Vísir Sunnudagsblað - 12.05.1940, Side 3
VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
PETUR BENTEINSSON FRA GRAFARDAL:
H EIÐVEIG.
Eg veit ekki hvað þvi veldui',
góða, að hugur minn er i dag
eins og á hverfanda hveli, þar
sem illfylgjur leitast við að l'æla
hamingjur mínar burt. Nei,
láttu þér ekki bregða við orð
mín, svo oft hafa þessar skugga-
verur setið um gæfu mína og
þá góðu viðleilni, senx eg liefi
beitt í þágu verundarinnar. Svo
oft hafa geislar þínir leyst mig
úr fjötrum öfugstefndra mátt-
arvalda. Þegar augu þín glóa
sem þerlur loftsins, er mér
greiður vegur út i ljósárafjar-
lægðir okkar nátengdu vina. Ur
orðum þínum hefi eg búið mér
vængi til hnattaflugsins glæsta,
þegar örðugast horfði málefni
jarðneskrar tilveru. Djúphygli
þín er sá mímisbrunnur, sem
dx-ýgst hefir vei’kað til ynging-
ar mínum þrautlúðu kröftum i
baráttunni fyrir endursköpun
xxiannlegi’ar þróunar. Nei láttu
brúnir þínar ei býrgja djúpsævi
augna þinna fyrir endurspeglun
viskunnar. Hvar á eg þá að leita
skynjun minni viðnáms ef þú
tekur frá mér þessa dýrmætu
skuggsjá. Eg óttast litbrigði
vanga þinna, eg hræðist þau eins
og frostblikur sólmánaðar, þeg-
ar kólið í garðinum við húsið
nxitthefir skotið fræhlöðunx. sín-
um upp úr moldinni, viðbúið að
gefa leirnum eilífa sál. Hvað
veldur því, að hönd þín ókyri’ist
svo i lófa mínum eins og sauð-
kind, sem lilustar á góuvæl refs-
ins úr næsta leiti. Hvaða farg
befir lagst á hug þinn, sém varn-
ar tungu þinni málsins, þegar
xnest á reið, að eg fengi hðsinni
þitt? Eg óttast. En treysti jafn-
fi’anxt hamingju minni þeirri
göfgu, sem leyst hefir vandamál
okkar til þessa dags. - Nci
Iiræðstu mig ekki góða; eg scgi
þér hug minu allan eins og
endranær. Eg á alt undir skiln.-
ingi þinum og samúð. Án beirr-
ar liðveislu geng eg vondaufur
út í stai’fið mikla, sem við höf-
um skipulagt fyrir næstu mán-
uði. Mér sortnar fyrir augum við
tilraunir þínar að slíta þig burt
frá mér. Segðu mér heldur livað
eg hefi gert, sem hrindir þér á
brott. Segðu mér hug þinn allan;
þá er hægt unx vik að leiðrétta
villurnar. FJýðu mig ekki með
hulu þagnarJnnar á sál þinni. Ef
þú gerir þaðs er hamingja min
og þín og e, t« vs mannHynsins
alls i tröllahöndum. Eg get elcki
neytt þig til lijálpar. Kraftur
hins mikla sambands verndi
þig og lyfti hulunni frá augum
þínum. Drotning viskunnar og
kærleikans, hver hefir vilt þig
af réttri Ieið, tælt þig xit á hel-
veg af þeirri braut, sem engin
kona jarðarinnar liefir slíká
séð á undan þér? — Hamingjur
mínar, stökkvið á burt þessum
illfylgjum, sem á úrslitastundu
vilja glepja mannkyni jarðar-
innar sýn. —• Himnarnir lokast
og hræsvelgur bi’eiðir eiturþok-
úr fyrir útsýni mitt. — Hún er
farin.
