Pressan - 30.03.1989, Qupperneq 10

10
Fimmtudagur 30. mars 1989
Upptökin aö deilunum voru smíöi trébáts í Bátalóni: Hvorugur vildi vikja.
Mynd: Magnús Reynir.
Mynd: Einar Óla.
fundinn örlagaríka með Ævari var
fallist á af hálfu Bátalóns að Garðar
ætti inni hjá fyrirtækinu. Samið var
um að Garðar fengi bátsskrokk frá
Bátalóni sem hann gæti síðan selt.
Þetta gekk eftir og. Garðar skildi
sáttur við Bátalónsmenn.
Garðar einbeitti sér núna að út-
gerðinni frá Raufarhöfn og bjó þar
yfir vertíðina. Yfir háveturinn átti
hann heimili í Hveragerði þar sem
hann rak verkstæði í félagi við son
sinn.
Samkvæmt dómi átti Garðar að
afplána fangelsisvistina sumarið
1986. Hann sinnti ekki dómnum og
þegar ekkert heyrðist frá yfirvald-
inu taldi Garðar að ekki yrðu frek-
ari eftirmál. Hann stóð í þeirri trú
að menn í ábyrgðarstöðum hefðu
séð óréttlætið í dómnum og hygð-
ust ekki framfylgja honum ef Garð-
ar héldi sig frá vandræðum, sem
hann gerði.
Náðun synjað
Það kom Garðari þess vegna
mjög á óvart þegar hann í febrúar
síðastliðnum fékk sent bréf frá
Fangelsismálastofnun ríkisins. í
bréfinu var Garðari gert að mæta í
Hegningarhúsið á Skólavörðustíg 9
til að taka út refsinguna. Ennfrem-
ur: „Mætið þér ekki á tilsettum
tíma verður án tafar gefin út hand-
•tökuskipun á hendur yður og þér
færðir í fangelsiðl’ stendur í bréf-
inu.
Garðar sótti um náðun til fulln-
ustumatsnefndar, en í henni sitja
Þorsteinn Á. Jónsson, deildarstjóri
í dómsmálaráðuneytinu, Jónatan
Þórmundsson prófessor og Ólafur
Ólafsson landlæknir.
Garðar er „frávik"
Laust fyrir páska kom svar
nefndarinnar og það var neikvætt,
Garðar skyldi afplána sinn dóm.
Enginn frekari rökstuðningur
fylgdi ákvörðuninni.
Þegar aðstæður Garðars voru
bornar undir Þorstein Á. Jónsson
sagðist hann ekki geta rætt um ein-
stök tilfelli sem kæmu til kasta
nefndarinnar. Þorsteinn kvað það
almenna reglu að menn ættu að
sitja af sér þann dóm sem þeir
hlytu.
„Það er régla að ekki líði lengri
tími en 8 mánuðir frá fullnaðar-
dómi þangað til hinn dæmdi hefur
afplánun;’ segir Þorsteinn. „Frávik
frá þeirri reglu eru teljandi á
fingrum annarrar handar.
Það er ekki afgerandi þáttur í
mati fullnustumatsnefndar á um-
sókn um náðun að menn hagi sér
vel eftir að dómur er fallinn og
komist ekki í kast við lögin. Við
verðum að meta málið í heild sinnij’
segir Þorsteinn.
Spurningin virðist aðeins vera
hvenær lögreglan kemur að sækja
Garðar Hafstein Björgvinsson.
Sjálfur veit hann ekki hvað gera
skal.
Garðar Hafsteinn Björgvinsson
bíður þessa dagana eftir því að lög-
regla komi að sækja hann og flytji
í Hegningarhúsið á Skólavörðustíg
9. Þar á Garðar að afplána þriggja
mánaða tukthúsvist fyrir líkams-
árás á hæstaréttaílögmanninn
Ævar Guðmundsson í janúar árið
1982.
Dómur í máli Garðars var kveð-
inn upp í Hæstarétti í byrjun árs
1986. Venjan er sú að menn afpláni
sinn dóm ekki síðar en átta mánuð-
um eftir að hann er kveðinn upp.
„Frávikin frá þeirri reglu eru telj-
andi á fingrum annarrar handar”
segir einn þriggja fulltrúa í fulln-
ustumatsnefnd, en þremenningarn-
ir ráða mestu um hverjir fá náðun
og hverjir ekki.
