Pressan - 30.03.1989, Qupperneq 19

19
Fimmtudagur 30. mars 1989
• Heilasjúkur maður fórnarlamb
togstreitu milli sjúkrastofnana.
Læknar viðurkenna að hann sé
ofær um að vera heima en hver
á að vista hann?
• Landakot vísaði honum heim.
Taugalækningadeild Landspít-
alans vísaði honum frá. Geð-
deild vildi ekki vista hann. Borg-
arlæknir lét málið til sín taka en
án árangurs.
FÁRSJÚKUR EN ÚTHÝST AF SJÚKRAHÚSUM
Opið bréf til heilbrigðisyfirvalda:
ERIISJÚKRAHÚSIN FYRIR FÁA ÚTVALDA?
Tilefni þess að ég set sorgarsögu þessa á blað er að svo virðist sem venjulegu
fólki, verkamannafjölskyldunni, sé kastað á götuna ef einhver veikindi koma upp
*
a.
Það varfyrir tœpum þremur árum að mágur minn veiktist. Kom íljós að hann
er með lömunarsjúkdóm við heilastofn, sem er ólæknandi sjúkdómur. Systir mín
hefur haft hann heima síðan hann veiktist og annast hann ásamt 14 ára syniþeirra.
Á þessum tíma hefur hann misst málið og getur ekkert tjáð sig. Hann fær geð-
köst ef haft er á móti því sem hann vill. Hann er með sár um allan iíkamann og
þjáist aflömun í hálsi. Því hefur hann verið áfljótandi fœði og er algjörlega ófær
um að annast sig sjálfur.
Hann eirir hvergi. Efhann kemst út er nœsta víst að hann ratar ekki heim aftur.
Það má ekki líta af honum því þá getur hann horfið og hefur oft þurft að leita
að honum út um allt, sem getur verið ansi erfitt.
Þann 18. mars síðastliðinn fór hann út. Var hans leitað um allt, án árangurs.
Nokkru síðar kom lögreglan með hann og hafðiþá fundið hann ískafli, helkaldan
og örmagna. Fékkstplássfyrir hann á Landakotsspítala í stuttan tíma. Áður hafði
hann verið á deild 32A á Landspítalanum íþrennum rannsóknum, svo beðið var
um plássfyrir hann þar. Hallgrímur Magnússon læknir talaði við systur mína og
sagði að það myndi losna pláss fyrir hann á mánudag og spurði hvort hún gæti
tekið hann heim yfir helgina, en hún neitaðiþví. Sagðist vera orðin uppgefin, búin
að standa í þessu í tœp þrjú ár án nokkurrar hjálpar og hún gœti ekki meira.
Á mánudag hringdi læknirinn á Landakoti og sagði að þeir neituðu að taka
hann inn á Landspítalann vegna þess að hann væri svo órólegur og ylli öðrum
sjúklingum ónæði. Systur minni var þá ráðlagt að tala við aðra lækna sem hefðu
með þetta að gera. Þeir vísuðu hver á annan og hún hringdi í borgarlækni, en það
virtist enginn geta gert neitt. Svo virðist sem sjúkrakerfið sé algerlega lokað.
Hvergi er hœgt að koma fársjúkum manni inn.
Á miðvikudegi var hann útskrifaður af Landakotsspítala. Ég fór þá með systur
minni að sœkja hann. Hann varþá nýbúinn að fá sprautu og varmjög máttfarinn.
Við klœddum hann og urðum að halda honum uppi á milli okkar út í bíl. Þannig
að núna er hann heima og býst ég ekki við að hann komist inn áspítala, end'a tekur
því kannski ekki héðan af.
Þetta er fárveikur maður, sem hefur greitt alla sína skatta og skyldur. Á hann
engan rétt í velferðarþjóðfélaginu á íslandi, eða er það fyrir þá útvöldu?
Helga Katrín Gísladóttir
Sorgarsaga um fársjúkan mann sem fær hvergi inni á sjúkrahúsum
borgarinnar þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir. Þetta er kjarninn í bréfi sem
Helga Katrin Gísiadóttir, mágkona manns sem þjáist af alvarlegum
heilasjúkdómi, hefur beðið Pressuna að birta. Þrátt fyrir ástand manns-
ins fsst engin sjúkrastofnun til að vista hann og vísar þar hver á annan.
Þessi lýsing er birt með fullu samþykki eiginkonu mannsins sem er orðin
uppgef in á að annast hann, „búin að standa í þessu í tæp þrjú ár án nokk-
urrar hjálpar, og hún getur ekki meir", segir í bréfi Helgu.
EFTIR: ÓMAR FRIÐRIKSSON — MYND: E.ÓL.
Maðurinn þjáist af ólæknandi
heilasjúkdómi, hefur misst ráð og
rænu og fær geðköst sem valda
miklum erfiðleikum á heimilinu.
Þann 18. mars sl. hvarf hann að
heiman og fannst eftir mikla leit af
lögreglunni, sem flutti hann á
Landakotsspítala.
„Þessi sjúklingur hefur verið í
eftirliti á taugadeild Landspítalans.
