Pressan - 24.06.1993, Page 30

S K I LABOÐ
30 PRESSAN
Fimmtudagurinn 24. júní 1993
Við þurfum
aðal
íslenskan
Öllum að óvörum var Jón
Sigurðsson ráðinn yfirbanka-
stjóri í Seðlabankanum sem í tíð
forvera hans, Jóhannesar Nor-
dal, breyttist úr lítilli skúflfu í
Landsbankanum í risavaxna,
kjarnorkusprengjuhelda höll
með flygil íyrir Birgi ísleif. Jó-
hannes Nordal var kvaddur um
helgina af kollegum sínum á
’iícrðurlöndum. Norður í landi
fengu þeir heilan veitingastað
að láni og sporðrenndu meðal
annars heilsteiktum nautalund-
um með rauðvínssósu og kon-
íaksristuðum sveppum en litu
síðan á landið bláa úr lofti. Þótt
Jóhannes sé kvaddur er hann
ekki horfinn því nú er verið að
byggja sérstaka hæð fyrir hann í
Seðlabankanum svo hann geti
stundað rannsóknir. Úttaugað-
ir stjómmálamenn hafa nú fyllt
allar banlcastjórastöður, sendi-
herrastöður og forstjórastóla
ríkisfyrirtækjanna en enn bíða
margir eftir virðiflegri útgöngu-
leið. Það er allt of dýrt að eyða
mikilvægum stólum undir
þessa menn, ekki af því að
kaupið sé of hátt, heldur eru
þeir sérfræðingar í að eyða um
efni fram. Þjóðin þarf því að
koma sér upp íslenskum aðli.
Aðalstign mundu þá hljóta allt
of dýrir einstaklingar sem þurfa
virðingarvott eftir áralanga
þjónustu. Þeir væm því á ráð-
herralaunum í aðlaðri effi deild
sem ekkert ákvörðunarvald
hefði en væri búinn virðulegur
staður á Þingvöllum. Þar þarf
að byggja upp aðstöðu fýrir
þessa þjóðarleiðtoga og þótt
kostnaðurinn yrði mikill yrði
hann aldrei í líkingu við þann
kostnað sem hlýst af því að fela
þeim ákvörðunarvald og leyfi til
ótakmarkaðrar eyðslu á al-
mannafé.
‘Tvífarar
Það er músíkin sem gerir þá svona líka, Björn Jörund Frið-
björnsson, bassaleikara í Nýdanskri, og hinn bandaríska
tvífara hans, sem spilar á bassa í kvikmyndinni The Thing
Called Love. Báðir spilar þeir sama takt; sá bandaríski í
hallœriskántrímúsík og Björn í hallcerisiðnaðarpoppi. Þess
vegna er sami svipurinn á þeim, þótt Björn reyni með litlum
árangri að klæða svipinn af sér með sólgleraugum og húfu.
Pathfinder-bóksalan lætur
ekki mikið yfir sér, en hún er
staðsett á horni Klapparstígs
og Hverfisgötu á annarri
hæð. Ef þeir sem bíða í röð-
inni við Bíóbarinn láta svo lít-
ið að horfa til himins blasir
við þeim andlit Malcolm X í
glugganum.
Bóksalan er heimilislegri en
maður á að venjast og gestum
og gangandi boðið kaffi ef
samræðurnar dragast á lang-
inn. Afgreiðslutíminn er ekki
alveg hefðbundinn. Það er
opið eftir vinnu á föstudög-
um og í hádeginu á laugar-
dögum. I hillunum em bæk-
ur og rit margra helstu
kommúnista- og sósíalista-
leiðtoga heimsins og ber mest
á ritum Kúbumannanna Fid-
els Castro og Che Guevara
(sem reyndar var fæddur í
Argentínu), Marx og Engels,
Leníns og Trotskís og
blökkumannaleiðtoganna
Malcolms X og Nelsons
Mandela.
Nú skyldi margur ætla að
hugmyndafræði Marx og fé-
laga væri dauð úr öllum æð-
um eftir hrun kommúnism-
ans í Austur-Evrópu, en svo
er greinilega ekki, ef marka
má starfsemina á Klappar-
stígnum.
PRESSUNNI lék forvitni á
að vita örlítið meira um starf-
semi bóksölunnar og hug-
sjónabaráttuna og náði tali af
Sigurlaugu Gunnlaugsdótt-
ur, sem rekur Pathfinder-
bóksöluna. Pathfinder er
bandarískt útgáfufýrirtæki
sem hefur starfsemi í ýmsum
löndum og við spurðum Sig-
urlaugu fýrst út í stefnu
Pathfinder:
„Stefnan er að gefa fólki
sjálfu orðið. Þeir sem hafa
leitt félagsleg umskipti fá
sjálfir orðið og geta kennt
öðrum, þannig að það ér eftki
einhver annar sem túlkar það
sem þeir hafa verið að segja.
Þannig fær ungt fólk í dag, og
vinnandi stéttir, aðgang að
boðskap þessara manna.
