Pressan - 02.06.1994, Blaðsíða 4

Stofnendur Stöðvar 2 í málaferlum við íslenska útvarpsfélagið
Frumherjarnir
kreljast hlutar
af hagnaðinum
Starfslokasamningar þeirra Hans Rristjáns Árnasonar og
Ólafs H. Jónssonar við íslenska útvarpsfélagið gerðu ráð
fyrir hlutdeild í framtíðarhagnaði félagsins. Nú vill félag-
ið ekki borga og segir að hagnaðurinn sé tilkominn
HANS KRISTJAN ARNASON OG
ÓLAFUR H. JÓNSSON. Áttu að
fá 1/3 af hagnaði eftir skatta
og arðgreiðslur næstu þrjú ár-
in.
vegna tapsins þar á undan!
Greinargerð endurskoðanda tyrir Hans Kristján
Fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur
liggur stefiia á hendur Is-
lenska útvarpsfélaginu hf. ffá
systkinunum Hans Kristjáni
Amasyni og Guðrúnu Ámadótt-
ur. Þau hafa höíðað mál á hendur
félaginu til að fá uppfyllta starfs-
lokasamninga sem frumherjarnir á
Stöð 2; þeir Hans Kristján, Ólafur
H. Jónsson, eiginmaður Guðrún-
ar, og Jón Ottar Ragnarsson,
gerðu. Guðrún fer með kröfuna
fyrir hönd Ólafs vegna viðskipta
þeirra í milli, en bú Ólafs hefur
verið tekið til gjaldþrotaskipta síð-
an samningurinn var gerður. Það
er Jónas A. Aðalsteinsson hæsta-
réttarlögmaður sem fer með málið
fyrir systkinin.
í starfslokasamningi Hans Krist-
jáns og Ólafs voru ákvæði sem
veittu þeim rétt til ákveðinnar
greiðslu ef hagnaður yrði af fyrir-
tækinu árin 1991, 1992 og 1993.
Tvö seinni árin varð hagnaður af
félaginu og í samningnum var gert
ráð fyrir prósentuhlut af þessum
hagnaði, með ákveðnu þaki þó.
Þetta þak miðaðist við sex milljónir
króna og bæði árin 1992 og 1993
náði hagnaðurinn að verða það
mikill að þakinu var náð. Arið
1991 var hins vegar um tap að
ræða og því engin greiðsla fyrir það
Krafa upp á samtals 24
milljónir
Krafa Hans Kristjáns er því upp
á tólf milljónir króna — sex fyrir
hvort ár. Krafa Guðrúnar er alveg
samskonar þannig að með þessu er
íslenska útvarpsfélaginu gert að
greiða samtals 24 milljónir króna
vegna þessara tveggja mála.
Tildrög þess að svona samningur
var gerður var að á gamlársdag
1989, þegar „frumherjarnir" töp-
uðu félaginu á fundum með Verzl-
unarbankanum, þótti sumum rétt
að þeir fengju að njóta ffumherja-
starfs síns með einum eða öðrum
hætti. Þeir fengu því svona ákvæði
inn í ráðningarsamninginn sem þá
var gerður við nýja eigendur. Þessi
ákvæði voru áréttuð þegar þeir
gerðu starfslokasamning tíu mán-
uðum síðar, haustið 1990, en sá
samningur var gerður við nýja
hluthafa. Ekki er kunnugt um að
Jón Óttar Ragnarsson, fyrrverandi
sjónvarpsstjóri, hafi haft slík
ákvæði í sínum starfslokasamningi
heldur hafi hann lokið málum sín-
um með öðrum hætti.
Stöð 2 segir fyrirvara hafa
verið gerða
íslenska útvarpsfélagið hefur
hins vegar neitað að uppfylla
samninginn eins og Hans Kristján
og lögmaður hans skilja hann. Þeir
Sumarbókin er komin!
VERÐBRÉF OGÁHÆTTA
Hverntger best að ávaxta peninga?
I bókabúðum um land allt!
ð beiðni Hans Kristjáns
Árnasonar gerði Alexander
Eðvardsson, löggiltur end-
urskoðandi og formaður Reikn-
ingsskilanefndar, greinargerð fyrir
hann í málinu um ráðningar- og
starfssamning hans við íslenska út-
varpsfélagið. í greinargerðinni seg-
ir: „í tílvitnaðrí grein I ráðningar-
og starfssamningi um ágóðahlut er
fjallað um arðsemi eigin íjár. Þar
kemur fram að ef arðsemi af frarn-
reiknuðu viðbótarhlutafé nemur
20% skuli greiða ágóðaþóknun.
Vakin er sérstök athygli á því að
hér er fjallað um arðsemi eigin fjár,
en hún er sú ávöxtun sem verður á
eigin fé félags. Ávöxtun í þessu
sambandi er endanlegur hagnaður
félags á tilteknu tímabili. Þessi
samtenging hagnaðar eftir skatta
eins og kemur fram í 1. töiulið að
frarnan og arðsemi eigin fjár er því
rnjög rökrétt og eðlileg.“
Deilt um heiðurinn af tapinu
Og áfram segir í greinargerðinni:
„I tilvitnaðri grein í ráðningar- og
styðjast meðal annars við túlkun
endurskoðanda Hans Kristjáns,
Helga V. Jónssonar, löggilts end-
urskoðanda. Forráðamenn ís-
lenska útvarpsfélagsins halda þvi
fram að ýmsir fyrirvarar hafi verið
gerðir og þar hafi verið til-
greindir hðir sem áttu að
koma til frádráttar greiðslum.
Ef túlkun þeirra er rétt eiga
frumheijarnir ekki rétt á
greiðslum, en um það verður
tekist fyrir héraðsdómi þegar
málið verður flutt þar eftir
um það bil mánuð.