Þetta er vandræðamál því hann á
heima á stofnun," segir Ólafur
Gunnlaugsson, læknir á lyflækn-
ingadeild Landakots. „Þeir vildu
hins vegar ekki taka við honum
þar,“ segir hann.
Þessa daga var bráðavakt á
Landakoti og því fékk maðurinn
þar inni um hríð. „Við gerðum allt
sem við gátum til að koma honum
inn á Landspítalann þar sem hann á
að vera,“ segir Ólafur.
SENDUR HEIM
Gunnar Guðmundsson er yfir-
læknir á taugadeild Landspítalans.
Hann segir að umræddur sjúkling-
ur hafi legið á taugadeildinni til
rannsókna og greiningar fyrir
nokkru síðan. „Við erum með
bráðadeild sem er ekki langlegu-
deild og með mjög fá rúm,“ segir
hann.
„Vegna ástands mannsins gat
hann ekki verið á opinni deild og
því var fengið pláss fyrir hann á
geðdeild. Hann þjáist bæði af
vöðvasjúkdómi og geðrænum sjúk-
dómi og var fljótlega útskrifaður af
geðdeildinni og sendur heim. Hann
var hins vegar alveg óviðráðanlegur
og átti það til að fara að heiman og
týnast,“ segir Gunnar.
„Þegar þetta umrædda atvik átti
sér stað fyrir páskana var hringt til
okkar af Landakoti og okkur sagt
að okkur bæri að taka hann inn þar
sem hann þjáðist af taugasjúk-
dómi. Eg svaraði því til að það vist-
uðust taugasjúklingar á öllum spít-
ulum, þótt það væri að vísu alveg
rétt að slíkir sjúklingar ættu allir að
vera á einum stað. En við værum
alls ekki í stakk búnir til að taka við
honum. Við værum heldur ekki
með bráðavaktina og auk þess ætti
hin svokallaða þriggja mánaða
regla ekki við. Hún gengur út á að
ef sjúklingur sem lagður er inn á
deild veikist innan þriggja mánaða
frá þvi hann útskrifast fer hann
sjálfkrafa inn á þá sömu deild, þótt
þar sé ekki bráðavakt. í þessu tilviki
voru 6 eða 7 mánuðir frá því að
hann hafði legið inni hjá okkur. Því
taldi ég eðlilegast að maðurinn færi
aftur inn á geðdeildina en einhverra
hluta vegna var ekki hægt að hýsa
hann þar,“ segir Gunnar.
ÓFÆR UM AÐ VERA HEIMA
„Borgarlæknir hafði einnig sam-
band við mig út af þessu máli og ég
lýsti auðvitað yfir óánægju minni
með að ekki væri hægt að hýsa
svona sjúkling. Ég veit vel að það er
erfitt að vista svona mann á Landa-
koti. Veikindi hans eru þannig að
hann þarf á hjúkrun að halda og á
auðvitað eingöngu að vera á lokaðri
deild. Niðurstaðan varð sú að þeir
sem gagnrýndu okkur hvað mest
fyrir að taka ekki við honum urðu
að gera nákvæmlega það sama og
við höfðum þurft að gera; þeir
sendu manninn bara heim vitandi
það að hann var ófær um að vera
heima. Þannig liggur þetta mál í
dag,“ segir hann.
GÆTI LAMAÐ DEILDINA
Gunnar segir að þetta sé óskap-
lega sorglegt mál en alls ekki eins-
dæmi. „Taugadeildin er fyrst og
fremst sérhæfð bráðadeild til grein-
ingar og meðferðar fyrir fólk sem
hægt er að lækna. í þessu tilviki er
eingöngu um hjúkrun að ræða sem
í ofanálag verður að vera á lokaðri
deild. Ég gæti lamað mína deild á
örfáum dögum ef ég fyllti hana með
svona sjúklingum, sem eru t.d. með
Alzheimer-sjúkdóm, MS-sjúkdóm,
ýmsar gerðir af heilabilun og svo
illa farna Parkinson-sjúklinga. Þá
væri deildin lokuð að öðru leyti og
yrði þar með eingöngu langlegu-
deild fyrir þessa sjúklinga."
Þessi fársjúki maður fær því
hvergi inni á sjúkrastofnunum
vegna kerfistogstreitu á milli
sjúkrahúsa.
ÖLLUM DEILDUM LOKAÐ
Aðrar ástæður koma hér líka til:
Naumar fjárveitingar til lokaðra
langlegudeilda og óskynsamleg
hagræðing í heilbrigðiskerfinu.
„íslenskar sjúkrastofnanir nýta
langlegurúm mjög illa og það vant-
ar pláss fyrir þá sem eru með lang-
vinnar skemmdir í taugakerfi, þjást
af lömun o.s.frv. Þess vegna koma
svona erfiðleikar við vistun sjúks
fólks upp,“ segir Gunnar og getur
þess ennfremur að ekki bæti úr
skák að nú þurfi að loka deildum
vegna sparnaðarráðstafana stjórn-
valda. „Við höfum fengið lista yfir
lokun deilda á Landspítalanum í
sumar. Sumum þeirra verður lokað
í 20 vikur og það verður lokað eitt-
hvað á öllum deildum spítalans í
lengri eða skemmri tíma,“ segir
hann.