Þetta eru bæði þekkt nöfn og
minna þekkt. Mikið af því
sem Pathfinder gefur út fjallar
um bandaríska verkalýðssögu
og kemur það til af því að for-
lagið er stofnað í Bandaríkj-
unum. Pathfinder tók ekki al-
veg á sprett fýrr en Malcolm-
X var myrtur, en þá tók það
sig til og gaf út verk hans. Það
sem er kannski ólíkt með
þessu forlagi og öðrum er að
það kostar mikla vinnu að
selja þessar bækur. Þær selja
sig ekki sjálfar. Það eru aðal-
lega tvær leiðir til að selja. I
fýrsta lagi að selja bókasöfn-
um eða þá að maður fer með
bókaborð og stillir bókunum
upp, ýmist í menntaskólum
eða háskólum.“
Bóksalan deilir húsnæð-
inu með Málfúndafélagi al-
þjóðasinna, eru það pólitísk
samtök?
„Já, það eru pólitísk sam-
tök. Það er sósíalískur um-
ræðuhópur sem hefur tekið
vikublaðið The Militant upp
á sína arma.“
En er ekki kommúnisminn
dauður á Íslandi?
„Ég held að það hafi aldrei
verið neinn kommúnismi á
Islandi. Þú spyrð á þeim al-
menna grunni sem fólk er að
tala um. í Sovétríkjunum
voru alltaf til bækur til dæmis
eftir Marx, Engels og Lenín.
Þessar bækur voru alltaf til á
bókasöfnum og víðar og
sumir lásu þær. En þetta voru
steindauð verk sem skiptu
gjörsamlega engu máli, því
forsendurnar til að nota þau
voru aldrei til staðar. I þess-
um löndum var ekki komm-
únismi, heldur einungis
stalínískt einræði, einhvers
konar miðaldasamfélag sem
fór affur á bak. Það tryggir í
raun og veru ekki neitt að
fólk hafi þessar bækur. Fólk
verður alltaf að upplifa ein-
hverja hluti og taka þátt í fé-
lagslegri baráttu tU að fá
áhuga. I einu landi er slíkt
aldrei hægt. Ég held því að
kommúnisminn hljóti að
verða alþjóðlegt fýrirbæri. I
raun og veru á því enn eftir
að prófa hvort kommúnism-
inn er dauður eða lifandi.“
SlGURLAUG GUNNLAUGSDÓTTIR
rekur Pathfinder-bóksöluna á horni Klappar-
stígs og Hverfísgötu. Þar fástýmis rít sem erfrtt
getur reynst aofínna annars staðar.
Stjórnin og
Todmobile tróna
á toppnum
Ef marka má lauslega sam- ins virðast allir spádómar um
antekt PRESSUNNAR á að- velgengni Pláhnetu Stefáns
sókn að sveitaböllum sumars- Hilmarssonar hafa brugðist.
Eyþór og Andrea
Njóta mikilla vinsælda þrátt fvrír að hafa aðeins
sent frá sér e'rtt og eitt lag. Breiðskífa kemur út
með haustinu.
Með betri meðalaðsókn en
Pláhnetan til þessa eru hvorki
meira né minna en Todmo-
bile, Stjómin, Nýdönsk, Sólin
og GCD.
Á aðsóknartoppnum nú
tróna Todmobile og Stjómin.
Þessar sveitir hafa náð til sín
að meðaltali fjögur hundruð
manns á dansleik í sumar. Slík
velgengni Todmobile er afar
forvitnileg í ljósi þess að hún
ætlar ekki að gefa út plötu fýrr
en rökkva tekur. Stjórnin
sendi hins vegar nýlega nýlega
ffá sér skífuna Rigg. Á dans-
leiki SSSól og Nýdanskra hafa
mætt að meðaltali ríflega þrjú
hundruð manns, en þess ber
að geta að Nýdanskir hafa
spilað mun minna en SSSól í
sumar, enda leggja meðlimir
sveitarinnar yfirleitt lítið upp
úr sveitaböllunum en spila
þeim mun meira á skólaböll-
um. GCD hefúr fengið til sín
að meðaltali tæplega þrjú
hundruð gesti, en Pláhnetan
er rétt tveimur tugum fýrir of-
an tvö hundruð manns. Sem
kunnugt er gáfú GCD og Plá-
hnetan báðar út geisladisk í
vor. Nokkm fýrir neðan Plá-
hnetuna er svo Pelican.
Það má taka fram að
hljómsveitirnar hafa spilað í
mismunandi stórum húsum
— sumar eiga enn eftir að
spila í stóru húsunum — og
því gætu þessar tölur hafa
riðlast nokkuð að mánuði
liðnum. Fyrir skömmu náði
Pláhnetan þó að fýlla
skemmtihúsið Inghól sem
staðsett er á Selfossi. Þeir eiga
því enn von.
Hann heitir Ceres þessi og er
upprunninn úr Danaveldi, þar
sem ríkir öðruvísi loftslag en hjá
okkur. Enda þurfa frændur vorir
að svala sér blessaðir þegar eyði-
merkurhitinn skellur á þeim.
En það er önnur saga. Þeir
baunamir kunna svo sannar-
lega að brugga bjór, því
þetta er eðalffamleiðsla ffá
Árósum, ljós og bragð-
mikil, enda finnur mað-
ur örlítið byggbragð í
gegn. Varast skyldi þó
að byrja of snemma
dags að sötra þennan,
því hann er rótsterk-
ur, heil 7,7%. Tilval-
inn til drykkjar með
góðu fólki sem fer
vel með vín, því of
margar flöskur af
honum þessum
gætu vakið upp
óminnishegrann.
Ceres er sérinn-
fluttur og fæst
því ekki í ríkinu,
en áhugasamir
drykkjumenn
gætu nálgast
hann á veit-
ingastaðnum
Pasta-Basta,
>em hann
gegn
vægu gjaldi.
Danskur og
sterkur