Bátasmíði upphaf
vandræðanna
Undanfari líkamsárásarinnar á
skrifstofu Ævars Guðmundssonar í
Ármúla 21 voru deilur á milli Garð-
ars og Bátalóns vegna smíði á 7
tonna bát. Garðar gerði um það
samning snemma árs 1977 að Báta-
lón byggði fyrir hann trébát, sem
hann hugðist gera út frá Raufar-
höfn. Bátinn átti að afhenda 1.
september 1977.
Smíði bátsins lauk ekki á tilsett-
um tíma og fékk Garðar bátinn níu
mánuðum seinna en sagði í samn-
ingi. Deiluaðilum kom ekki saman
um hver bæri ábyrgð á töfinni.
Garðar segist hafa staðið við allt sitt
og rúmlega það, borgað meira og
fyrr en samningurinn sagði til um.
Bátalónsmenn sögðu aftur að
Garðar hefði ekki fullkomlega get-
að staðið við sinn hluta samnings-
ins og bæri hann ábyrgð á töfinni.
Á þessum tima var rekstur Báta-
lóns erfiður og lítið til af peningum.
Bátalón varð gjaldþrota fyrir fáum
vikum.
Framkvæmdastjóri og helsti eig-
andi Bátalóns, ÞorbergurÓlafsson,
og lögmaður fyrirtækisins, Ævar
Guðmundsson, voru þeir aðilar
skipasmíðastöðvarinnar sem Garð-
ar átti helst samskipti við.
Sviksamlegt tilboð?
Fjárhæðin sem bar á milli deilu-
aðila var um það bil 1.500 þúsund
gamlar krónur. Þar kom að Garðari
bauðst að gera nýjan smíðasamn-
ing um sama bátinn.
„Þorbergur Ólafsson bauðst til
að gera nýjan samning og gera bát-
inn mun dýrari en hann í raun var.
Með þessum hætti átti að hækka
tollaendurgreiðslur vegna tækja í
bátinn. Báturinn var svo að segja
tilbúinn og með öllu kostaði hann
rúmar 13,5 milljónir. Mér var boðið
upp á að skrifa undir smíðasamn-
ing þar sem báturinn var látinn
kosta 27 milljónir. Tollaendur-
greiðslur af þeirri upphæð áttu að
vera 1.400 þúsundl’ segir Garðar.
Hann var ekki á því að leysa mál-
ið með þessum hætti. „Ég tek ekki
þátt í svikum af þessu tagi. Það er
ekki siður minn að stela, hvorki frá
ríkissjóði né öðrum” bætir hann
við.
Bátalónsmenn kannast ekki við
að hafa ætlað að svíkja fé út úr rík-
issjóði og láta þá peninga jafna
Hér átti atvikið sér stað: Þrír mánuöir í tukthúsi fyrir líkamsárás á lögmann.
ágreininginn við Garðar. Pressan
hafði samband við Þorberg Ólafs-
son, en hann vill ekkert láta hafa
eftir sér um þetta mál.
Eftir stendur að Þorbergur und-
irritaði samning sem kvað á um
smíði báts og átti hann að kosta 27
milljónir. Samningurinn er dagsett-
ur ári eftir að upphaflegi samning-
urinn var gerður.
Garðar og Þorbergur Ólafsson
áttu í opinberum bréfaskriftum um
mál sín í Dagblaðinu. Deilurnar
drógust á langinn og héldu áfram
eftir að Garðar hóf útgerð á bátn-
um.
Lögmaðurinn kemur
til skjalanna
Deilurnar héldu áfram og á árinu
1981 kom til kasta lögmanns Báta-
lóns, Ævars Guðmundssonar.
Fundur var haldinn um mánaða-
mótin nóvember og desember 1981.
Á fundinum voru staddir helstu eig-
endur Bátalóns og Garðar og lög-
fræðingur hans. Málin voru reifuð
og leitað að samkomulagi.
Frásögnum af fundinum ber ekki
saman. Garðar telur að niðurstaða
hafi orðið sú að Ævari Guðmunds-
syni hafi verið falið að semja við sig
um endurgreiðslu frá Bátalóni.
Þessu neitar Ævar og segist aldrei
hafa fengið heimild til að semja um
greiðslu til Garðars.