Málið er um margt for-
vitnilegt. I stuttu máli má
segja að frumherjarnir hafi átt
að fá ágóðahlut upp á þriðj-
ung af hagnaði eftir skatta en
að teknu tilliti til 20 prósenta
arðgreiðslu til hluthafa „...-
vegna starfa þeirra við stofn-
un og uppbyggingu félags-
starfssamningi urn ágóðahlut kem-
ur einnig fram að ágóðahlutur
Hans Kristjáns sé vegna starfa hans
við stofhun og uppbyggingu fé-
lagsins til samningsdags þessa.
Ljóst er að kosúiaður félagsins á
fyrstu árum starfseminnar var
mikill og mildu var til kostað við
þá hröðu uppbyggingu sem fram
fór. Afleiðing þessa var mikill tap-
rekstur á fyrstu árum, sem leiddí til
þess að félagið eignaðist verulegar
fjárhæðir í yfirfæranlegum töpum,
sem hafa síðan nýst því frá árinu
1990 er hagnaður varð á rekstri fé-
lagsins í fyrsta sinn. Verðmæti
þessa yfirfæranlega taps fyrir félag-
ið frá árinu 1990 eru metin í þeirri
skattspörun sem félagið heíur not-
ið frá þeim tíma, það er þeim
tekjuskatti sem það hefði þurft að
greiða ef það heíði ekki átt þessi
yfirfæranlegu töp... Af því sem hér
hefur verið rakið má vera ljóst að
verið er að greiða Hans Kristjáni
fyrir uppbyggingu félagsins t byrj-
un og skýtur það óneitanlega
skökku við að ætla að fella niður
tns .
Ágreiningurinn stendur hins
vegar að miklu leyti um það hvern-
ig tekið verður á skattahlutnum,
enda samningurinn „um margt
loðinn“ eins og einn heimilda-
manna orðaði það.
Vörn íslenska útvarpsfélagsins
byggist á því að hagnaðurinn sé í
raun tilkominn vegna þess að upp-
safhað tap hafi verið í félaginu sem
gerir núverandi stjórnendum fært
að skila því með hagnaði, enda
kemur tapið til frádráttar skatt-
greiðslum næstu ár þar á eftir.
Frumherjarnir segja hins vegar að
þetta uppsafnaða tap hafi legið fyr-
ir þegar samningurinn var gerður
og ljóst hafi verið að það myndi
koma á móti hagnaði næstu árin.
Eftir því sem komist verður næst
er deilt um það hvort hagnaðurinn
eigi að reiknast út áður en upp-
safhaða skattatapið er tekið inn í
etnn
sem
verðmætasta eignalið
myndast á þeim árum sem verið
var að byggja félagið upp, en það er
yfirfæranlega tapið. Með þvi að
reikna skattskuldbindingu, sem
hefur verið gagnrýnt hér að frarn-
an, er verið að segja að yfirfæran-
lega tapið komi fyrri eígendum
ekkert við, þrátt fyrir þá staðreynd
að það myndaðist á fyrstu árum fé-
lagsins.“
Þá telur endurskoðandinn að í
greinargerð íslenska útvarpsfélags-
ins megi finna misskilning, „.. .þar
sem rekstrarlegur árangur félagsins
er mjög háður ójöfnuðu rekstrar-
tapi frá fyrri áram eins og rakið
liefur verið að frarnan og því alls
ekki hægt að skilja þessa iiði að.
Raunveralegur hagnaður félagsins
er meiri sem riemur skattspörun
vegna yfirfæranlegs taps á meðan
félagið á slík töp og hafa þau því
bein áhrif á fjárhæð hagnaðar".
eða eftir á. Núverandi eigendur
segja að ekki sé sanngjarnt að
rekstur félagsins í dag, að teknu til-
liti til inngreiðslu nýs hlutafjár,
standi undir sérstakri arðgreiðslu
til fyrrverandi hluthafa, sem í
reynd höfðu rekið það í þrot. I
raun má segja að þeir hafi átt að fá
hlut í framtíðarhagnaði félagsins af
því að þeir voru frumherjar en á
móti er því haldið ffarn að þeir beri
eins ábyrgð á fortíðartapi félagsins
af því þeir voru ffumherjar! Vörn
Islenska útvarpsfélagsins byggist á
því að þarna sé um rökvillu að
ræða.
Sigurður Már Jónsson
Um nýjan borgar-
stjóra?
„Það er allt forystumönnum
Sjálfstæðisflokksins að kenna
að Árni, þessi góði maður,
komst ekki að. Þrátt fyrir það
er ég mjög ánægð með þessa
skörunglegu og sterklegu
konu. Hún finnurtil ábyrgðar
og Guð gefi henni styrk og
heilsu áfram til að hún geti
stjórnað vel. Ég óska Árna
einnig Guðs blessunar og vona
að hann verði Ingibjörgu innan
handar eins og talað hefur ver-
ið um. Ég varð fyrir gífurlegum
vonbrigðum með borgarstjóra
númer tvö og sóðaleg skrif
hans um R-listann. Einnig
hafði ég ótakmarkað álit á
Birni Bjarnasyni þartil hann
lagðist svona lágt. Maður þarf
kannski að fyrirgefa þeim
hræðsluna við að missa borg-
ina. Ef ég hefði þurft að kjósa á
milli Árna og Ingibjargar hefði
ég verið í miklum vanda, þau
heilluðu mig bæði. Ég er þó
montin fyrir kvenþjóðina og
þjóðina alla og Guð gefi Ingi-
björgu styrk. Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur stjórnað Reykja-
víkurborg allt of lengi."
4 PRESSAN FIMMTUDAGURINN 2. JÚNÍ 1994