—o—
Langir dagar og nætur, sem
tiðum virðast óendanlegar eru
hlutskifti mitt um þessar mund-
ir. Frá því að eg raknaði við úr
öngþveiti því, sem brottför
gyðjunnar minnar orsakaði, hefi
eg vei’ið utangátta frá starfs-
heimi mínum. Á daginn hefi eg
ráfað um vegi og vegleysur, og
leitað svölunar við bruna minn-
ar steikjandi vanmáttarkendai’.
Eg hefi starað Iangdvölum á
silfurglitrandi vatnsflötinn,
sem di-akk í sig geislaveigar
mánans, en að eins fundið hjá
honum sönnun hinnar óvirku
kyrstöðu. Eg liefi reynt að finna
líkingar guðsneistans í geislunx
tindi’andi stjarna, en verið
stunginn af örvum þeix-ra, sem
báru mér fjandkveðjur skiln-
ingslausrar tilveru. Eg veit það
raunax’, að i litrófi geislanna
felast græðandi riinir, guðleg
vaxtarmögn. En andstaða lífs-
ins, hin illsvitandi stai’fsemi,
hefir slitið sanxbandi mínu við
aflstöðvar þær, sem eg lxafði
ætlað mér að laða til virkrar
kynningar hér á jörð á miklu
víðtækari hátt en áður hefir
þekst. — Heiðveig mín, ástgyðja
hjartaspekinnar, hvaða djöfla-
máttur var það, sem tældi þig
frá svo göfugu nxáli, vilti þig
inn á glapstigu ráðvitti-ar
nautnagræðgi, þar sem gullið er
dýrkað eins og vatnslind á eyði-
möx’k? Hvernig nxátli dylja þig
þess, að lindin var sölt eins og
xxthaf og ósýnilegar spellverur
moruðu þar I hverjum teig, sem
þú drakst. Þó að bankinn sé op-
inn fvrlr dutlungum þínuni er
alt sepx þú sækjr. þangaS fals-
niynt og marggviknar áypanir
iiskuvernflfiðrtj blekkjnga,
er silkið á herðum þinum i sam-
anburði við blæjur þær, sem
speki mín hafði vafið unx þig á
bi’autum eilífrar samvitundar?
Hvert er gildi þeirra talnadálka,
sem þjóðbankinn geymir i sínu
helgasta musteri, þegar það er
borið saman við ritningar sól-
kei’fanna, senx þú í hrifningu
lærðir stafrófið að á dögum
þinnar vaxandi megundar? Eg
dæmi þig ekki fyrir glöp þín.
Þú ert hinn góði akur, senx andi
guðs hafði sáð í fræjum sínum,
en óvættir glundroðans tróðu
þig fótum og sáðu þig illgresi
tálvonanna. —- Hvernig get eg
leyst þig úr banni þeirra, frelsað
bæði þig og mig og jarðlífið alt
úr tröllahöndum gullsins og
fallbyssunnar? — Heiðveig,
Heiðveig. í gjálfri bárunnar og
gnauði stoi’msins felast bænir
alheimsins til þín um að styrkja
mig til fi’amsóknar á grundvelli
minnar lxagnýtu kenningar. í
þinni goðbornu konusál er lcraft-
urinn leyndur, sem kveikt getur
neistann í ljósárafjarlægðum
himingeimsins. Svo stór er villa
þín og viðreisn þín aðkallandi.
Það er fámennt á götum hæj-
arins þetta kvöld. Við og við
mæti eg gangandi mannveru,
tiðast einni séx’, eða sé þeim
bregða fyrir á næstu götu. Bif-
reiðar sjást ekki, nema strætis-
vagnar, sem aka hálftómir sina
ákvörðunarleið. Fi-ostið er níst-
andi kalt, en lognkyrð og tindr-
andi stjörnur í heiði. Frá opnum
gluggum berst ilnxur frá ang-
andi kvöldrétlum jólaborðannn
og ylur jarðhitans frá Reykjum
vermii’ loftið i þéttbýli miðborg-
ai’innar. Eg stend við glugga
Morgunblaðsins og les nxeð ó-
hugnaði fréttir af sti’íðinu suður
í löndum. Á sjálfan aðfaúgadag-
inn var háð hin grimmasta stór-
skotaorusta nxeð úthtaupum og
návígi á vígstöðvunum við Rín.