Garðar stóð í þeirri trú að Ævar
væri sá maður sem tæki ákvarðanir
fyrir hönd Bátalóns. Hann kveðst
hafa orð Þorbergs fyrir því að Ævar
væri maðurinn sem hann ætti að
ræða við.
Einar Sturluson, fyrrum verk-
stjóri og eigandi að Bátalóni, telur
ekki ósennilegt að Þorbergur hafi
gefið Garðari tilefni til að halda að
Ævar réði miklu um þessi mál. Ein-
ar segir Ævar vera ákveðinn samn-
ingamann og hann hafi verið fastur
fyrir.
Þegar hér var komið taldi Garðar
einsýnt að mál sín væru öll undir
Ævari komin. Honum fannst það
dragast úr hófi að hann fengi leið-
réttingu á þeim.
Atvikið í Ármúla 21
Mánudaginn 4. janúar 1982
klukkan eitt eftir hádegi kom Garð-
ar Björgvinsson inn á skrifstofu
Ævars Guðmundssonar í Ármúla
21. Þeir sátu einir inni á skrifstof-
unni og enginn nema þeir sjálfir veit
hverju fram fór. Tæplega klukku-
tima síðar barst .lögreglunni til-
kynning frá Ævari um að ráðist
hefði verið á hann á skrifstofunni.
Ævar segir í lögregluskýrslu að
eftir stuttar samræður „réðst Garð-
ar á mig þar sem ég sat í skrifborðs-
stól mínum, tók mig kverkataki
með vinstri hendi og barði mig af
miklu afli með krepptum hnefa í
kvið og höfuð, áður en ég gat
komið við vörnum”.
Að sögn Ævars hótaði Garðar
ítrekað að drepa hann. Ennfremur
hafi Garðar krafið Ævar um
ákveðna peningaupphæð.
Frásögn Garðars er á aðra lund.
Hann segist hafa farið til Ævars að
fá hjá honum peninga er hann átti
inni hjá Bátalóni. Þegar Ævar svar-
aði með útúrsnúningum og þegar
hann vísaði Garðari á dyr hafi
Garðar séð rautt og stokkið að
Ævari. „Ég ætlaði að veita Ævari
ráðningu og lofa honum að finna
það að gleymst hafði að ala hann
upp. Það var ekki ætlunin að meiða
hann og þess vegna beitti ég ekki
hnefunum. Ég hélt höfði hans á
milli læranna og sleit buxnastreng-
inn af honum og hýddi hann.”
Hvorugur málsaðila vill breyta
framburði sínum, núna þegar sjö ár
eru liðin frá atburðinum.
Undarlegir áverkar
„Ég viðurkenni að það voru mis-
tök að veitast að Ævari. Ég hefði
ekki átt að láta undan bræðinni sem
greip migl’ segir Garðar í dag.
Dómurinn sem fjallaði um málið
var ekki í vafa um að Garðar hefði
brotið alvarlega af sér og úthlutaði
honum refsingu upp á þrjá mánuði
í tukthúsi. Þessi dómur var stað-
festur í Hæstarétti.
Garðar er dæmdur fyrir að hafa
brotið gegn greinum almennra
hegningarlaga nr. 217 og 233, sem
taka til Iíkamsárása og hótana um
ofbeldi.
„Dómurinn sem ég fékk er ekki í
neinu samræmi við þá áverka sem
Ævar varð fyrir. Ef ég hefði meitt
hann að einhverju ráði gæti ég fall-
ist á dóminn” er álit Garðars.
Það varð til að þyngja dóminn
yfir Garðari að hann hafði áður
verið dæmdur fyrir ofbeldisafbrot,
þá einnig samkvæmt grein nr. 217.
Hins vegar hefur Garðar nokkuð
til síns máls þegar hann bendir á að
meiðingar sem Ævar hlaut voru
óverulegar. Samkvæmt lögreglu-
skýrslu voru ekki sjáanlegir aðrir
áverkar á Ævari en „rauðir blettir á
andliti og hálsinn rauður”. Ekki
leitaði Ævar læknis vegna meiðsla.
Meiðsl Ævars virðast ekki i neinu
samræmi við frásögn hans af því
ofbeldi sem hann telur sig hafa orð-
ið fyrir frá hendi Garðars. í dag út-
skýrir Ævar þetta þannig að högg
Garðars hafi ekki komið á andlit
hans heldur koll og gagnauga.
Fær bætur frá Bátalóni
Skömmu eftir að Garðar átti