórna og
hluthafa fyrirtækja hafi verið að
raskast og framkvæmdastjórnir
hafi oft á tíðum orðið allt of ráð-
andi. Í Bandaríkjunum sé verið að
reyna að efla stjórnir fyrirtækja og
samskipti þeirra við hluthafana.
„Það hefur sýnt sig að umræða um
þessi mál þar í landi er þörf og það
á ekki síður við hér á landi,“ segir
Stefán Svavarsson.
Mismunandi hlut-
verk stjórnenda og
endurskoðenda
Stefán Svavarsson dósent og Árni Harðarson lögfræðingur ræða
um ábyrgð stjórnenda og endurskoðenda fyrirtækja á hádegisverð-
arfundi Félags viðskipta- og hagfræðinga og Deloitte & Touche
Stefán Svavarsson
SAMTÖK álkaupenda í Evrópu
(FACE) þrýsta á um að 6 prósenta
tollur sem ESB leggur á ál sem er
flutt inn á Evrópska efnahagssvæðið
(EES) verði felldur niður. Frakkar
og fleiri þjóðir innan ESB hafa hins
vegar staðið á móti niðurfellingu
tollanna, að því er segir í frétt Reut-
ers.
Ísland er innan EES og fellur því
innan tollveggjanna, þ.e. íslensk ál-
ver þurfa ekki að greiða þennan toll
af áli sem flutt er til annarra Evr-
ópulanda. Verði tollarnir hins vegar
felldir niður eru álver á Íslandi og
annars staðar í heiminum í sömu
stöðu gagnvart kaupendum á áli í
Evrópu. Samkeppnisstaða álvera á
Íslandi gagnvart álverum utan EES
myndi þannig versna. Ekki hefur
enn verið tekin ákvörðun innan ESB
hvort tollurinn verður felldur niður
eða honum haldið. Nú stendur fyrir
dyrum samruni tveggja stórra álfyr-
irtækja, hins franska Pechiney og
bandaríska risans Alcan. Sá samruni
er í frétt Reuters sagður skipta máli
fyrir tollamálin þar sem hagsmuna-
hópar, líkt og FACE, muni auka enn
þrýsting á að fella niður tollinn ef
þessi tvö fyrirtæki sitt hvorum meg-
in Atlantshafsins renna saman í eitt.
Að sögn Garðars Ingvarssonar
hjá Fjárfestingarstofu iðnaðarráðu-
neytisins og Landsvirkjunar skýrist
það ekki hvort tollinum verður hald-
ið fyrr en ESB tekur ákvörðun um
hvort athugasemdir verða gerðar
við samrunann. Spurður um áhrif
niðurfellingar á tollinum fyrir ís-
lenskan áliðnað segir Garðar að auð-
vitað myndi hún hafa einhver áhrif
en hversu mikil sé ekki ljóst. Hann
segir það þó vissulega koma sér vel
að vera innan þessara tollaveggja.
Að sögn Ragnars Guðmundssonar
fjármálastjóra Norðuráls munu
tekjur íslenskra og annarra evr-
ópskra álvera minnka verði tollurinn
felldur niður þar sem álverð muni
lækka. Að öðru jöfnu geti það haft
þau áhrif að erfiðara verði að fá fjár-
festa hingað til lands til að festa fé í
áliðnaði.
Deilt um áltoll
inn til Evrópu
AFKOMA bresku fataverslana-
keðjunnar Next á fyrri helmingi árs-
ins var góð og í afkomutilkynningu
samstæðunnar er sérstaklega vikið
að góðu gengi íslensku verslunar-
innar. Hagnaður eftir skatta á
fyrstu sex mánuðum ársins jókst um
12% frá sama tíma síðasta árs, nam
ríflega 58 milljónum punda eða um
7,4 milljörðum íslenskra króna.
Velta samstæðunnar var sem nemur
um 140 milljörðum íslenskra króna á
tímabilinu sem er tæpum 19% meira
en á fyrri helmingi ársins 2002.
Í afkomutilkynningu Next fyrir
fyrstu sex mánuðina er sérstaklega
talað um íslensku verslunina, sem er
staðsett í Kringlunni, sem dæmi um
þær sem vel hafa gengið á erlendri
grundu. „Sala jókst á öllum svæð-
um. Samstarfsaðilar okkar í Japan
opnuðu 10 verslanir með barnafatn-
að og verslunin á Íslandi hefur farið
mjög vel af stað,“ segir í tilkynning-
unni.
Next-verslunum fjölgaði um 20
milli ára. Í júlí í fyrra voru þær 332
en eru nú 352 talsins. Í tilkynningu
Next segir að verslanirnar utan
Bretlands hafi aukið sína veltu um
32% milli tímabila, sem er meira en
veltuaukning samstæðunnar.
Next fer vel af stað