Tugþúsundir hermanna voru
drepnar og aðrar lexnstraðar og
liggja nú eins og verkast vitdi,
þar sem liægt var að búa þeim
skái-sta gi’iðastaðinu undir
kúlnaregni og kóféljum hinnar
fornhelgu nætur. Ég staðnæmd-
ist við ljósmynd af sundurskot-
inni höll, þar sem hundruð flýj-
aixdi kvenna og barna höfðu teit-.
að sér griðastaðar, en verlð strá-
drepifj \ batrfuurl lút'fúráa, Við
rústimar stóðu nokkrir her-
menn og svipuðust um í þessu
dauðans heimkynni. Þú fagra
veröld, hvar er friður þinn og
lífsgildi? Er hinn vígþyrsti stál-
jötunn að opna slagæðar þinnar
síðustu menningar hér á jörð?
Þannig starði eg mig inn í ríki
hörmungarinnar.
En hvílíkur friður, kraftur og
fögnuður getur horist inn i sál
manns með einum einstökum
geisla. Þegar dimmast var um
hug minn, sem í-ýndi sig blind-
an inn í vansmiðar dauðans, var
léttri hendi stutt á öxl mína. Eg
leit við sem bráðast og sá inn í
augu, sem leiftruðu svo hjart,
að mér fataðist skygni til míns
nálægasta umhvei’fis. Heiðveig,
Heiðveig; var það mögulegt?
Eða var eg að kveðja þennan
heim?En þegar hún hvíslaði:
sæll vinUr minn, var hulunni
lyft frá vitund minni, framtiðin
blasti við mér eins og endur-
heimtur fjársjóður. En kveðju
hennar gat eg ekki svarað með
orðum, tunga mín var eins og
gaddfrosin lind, sem fagnar
komuvoi’sins.Ósjálfrátt gekk eg
af stað og konan fagra við hlið
mér. — Eg ætlaði heim til þín i
kvöld, sagði hún, með sínum al-
kunna þíðleik í röddinni, en
enginn svaraði hringingu minni.
Eg ráfaði svo hingað í ósjálf-
ræði. — Velkomin, vina mín,
sagði eg, en tunga mín var enn-
þá fjöti’uð til liálfs; röddixx
nxinnti á lækjarsitru, sem þreng-
ist á milli hálfbrotinna skara.
— Eg er svo hi’ædd í kvöld.
sagði hún og þrýsti sér upp að
mér; eg óttast að breytni mín
valdi slysum, sem ekki verða
bætt. — Héðan af er ekkert að
óttast, sagði eg með í’ödd, sem
komin var i sinn rétla fai’veg.
Nú lief eg aftur fengið hamingju
mina og heimurinn vonir sínar
um endurreisn. — En sjáðu.
góði minn, sagði hxin, ef þeir
skyldu nú berjast um herskipin,
sem liggja hér á höfninni, eins
og siðustu fréttir bentu til að
ínundi vei-ða. E. t. v. liafa þeir
fengið að vita það, að sjóliðamir
dvelja nú á Borginni sem eigin
heimili sínu. í nótt eru flugskil-
yrði góð. Skilurðxx hxxg nxinn?
Eg óttast að eg hafi snúið við
um seinan. Þá er sökin min, ef
starf þitt er eyðilagt. Að vxta sig
hafa glatað heilli veröld. Skil-
urðu mig? — Eg skil þig. En
kvíði þinn er ástæðulaus. I
kvold hefurðu bjargað heilli
veröld,
Hún sefaðist og stöðvaði grát-
tnn, sem hafði vei’ið uixx það bil
að brjótast fram á yfirborðið.
Við gengum heim txl xnin. Þar
Vifíði Vó.'m ipóy frá glöpum gln*