Lesbók Morgunblaðsins - 30.06.2001, Síða 16

16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 30. JÚNÍ 2001
E
GGERT Pétursson hefur skap-
að sér sérstöðu í íslenskum
myndlistarheimi með blóma-
myndum sínum, og með sýn-
ingunni í Gallerí i8 hafa verk
hans heillað myndlistaráhuga-
menn á erlendum vettvangi, en
erlendur listaverkasafnari
keypti allar myndir sýningarinnar utan tvær
sem áður voru seldar skömmu eftir opnunina.
Eggert segir það ánægjulegt að erlendur
safnari skuli sýna íslenskri myndlist áhuga og
vonar hann að um sé að ræða merki um það að
kynning íslenskrar myndlistar á erlendum
markaði, líkt og Edda Jónsdóttir eigandi
Gallerís i8 hefur unnið að, eigi framtíð fyrir
sér.
Eggert hefur unnið með viðfangsefni sitt á
ólíkan hátt, og segir hann sjálfur að blómin
hafi verið að koma smám saman inn í myndlist
hans. Í fyrstu hafi þau komið fram sem af-
þrykk, eða á kanti myndarinnar, en smám
saman hafi þau færst inn á myndflötinn. „Á
þessari sýningu geng ég lengra með blóma-
myndirnar. Ég vinn nú með liti og birtu og
myndirnar eru meiri einstaklingar en oft áð-
ur, en ég hef flestar sýningarnar mínar sem
samræmda heild,“ segir Eggert. „Myndirnar
eru það stórar og tekur vinnuferlið því það
langan tíma, að þær þróast kannski hver í
sína áttina. Ef það ætti að skilgreina mynd-
listina mína ætti orðið þráhyggjustefna
kannski best við,“ segir Eggert og brosir við.
Hefðbundinn miðill í nútímasamhengi
Eggert hefur starfað við myndlist frá því að
hann lauk námi frá nýlistadeild Myndlista- og
handíðaskólans árið 1979. Hann hélt til Hol-
lands í framhaldsnám við Jan Van Eyck há-
skólann í Maastricht. Að námi loknu tók hann
virkan þátt í starfi nýlistahreyfingarinnar hér
á landi, hann kom m.a. að rekstri Gallerís
Suðurgötu 7 og
sat í stjórn Ný-
listasafnsins. Síð-
ar átti hann þátt í
útgáfu tímarits-
ins Tenings sem
fjallaði um mynd-
list og bókmennt-
ir. „Þetta voru af-
skaplega frjóir
tímar, menn voru
opnir fyrir öllu.
En mér finnst
gróskan alveg jafn mikil í dag, og sé ég raunar
ekki fram á neitt lát á hugmyndaaugðinni. Ég
held að þetta sé alltaf að verða meira og meira
spennandi,“ segir Eggert.
Nú ferð þú nokkuð sérstaka leið í þinni list-
sköpun, eftir að hafa verið nátengdur nýlista-
hreyfingunni. Þú snýrð þér að gamla hand-
verkinu, týnir þér í nákvæmnisvinnu í gamla
góða olíumálverkinu
„Já, ég er nú enginn sérstakur áhugamaður
um að endurreisa málverkið sem slíkt, en mér
finnst áhugavert þegar hægt er að vinna með
hefðbundinn miðil í nútímasamhengi. Mál-
verkið hefur þann kost að upplifun áhorfand-
ans er þar svo mikilvæg. Það má líkja því við
tengsl bókar og lesanda. Það skoðar aðeins
einn maður bókina í einu, og verður upplifun
hans og skynjun algerlega einstaklingsbund-
in. Hann er í lestrinum, og má einmitt segja
að nokkurs konar einstaklingsbundinn lestur
eigi sér stað þegar málverk er skoðað.“ Egg-
ert segist hafa mikinn áhuga á þessum
tengslum og leitast við að vinna með þau í
sinni myndlist. „Það sem ég hef verið að gera,
er að vinna með bilið milli áhorfandans og
myndarinnar. Ég reyni að skilja þar eftir eitt-
hvað pláss fyrir upplifun hvers og eins.“ Egg-
ert undirstrikar hvernig þetta er með því að
sýna mér stórt málverk á sýningunni af
krossmöðru, gulmöðru,
blóðbergi og beitilyngi. Ef
staðið er í fjarlægð verður
málverkið flatt, nánast eins
og mynstrað veggfóður, en
fer síðan á hreyfingu þegar
nær er komið. Þannig tekur
blóðberg að stingast upp
innan um flóruna, og
blómabreiðan fær meiri
dýpt. Aðrar sýningar Egg-
erts hafa jafnframt kallað á
einhvers konar virkni í
skynjun áhorfandans. Má
þar vísa í innsetningar í Ný-
listasafninu þar sem mál-
verk voru hengd á ólíka
staði á veggjum, og sam-
kvæmt ákveðinni heildar-
hugsun. Dökkum og ljósum
blómamyndum Eggerts
mætti ef til vill lýsa sem
nokkurs konar felumynd-
um. Í fjarlægð virðast þær
holdgervingar naumhyggj-
unnar, en þegar nær er
komið birtist áhorfanda fín-
leg og nákvæmnislega unn-
in blómaflóran. „Mynd og
málverk er tvennt ólíkt,“ segir Eggert. „Mál-
verkið verkar meira á skynfærin því þú þarft
að standa frammi fyrir því. Málverkið krefst
áhorfanda, og það breytist eftir skynjun
hvers og eins.“
Íslenska flóran úr fjarlægð
Nú hefur þú haldið þig við það að mála ein-
göngu blóm, allt frá því í kringum 1988. Hvers
vegna blóm?
„Ég teiknaði myndir í blómabókina Íslensk
flóra með litmyndum sem gefin var út árið
1983 og upp úr því fór ég að fást mikið við
blómin. En ég veit ekki hvort það var ég sem
valdi viðfangsefnið eða hvort það valdi mig.
Ég hef haft mikinn áhuga á blómum frá því að
ég man eftir mér. Í kringum sumarbústaðinn
þar sem við fjölskyldan bjuggum á sumrin
týndi ég blóm handa mömmu og byrjaði síðan
að skoða þau og læra nöfnin og tegundirnar.
Ég man líka eftir því að hafa fundið plöntu
sem talin var útdauð, kornasteinbrjót, í
túninu ofan við Vatnagarða sem þá var óspillt
náttúra. Ingimar Óskarsson grasafræðingur
bjó þarna rétt hjá og við pabbi fórum til hans
með steinbrjótinn sem var síðan komið fyrir í
grasagarðinum í Laugardal. Það var mjög
spennandi.“
Þú hefur verið nokkuð vel að þér um flór-
una fyrst þú barst kennsl á kornasteinbrjót-
inn?
„Jú, ég lærði að þekkja flóruna, safnaði
blómunum og þurrkaði þau.
Það má kannski segja að ég sé fyrst og
fremst að mála það sem ég þekki,“ bætir Egg-
ert við eftir dálitla umhugsun. „Þegar ég bjó í
Bretlandi reyndi ég að mála bresk blóm í
Yorkshiredölunum en það gekk ekki upp. Ég
þekkti þau ekki eins vel og var farinn að leita
að blómum sem voru sem líkust þeim ís-
lensku. Ég hætti því bara og hélt bara áfram
að mála íslensku flóruna úr fjarlægð. Mér
finnst líka spennandi að vinna þannig.“
Spratt sú sýn á blómin sem þú setur fram í
myndunum þá upp úr þessari fjarlægð?
„Að vissu leyti því ég er fyrst og fremst að
mála minningar, en ekki ákveðna fyrirmynd
sem ég hef fyrir framan mig. Þessar minn-
ingar eru hins vegar af tilteknum brekkum,
breiðum og dýjum sem ég man eftir sem
krakki.“ Eggert bendir blaðamanni nú á tvö
málverk á sýninguni, af sóleyjum og augnfró.
Í þeim myndum vann hann eftir minningu um
síðsumarskvöldstemmningu sem gat af sér
glóandi gras í mótvægi við dökka skugga, og
minningu um hvernig sólin skein á hluta af
sóleyjarbreiðu. „Engu að síður er þetta alger-
lega tilbúin náttúra sem ég bý til úr þeim efni-
viði sem ég þekki og er hluti af mér. Mér
finnst íslensku plönturnar vera að mörgu
leyti eins og íslenska tungan. Íslendingar
þekkja sína flóru. Ég nota íslensku flóruna í
minni list alveg eins og íslenskir rithöfundar
skrifa á íslensku. Þó er blómaformið kannski
mun betri leið til að ná til umheimsins.“
Má þá líkja íslensku flórunni í myndlist
þinni við tungumál, sem þú tókst inn sem
barn og ert að nota og vinna úr. Voru grasa-
ferðirnar nokkurs konar tungumálanám?
„Það eru nokkuð sterkar hliðstæður þarna
á milli. Líkt og í tungumálinu lærði ég að
þekkja einstakar tegundir, ættir og flokka.
Það má segja að ég hafi unnið við að skrá
þessa „málfræði“ flórunnar þegar ég teiknaði
myndirnar í Íslensku flóruna. Í náttúrunni er
þó engin ein planta eins, alls staðar eru til-
brigði og þetta lærir maður við að skoða
blómin. Það kemur aldrei sami hluturinn fyrir
tvisvar. Myndirnar sem ég mála af blómunum
verða vitanlega ekki eins heldur, hinn
gegnsæi blái litur blágresisins verður til
dæmis seint fangaður,“ segir listamaðurinn.
Sýning Eggerts Péturssonar stendur til 28.
júlí, og er Gallerí i8 opið vikulega frá þriðju-
degi til laugardags milli kl. 13 og 17.
LESIÐ Í
BLÓMIN
Morgunblaðið/Billi
„Ég veit ekki hvort það var ég sem valdi viðfangsefnið, eða það sem valdi mig,“ segir Eggert Pétursson.
Nafnlaus (152 x 122) eftir Eggert Pétursson.
Nærmynd af verki Eggerts Péturssonar, Nafnlaus (91 x 91).
Grasaferðirnar sem Eggert Pét-
ursson myndlistarmaður fór í sem
barn voru í raun nokkurs konar
tungumálanám, komst HEIÐA JÓ-
HANNSDÓTTIR að þegar hún hitti
listamanninn að máli í Galleríi i8,
þar sem hann sýnir nú um stundir.
heida@mbl.is